Сценарии мероприятии на тему Жас инспектор

Жол тәртібін білейік, аман-есен жүрейік

Жарияланды 18-01-2013, 02:49 Категориясы: Тәрбие сағаты

Атырау облысы,
Қызылқоға ауданы, Тасшағыл ауылы
Т.Амандосов атындағы орта мектебінің бастауыш сынып мұғалімі
Нургул Жалгасова Кулмановна

Сабақтың мақсаты: Оқушыларды жол ережесімен таныстыру. Жол қауіпсіздігін сақтаудың адамдар өміріндегі маңыздылығын ұғындыру, көше жағдайындағы кеңістікті бағдарлай білу дағдыларын дамыту. Оқушыларды зейінді, епті болуға, сақтыққа, саналылыққа, шыдамдылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: бағдаршам, жол белгілері, интерактивті тақта, жас инспектор формасы мен таяқшасы, жолда жүру ережелері туралы фотосуреттер.
Сабақтың түрі: сайыс жарыс сабағы.
Енді әділқазылар алқасымен, сайыс кезеңдерімен таныстырып өтейін. Сайыс 6 кезеңнен тұрады.
I кезең: Бағдаршамның шығу тарихы, «Тарих тағылымы»
II кезең: «Жұмбақтар шешейік».
III кезең: Сұрақ - жауап.
IV кезең: «Реттеуші инспекторлар қызметі»
V кезең: «Көше ережелерін білейік»
VI кезең: «Өнер сайысы»

Мұғалім: Құрметті оқушылар, қонақтар, ұстаздар! Бүгінгі «Ережені жаттаймыз, Өмірлерді сақтаймыз!» жиынымызды бастауға рұқсат етіңіздер!
Шуақты өміріміз күндей күліп,
Жүректе бүршік атып гүлдейді үміт.
Арманға сапар тарту мүмкін емес,
Жол жүру ережесін білмей тұрып.
Қай көше, қай қалаға барсаңыз да,
Қай ақыл өлшеміне салсаңыз да.
Жол жүру ережесі заңды тәртіп -
Ол ортақ
Үлкен - кіші, баршамызға!

«Тарих тағылымы».
1 - топ «Бағдаршам» Топтың ұраны: Тоқта! Сақтан! Жол ашық! Жүрме жолға таласып. 1 - топ бағдаршамның шығу тарихы жайлы баяндайды.
2 - топ. Тарихтан тағылым.
1 - оқушы: Балалар, бағдаршамды кім ойлап тапқанын білесіңдер ме? Ал, ендеше тыңдап көрелік.
Алғашқы бағдаршам темір жол бойында пайда болды. Оны ойлап тапқан адамның есімі тарихта сақталмаған. Оны көше қиылысына ыңғайлап қайта жасаған ағылшын инженер - механигі Д. Найт болатын. Ол 1868 жылы Лондондағы парламент үйінің алдына бағдаршам орнатты.

2 - оқушы: Алдымен түрлі - түсті сигнал қайыс берілістің көмегі арқылы өзгертіліп отырды. Сосын аппарат ортасына газды шам орнатылды. Өкінішке орай, бірде газ жарылып, кезекте тұрған полицей қаза болады да, содан жарты ғасыр бойы ұмыт болады.
3 - оқушы: Тек 1914 жылы Американың Кливленд қаласына, сосын Нью-Йорк, т. б. қалаларында пайда бола бастайды. Бұл жолы олар электрлі болды. Тек екі түсті ғана: қызыл және жасыл. 1918 жылдан бастап қана үш түс қолданыла бастады.
4 - оқушы: Бағдаршам - өмірімізді жазымнан сақтандыратын көмекшіміз. Оның сырын біліп, тілін алу баршамызға керек. Оның беретін сиқырлы әмір сөздері бар.

Менің үш көзім бар.
Бір көзім «кідір» дейді,
Бір көзім «жүгір» дейді.
Бір көзім «абайла» дейді,
Қарап қалма маңайға дейді.

5 - оқушы: Көреген дәу қырағы,
Көшемізде тұрады.
Ол бергенде команда,
Бағынамыз әманда!
Ашса кезек үш көзін,
Айтты деп ұқ үш сөзін.
Тоқта! Сақтан! Жол ашық!
Жүрме жолға таласып.
Қызыл көзін ашқанда
Сынық сүйем баспа алға.
Сары көзін ашқанда,
Қарап қалма аспанға.
Жасыл көзін ашқанда
Өте бергін жасқанба!

6 - оқушы: Жолдар қиылысында,
Қалтарысып қысылма.
Көлденеңнен жол болса,
Кібіртектеп тоспа оны.
Бос болмаса алайда,
Сақтық жаса абайла.
Қалмас үшін соқтығып,
Ол өткенше тос тұрып.

III - топ. «Жол белгілері» Топтың ұраны: «Жол тәртібін білейік, аман - есен жүрейік»
II - топ Тарихтан тағылым.
1 - Оқушы Тарихқа көз жүгіртетін болсақ, жүріп - тұруды реттеу қажеттілігі сонау бір машинаның аз кезінде туған көрінеді. Алғаш рет 1868 жылы Лондон қаласында темір жол бағдаршамы орнатылды. Ол қолмен алмастырылатын және алмастыру үшін арнаулы адам тұратын еді. Әрі ол көп уақыт алатын болды. Кейінірек, 1870 жылы Америкада электр бағдаршамдары пайда болды.

2 - Оқушы: Ресейде алғаш жолдарды I Петр салдыра бастаған. Автокөлік жүргізушілеріне жолда дұрыс жүру қатаң ескертілді. Ресейде үш түрлі бағдаршамдар 1920 жылдары іске қосыла бастады. Бертін келе оны автомат жүйесі арқылы басқару ойластырылды.
3 - Оқушы: Ал, бүгінгі таңда бағдаршамды электронды есептеу машинасы арқылы басқару жүзеге асырылған. Қазақстанда бағдаршамдар барлық ірі қалаларда орнатылған. Қазақстанда 1917 жылға дейін небәрі 127 км ғана жол бар болатын. Елуінші жылдары республикамызда асфальт жолдардың ұзындығы отыз мың км болды. Ал қазір сегіз жүз миллион км - ден асады.

II - топ «Жол белгілері»
1 - оқушы: Үйрен таппай тыным бір,
Белгілердің тілін біл.
Егер оны білмесең,
Тартар жолың бұлыңғыр.

2 - оқушы: Өзі қызыл, үшбұрышты ескертуің мен болам,
Хабарлайтын бар қауіпті оң сапарға жолдаған.
Маған қарап жүрер болса жүргізуші, жаяу да,
Жолы болып, сәтсіздікке ешқашан да қалмаған

3 - оқушы: Есігінен артқы
Көлікке сен мінгін.
Енді есіктен алғы
Түсеріңді білгін.

4 - оқушы: Тоқта, жолдас!
Тоқта, жолдас! Бұзба көше тәртібін,
Өткізе алмай, өміріңнің артығын.
Жүрсің бе сен, қалай - қалай басасың,
Тоқта! Байқа, ойла, қателесесің,
Ал кеп қалды, автобус пен трамвай.
Тоқта, жолдас! Тәртіп бұзба, жүр былай,
Саспа босқа ақтық па да аптық па.

5 - оқушы: Көше заңын білмесең,
Үлкенменен жүр бірге сен.
Олардан кетпе алыстап
Қолдарынан алыстап,
Көше заңын оқи жүр,
Көңіліңе тоқи жүр.
Жасама әсте ағаттық,
Аялдай тұр ағаттық.

II - кезең. Жұмбақтар шешу

III - кезең. Сұрақтарға жауап береміз
1 Жиек жол дегеніміз не? - Адамдар жаяу жүретін көше жиегіндегі тар жол.
2 Жаяуға қай жермен жүруге болмайды? - Көлік жүретін көшенің ортасымен жүруге рұқсат етілмейді.
3 Мына белгі нені білдіреді? - Абайла! Балалар!
4 Қала көшелерінде қанша жасқа дейін велосипедпен жүруге болмайды? - Тек 14 жастан кейін ғана рұқсат етіледі.
5 Автобусқа қай есіктен кіріп, қай есіктен түседі? - Артқы есіктен мініп, алдыңғы есіктен түсу керек.

6 Мына көліктер қалай аталады? - Өрт сөндіру, жедел жәрдем.
Жол белгілерін интерактивті тақтадан көрсету.
Ақпараттық - көрсеткіштік белгілер
Ескерту белгілері
Тыйым салатын белгілер
Сервис белгілері
Басымдылық белгілері
Жол таңбалары

Мұғалім:
Мен бәріне әрқашанда тыйым салып тұрамын,
Қайда болса алда тұрып жібермеймін бір адым.
Түсім қызыл, өзім шеңбер сызық болып бітемін,
Осы жолы үндемейін, бар ма тағы сұрағың.
Белгімін көрсетер жылдамдық бағытын,
Ой, шұңқыр, бұрылыс, қатерді, қауіпті.

Барлығын анықтап, көрсетіп жіберем,
Сондықтан бәрі де мені тез таныпты.
Баратын сапардың қашығын, тұрағын,
Үн - түнсіз жол сілтеп көрсетіп тұрамын.
Күндіз де, түнде де от болып жанады,
Көкпеңбек боялған төртбұрыш шырағым.

IV кезең. Реттеуші инспекторлар қызметі

V кезең «Көше ережелерін білейік»
«Жол белгілері» тобы
1 Жүріп келе жатқан машинаның алдынан өтіп кетемін деуші болма, ол тоқтағанша, не өтіп кеткенше тоса тұр.
2 Мектепке келе жатып үлкен жолдың шетімен жүр. Алдыңнан машина шықса, жол бер. Тоқтап тұрған машинаның қасынан абайлап өт.
3 Көше тәртібін орындамау көліктің жүріп тұруына кедергі келтіреді. Жұмысшылар жұмысқа, оқушылар сабаққа баратын жерлеріне дер кезінде жетпеуі мүмкін.
4 Мектепке келе жатқанда, өзіңе қауіпсіз болатын жолды таңдай біл, өткел тар болса, қарсы кездескен үлкен кісіге жол бер.

«Бағдаршам тобы»
1 Көшеден өтерде әуелі сол жағыңа, көшенің орта тұсына жеткенде оң жағыңа қара. Егер келе жатса, өтіп кеткенше сол орныңа ақ жолақ сызылған тұста күте тұр.
2 Аялдамада тұрған автомобиль, автобус, троллейбустің артқы жағынан айналып өт. Сонда сен келе жатқан машинаны дер кезінде көресің.
3 Тротуармен келе жатып, қақпадан көрінген машинаны байқасаң, өткізіп жібер. Көшеде тоқтап тұрған машинаның қасынан абайлап өт, машина есігін ашып қалуы мүмкін.
4 Жол үстінде ойнама, сырғанақ теппе. Жер тайғақ болса, жолда абайла.

VI кезең «Өнер сайысы»
«Бағдаршам» тобы, әннің аты - «Бағдаршам»
«Жол белгілері тобы, әннің аты - Шофер»

ЖОЛЫ БОЛСЫН ӘРКІМНІҢ, ОРЫНДА ЖОЛ ТӘРТІБІН!

Сабақ мақсаты:

1.Оқушыларға көшеде жүру ережесін үйрете отырып,алған білімдерін пысықтау.

2.Ойларын ашық айтуға, көше белгілерін жатқа айтуға дағдыландыру.

3.Жолда жүру мәдениетін қалыптастыру.

Көрнекілігі: Интерактивті тақта, жол белгілері, бағдаршам, машина.

Ұйымдастыру.

Көрініс.
МАИ қызметкері :Балалар, біздің Жаңаөзен қаламызда кішкентай, өте ақымақ қоян өмір сүреді екен.Ол көшенің арғы бетіне өтпекші болады. Бағдаршамның жасыл түсі жанып, халық жаяу жүргіншілер жолымен өтті.Ол кезде қоян не істеді?

Қоян: Маған жол ережесін білу қажет емес.Сендерге бір құпия айтайын.Трамвай, автобус, машинадан қорықпаймын. Кез-келген жерден зу етіп өте шығамын.
(Үлкендерді тыңдамаған қоян жолдан жүгіріп өтпекші болғанда жеңіл машина оны қағып кетті.Бұл жағдайды көрген жол полициясы «Жедел жәрдемге» қоңырау шалады.)

МАИ қызм: Сәлеметсіздер ме? Бұл «Жедел жәрдем» бе? Тез келсеңіздер екен.Қоянды көшеде машина қағып кетті. Жағдайы өте нашар.
(«Жедел жәрдем» келіп, ішінен дәрігер түседі.)

МАИ қызм: Ұзын құлақ сұр қояным-ай, қайғы жамылдың-ау!

Дәрігер: Қай жерің ауырып жатыр? Қазір сені тексерейін.

Қоян: Аяғым ауырып жатыр.(Айқайлап жылап жібереді)

МАИ қызм: Жылама, шыда, қоянжан! Бағдаршамға қарап, жол ережесін сақтағаныңда мұндай пәлеге ұрынбас едің? Дәрігер, қоянның жағдайы енді не болмақ? Ол енді жүре ала ма?

Дәрігер: Қоянның аяғын гипстеп ауруханаға жатқызамын.(Жедел жәрдеммен қоянды алып кетеді)

МАИ қызм: Көрдіңдер ме, қоянның басынан қиын жағдай өтті.Сендер жолдан өткенде бағдаршамға қарайсыңдар ма? Бағдаршам дегеніміз не?

(Ортаға бағдаршамның үш түсі болып оқушылар шығады.)
Жасыл түс: Сақта көше тәртібін
Бағдаршамның ал тілін
Біліп алдым мен де
Жасыл жанса демде
Алға кетем лезде
Сары түс: Сары жанса сабыр
Сақтай тұрам әзір
Қызыл түс: Жанса қызыл шоқтай,
Қаламын кілт тоқтай.

МАИ қызм: Ал енді, балалар, ауруханаға телефон соғып , қоянның жағдайын білейін.
(Осы кезде бағдаршамның үш түсі дауласады.)

Қызыл түс: Мен мықтымын!1 Егер қаласам, машина, адамдар, бүкіл қозғалысты бір орнында тоқтатып тастаймын.

Сары түс: Жоқ, мен күштімін!(Бағдаршам бұзылып қалады)

Жасыл түс: Мен барлығына жолдан өтуге рұқсат беремін.

МАИ қызм: Бұл не деген айқай-шу? (ысқырады)

Балалар: Бағдаршамның шамдары айқайласып жатыр.

МАИ қызм: Енді бағдаршамсыз қалай болар екен,ә? Маған көп салмақ түсетін болды ғой.

Хормен(балалар) Дауласуды қояйық,
Жарықтарды жағайық
Бағдаршам-ау, бағдаршам,
Достасып тату болайық.!

МАИ. Рахмет, сендерге достарым! Сендерге айтатын қуанышты хабарым бар. Қоян бүгін ауруханадан жазылып шығады. Қоянды қарсы аламыз ба, балалар?

Қоян: Балалар, менен бір қателік кетті! Мен жол ережесіне мән бермеппін. Маған бағдаршам туралы айтыңдаршы,а?

1-оқушы: Амансың ба, қоянжан!
Қорықпағын сен жолдан.
Үйретеміз барлығын,
Білеміз біз бағдаршам

2-оқушы: Мынау тұрған бағдаршам
Қызыл, сары, жасыл шам
Кезекпенен жанады
Ұғып алғын, қоянжан!

3-оқушы: Қызыл түс жанғанда,
Баспа қадам сен алға
Сары түсі жанғанда
Дайындалып тұр мұнда!
Жасыл түсі жанғанда
Жорта бергін сен жолда!

МАИ қызм: Қоянжан , сенің білмейтінің әлі көп. Сен, біздің балалар көше белгілері туралы не біледі екен,тыңдап отыр.

Бүгінде қалада да, ауылда да үлкен көшелер мен жүйткіген автокөліктер көбеюде. Көшелер мен жолдардағы жағдай барған сайын күрделеніп келеді. Жол-көлік оқиғаларының қаупі арта түсуде. Сондықтан да жүргізушілер мен жаяу адамдар көшелер мен жолдарда ерекше тәртіпті және мұқият болуы қажет.Жол заңы дұрыс жүріп ,абай болуды талап етеді.
Жол-көлік оқиғаларының зардабынан көбіне балалар зардап шегуде.Оның себебі,көптеген мектеп оқушылары жолда жүру ережелерін әлі де болса нашар біледі.БҰҰ Бас ассамблеясының 2005 жылғы 26 қазандағы ұсынысы бойынша жыл сайын қарашаның үшіншіжексенбісінде жол-көлік оқиғалары құрбандарын еске алудың бүкіл әлемдік күні атап өтіледі
Ал біздердің жол жүру ережелерімен танысып, үйреніп жүргенімізге де біраз уақыт болды. Осы уақыт ішінде біз көшелер мен жолдарда қойылатын белгілермен таныстық.
Енді міне, осы алған білімімізді бүгінгі''Жолы болсын әркімнің, орында жол тәртібін!'' атты жол ережелеріне арналған тәрбие сағатымызда көрсетеміз деп ойлаймын.

Жол тәртібі кімге керек, бірге ойланып көрейік,
Әрқайсыңның қылығыңа әділ баға берейік.
Ережені жақсы білген ортаға шық, жас ұлан,
Біліміңді сарапқа сал, біз етейік, төрелік!

Сабағымыз»Үлгілі жолаушылар» және »Жас инспекторлар» атты топтар арасындағы сайыспен жалғасады.

Топтардың танысуы.

«Үлгілі жолаушылар» тобы:
Басталар әр қадамың аттауменен,
Жол жүру ережесін сақтауменен.

«Жас инспекторлар» тобы:
Жол тәртібін білейік,
Аман-есен жүрейік.

-Ендеше, сайысымызды бастайық.

I бөлім. «Көше ережесін білесің бе?»
«Үлгілі жолаушылар» тобына:

1.Бағдаршам деген не? Жарықпен белгі беру арқылы көшедегі автомобиль жолы мен темір жолдағы қозғалысты реттеуге арналған құрылғы.
2.Жаяу жүргінші деген кім? Көлік құралынан тыс және онда жұмыс жасамайтын адам.
3.Автобус деген не? Жолаушвлар мен жүктерді тасымалдауға арналған, онда жүргізуші орнын қоспағанда сегізден астам отыратын орны бар автокөлік құралы.
4. Жол элементтерін ата. Көше, бұрылыс, тротуар, жол жағалауы, бөлу жолағы
5.Тротуар деген не? Жолдың жүргін бөлігімен қатарлас немесе одан газонмен бөлінген жаяу жүргіншінің қозғалуына арналған элементі.
6.Тыйым салу белгілері қандай түспен белгіленеді? Қызыл дөңгелек.

7.Бағдаршамның қызыл көзі жанып тұрғанда қандай көліктерге жүру рұқсат етіледі? Өрт сөндіру, жедел жәрдем, полиция.
«Жас инспекторлар» тобына
1.Жол дегеніміз не? Мемлекеттік есепке алуға жататын және көлік құралдарының жүруіне арналған инженерлік құрылыстар кешені.
2. Маршруттық көлік құралы деген не? Жол бойымен жолаушыларды тасымалдауға арналған және белгіленген аялдама пункттері бар белгіленген маршрутпен қозғалатын жалпы пайдаланудағы көлік құралы.
3.Жолаушы деген кім? Көлік құралындағы(үстіндегі) және оны басқармайтын адам.
4. Жол-көлік оқиғасы деген не? Көлік құралының жол бойымен қозғалысы кезінде және оның қатысуы процесінде туындайтын, адамдар қаза тапқан немесе жарақат алған, көлік құралдары, ғимараттар, жүктер бүлінген, не өзге де материалдық зиян келтірілген оқиға.
5.Жол қозғалысын реттейтін адам кім? Реттеуші.
6.Бағдаршам жоқ жерде көшеден қалай өтеміз? Егер бағдаршам болмаса, әуелі солға, содан соң көшенің ортасына келгенде оңға қараймын.
7.Көлік құралы дегеніміз не? Жол бойымен адамдарды, жүктерді немесе оған бекітілген құрал-жабдықтарды тасымалдауға арналған құрылғы.

II бөлім: Жол белгілері туралы жұмбақ-өлең
I топқа
1.Бір ғажабы-бұл жерде
Бір нәрсені ел күтеді,
Отырады біреуі, біреуі тік тұрады
Неғылған жер бұл өзі?
Айтыңдар кім біледі?
2.Жол астында бір ін бар.
Не екенін кім табар?
Неге онымен адамдар
Арлы-берлі ағылар?
3. Келеді Айбек зулатып
Велосипедтің үстінде.
Барады елді шулатып,
Шынымен ол күшті ме?
Айбекке велосипед тебуге болатын жерді көрсет.
4. Ілулі тұрған не белгі?
Машинаға «Тоқта!» деген белгіберді.
Жол үстіне ақ-қарамен сызылған жолақшамен жаяуларға
«Өтіңдер!» деп белгі берді.

«Жас инспекторлар» тобына:
1. Үлкендер де, кішілер де
Жол белгісіне қарады
Мысықтар да, күшіктер де
Батыл жүріп барады
Бірақ бұл жол
Жиекжол емес,
Құпиясын кім табады?
2. Жолдағы жол белгісі
Теміржолдың белгісі
Белгіде бір жұмбақ бар:
Өткелден де қауіпті
Бұл не нәрсе?
Тауып көр.
3. Тісі ауырды Аманның
Сірә, үйіне жете алмас.
Қандай белгі таба аласың
Мұндай кезде қиналмас?
4. Аудан, мектеп,үй, стадиан
Салынып жатқан жерлерде,
Тура жүрсең түсетін
Шұңқырлар бар жерлерде
Жүйткіген жол үстінде
Қандай белгі тұрады?

III бөлім. Машинамен жолда жүру ережесін көрсету.(Әр топ капитандары машина жүргізеді)

IY бөлім. Ситуациялық жағдайларға жауап беру.

1. Сен жолдан өтіп бара жатқанда саған біреу айқайласа, не істеу керек?
2. Сен жолдан өтіп келе жатырсың. Кенет аялдамада тұрған өзіңе керекті автобусты көрдің.Сен не істейсің?
3. Сен автобустан түстің. Сен көшенің қарсы бетіне өтуің керек. Сен қалай өтесің?
4. Егер ұзақ уақыт көлік болмаса, не істейсің?

Y бөлім. Топтық жұмыс.''Кім жылдам?'' (Әр топ өздеріне берілген сөзжұмбақты шешеді)

1.Ай серігі
2.Малдың үйі
3.Табиғат құбылысы
4.Жолаушы таситын көлік
5.Жаяу жүргіншілер жолы
6.Көлікті басқаратын адам.
7.Үй құсы


1.Үй жануары.
2.Ең жақын адам.
3.4+4
4.Жеті күн
5.Жол қозғалысын реттейтін адам.
6.Автобус, трамвай.
7.Жаяу жүргіншілер жолы.
8.Көлік құралдарының жүруіне арналған инженерлік құрылыстар кешені.
9.Үш көзді құрылғы.
YI бөлім. «Қызықты суреттер». Оқушылар екі суреттен 7 айырмашылық табады.
Қоян: Рахмет, сендерге, балалар, мен көп нәрсе үйреніп қалдым. Енді жол ережесін бұзбаймын.

Шуақты өміріміз күндей күліп,
Жүректе бүршік атып гүлдейді үміт.
Арманға сапар тарту мүмкін емес,
Жол жүру ережесін білмей тұрып.

Қай көше, қай қалаға барсаңыз да,
Қай ақыл өлшеміне салсаңыз да,
Жол жүру ережесі заңды тәртіп,
Ол ортақ үлкен кіші баршамызға.
Басталар әр қадамың аттауменен,
Жол жүру ережесін сақтауменен.

Бағалау.Қонақтарға сөз беру.
Марапаттау.

Тақырыбы: Жолда жүру қауіпсіздігі.

Мақсаты:

а) оқушыларға жолда жүру қауіпсіздігі туралы түсінік беру;

ә) оқушылардың танымдық көзқарасын, зейінінің тұрақтылығын дамыту;

б) өмірге деген құштарлықтарын арттыру.

Түрі: аралас сабақ

Әдісі: көрсету, түсіндіру, әңгімелеу

Көрнекілігі: суреттер, газет қиындылары, нақыл сөздер

Сабақтың барысы

І. Ұйымдастыру кезеңі

а) амандасу, түгендеу

ә) сабаққа даярлық

ІІ. Үй тапсырмасы

1. Клиникалық өлімнің белгілерін білесіңдер ме?

2. Ауыздан ауызға» ауа үрлеудің мәнін білесіңдер ме?

ІІІ. Жаңа сабақ

а) Жаңа сабақ тақырыбы мен мақсатын таныстыру

ә) Жаңа сабақ материалын меңгерту

Мұғалім: - Енді, балалар, қаламдарыңды орнына қойып, кеуделеріңді, бастарыңды көтеріп түзу отырыңдар. Мен сендерді жолда жүру қауіпсіздігімен таныстырамын. Зейін қоя қарап, тыңдай отырып, жаңа мағлұматтарды естеріңе сақтай отырыңдар.

• Интербелсенді тақтада жол қозғалысы қауіпсіздігінің сақталуын қадағалайтын кімдер?

Жол полициясы қызметкерлері (аудандық, қалалық, облыстық, және республикалық)

• Интербелсенді тақтада жолда жүру қауіпсіздігін қамтамасыз етудің шарттары.

Жолда жүру қауіпсіздігін қамтамасыз етудің басты шарты - көліктер мен жүргіншілердің жүріс-тұрысын дұрыс ұйымдастыру және реттеу.

Көшедегі көліктер жүрісіне сырттай бақылау болмаса, жол бойынде ереже талаптары бұзылып, кейде олардың жол апатына ұшырып жататын жағдайлары да кездеседі.

• Интербелсенді тақтада жол қозғалысы ережелерін бұзған жүргізушілерге қандай шаралар қолданылады?

Жолда жүру ережелерін бұзған жүргізушілерге Әкімшілік кодексіне сай ескерту, айыппұл,салу, жүргізуші куәлігінен айыру сияқты шаралар қолданылады.

• Интербелсенді тақтада жол қозғалысы ережелерін мектеп оқушысы бұзса және қандай жағдайларда заң бойынша оқушылардың ата-анасын жауапкершілікке тарта алады?

Жолда жүру ережелерін бұзған мектеп оқушылар болса, онда олардың

тәртібін мектеп жиынында жариялап, тәртіпке шақыруға болады. Ал жолда жүру

ережелерін өрескел бұзып, соның салдарынан шығын келсе, ата-аналарын

шақырып, шығынды төлейтіндей жаза қолданылады. Ол үшін заң орындарының

ұстаздар сайты

өкілдері қатысып, оқиға орын алған жерде кінәлі екендігін делелдеуі тиіс.

ІҮ.Сабақты бекіту

• Интербелсенді тақтада жолда жүру қауіпсіздігін сақтау үшін жаяу жүргіншіге арналған жадынама

1. Жаяу жүргінші жаяужол (тротуар) немесе жаяу жүргіншіге арналған жолмен жүруі тиіс. Егер олар болмаса, жол жағалауымен немесе велосипед жолымен (велосипедшілер қозғалысына кедергі келтірсе) жүру керек.

1. Елді-мекеннен тыс жерлерде жаяу жүргінші көлік құралдары қозғалысына қарама-қарсы бағытта жүруге тиіс;

2. Жаяу жүргінші жолды жер асты өтпесі, аспалы көпірлер, жолтаңбалары салынған немесе «жаяу жүргінші өтпесі» белгісі қойылған жерлер арқылы кесіп өтеді. Жаяу жүргінші өтпесі белгіленбеген жол учаскесінде жолды қиылыстардан жаяужол жиегі бойымен, ал олардың аралағында - жол жақсы көрінетін жерде тікелей кесіп өтуге рұқсат етіледі;

3. Қозғалыс реттелетін жерлерде жаяу жүргінші реттеуші немесе бағдаршам сигналдарын басшылыққа алуы тиіс;

5. Қозғалыс реттелмейтін жерлерде жаяу жүргінші жақындап қалған көлік құралымен арақашықтықты, сондай-ақ олардың жылдамдығын болжап алып, жолдан өту қауіпсіздігіне анық көз жеткізген соң ғана жолды кесіп өте алады;

1. Жаяу жүргінші жолдан өтіп бара жатып аялдауға немесе қажетсіз тоқтауға тиіс емес. Жолдан өтуді аяқтап үлгермеген жаяу жүргінші ары қарайғы қозғалысты қауіпсіздік аралында күтуге тиіс. Егер ондай болмаса, қарама-қарсы бағыттардағы көлік ағынын бөліп тұратын сызық бойында күтуі керек;

2. Автобус, троллейбус, трамвай,таксиді тек қана отырғызу алаңын күту қажет. Егер ондай болмаса, жаяужол немесе жол жиегінде тосқан жөн.

Ү. Сабақты қорытындылау

• Жол қозғалысы қауіпсіздігі не нәрсеге байланысты?

• Жол қозғалысы қауіпсіздігінің сақталуын қадағалайтын кім?

• Жол полициясы қызметкерлерінен басқа көшелер мен жолдардағы тәртіпті тағы кім қадағалайды?

• Жол қозғалысы ережелерін бұзған велосипед жүргізушілері мен жүргіншілерге қандай шаралар қолданылады?

• Егер мектеп оқушысы ЖҚЕ бұзса, онда бұл үшін қандай жағдайларда ата-анасын жауапкершілікке тарта алады?

ҮІ.Бағалау

ҮІІ.Үй тапсырмасы:

1.Жолда жүру қауіпсіздігін қамтамасыз етуді кімдер ұйымдастырады?

2. Ереже талабын бұзғандарға қандай жаза қолданылады?