Тақырыбы: Қызықты қазақ тілі

Тақырыбы: «Қызықты қазақ тілі»

Мақсаты:

Сабақта өткен тақырыптар бойынша алған білімдерін қорытындылау. Оқушылардың ойлау қабілетін, ой ұшқырлығын, оқуға ынтасын табиғатты тамашалап, қыс қызықтарын айту арқылы арттыру. Көрнекі іс - әрекеттік, сөздік - логикалық, ойлау әрекеттерін дамыту, шығармашылық қабілеттерін қалыптастыру. Оқушыларды шапшаңдыққа, икемділікке, ұжыммен жұмыста ұйымшылдыққа, жауапкершілікке, белсенділікке тәрбиелеу. Сөздік қорларын молайту.

Формасы: сайыс
Әдісі: топтық, көрнекілік, сұрақ - жауап, сөздік

Ұйымдастыру кезеңі: Құрметті ұстаздар және оқушылар! Бүгінгі 5«а» сыныбы оқушылары арасында өткелі отырған «Қызықты қазақ тілі» атты сайысқа қош келдіңіздер.
Кіріспе: Қыс. Бұл мезгілде адамдар табиғаттың құпиясын, ерекше бір ұмытылмас сәттерін тамашалайды. «Қыстың көзі қырауда» деген халқымыздың тамаша сөзі осы бір мезгілді айна - қатесіз баяндап тұрғандай немесе Абайдың «ақ киімді, денелі, ақ сақалды…» деп келетін өлең жолдары да қыстың басқа жыл мезгілдерінен ерекшелігін паш етеді. Табиғаттың әрбір маусымы ерекше болатыны сөзсіз. Әр маусымға тән сейіл - серуені де болады. Жазда адамдар суға шомылып, күнге қыздырынса, қыста шаналарын арқалап, биік жоталарға, таулы қыраттарға бет түзейді. Дала төсінде қолдан сырғанақ жасайтын қызықты сәттер де - өз алдына бір әңгіме. Барлығы қыстың суықтығын емес, бейне бір жылы нұрын, ыстық тартар сәулесін тауып алғандай қуанысады. Биік қыраттан төмен қарай аппақ қардың үстінде ізін қалдыратын шанасымен ызғиды.
Қаңтар айының алғашқы күндері, міне, осындай қуанышты шақтарға толы. Қыстың ғажайып ұмытылмас шақтары адам жанына шуағын шашып, нұрын төге түскендей, осындай көтеріңкі көңіл күй сыйлайтын мезгілдің кереметтері туралы сайысымызды бастаймыз.

Шын жүйріктер сыналады жарыста,
Жарыстың ба, орта жолда қалыспа.
Әділқазы бағалайды сіздерді,
Жеңіс мәре жақын ба, әлде алыс па?- деп бүгінгі сайысымыздың әділ қазылар алқасымен таныс болайық:
Оқу ісінің меңгерушісі,қазақ тілі мен әдебиет мұғалімі: Енсебаева Г.Т
Қазақ тілі мұғалімдері: Елубай А.Қ. Керейбаева Г.М
Сайысқа қатысушылар:
5 «а» сынып оқушылары

Ал енді сайысымыздың жоспарымен таныс болыңыздар:

1 - айналым. «Біз білеміз...» (құрастырылып шыққан сурет бойынша білетіндерін айту, топты атау)
2 - айналым. «Біз тапқырмыз...» (әр топқа жұмбақтар жасырамын, сол жұмбақтардың дұрыс жауабын табуы керек.)
3 - айналым. Сөзжұмбақтың шешуін тап.

4 - айналым. Сөйлемдегі сөздердің дұрыс орнын табыңдар.(кеспелер)

5 - айналым. Ребустарды шеш.
6 - айналым. «Пантомима» (қимыл, ым арқылы көрсету үшін топтағы әр оқушыға тапсырмалар үлестіремін)
7 - айналым. «Қыс қызығы» (стикерлер арқылы өз ойларын жинақтап қорытындылау)
Сайысымызды бастамас бұрын оқушыларды топқа бөліп алайық. (Шырша мен аққаланың суреттері бейнеленген төсбелгінің біреуін таңдап алып, соның атауы жазылған топқа орналасу)
- Білім деген биік шың
Бақытқа сені жеткізер
Білім деген ақылшың
Қиындықтан өткізер - деп білім сайысымыздың бірінші айналымына кезек береміз.

1 - айналым. «Біз білеміз...» Әр топқа сурет қиындылары беріледі, 1 минут уақыт ішінде қиындылардан тұтас сурет құрастыру керек және сол сурет бойынша білетіндерін айту қажет. (тұтас сурет: аққала мен шырша) Аққала мен шырша туралы видеоролик көрсету

2 - айналым. «Біз тапқырмыз...»

Әр топқа жұмбақтар беріледі, сол жұмбақтардың дұрыс жауабын табуы керек.
1. Ақ сақалды атаны - ай,
Мінезінің шатағы - ай (Қыс)

2. Бес ін, бес іннің,
Аузы бір ін. (Қолғап)
3. Қанаты жоқ ұшады,
Аяғы жоқ желеді,
Аузы жоқ ұлиды. (боран)

4. Жазда болмайды,
Қыста болады.
Терезеге қонады,
Әсем ою ояды (қырау)
5. Ақ көбелек қонды,
Құстар енді тонды. (Қар)

6. Қолы жоқ сурет салады, Тісі жоқ тістеп алады. (аяз)

1. Табаныма байлаймын
Қос аяқпен айдаймын /шаңғы/

2. Қыста ғана болады
Ұстасаң қолын тонады / Қар/
3. Шелек қалпақ басында,
Сәбіз екен танауы
Қыста қардан туатын
Тауып көрші сен оны ( аққала)
4. Отқа жанбас, суға батпас / мұз/
5. Мамықтай ұлпа, қанттай ақ:
Қыста жер бетін басады, Жазда сайға қашады. (қар)

6. Аяқтарым қалтылдап,
Қос тай міндім жалтылдақ..
Шапса, жұбын жазбайды,
Бір - бірінен озбайды. (Коньки)

3 - айналым. 1- топ

Сөзжұмбақтың шешуін тап

Қ

Қ

Қ

Қ

Қ

1. государственный язык РК

2. ученик

3. счастье

4. зимний

5. еда, пища

2- топ

Сөзжұмбақтың шешуін табыңдар.

Қ

Қ

Қ

Қ

Қ

1. сейчас

2. читал

3. пословица

4. другой

5. урок

4 - айналым. 1- топ.

Сөйлемдегі сөздердің дұрыс орнын табыңдар.

1 2 3 4 5

1. Жаңа, қыс, ортасында, жылды, тойлайды,

1 2 3 4 5

2. «Ханталапай», 4-5, ойынына, қатысады, бала.

1 2 3 4 5 6 7

3. Мұғалім, бала, жақсы, болуға, үйретеді, біздің, тәрбиелейді.

2- топ

Сөйлемдегі сөздердің дұрыс орнын табыңдар.

4. Абай, қазақ, ұлы, халқының, Құнанбаев, ақыны.

1 2 3 4

5. «Тоғызқұмалақ», ойлауға, ойыны, үйретеді.

1 2 3 4 5

6. Асханасында, ас, мектеп, тамақтанады, даярлайды.

5 - айналым. 1- топ Ребустарды шеш.

1. Туған жердің +і де ыстық, +і де ыстық.

2. - қорқақ, - батыр.

3. Жер + сіз болмайды, ел +сіз болмайды.

Қажетті сөздер: гүл, ту, әнұран, қол, аяқ, күн, от, түн, шаңырақ, бесік, кірпік, көз.

2- топ

Ребустарды шеш.

1. Отан +шығыс септік да ыстық.

2. Туған жер - алтын .

3. Туған жерге +ың тік.

Қажетті сөздер: гүл, ту, әнұран, қол, аяқ, күн, от, түн, шаңырақ, бесік, кірпік, көз.

6 - айналым. «Пантомимо»

1. Екі алған оқушы

2. Кәрі адамның жүрісі

3. Жалмауыз кемпір

4. Шаңғы тебу

5. Музыка тыңдап жүрген қыз

6. Өтірік ауырып тұрған оқушы

7. Жылауық бала

8. Әдепті бала

9. Қазақ тілі сабағы

10. Сурет салу

11. Бөлмеге тазалық жүргізу

12. Сабақ қарап отырған оқушы

13. Мұражайға бару

14. Далада қатты аяз

7 - айналым. «Қыс қызығы»
(стикерлер арқылы өз ойларын жинақтап қорытындылау)
Әділ - қазылар алқасына сөз кезегін беру, оқушыларды марапаттау
Қорытынды:
Жарайсыңдар барлығың да өренім,
Асып - тасып төгілді ғой кемелің.
Риза болды қатынасқан көрермен,
Сайыстағы бар қызықты көргендер.

- Шәкірттерім менің! Алдағы уақытта да ерінбей, жалықпай оқуды оқып, ойымызға тоқып жүрелік. Білімді болыңыздар! Осыменен сайыс аяқталды.

Сөзжұмбақтың шешуін тауып жазыңдар.

Қ

Қ

Қ

Қ

Қ

1. государственный язык РК

2. ученик

3. счастье

4. зимний

5. еда, пища

Сөзжұмбақтың шешуін табыңдар.

Қ

Қ

Қ

Қ

Қ

1. сейчас

2. читал

3. пословица

4. другой

5. урок

Екі алған оқушы

Кәрі адамның жүрісі

Жалмауыз кемпір

Шаңғы тебу

Музыка тыңдап жүрген қыз

Өтірік ауырып тұрған оқушы

Жылауық бала

Әдепті бала

Қазақ тілі сабағы

Сурет салу

Бөлмеге тазалық жүргізу

Сабақ қарап отырған оқушы

Мұражайға бару

Далада қатты аяз

Сөйлемдегі сөздердің дұрыс орнын табыңдар.

1 2 3 4 5

7. Жаңа, қыс, ортасында, жылды, тойлайды,

1 2 3 4 5

8. «Ханталапай», 4-5, ойынына, қатысады, бала.

1 2 3 4 5 6 7

9. Мұғалім, бала, жақсы, болуға, үйретеді, біздің, тәрбиелейді.

Сөйлемдегі сөздердің дұрыс орнын табыңдар.

10. Абай, қазақ, ұлы, халқының, Құнанбаев, ақыны.

1 2 3 4

11. «Тоғызқұмалақ», ойлауға, ойыны, үйретеді.

1 2 3 4 5

12. Асханасында, ас, мектеп, тамақтанады, даярлайды.