• Преподавателю
  • Другое
  • Тэма ўрока: “Рамантызм у еўрапейскай і беларускай літаратурах канца ХУІІІ – першай паловы ХІХ стст. ”

Тэма ўрока: “Рамантызм у еўрапейскай і беларускай літаратурах канца ХУІІІ – першай паловы ХІХ стст. ”

Раздел Другое
Класс 9 класс
Тип Другие методич. материалы
Автор
Дата
Формат doc
Изображения Есть
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Тэма ўрока: "Рамантызм у еўрапейскай і беларускай літаратурах канца ХУІІІ - першай паловы ХІХ стст."

Ход урока.

І. Арганізацыйны момант. (1 хв.)

Праводзіцца інтэрактыўная гульня - Алітэрацыя імя.

Педагог тлумачыць метад і правілы яго рэалізацыі: алітэрацыя імя" - гэта дадатковая характарыстыка да імя ўдзельнікаў узаемадзеяння на тую ж літару, з якой пачынаецца імя (напрыклад, Ірына - інтэлектуальная.)

ІІ. Уваходна-матывацыйны этап. (8 хв.)

-Усе мы ў большай або меншай ступені жывем у свеце фантазіі. Кожнаму з нас хочацца ад жыццёвай прозы сыйсці ў свет мары, тым самым становячыся рамантыкам.

-А хто такі рамантык, што такое рамантыка, рамантызм?

-Якія асацыяцыі ў вас узнікаюць у сувязі з гэтымі аднакаранёвымі словамі?

-Звернемся да "Тлумачальнага слоўніка БМ" і высвятлім лексічнае значэнне слоў "рамантызм", "рамантык", "рамантыка", "рамантычны".

Праца са слоўнікам.

Рамантызм. 1. Кірунак у мастацтве канца 18 - першай чвэрці 19 ст., які выступае супраць канонаў класіцызму і характарызуецца імкненнем да нацыянальнай і індывідуальнай своеасаблівасці, да малюнка ідэальных герояў і пачуццяў. 2. Кірунак у мастацтве, прасякнуты аптымізмам і імкненнем паказаць у яркіх выявах высокае прызначэнне чалавека. 3. Настрой думак, светаадчуванне, прасякнутае ідэалізацыяй рэчаіснасці, летуценнай сузіральнасцю.

Рамантык. 1. Паслядоўнік рамантызму (у 1 і 2 знач.). 2. Чалавек, схільны да рамантызму (у 3 знач.). 3. Чалавек, прасякнуты рамантыкай, высокімі пачуццямі.

Рамантыка. Тое, што ўтрымоўвае ідэі і пачуцці, эмацыйна ўзвышае чалавека; умовы жыцця, становішча, якія садзейнічаюць эмацыйна ўзнёсламу светаадчуванню.

Рамантычны. Прасякнуты рамантызмам (у 3 знач.), летуценна-сузіральны.

-Падводзячы вынік вышэй сказанага, пачатак 19 стагоддзя - барацьба класіцызму і рамантызму; кірунак узнікае як рэакцыя на ідэі эпохі Асветы (чалавецтва лепш не стала, нягледзячы на абвяшчэнне высакародных). Сённяшні ўрок пад назвай ""Рамантызм у еўрапейскай і беларускай літаратурах канца ХУІІІ - першай паловы ХІХ стст."" мы правядзем па наступным плане (на дошцы - адказы закрыты каляровай паперай):

Літаратурны напрамак

рамантызм

  1. Час існавання


  1. Да чаго ў чалавеку звярталіся?


  1. Галоўны герой твора


  1. На што абапіраліся ў мастацкай творчасці?


  1. Як вырашалі праблему "чалавек - грамадства"?


  1. Якую гістарычную эпоху ідэалізавалі?


  1. Агульны настрой твораў


  1. Адносіны да прыроды


  1. Жанры


  1. Прадстаўнікі

-Рамантычныя настроі і перажыванні здаўна вабілі да сябе паэтаў, празаікаў, мастакоў, кампазітараў, знаходзілі ўвасабленне ў розных відах мастацтва і ў розныя перыяды часу. А зараз звярніце ўвагу на рэпрадукцыі карцін нямецкага жывапісца Каспара Фрыдрыха «Странник над морем тумана» пад музыку Вагнера. ("Полет Валькирий" из оперы «Валькирия»). Слайд 2.+2А

(дзевяцікласнікі адзначаюць пачуццё трывогі, матыў таямнічасці, адзіноты)

- Гэтыя пачуцці дапамагаюць нам раскрыць асноўныя рысы рамантызму.

Тэма ўрока: “Рамантызм у еўрапейскай і беларускай літаратурах канца ХУІІІ – першай паловы ХІХ стст.”

-рамантыкаў цікавіць нацыянальная самабытнасць, узнікае ўвага да фальклору;

- экзатычнасць, трывожнасць, дваістасць свету;

- тыповы рамантычны краявід : моры, горы;

- прырода выступае і як сябар, і як вораг;

ІІІ. Сістэматызацыя і падагульненне ведаў пра рамантызм як накірунак у літаратуры. (20 хв.)

-Такім чынам, у нас ужо ёсць фундамент ведаў пра рамантызм і мы можам ісці з вамі далей, каб разгледзіць пытанні згодна плану. У вас на сталах ляжаць заданні. Я папрашу капітанаў раздаць гэтыя заданні згодна нумарам вучняў. Заданне для капітанаў як пытанне адсутнічае, але яны павінны дапамагаць сваім аднакласнікам, сачыць за правільнасцю іх думак і афармляць гэтыя думкі на ватмане.

Удзельнікі каманд павінны падрыхтаваць індывідуальна адказ на пытанне, пазначанае ў вашым заданні. На гэта адводзіцца 1-2 хвіліны.

Заданне №1.

Асветніцтва і рамантызм - асноўныя напрамкі развіцця культуры Беларусі канца XVIII - першай паловы XIX ст. У Заходняй Еўропе рамантызм узнік раней. Ён адлюстраваў расчараванне тымі вынікамі, якімі скончылася французская буржуазная рэвалюцыя канца XVIII ст.(1789-1799гг). Пераўтварэнне грамадства шляхам, прапанаваным філосафамі, не прывяло да стварэння «Царства розуму» на Зямлі. У процівагу асветніцкаму рацыяналізму светапогляд эпохі рамантызму прасякнуты сцвярджэннем перавагі духоўнага пачатку над розумам. Расчараваныя ў рэчаіснасці, рамантыкі звярнуліся да гістарычнага мінулага. Гэта выклікала шырокае распаўсюджанне ў выяўленчым мастацтве і літаратуры гістарычнага жанру. Рамантызм прыўнёс у мастацтва ідэі народнасці, каштоўнасці нацыянальных традыцый і быту.

Менавіта ў эпоху Рамантызму адбываецца адкрыццё культуры Сярэднявечча, а захапленне антычнасцю, уласцівае мінулай эпосе, таксама не слабее і ў канцы 18 - пач. 19 стст. Прыкладна з 10-х гг. XIX ст. у культуры Беларусі ўзнікаюць парасткі новага ідэйнага і мастацкага напрамку - рамантызму.

Беларуская літаратура першай паловы ХІХ ст. адлюстравала перапляценне ідэй Асветніцтва і рамантызму, хаця вызначальнымі былі рамантычныя прынцыпы. Менавіта рамантычны светапогляд з яго ўвагай да нацыянальнай культуры спрыяў развіццю фалькларыстыкі, выкарыстанню ў мастацкай творчасці народных песень, казак, паданняў, што і прывяло да ўзнікнення першых твораў на беларускай мове.

У беларускай літаратуры рысы Рамантызму (у спалучэнні з традыцыямі класіцызму і сентыменталізму) выявіліся ў першай палове 19 ст. ў творчасці Я.Баршчэўскага, Я.Чачота, В.Дуніна-Марцінкевіча, А.Рыпінскага. Вядучае месца ў творчасці беларускіх рамантыкаў занялі нацыянальна-вызваленчыя і гуманістычна-асветніцкія ідэалы. Р. прынёс у беларускую літаратуру новага героя селяніна. У канцы 18 ст. рамантызм пашырыўся ў садова-паркавым мастацтве: паркі ўпрыгожваліся штучнымі руінамі, гротамі, памятнымі плітамі, абеліскамі.

У музыцы рамантызм сфармаваўся ў 20-я гады XIX стагоддзя. Для творчасці кампазітараў - рамантыкаў характэрны зварот да жанраў, звязаных з літаратурай (опера, песня), выкарыстанне больш вольных, у параўнанні з іх папярэднікамі, форм.

Пытанні:

1. Назавіце час, калі ўзнік рамантызм у Заходняй Еўропе і ў Беларусі?

2.Да якой гістарычнай эпохі звярталіся?

Заданне №2.


Першай і класічнай краінай рамантызму стала Германія. Асновы рамантычнага светапогляду былі закладзены прадстаўнікамі іенскай школы, куды ўваходзілі В. Вакенродэр, браты А. і В. Шлегелі, Л. Цік. Да іенцаў прымыкаў вядомы ня­мецкі філосаф і тэарэтык мастацтва Ф. Шэлінг. Другая значная група нямецкіх рамантыкаў узнікла ў г. Гейдэльберзе, утварыўшы гейдэльбергскую школу. Яе прадстаўлялі К. Брэнтана, браты Я. і В. Грым, Ё. Эйхендорф. Гейдэльбергскімі рамантыкамі было надзвычай шмат зроблена ў плане збірання і прапаганды нямецкага нацыя­нальнага фальклору.

Не зусім аднародным быў і англійскі рамантызм. Адной з пер­шых узнікла ў ім азёрная школа, прадстаўнікі якой (У. Вордсварт, С. Кольрыдж, Р. Сауці) культывавалі ідэі непрымання сучаснага ім прамысловага грамадства. Крыху асабняком у англійскім рамантызме стаяць велічныя фігуры Дж. Байрана, В. Скота, П. Шэлі.

Рамантызм у французскай літаратуры, дзе былі надзвычай моц­нымі традыцыі класіцызму, стала замацаваўся толькі ў пачатку 1820-х гг. Яго адрознівае вялікая сувязь са спадчынай Асветніцтва, а так­сама пераважны зварот да сучаснасці, да актуальнай сацыяльна-палітычнай праблематыкі. Найбольш значныя прадстаўнікі француз­скага рамантызму - Ф. Шатабрыян, Ж. Сталь, Э. Сенанкур, Б. Канстан, А. Ламарцін, В. Гюго, А. Віньі, А. Мюсэ, Ж. Санд.

Італьянскі рамантызм прадстаўлены творчасцю У. Фаскола, А. Мандзоні, Дж. Леапардзі; іспанскі - Х. дэ Эспрансэда, Сарыльі-і-Мараль; аўстрыйскі - Ф. Грыльпарцэра, Н. Ленау; дацкі - Э. Эленшлегера; швецкі - Э. Тэгнера; венгерскі - Ш. Пецёфі; румынскі - М. Эмінэску.

Рамантызм склаў цэлую эпоху ў развіцці польскай літаратуры (А. Міцкевіч, Ю. Славацкі, З. Красіньскі, Ц. Норвід). З польскім рамантызмам, аб чым будзе сказана крыху ніжэй, вельмі цесна звязана развіццё беларускай літаратуры ХІХ ст.

Рамантызм у рускай літаратуры выявіўся таксама надзвычай моцна. У творчасці некаторых рускіх рамантыкаў перапляталіся, і часам даволі своеасабліва, рысы класіцызму, сентыменталізму, асветніцкай ідэалогіі. Самымі буйнымі рускімі пісьменнікамі-рамантыкамі з'яўляюцца В. Жукоўскі, К. Бацюшкаў, А. Пушкін, М. Лермантаў (абодва на раннім этапе сваёй творчасці), К. Рылееў, В. Кюхельбекер, А. Адоеўскі, М. Гнедзіч, А. Дэльвіг, П. Вяземскі, Дз. Веневіцінаў, Я. Баратынскі, А. Бястужаў-Марлінскі, М. Языкаў.

Рамантызм у беларускай літаратуры ў эпоху яго развіцця ў Еўропе зарадзіўся пад уздзеяннем польскіх рамантыкаў - ураджэнцаў Беларусі.

Рамантычныя рысы ў цеснай пераплеценасці з рэалістычнымі, сентыменталісцкімі і нават класіцыстычнымі прысутнічаюць у творчасці Я. Чачота, Я. Баршчэўскага, А. Рыпінскага, У. Сыракомлі, В. Каратынскага. Адзнакі рамантычнай паэтыкі (фальклорная сімволіка, павер'і, прыкметы) прысутнічаюць і ў вершы П. Багрыма «Зайграй, зайграй, хлопча малы…».

У беларускай літаратуры рысы Рамантызму (у спалучэнні з традыцыямі класіцызму і сентыменталізму) выявіліся ў першай палове 19 ст. ў творчасці Я.Баршчэўскага, Я.Чачота, В.Дуніна-Марцінкевіча, А.Рыпінскага. Рамантызм прынёс у беларускую літаратуру новага героя селяніна.

Пытанні і заданні:

  1. Першай і класічнай краінай рамантызму стала ___________________ .

  2. Запоўніце табліцу:

Краіна

Прадстаўнікі

Рысы рамантызму

Германія

Англія

Францыя

Польшча

Расія

Беларусь

Заданне №3

Характэрнай рысай рамантызму з'яўляецца незадаволенасць рэчаіснасцю, проціпастаўленне ёй выдатнай мары. Унутраны свет чалавека, яго пачуццё, творчую фантазію рамантыкі абвясцілі сапраўднымі каштоўнасцямі, у супрацьлегласць каштоўнасцям матэрыяльным.

Рамантычны герой - асоба складаная, гарачая, унутраны свет якой незвычайна глыбокі, бясконцы; гэта цэлы сусвет, поўны супярэчнасцяў. Рамантыкаў цікавіў увесь запал, і высокі і нізкі, якія супрацьпастаўляліся адзін аднаму. Высокі запал - каханне ва ўсіх яго праявах, нізкі - прагнасць, славалюбства, зайздрасць. Матэрыяльнай практыцы рамантыкі супрацьпастаўлялі жыццё духу, асабліва рэлігію, мастацтва, філасофію.

Рамантыкаў вабілі да сябе фантастыка, народныя паданні, фальклор. Іх вабілі далёкія краіны і мінулыя гістарычныя эпохі, выдатны і велічны свет прыроды.

Цэнтр мастацкай сістэмы рамантызму - асоба, а яго галоўны канфлікт - асобы і грамадствы. Вырашальнай перадумовай развіцця рамантызму сталі падзеі Вялікай французскай рэвалюцыі. Асветніцтва прапаведвала новае грамадства як самае «натуральнае» і «разумнае». Лепшыя розумы Еўропы абгрунтоўвалі і прадвесцілі гэтаму грамадству будучыню, але рэчаіснасць апынулася непадуладнай «розуму», будучыня - непрадказальнай, а сучасная грамадская прылада стала пагражаць прыродзе чалавека і яго асабістай волі. Непрыманне гэтага грамадства, пратэст супраць бездухоўнасці і эгаізму адлюстроўваецца ў рамантызме. Самотныя, расчараваныя, героі кідаюць выклік несправядліваму грамадству і ператвараюцца ў бунтароў, мяцежнікаў.

Рамантычны герой - гэта герой-бунтар, які пратэстуе супраць уціску і часта парывае сувязі з рэальным светам. Рамантычны герой бывае адзінокі.

Рамантыкі перайначылі і абнавілі старыя жанры, стварылі новыя - такія, як гістарычны раман, ліра-эпічная паэма, фантастычная аповесць-казка. Яны зблізілі літаратуру з фальклорам. Адным з самых улюбеных родаў літаратуры становіцца ў рамантызме драма.

Побач з драматычнымі відамі і жанрамі імкліва развіваюцца ў рамантызме і эпічныя жанры. Асабліва вялікую папулярнасць набывае раман. Рамантыкі распрацоўвалі гістарычны раман («Айвенга» В. Скота), са­цыяльна-бытавы і сацыяльна-псіхалагічны раман з элементамі драма­тызму («Сабор Парыжскай Божай Маці»В. Гюго), «раман выхавання» («Годы вучэння Вільгельма Мейсцера» І. Гётэ), раман-падарожжа, пры­годніцкі і прыгодніцка-авантурны раман («Тры мушкецёры А. Дзюма), раман-споведзь і раман-маналог («Лелія» Ж. Санд).

Даволі папулярным стаў у рамантыкаў жанр навелы.

Рамантызм садзейнічаў небываламу да гэтага росквіту лірычных жанраў. Гэта раманс, вершы-споведзі. Адраджаецца напаўзабыты санет. Ак­тыўна выкарыстоўвалі рамантыкі і літаратурна-фальклорныя жанры (баладу, песню і інш.).

Асаблівая заслуга рамантыкаў у распрацоўцы жанру паэмы. У літаратуразнаўстве існуе нават тэрмін «рамантычная паэма». Самыя вядомыя рамантычныя паэмы - «Медны коннік» А. Пушкіна, «Дзяды» і «Пан Тадэуш» А. Міцкевіча, «Мцыры» М. Лермантава.

Пытанні:

  1. На што абапіраліся ў мастацкім творы рэалісты? Працягніце выказванне: _________________________________________ абвясцілі сапраўднымі каштоўнасцямі, у супрацьлегласць каштоўнасцям матэрыяльным.

  2. Знайдзіце пацверджанне таму, што праблема чалавек-грамадства вырашалася праз супрацьстаянне асобы і грамадствы. Асоба - гэты цэлы Сусвет.

_______________________________________________________________

  1. Апішыце рамантычнага героя.

____________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Што значыць супярэчнасць: высокае і нізкае?_______________________________.

Заданне №4

Рамантычны герой - гэта чалавек, які любуецца прасторай і прыгажосцю прыроды, глыбока адчувае яе, суперажывае ёй, шукае ў прыродзе спакою і адпачынку, бачыць у прыродзе крыніцу натхнення, сусветную гармонію. Краявід адпавядае душэўнаму стану рамантычнага героя. Выразныя эпітэты, метафары узмацняюць матыў смутку, шкадавання і нуды, у той час як іншыя падкрэсліваюць думку аб прывіднай нязбытнасці "знаёмай мары". Рамантык сапраўды перадаў рух чалавечай душы. Часты паўтор некаторых радкоў узмацняе матыў вечнасці, які адбываецца: Выява мора, бушуючага і вольнага, займае цэнтральнае месца; да яго звяртаецца аўтар. Вольная стыхія не падпарадкоўваецца ні законам чалавечага грамадства, ні законам гісторыі: Пачуцці лірычнага героя выходзяць на першы план, што тыпова для рамантычных твораў,мноства клічных сказаў, маляўнічых эпітэтаў, якія найболей ярка перадаюць стан душы лірычнага героя.

На першым месцы аўтар звяртаецца да пачуццяў героя.

Пытанні:

1. Як наступныя радкі характарызуюць адносіны рамантыкаў да прыроды:

Природа! Тень, душа, жизнь, лик, покровом скрытый!

О вечно чёрный круг, но блеском звёзд залитый!

О тайна, - медный сноп лучей!

Ты - текст, написанный на мраморе и в тучах!

Страницы Библии в лесах, волнах и в кручах!

В сверканье дня и мгле ночей!

В.Гюго

________________________________________________________

2. Да чаго аўтары рамантызму звярталіся ў чалавеку?

________________________________________________________

3. Якія вобразна-выяўленчыя сродкі выкарыстоўвалі?

________________________________________________________

- А зараз я папрашу вас памяняцца месцамі. Хто адказваў на 1 пытанне, сядае, дзе 1 група, хто - 2 пытанне, дзе 2, хто 3 - дзе 3, 4-4. Капітаны застаюцца на месцах і кіруюць працэсам. Зараз удзельнікі могуць абмяняцца сваімі думкамі па пытаннях, якія яны атрымалі і прыйсці да адзінай высновы, якую яны прынясуць потым у сваю групу. Вам на гэта адводзіцца 2-3 хв.

Фізкультхвілінка

- Вяртаемся на свае месцы. Ідзе абмеркаванне і афармленне ўсіх адказаў на ватман. На гэта 4 хвіліны.

- Ітак, першая група, я папрашу Вас даць адказы на 1 і 3 пытанне.

-Другая група на 5 і 4.

-Трэцяя - на 8 і 6.

-Чацвёртая - на 9-10. - слайд-шоу.

-Такім чынам, мы з вамі ўжо можам даць адказ на нашы пытанні, пастаўленыя на пачатку ўрока. Давайце іх агучым.

Літаратурны напрамак

рамантызм

  1. Час існавання

Канец XVIII - перш.трэць XIX, на Беларусі - з 10-х гг. XIX ст.

  1. Да чаго ў чалавеку звярталіся?

Да пачуццяў.

  1. Галоўны герой твора

Чалавек-бунтар, трагічны адзіночка.

  1. На што абапіраліся ў мастацкай творчасці?

Унутраны свет героя.

  1. Як вырашалі праблему "чалавек - грамадства"?

Супрацьстаянне асобы і грамадства. Асоба - цэлы Сусвет.

  1. Якую гістарычную эпоху ідэалізавалі?

Сярэднявечча.

  1. Агульны настрой твораў

Усе адценні смутку.

  1. Адносіны да прыроды

Герой шукае ў прыродзе спакою і адпачынку, бачыць у прыродзе крыніцу натхнення, сусветную гармонію.

  1. Жанры

гістарычны раман, ліра-эпічная паэма, фантастычная аповесць-казка, драма, раманс, вершы-споведзі.

  1. Прадстаўнікі

Германія: В. Вакенродэр, браты А. і В. Шлегелі, К. Брэнтана, браты Я. і В. Грым, Ё. Эйхендорф.

Англія: Дж. Байран, В. Скот, П. Шэлі.

Францыя: Ф. Шатабрыян, Ж. Сталь, А. Ламарцін, В. Гюго, Ж. Санд.

Польшча: А. Міцкевіч, Ю. Славацкі, З. Красіньскі, Ц. Норвід.

Расія: В. Жукоўскі, К. Бацюшкаў, А. Пушкін, М. Лермантаў, К. Рылееў, В. Кюхельбекер, П. Вяземскі, Дз. Веневіцінаў, Я. Баратынскі.

Беларусь: польскія рамантыкі - ураджэнцы Беларусі. Я. Чачот, Я. Баршчэўскі, А. Рыпінскі, У. Сыракомля, В. Каратынскі.

IV.Падвядзенне вынікаў. (13 хв.)

А) І апошнія два пытанні нам дапаможа раскрыць урывак з літоўскай аповесці Адама Міцкевіча "Гражына". Ён знаходзіцца ў Вас на сталах. Прачытайце яго ўслых.

"ГРАЖЫНА"

літоўская аповесць

(урывак)

Дзьмуў вецер з поўначы. Згушчаўся морак,

Туман па доле слаўся. Месяц плыў высока -

Ён толькі зрэдчас з неба цёмнага, без зорак,

Між чорных хмар сваё паказваў вока.

І свет увесь пад месяца мігценне

Бы плыў кудысь - як і нябёс скляпенне.

Тым срэбрам месячным і замак цьмяны

Ззяў на гары наваградскай прымглёна.

Па дзёрне вала, па жарстве адхона

Шырокім слупам клаўся цень ламаны

І ў роў спадаў, дзе ад часіны весняй

Вада ўздыхала пад зялёнай плесняй.

Спаў горад. Без агнёў і ўвесь быў замак.

Адны не спалі толькі вартавыя

У вежах насцярожаных, у брамах.

Ды вось у полі, там, дзе верставыя

Слупы, раптоўна цені замільгалі:

Да замка людзі нейкія спяшалі!

Ды борзда так: іх неслі, пэўна, коні.

І штось блішчала там: былі ў броні!

1823

-А зараз назавіце, які агульны настрой твора? - усе адценні суму.

- Па чым здагадаліся? - апісанне прыроды.

- Мы з вамі назвалі амаль усе асноўныя рысы рамантызму, але апошняе пытанне засталося. Давайце яшчэ раз прааналізуем адказы і адкажам:" Да чаго ж звяртаецца аўтар у чалавеку? Чым кіруецца наш герой?"

Б) Праверка набытых ведаў (тэставая работа).

1. Рамантызм як новы літаратурны кірунак узнікае:

  • у пачатку XVII ст.;

  • у сярэдзіне XVIII ст.;

  • у канцы XVII ст.;

  • у канцы XVIII ст.+

2. Які з адказаў дае поўнае паняцце пра рамантызм, як кірунак у літаратуры:

  • настрой думак, светаадчуванне, прасякнутае ідэалізацыяй рэчаіснасці, летуценнай сузіральнасці.+

  • Стыль у еўрапейскім мастацтве і літаратуры, які развіваўся на глебе крызісу ідэалогіі і эстэтікі Адраджэння.

  • мастацкі стыль і эстэтычны кірунак у еўрапейскай літаратуры і мастацтве, адной з важных рыс з'яўляўся зварот да выяў і форм антычнай літаратуры і мастацтва як ідэальнаму эстэтычнаму эталону;

  • адзін з галоўных кірункаў у мастацтве Еўропы і Амерыкі, які цягнуўся да ўрачыстага "вялікага стылю", у той жа час адлюстраваў прагрэсіўныя паданні аб складанасці, шматстатнасці, зменлівасці свету.

3.Якія з указаных прыкмет характэрны для рамантызму:

  • Апора на антычныя традыцыі

  • Прынцып трох адзінств

  • Іерархія жанраў

  • Цікавасць да ўнутранага свету героя.+

4. Гэтае разуменне чалавека ўласціва рамантыкам.

  1. Чалавекам назваць у праўдзівым сэнсе слова можна толькі таго, каму ўласціва веліч, яркасць розуму, грамадзянская мужнасць і патрыятызм...

  2. Чалавек - лепшае стварэнне прыроды, "вянок тварэння", вольны і чароўны ў кожнай сваёй праяве.

  3. Чалавек - унутраны свет, з яго пачуццём, творчай фантазіяй, якога вабяць далёкія краіны і мінулыя гістарычныя эпохі, выдатны і велічны свет прыроды.+

  4. Па-сапраўднаму цікавы толькі той чалавек, хто з'яўляецца асобай выключнай, яркай, незвычайнай...

5. Вышэйшай каштоўнасцю рамантызму як літаратурнага кірунку з'яўляецца:

  • рацыяналізм, прыхільнасць да інтарэсаў дзяржавы

  • прыгажосць і асалода

  • чалавечыя пачуцці і адзіноцтва+

  • індывідуальнасць і незалежнасць

6. Вядома, што ў культуры рамантызму свет знайшоў сваё адлюстраванне праз аб'яднанне рознагалоссяў. Якіх менавіта?

  • Жыцці і смерці

  • дабра і зла

  • святла і цемры

  • высокага і нізкага+

7. У чым быў галоўны канфлікт сістэмы рамантызму:

  • "чалавек і грамадства"+

  • "чалавек і чалавек"

  • "чалавек і эпоха"

  • "чалавек і навука"

8. Праз што перадавалі мастакі рысы рамантызму?

  • Летуценні, сны,

  • ілюзіі.

  • натуральнага чалавека

  • смугу, трывогу, таямнічасць.+

9. Адным з самых любімых родаў літаратуры ў рамантызме становіцца:

  1. Драма+

  2. Лірыка

  3. Эпас

  4. Ліра-эпас

10.Каго з названых пісьменнікаў можна лічыць рамантыкамі?

  • Францыск Скарына

  • Максім Багдановіч

  • Адам Міцкевіч+

  • Іван Шамякін

Самаправерка.

V. Дамашняе заданне. (1 хвіліна).

Аргументаваць сцверджанне: "Паэма "Гражына"- рамантычны твор".

Рэфлексія. (2 хвіліны).

-Раскажу вам невялікую прытчу.

Нясуць тры чалавекі за плячыма ў мяхах каменне.

  • Чым вы займаецеся? - спыталі ў іх.

  • Цягну гэтыя праклятыя камяні, - злосна адказаў першы.

  • Зарабляю сабе на хлеб, - стомлена прамовіў другі.

  • А я будую храм, - радасна паведаміў трэці…

Пачуцці якога з гэтых трох чалавек адпавядаюць вашаму стану пасля сённяшняга ўрока? Чым для вас быў урок?

Працай, якая пакінула толькі стому?

Вы працавалі толькі дзеля адзнакі і пахвалы?

А можа, вы будавалі храм?

Мне асабіста ўдалося сёння пабудаваць храм. Але я ўзводзіла яго разам з вамі, закладваючы ў падмурак вашы веды і цудоўныя адказы.

Зрабіце кожны свой выбар. (Вучні змяшчаюць магніцікі на малюнку з грудай камянёў, грашыма і храмам).

9

© 2010-2022