Хэшээлэй темэ Эрын гурбан наадан!

Хэшээлэй темэ: «Эрын гурбан наадан!».

Зорилго: Угуулбэриин дадал бэхижуулгэ ба хугжоолгэ. Закрепление высказывания развития речи.

Зорилгонууд:

1. Практическа (коммуникативная):

hурагшадай аман хэлэлгэ хугжоолгэ.

2. Воспитательная (хумуужуулгын):

Бэеын элуур зуб баримталга. Воспитывать отношение к ЗОЖ.

3. Развивающая (хугжоолгын):

Аман хэлэлгэ хугжоолгэ. Булгэм хабаадагшадай дунда ажал ябуулха, дадал ургэдхэхэ. Булэгоор ажал дун гаргалга.

4. Образовательная (hуралгын).

Заншалта буряад нааданууд тухай мэдэсэеэ ургэдхэлгэ ба гунзэгыруулэлгэ.

Хэшээлэй тухэл: Булэгоор ажал ябуулга.

Хэшээлэй арга (метод): проблемнэ ба деятельностно.

Хэшээлэй тип: холбоо хэлэлгэ хугжоолгэ ( развитие речи) мэдэсэеэ ураар хэрэглэлгэ (творческое применение знаний).

Хэрэгсэлнууд: компьютер, мультимедийнэ проектор, интеративна самбар, даабаринуудтай карточканууд, жетон.

Хэшээлэй ябаса.

1. Эмхидхэлэй уе.

1. Амаршалга.

- Сайн байна, хундэтэ hурагшад! Зай, иигээд буряад хэлэнэй хэшээл эхилэе. Муноодэр хэшээлэй темэ: «Эрын гурбан наадан» тухай хэлсэхэбди.

Булэгоо хубааралга.

2. Оролто угэ.

-Заншалта болоhон буряад арадай наадануудай орон руу аяншалгада уринаб. Аяншалгада гарахын тулоо юугээр ошохобди? Поездоор. Поездто hуухын тулоо билет абахабди. Билет абахын тулоо асуудалда харюусагты.

Элинсэг хулинсаг дамжан ерэhэн «Эрын гурбан нааданай» гол зорилгонь хадаа бэеын элуур энхэ сахижа, эбтэй эетэй амгалан ажаhууха гээшэ болоно. Энээн дээрэhээ буряадуудай бухэ барилдаан, hур харбалга бумбэрсэг дэлхэй дээрэ дэлгэржэ Олимпиин наадануудай тоодо ороhониинь омогорхолтой.

Зай, иигээд 1-дэхи булэгэйхид биледээ абаяа:

1. Манай Буряад ороной мэдээжэ hур харбагша, Олимпиин наадануудта хабаадагша хэн бэ?

2-дохи булэгэйхидэй асуудал:

2. Олимпиин наадануудай hулдэ тэмдэгынь хэды сахариг бэ?- 5

3 -дахи булэгэйхидэй асуудал:

3. Олимпын гал манай Буряад Орон соо ургэн хэн ябааб?

3. Фонетическэ hорилго.

Абяан -«h»

Угын уе-hа-hо-hу

hан- hэн- hур

hур харбалга - hорихо- hорёон.

Гол шата.

Муноо иигээд аяшалгада гараяа:

А) 1 станции -«Бухэ барилдаан».

а) Багшын хоороо.

Уни урданhаа хойшо олоной hонирхол татажа, найр нааданда гол hуури эзэлдэг мурысоон -Бухэ барилдаанда жаахан тоомгуй ухибуудhээ эхилээд, наhатай томоотой эрэшуул хурэтэр хабаадаха аргатай. Барилдаан hайндэрэй шэмэг болодог. Барилдаашад абарга бухэ, арсалан бухэ, заан бухэ, нашан бухэ гэжэ нэрэ солодо хуртэдэг. Барилдаан- илажа гарагша хатар хатардаг.

Нэгэдэхи даабари.

1. Какое слово лишнее.

А) шамбай, хурдан, хунгэн, мэргэн, бишыхан.

Б) арсалан бухэ, заан бухэ, харсага бухэ, бургэд бухэ.

В) Борис Будаев, Алдар Бальжинимаев, Веллингтон Баранников, Зорикто Цырендондопов.

Зуб угэнуудээрэнь найрулга зохеохо.

2. Из данных слов составьте предложения (гурбан мэдуулэл).

А) татадаг, бухэ, олоной, барилдаан, hонирхол.

Б) барилдаан, наадан, эзэлдэг, hуури, бухэ, соо, онсо, хуугэдэй.

В) нютагаа, баярлуулдаг, суурхуулдаг, зоноо, барилдаашад, арад.

Б) 2 станции - «hур харбалга».

Буряад арад эртэ урда сагhаа аймаг аймагаараа хоорондоо hур харбажа мурысэдэг заншалтай байгаа. Урдандаа буряадууд 14 - hоо дээшэ наhатай хубуудтээ уялгата номо hурша барюулжа, харбажа hургадаг байhан юм.

Хоёрдохи даабари.

1. Из данных слов составьте предложения ( дурбэн мэдуулэл).

А) байгаа, заншалтай, мурысэдэг, харбажа, hур, буряад, сагhаа, аймаг, арад, хоорондоо, эртэ, аймагаараа, урда.

Б) hурша, хун, мурысоондэ, табидаг, найман, бухэн, хабаадаhан, найман.

В) Диилээ, хэниинь, оло, тэрэ, тудааб.

Г) Мэргэшуул, hуршаар, дайралдадаг, тудадаг, найман, наймуулыньшье.

2) Зубоор угуулэ.

1. h..р 1. Б…л..н 1. Б…х….

2. М..рг…н 2. Х…н 2. Б..р..лдаан

3. Х..рб..лг.. 3. М…рысоон 3. М…р…н

4. Ш..мб..й 4. Ур…лдаан 4. Эрд…н…

5. h..рш… 5. Х…бууд 5. С…л..

Физминутка: «Шагай наадан».

В) 3 - станции «Мори урилдаан».

Эрын гурбан нааданай нэгэн болохо, хулэг моринойнгоо хусые, хулэйнь хурдые узэхэ - мори урилдаан. Мориной урилдаан дурбэн янзын байдаг: хатараар, hайбараар, жороогоор ба одороор. Мори урилдаанда мориёо ехэ удаан бэлдэдэг: hоридог, таргалуулдаг, эмнэлдэг. Мори бэлдэхэ гадна, мори унаха хубууе бэлдэхэ хэрэгтэй. Тэрэнэй шадалhаа хахад хэрэг дулдыдаха. Туру ерэhэн мориндо «Мориной соло» дуудадаг.

1. «Морин -Эрдэни» гэhэн темэдэ найруулга зохёохо.

2. Дуун, шулэг, таабари, оньhон угэ мэдэнэбтэ.

Дун гаргалга.

-Зай, ухибууд энэ хэшээлдэ юу ойлгожо абаhан, мэдэhэнэ хоорэлдэеэ.

Муноодэрэй танай ажалай ури дун хадаа «Эрын гурбан нааданда» зорюулhан энэ бутэл болоно. Багахан ном болоно.

Гэрэй даабари.

Сэгнэлтэ.