Стилистика және тіл мәдениеті. Сөздердің стильдік түрлері

Раздел Другое
Класс 9 класс
Тип Другие методич. материалы
Автор
Дата
Формат doc
Изображения Нет
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Тақырыбы 5

Стилистика және тіл мәдениеті. Сөздердің стильдік түрлері


Мақсаты

Қазақ тілінің стилистикасы туралы түсінік. Жазба тілдегі стилистиканың тіл мәдениетін қалыптастырудағы қызметі туралы түсінік.

Стиль түрлері, қолдану аясы, құрылымы, мақсаты туралы түсінік беру..

Жалпы мақсат

Қазақ тілінің дүние жүзіндегі тілдер арасындағы беделі туралы, қоғамдық қарым-қатынастағы қазақ тілінің мәні екенін білу керек

Күтілетін нәтиже

Стильдердің тілдік-құрылымдық ерекшелігін анықтай алады, ажыратады. Мәтіндерге стилистикалық талдау жасай алады.

Белгілі бір стильдегі мәтін жоспарын құрастырады, жаза алады.

7 модульдің қолданылуы

АКТ", "Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер", "Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау", "Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету", "Оқытуды басқару және көшбасшылық".


Қолданылатын әдіс-тәсілдер

« «Миға шабуыл,» «Жигсо» Ассоциация,Кім шапшаң

Қолданылатын ресурстар

Флипчарт, маркерлер, портреттер, тақта, стикерлер, ноутбук

Ұйымдастыру кезеңі



Тренинг

Барлық оқушыны ортаға шығарып шеңбер құрғызамын.

Сәлемдесемін. Сыныптағы оқушылардың келген-келмегендерін түгелдеймін.

Топқа бөлдіремін.

Қалай отыратындықтарын түсіндіремін.

Алтын ереже құрудың жолдарын айтып түсіндіремін.

Мұғаліммен сәлемдеседі.

Шеңбер жасап бір-біріне жылы сөздер айтты.

Сыныптың топ басшысы жоқтарды айтады.

Түрлі түсті қағаздарды алып сол бойынша топ құрып орындарына отырады.

Сабаққа кедергі келтіретіндерді болдырмау шараларын жазып шығады. Оны тақтаға шығып А1 форматтағы қағазға жазады.

Сабақ кезеңдері

Тапсырма

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылардың іс-әрекеті

Білім

Қызығушылық

тарын ояту

«Миға шабуыл»

Әдісі бойынша сұрақ- жауап сәті

Өткен материалдағы білімді еске түсіру үшін, диалог арқылы сұрақ- жауап сәтін өткізу

Әр оқушы жеке жеке жауап береді.

Түсіну

Семантикалық

Картамен жұмыс

Әр топқа семантикалық карта таратылады өткен тақырып пен жаңа тақырып төңірегінде ақылдасып орындап, талдайды

Топта талқылайды,талдайды,картаны толтырады, нәтижені интерактивті тақтаға жазып, қорғайды.

Қолдану

Пікірталас сұрақтарымен жұмыс

Ассоциация құру

1-топ 2-топ

Оқушыларға пікірталас кезеңін өткізу, автордың өлнеңдегі сипаттамасы бойынша сипаттау

Сұраққа сыни тұрғыдан ойлана отырып жауап береді.

Кейіпкерлерге сипаттама береді

Тақырып туралы өз ойларын жазады. Өз ойларын айтады.

Сергіту сәті

«Балапандар биі» атты жаттығу жасау

Оқушылармен бірге сергіту сәтін жасау

Интербелсеңді тақтадағы бейнероиктегідей жаттығулар жасайды.

Талдау

«Кім шапшаң» ойыны бойынша сұрақ жауап жүргізу арқылы тақырыпты талдау

Сұрақ-жауап арқылы әр топты диалогқа түсіру

сұрақтар жасалып, интерактивті тақтада көрсетіледі, топпен жарысады

Сйдта жазылған барлық сұрақтары мен тапсырмалар интерактиті тақтамен беріліп, әр топ өз білгендерін, білетіндерін сыни тұрғыдан ойлау арқылы нақты дәлелдермен жауап береді, топпен жарысады

Жинақтау

«Стилистика және тіл мәдениеті.» (10 мин) Постермен жаңа тақырыпты қорғау

Тақырыпты жинақтау

Осы көрстелген жаңа тақырыпты оқушыларға жинақтау үшін жаңа материалдарға байланысты ресурстар беру, өз бетерінше дайындық жасату.Кітаппен жұмыс жасату Постер арқылы тақырыптарын қорғату

Оқушылардың мақсаты мұғалімді тыңдау, өз ойлары мен пікірлерін айту

Постер арқылы бар білімдерін топпен талқылап отаға топтан оқушы шығып, тапсырманы постер арқылы қорғайды және өз пікірлерін ортаға салады., бір-біріне түсіндіреді, тақырыпты жинақтайды

Бағалау

«Бірлік бар жерге, тірлік бар»

тақырып бойынша шағын әнгіме құрастырып, ойларын жинақтау

Тапсырманы өздігімен дәптерге жазғызу.

Бағалауды басқару

Жауаптарын қабылдап, бағыт беру

Ойлап табады, байланыстырады,

шығарады. Ойын түйіндейді. Дәптерге шағын әңгіме жазады. Дәптер аламсып тексереді ЖБ

Бағалайды,талқылайды. Өз пікірін айтады.

Рефлексия

Стикерлерді толтыру

Оқушыларға стикер толтыруды ұсыну

Ұсынылған стикерді толтыру



Тақырыбы 6

Қазіргі кітаби туралы стиль

Мақсаты

Тақырып бойынша мысалдар арқылы меңгереді және білімдерін бекітеді, оны есептер шығаруда пайдаланады

Жалпы мақсат

Қазақ тілінің дүние жүзіндегі тілдер арасындағы беделі туралы, қоғамдық қарым-қатынастағы қазақ тілінің мәні екенін білу керек

Күтілетін нәтиже

Өткен тақырыптардың мазмұнын талдайды,пікірлерін дәлелдейді, оны практикада пайдаланады

7 модульдің қолданылуы

АКТ", "Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер", "Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау", "Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету", "Оқытуды басқару және көшбасшылық".

Қолданылатын әдіс-тәсілдер

«Миға шабуыл,» «Жигсо» , Спираль, Өмірлік ахуалды талдау

Қолданылатын ресурстар

Флипчарт, маркерлер, портреттер, тақта, стикерлер, ноутбук

Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу

Түгендеу

Топқа бөлу.

І топ -

ІІ топ -І

ІІ топ -

Тренинг

Барлық оқушыны ортаға шығарып шеңбер құрғызамын. Сәлемдесемін. Сыныптағы оқушылардың келген-келмегендерін түгелдеймін.

Топқа бөлдіремін.

Мұғаліммен сәлемдеседі.

Сыныптың топ басшысы жоқтарды айтады.

Әр оқушы айтқандары бойынша топ құрып орындарына отырады.

Сабақ кезеңдері

Тапсырма

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылардың іс-әрекеті

Білім

Қызығушылық

тарын ояту

«Миға шабуыл» әдісі арқылы сұрақ жауап

Үйге берілген тапсырманы сұрақ-жауап арқылы диалогқа түсіру. Топ бойынша өткен тақырыптар бойынша сұрақ- жауаптарға дайындық жасау.

Мұғалім берген тапсырманы орындау. Үй тапсырмасына берілген сұрақтарға жауап береді, шапшаңдылық таныту, өз ойларын жеткізу.

Түсіну

« Жигсо» әдісі бойынша жаңа сабаққа дайындық жасау әрекеттері

1 топ Стилистика және тіл мәдениеті

2 Сөздердің стильдік түрлері

3 Қазіргі ана тілі

Жаңа сабақты бастамас бұрын ой қозғау мақсатында оқушыларға сұрақ арқылы диалогқа түсіру. Ой қозғау арқылы жаңа сабақтың негізгі тақырыбы мен мағанасын аштыру.

Оқушылардың мұндағы мақсаты берілген тапсырмалар бойынша жұмыс жүргізеді, топ бойынша әрекеттер жүргізу арқылы жаңа тақырыпқа бастама жасайды, өз ой-пікірлерімен санаса білу

Қолдану

Спираль» әдісі (13 мин) әдісі арқылы

«Қазіргі кітаби туралы стиль» бойынша жұмыс

Жаңа тақырыпты оқушыларға түсіндіруде дайын материалдар тарату, картаға кескіндеу, картамен жұмыс жасау.

Жаңа сабақты толық меңгерту үшін сыни тұрғыдан ойлаудың «Спираль» әдісін алу. Бұл әдістің тиімділігі, топтағы оқушылардың барлығы да мәтінмен жұмыс жасайды. Оқушыларға уақыт беріп, тапсырма бойынша жұмыс жасауын тапсырам.

Оқушылардың мақсаты мұғалімді тыңдау, өз ойлары мен пікірлерін айту. Топ бойынша жаңа тақырыптың идеясын ашады, талдайды, бір- біріне түсіндіреді

Сергіту сәті

«Балапандар биі» атты жаттығу жасау

Оқушылармен бірге сергіту сәтін жасау

Интербелсеңді тақтадағы бейнероиктегідей жаттығулар жасайды.

Талдау

Жұпта талқылау үшін "Әлемді шарлау" әдістерін пайдалану

Тілдердің маңыздылығын тексеру

Осы әдісте оқушы өз білетінін еске түсіреді, қағазға жазады, көршісімен бөліседі, тобында талқылайды. Яғни айту, бөлісу, ортаға салу арқылы оның ойы ашылады

Берілген тапсырманы уақытылы орындау, топпен тапсырмаларды талқылау, әр топтан оқушыортаға шығып өз ойын және пікірін бүгінгі тақырып бойынша жеткізу, талдау және бағалау, тапсырмаларды орынату

Берілген сұрақтар арқылы топтар бір-біріне сұрақ қою арқылы диалогке түседі.

Жинақтау

«Өмірлік ахуалды талдау» әдісі арқылы тақырыпты сабақты жинақтау

Мұғалім жаңа тақырыпқа байланысты тақтадағы ілінген қағаздарды топқа таратады және қосымша материалдар үлестіріледі

Оқушылардың мақсаты берілген сұраққа өз ойларын жеткізе отырып тақыртыпты сипаттау арқылы жинақтайды

Бағалау

Бағалау критерийлері мен бағалау шкаласын

Әр топқа бағалау апарқьтарын тарату

Бағалау шкаласы арқылы өз білімдерін топпен жеке бағалау

Рефлексия

Стикерлерді толтыру Оқушылар бүгінгі сабаққа деген ойынын стикерге жазып, тақтаға іледі (2 мин)

Оқушыларға стикер толтыруды ұс ыну

Ұсынылған стикерді толтыру



Тақырыбы 7

Қазақ әдеби тілінің стильдері

Мақсаты

Қазақ әдебиеті тілінің стильдері туралы түсініктер қалыптасады, анықтамалары мен қасиеттерін үйреніп ,оның маңыздылығын ұғынады

Жалпы мақсат

Қазақ тілінің дүние жүзіндегі тілдер арасындағы беделі туралы, қоғамдық қарым-қатынастағы қазақ тілінің мәні екенін білу керек

Күтілетін нәтиже

Оқушылар сыни тұрғыдан ойлайды,өз бетінше ізденеді, өз-өздерін ретке келтіре отырып бағалайды, білімдерін практикада қолдана алады

7 модульдің қолданылуы

АКТ", "Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер", "Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау", "Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету", "Оқытуды басқару және көшбасшылық".

Қолданылатын әдіс-тәсілдер

Миға шабуыл,Жигсо2, Венн диаграмасы, Эссе

Қолданылатын ресурстар

Флипчарт, маркерлер, портреттер, тақта, стикерлер, ноутбук

Ұйымдастыру кезеңі



Тренинг

Оқушыларды сапқа тұрғызып, 1-4 дейін санау арқылы топқа бөлу

Алтын ереже құру қажеттігі туралы айту.

Әр топқа бағалау парағын таратып беру.

Фигуралармен бағалау әдісімен бағалау үшін фигуралар таратып беру

«Сандарды бейнеле» ойыны

арқылы психологиялық ахуалды жақсарту

Оқушылар топқа бөлініп, өз топбасшыларын сайлайды.

Топ ішінде тәртіп ережелері талданып , сол арқылы сыныптың алтын ережесін құрады.

Бағалау парағы арқылы топбасшылар өз топ мүшелерін бағалап отырады.

Фигуралар арқылы топтар өзара бағалайды.

Әртоп өздеріне берілген сандарды дене мүшелерімен,қимылымен бейнелеу.

Сабақ кезеңдері

Тапсырма

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылардың іс-әрекеті

Білім

Қызығушылық

тарын ояту

Миға шабуыл әдісің арқылы өткен тапсырмаг\ны қайталау

Үйге берілген тапсырманы сұрақ-жауап арқылы диалогқа түсіру

Слайдта берілген сұрақтарға жауап беру, топпен тапсырманы орындау

Оқушылар топпен ақыладасып жеке жеке сұраққа жауап береді

Түсіну

« Жигсо» әдісі бойынша тарау тақырыптарына қатысты өздері талқылап, өздері қайталау масатында қосымша тапсырмалар таратылады

Оқушылар көлемді мәтінді әрқайсысы жеке-жеке топ ішінде оқып шығып топпен талқылайды, сосын топтар құрамы өзгертіліп, құрамында әр бастапқы топтан бір белсенді оқушы бар жаңа (сарапшылар тобы) топтар құрылды.Құрылған сарапшы топ берілген тапсырмаларды біріге талқылап орындайды Осыдан кейін олар өз топтарына қайта оралып, өздерінің бұрынғы топтағы достарына кезекпен өз жанұяларында түсінген материалдарын тиянақты түрде жеткізіп, үйрет керек

Оқушылардың мұндағы мақсаты берілген тапсырманы өздері талқылап , өз ой-пікірлерімен санаса білу

Топпен жұмыс жасау

Қолдану

Венн диаграммасы

Пайдалану арқылы жаңа сабақты түсінеді

Диаграмманы толтыру

Әр топ диаграммнаны толтырып тексереді

Диаграмманы толтыру арқылы тақырыптың негізгі идеясы мен мазмұнын ашу

Сергіту сәті

Талдау

Қазақ әдеби тілінің стильдері

жаңа тақырыпқа байланысты постер әдісін пайдалану

Арқылы талдау тақырыпты

Топтарға жаңа тақырып бойынша және өткен сабақты толық меңгерту мақсатында өз пікрлерін сурет арқылы қорғайды, ол үшін конвертке салынған сұрақтар таратылады. Білім туралы өз ойларын суретке салады, талдайды , түсіндіреді

Берілген тапсырманы уақытылы орындау, сұрақтарға нақты жауап беру, тақтаға шығып тапсырманы қорғау арқылы тақырыпты талдайды

Жинақтау

Шығармашылық тапсырма «Эссе жазу» арқылы тақырыпты жинақтау

Білім туралы топ бойынша Эссе жазу, жинақтайды, бір-бірін бағалайды

Оқушылардың мақсаты берілген тақырыпқа арнап өз ойларын жеткізу

Бағалау

Бағалау шкаласы мен бағалау парақтарын тарату

Әр топқа бағалау парақтарын тарату, бағалау шкаласын тақтаға ілу керек

Әр топ бағалау парақшасын өздерін бағалайды

Рефлексия

Стикерлерді толтыру

Оқушылар бүгінгі сабаққа деген ойынын стикерге жазып, тақтаға іледі (2 мин)

ББҮ кестесін толтыру

Оқушыларға стикер толтыруды ұсыну

Ұсынылған стикерді толтыру

Тақырыбы 8-9

Ауызекі сөйлеу стилі

Мақсаты

Оқушыларға оқытудың жаңа әдіс-тәсілдерін үйретіп, өз бетінше және топпен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырып дамыту.

Жалпы мақсат

Қазақ тілінің дүние жүзіндегі тілдер арасындағы беделі туралы, қоғамдық қарым-қатынастағы қазақ тілінің мәні екенін білу керек

Күтілетін нәтиже

Тақырыптарды тапсырмалар арқылы еркін меңгереді оны пайдаланып практикалық жұмыстар жүргізеді

7 модульдің қолданылуы

АКТ", "Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер", "Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау", "Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету", "Оқытуды басқару және көшбасшылық".

Қолданылатын әдіс-тәсілдер

Композициялық талдау, Венн диагамманы , Бес жолды өлең, Адасқа әріптер

Қолданылатын ресурстар

Флипчарт, маркерлер, портреттер, тақта, стикерлер, ноутбук

Ұйымдастыру кезеңі



Тренинг

Сәлемдесу

Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу

Түгелдеу

Топқа бөлу (Мозайка арқылы 3 топқа бөлінеді)

Әр топ өзорнына отырып сабаққа дайындалады

Сабақ кезеңдері

Тапсырма

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылардың іс-әрекеті

Білім

Қызығушылық

тарын ояту

Композициялық талдау жасау арқылы сұрақ жауап өткізу

Үй тапсырмасын кайталау

Үйге берілген тапсырманы сұрақ-жауап арқылы оқушылар өзі бір- біріне қоя отырып өткен сабақ туралы не білгендерін ортаға салады

Бір- біріне жақсы сөздер айта отырып сұрақ джауап арқылы бір- біріне жақсылықпен сәттіліктілейді

Түсіну

Адасқан әріптер

Өтке тақырыпты еске түсіру және жаңа тақырыпты ашу

Өткен тақырыпты тексеру жэәне жаңав тақырыпқа көшу мақсатында тақтаға шатасқан әріптерді ілу, оқушылар әріптерден құрастырыз сөз жазу, әр топтан оқушы шығып тақтаға өткен тақырыппен жаңа тақырыптың мағанасын ашады, айтып түсіндіреді

Әр топтан оқушы шығып шатасққан әріптерден ссөз құрап мағанасын ашады,түсіндіреді, талқылайдды , өткен тақырыпты жаңа тақырыппен байланыстыру үшін сөден жаңа тақырыпқа шатасқан әріптерден сөз құрайды

Қолдану

Венн диагамманы талдау

Тақырыптың мазмұнын қысқаша баяндайды,тақырыптың ең маңызды жерін ең қызық жерін табады,оны неге қызық деп тапқанын айтады,тақырып туралы ақпарат жинайды

байланыстырыды, суреттейді - өз бағасын береді

Оқушылардың мақсаты мұғалімді тыңдау, өз ойлары мен пікірлерін айту

Әдіс бойынша жаңа тақырыпты меңгереді және өз пікірлерін ортаға салады.

Сергіту сәті

«Қара жорға биі» атты жаттығу жасау

Оқушылармен бірге сергіту сәтін жасау

Интербелсеңді тақтадағы бейнероиктегідей жаттығулар жасайды.

Талдау

Бес жолды өлең арқылы тақырыпқа таладу жасау

Жаңа тақырыпқа қатысты көгілдір экранда көрсетіліп,әр топ таңдау жасайды да, құрастырған өлеңдерін, жұмыстарыын оқиды

Берілген тапсырманы уақытылы орындау, тапсырманы орындау керек.

Жинақтау

Жаттығу жұмыстары

Топ бойынша тақырыпты жинақтау үшін тақырыпқа қатысты кітаптан жаттығу жқұмыстарын орындайды

Тақырыпты меңгере отырып жаттығу жұмыстарын орындау арқылы сабақты жинақтайды

Бағалау

Өзін-өзі бағалау (2 мин)

Бағдарша, бағалау парақшалары

Бағалау парақшасы мен бағалау шкаласын тарату

Өзін өзі топпн бағалайды

Рефлексия

Стикерлерді толтыру

Оқушыларға стикер толтыруды ұсыну

Ұсынылған стикерді толтыру



© 2010-2022