Рабочая программа Секреты орфографии

Раздел Другое
Класс -
Тип Другие методич. материалы
Автор
Дата
Формат docx
Изображения Нет
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

« Средняя общеобразовательная школа с.Хонделен

Барун-Хемчикского района Республики Тыва»











Рабочая программа дополнительного образования

«Секреты орфографии»

для 7 класса по тувинскому языку

этнокультурной направленности





























Составитель программы :Ооржак С.К.,

учитель тувинского языка и литературы 1-й категории

Хонделен 2016

Рецензия

на программу дополнительного образования «Секреты орфографии» для 7 класса. Автор-составитель Ооржак Саида Кысыгбайовна, учитель тувинского языка и литературы, первой квалификационной категории МБОУ СОШ с.Хонделен Барун-Хемчикского района РТ .

Актуальность данной программы не вызывает сомнения, так как вопрос обучения грамотной письменной и устной речи в современных социокультурных условиях приобретает особую значимость. Данная программа имеет цель: совершенствование и закрепление программного материала учащимися, а также совершенствование стилей речи и норм литературного языка.

. При работе над программой автор опирается на принципы научности, систематичности, деятельного подхода в обучении.

Программа состоит из пояснительной записки, календарно-тематического планирования.

Содержание материалов данной программы предусматривает разноуровневый подход к классу. Учитель вправе что-то изменить, исключить или добавить темы уроков.

По итогам изучения кружка учитель сможет осуществить систематический контроль за выработкой умений, пользоваться знаниями при выполнении практических задач, за сформированностью орфографической и пунктуационной грамотности и овладением словарем.

Заключение:

Составленная программа дополнительного образования «Секреты орфографии» для 7 класса Ооржак Саидой Кысыгбайовной, учителем МБОУ СОШ с.Хонделен, может быть рекомендован для заочного участия конкурса образовательных программ дополнительного образования детей.

Рецензент: Кужугет А.Ч.,руководитель ШМО

учителей гуманитарного цикла, учитель русского языка и литературы 1-й квалификацонной категории МБОУ СОШ с. Хонделен.









Тайылбыр бижик.

Тыва орфографияныё (шын бижилгениё) болгаш пунктуацияныё (бижик демдектерин хереглээриниё) д\р\мнери тыва чугааны бижикке дамчыдарыныё аргаларын тодарадып чурумчуткан д\р\мнерниё системазы болур.

Орфографияныё негелдезин езугаар тыва бижикти ажыглап турар кижи б\р\з\ с=стерни бодунуё адап чаёчыкканын азы хууда бодалын эвес, а орфографияда д\р\мч\ткенин барымдаалап, кандыг-даа хажыдыг чокка бижиир ужурлуг. Ч\гле ындыг негелде сагыттынган турда, бижээн ч\\лд\ё утказын номчукчу б\р\з\ долузу-биле билип ап шыдаар.

Пунктуация бижимел чугааны утка болгаш интонация (\н аяны) талазы-биле кезектерге чарып, ону шын д\рген билип алырын хандырар. Бир эвес бижимел чугаага бижик демдектерин хереглевес ийикпе, шын эвес салыр болза, ооё утказы билдинмейн барып азы соора билдинип болур.

Программаны тургусканы 5-9 класстарга тыва дылда тургускан программа-биле дорт харылзаалыг.Программаны тургузарда уругларныё назы-харынга д\\шт\р билиглерни чедип алырын ==ренип к=рген.

Тыва дылды ==ренип тура, орфографияга берге таварылгаларны уругларга билиндирип, немелде билиг-биле чепсеглээр, алган билиглерин системажыдар, быжыглаар. С=з\глелдер-биле ажылдап, бижиири берге таварылганыё с=стерин тывар болгаш оларны тайылбырлаарын чедип алыр. Болгумнун кичээлдеринде уругларныё орфографтыг частырыглар кылбазынга кичээнгейи улгадыр.

Болгумнун программазын дараазында материалдарга даянып тургускан:

1. «Тыва Республиканыё ниити ==редилгезиниё к\р\не стандартыныё национал-девискээр кезээ» Кызыл-2006.

2. «Тыва дыл болгаш харылзаалыг чугаа сайзырадылгазы. 5-11 класстар. Куруне стандарты. +=редилге программалары. Кызыл 2008

Болгумнун программазын тургусканыныё чугулазы:

1.Тыва дыл эртеминде немелде кичээлдер эрттирер программалар чогун барымдаалап, шенелде программаны кылырын оралдашкан.

2.+=реникчилерниё орфографтыг билиин хандыр ==редирин чугулага алган.

Кол сорулгалар:

+=редиглиг:

  • Уругларныё алган билиглерни улам хандыр быжыглап ==редир, сайзырадыр;

  • Тыва дылдыё шинчилел ажылдары-биле уругларны таныштырар, оларны сайгарып, \нелеп билириниё б=д\\н аргаларын чедип алыр;

  • Литература-биле бот-тускайлаё ажылдаарыныё чаёчылдарынга ==редир.

Сайзырадыр:

  • Харылзажылганыё аёгы-аёгы таварылгаларында литературлуг дылга хостуг чугааланырын чедип алыр:

  • Шын адалганы чедип алыр.

  • Чугаа культуразын бедидер;

Кижизидилгелиг:

  • Тыва дылга сонуургалды оттурар;

  • Идепкейлиг, бот-тускайлаё, сонуургалдыг,чогаадыкчы чорукту сайзырадыр.

Болгумнун кичээлдериниё хевирлери:

1.Бот-тускайлаё ажылдадыр;

2.Б=л\ктеп ажылдаар.

Орфография ==редириниё методтары болгаш аргалары: башкыныё с=з\, беседа методу, дылды хайгаараарыныё методу, уругларныё бот-ажылдарыныё методу, грамматиктиг тоолдар чогаадыр,тестилер-биле ажыл,схемалар, таблицалар-биле ажыл.

Орфографтыг мергежилгелерниё хевирлери: д\ж\р\п бижилге, диктантыларныё янзы-б\р\ хевирлери, с=з\глел-биле боду ажылдап билиринге чаёчыктырар.

Болгумнун ажыл-чорудулгазыныё боттанылгазы:

  • Алган билиглерин практика кырында ажыглап шыдаар;

  • Тыва дылдыё олимпиадазынга идепкейлиг киржир;

  • Аас болгаш бижимел чугаага билииниё деёнели бедиир.

  • Т=рээн дылыныё с=с курлавырларыныё байлаа-биле ханы таныжар, литературлуг тыва дыл кырынга чугаалаарынга, бодунуё \зел-бодалын шын,тода,долу дамчыдарынга, шын бижилгениё д\р\мнерин сагыырынга чаёчыктырып ==редир.

Программада темаларны, шактарны чижеглей берген, башкы ону бодунуу-биле =скертип ап болур.











Болгумнун календарь-тематиктиг планы

Кичээлдиё темазы

Шагы

Ай

х\н\

Тайыл

быр

теория

прак

тиктиг

1

Т=рээн дылын билири- билиглерже оруктуё алдын д\лг\\р\.

Орфография.Шын бижилге деп ч\л?

1

2

Тыва дылдыё алфавиди

1

3

Чамдык \ж\ктерниё адаттынар аяны

1

4,5

Ажык эвес \ннер. Ажык эвес \ннерниё с=с иштинге каттыжар чуруму

1

1

6

Ажык \ннерниё аяннажылгазы

Бодуёну хына .Тест №1

1

7,8

Ажык эвес \ннерниё \ж\ктерин шын бижиири

1

1

9,10

Хуулгаазын \ннер.( я,ю,е,ё)

1

1

11

С=с кожумактарын шын бижиири

С=з\глел-биле ажыл

1

12

Ребустар, кроссвордтар тургузар

1

13,14

/легерлээн с=стерни шын бижиири. С=з\глел-биле ажыл

1

1

15,16

Нарын с=стерни шын бижиири

Орфографтыг диктант

Тест №2

1

1

17,18

Ыыттавас \ннер.Кадыг (ъ) болгаш чымчак (ь) \ннерни шын бижиири.
Тест №3

1

1

19

Кичээл-м==рей «Т=рээн дылыёга ынак болгаш ==ренип чор

1

20

Артынчы болгаш эдеринчи с=стерни шын бижиири

1

21,

22

Хурааёгай нарын с=стерни шын номчууру болгаш бижиири.

Д\ж\р\п бижилге

1

1

23

С=ст\ шын к=ж\рериниё чуруму

1

24,25

Улуг \ж\ктерни хереглээри

Тайылбырлыг диктант

1

1

26

Суурнуё азы чурттап турар девискээриниё микротопонимиказын тургузар

1

27

Адалгалыг домактарга бижик демдээн шын салыры

1

28,29

С=стерни тудуштур бижиири

Карточка,перфокарттар-биле ажыл

1

1

30,31

С=стерни аёгылап бижиири

С=стерни дефистеп бижиири

Словарьлыг диктант

1

1

32,33

Орфографтыг словарь- бистиё кол дузалакчывыс.

1

1

34

Проект кылыры

Шиёгээдип алган д\р\мнеринге

1

35

Т\ёнел кичээл. «Тыва дыл эртеминиё делегейинче аян- чорук»

1

Ниити шак

18

17

























Капсырылга



Тергииннер м==рейи «Т=рээн дылыёга ынак болгаш ==ренип чор»

Сорулгазы: 1.Тыва дылда ==ренген д\р\мнерин катаптавышаан, уругларныё билиин хынаары. Алган билиглерин херек кырында ажыглап шыдаары.Сагынгыр,тывынгыр болуру.

2.Т=рээн черинге,чонунга,дылынга ынакшылды оттуруп, национал чоргааралга уругларны кижизидер.

3.Уругларныё чугаа,домаан сайзырадыр.

Дерилгези: тыва дыл дугайында чогаалчыларныё ш\л\ктеринден \з\нд\лер.

М==рейниё чорудуу:

1.Организастыг кезээ.

Экии,уруглар. Б=г\н кичээливисте сагынгырлар,тывынгырлар кичээлин эрттирер бис. Кичээливисте ==ренген темаларыёарны кайы-хире шиёгээдип алганыёарны хынап к==р бис.

Уруглар, силерни бир кижи мактап с=с чугаалаан-дыр, канчаар х\лээп алыр силер?

Силер кижилерге,эш-==р\ёерге,чоок кижилериёерге эки, чылыг с=стер чугаалаан азы чугаалап турар силер бе? Бо кичээливисте чаныёарда орар эжиёерге эки с=стерден чугаалап к=р\ёерем.

-Айрана, сени б=г\н к==р\мге дыка чараш-тыр сен.

-Аястыё кеттинип алганы онзагай-дыр.

-Чайзаттыё чажын =р\п кааны дыка чараш-тыр.

Бажыёыёарга ада-иеёерге, чоок кижилериёерге,кожаларыёарга эки,макталдыё чымчак,чылыг с=стеринден чугаалап чаёчыгарыёарны к\зээр-дир мен.

а) Чапсар

Клазывыс одуруг аайы-биле ийи аёгы б=л\кке чарлып алыр бис.

1-ги б=л\кт\ё адын тывар силер?

Шын бижилгени оон =скээр канчаар адаар ийик бис.

-Орфография.

2-ги б=л\кт\ё адын тывар.

Бижик демдектерин оон =скээр канчаар адаарыл?

-Пунктуация.

Эр-хейлер! Ынчангаш 2 б=л\кке чарлып алгаш, киччэливисти эгелээлиёер.

I.Б=л\ктерниё капитаннарынга онаалга.

Дараазында онаалгаларны кылыр.

а) Х=й сектер орнунга \ж\ктерден киирер.

Кылын хары ча…ан,

Кылама дош чайн…н.

Кылаштаа…ар …айган,

Кыжыраё с…к дендээн.

Д\в\-шуурган улуп,

…\в\редип силгээн.

Чы…ылама соогу

Сыындырып шылгаан.

Кыштыё соогун ч\гле

кызымактар т…вас.

б) Х=й сектер орнунга \ж\ктерден киирер.

Арат кижи чур…(т,тт)алгазы

Аът чокта-утка чок деп,

Хей-аът-соруу, ажыл-ижи

Кезээде ында холбашкан боор.

Чогаадыкчы кижилерге

Чогумчалыг эки чыл бо.

Чалгы…(н,нн)ыг аът мунувутса,

Сагыш-сеткил сергеп келир.

II. Фонетиктиг тывызыктар.

Силерге тывызык ыдар мен. Харыызын тыпкаш, фонетиктиг сайгарылгазын кылыр.

а) +=лет оглунуё =еэ ак. (дииё)

б)Тудуш эзерлиг,дуга моюннуг. (теве)

III. Команда б\р\з\нге грамматиктиг онаалгалар.

а) Оъттуг деп с=ст\ё шын бижилгезин тайылбырлаёар.

б) Чалгынныг деп с=ст\ё шын бижилгезин тайылбырлаёар.

IV. Бердинген чаңгыс дазылдыг сөстерден чогаадылга кожумактыг сөстерни тыпкаш, ушта номчуңар.Шупту сөстерниң тургузуун сайгарыңар.

а) Аңнаашкын, аңныыр, аңны, аңчы, аңда, аңзыг, аңныг;суглуг, суглаңгы, сугда, сугзуг, суглаар, сугдан, суггур;бижик, бижээн, бижиктиг, бижиир, бижимел;сүмелекчи, сүмеге, сүмени,сүмелиг, сүмелээн.

Б) Бердинген сөзүглелден укталган чүве аттарын,кылыг сөстерин ушта бижиңер.

Кежээки хүн кудулаксап,

Херелдерин сугже чажар,

Хемниң кыры алдын сарыг

Хээлер-биле каастаныр.

Дуу-даа эрик,бо-даа эрик

Тудушканзыг чайынналып,

Чаржып ойнаан угулзулар-

Чалгыглары бырлаңнажыр.

V.Чогаадыкчы конкурс.

Б=л\ктерге тыва дылын мактаан с=с азы с=с каттыжыышкыны чогаадыр онаалга бээр.

VI. Метаграмманы тывар.

А) Ажыг б\р\ азынган ыяш

Ады беш-ле \ж\кт\г ыяш

Ортаа \ж\\н солуптарга,

Орта эвес чаёныг оол боор.( Тенек-терек)

Б) Хлеб кылыр д\ж\т ота

«К»-ны солуй салыптарга,

Оон ак чем \н\п келир

Олар ч\\-д\р, адаёарам. (Тараа- тарак)

VII.Оюн «Илчирбе».

Сорулгазы: уругларныё с=с курлавыры байыыр.Шын бижилгени чедип алыр.

Бир с=с бижээш, т=нген \ж\\н барамдаалап улашты бижиир,\е берип каар. Чижээ: Авам, манчы,ыт,тара, арбуз,зонтик,…

М==рейниё т\ёнели.

Шииткекчилер санап турар \еде, башкы дараазында ш\л\ктер-биле доозар.

А.А.Даржайныё «Тыва дылым» деп ш\л\\нден \з\нд\:

С\з\\м болган авайымныё с\д\ ышкаш

С\\з\нн\гя. Мага-боттан адырылбас.

Тынар агаар сеткилимниё х=рз\н\ боор

Тыва дылым дамыр-ханда тудуш- тур сен!

Узбек чогаалчы С.Абдулланыё (очулгазы В.Липко) ш\л\\нден \з\нд\:

Если ты хочешь судьбу переспорить,

Если ты ищешь отрады цветник,

Если нуждпешься в твердой опоре-

Выучи русский язык!

Уругларныё ш\л\ктерге хамаарыштыр бодалдарын дыёнаар.

Эки ажылдаан уругларны мактаар.

Башкыныё ажыглар литературазы:

1.Г.Г. Граник, С.М. Бондаренко «Секреты орфографии». Книга для учителя 5-7 кл М « П»,1991.

2. Д.Х.Ооржак 5-6 класстарга харылзаалыг чугаа сайзырадылгазы.Кызыл,2004.

3. К.Б.Март-оол «Тыва дылды башкылаарыныё методиказы,Кызыл-2002,арын 134-143.

4. К.Д.Симчит «Орфографтыг словарь» Кызыл-1988;

5.Тыва дылдын орфографтыг словары,Кызыл-1967;

6.Тыва орфографияныё болгаш пунктуацияныё д\р\мнери,Кызыл,2001;

7. Т.А.Турушина, В. А. Басистая Русский язык 5-9 классы. Интеллектуальный марафон. Познавательные игры.Волгоград 2009.

+=реникчиниё ажыглаар литературазы:

1. 5-6 класстарныё «Тыва дыл» деп ==редилге номунга дидактиктиг материал. Кызыл,1994.



© 2010-2022