Рабочие программы для 8 класса по башкирской литературе

8 синыф 5с5н тематик план

№

Д9ресте4 тема8ы

Дәрес тибы

Уҡыусыларҙың белем кимәленә талаптар

Контроль эш төрҙәре

%й эше

Д9рес

8аны

Дата

план

факт

1

С. (либай. « М9кт9п юлы»

Яңы теманы өйрәнеү

Шиғырҙы сәнғәтле уҡырға өйрәнеү, йөкмәткеһе буйынса эшләү

Сәнғәтле уҡыу

3-с5 бирем 4бит

1

4.09

2

Н.Мусин. "*аба3"

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Тексты өлөштәргә бүлеү, уларға исем биреү

План буйынса йөкмәтке һөйләү

План буй. й5км9тке

1

7.09

3

Р.Тимершин. "Уйлап табыусы"

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Тексты өлөштәргә бүлеү, уларға исем биреү

биремдәр

й5км9тке

1

11.09

4

Синыфтан тыш у3ыу.М.Кәрим әҫәрҙәре

1

14.09

5

« Ике с9с9н». «Сура батыр» 3обайыр2ары,

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Ҡобайыр термины менән танышыу

29-сы битт9ге бирем

1

18.09

6

Ижади эш. #обайыр я2ыу

Б.т.ү.

1

21.09

7

З.Биишева. К52г5 ям1ыр.

Х.Назар.

К52г5 к5н. Болотло. *ал3ын

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Шиғырҙы сәнғәтле уҡырға өйрәнеү, йөкмәткеһе буйынса эшләү

Шиғыр ятлау

Ятларға

1

25.9

8

Р.Ханнанов. «Икм9к 392ере» 969ре

Яңы теманы өйрәнеү

Тексты өлөштәргә бүлеү, уларға исем биреү

Йөкмәтке һөйләү

36-39-сы биттәр йөкмәтке

1

28.09

9

Р.Ханнанов. «Икм9к 392ере» 969ренд9 к52г5 ура3, игенсе хе2м9тене4 87р9тл9неше

Яңы теманы өйрәнеү

Әҙәби әҫәрҙе уҡырға өйрәтеү

Һорауҙар һәм биремдәр

39-сы битт9ге биремд9р

1

2.10

10

Р.Ханнанов. «Икм9к 392ере» 969ренд9 ва3и1алар2ы4

989ми9те

Тексты өлөштәргә бүлеү, уларға исем биреү

4-се бирем 45 бит

1

5.10

11

Р.%м5тбаев. «(мир ба6ыуы» 969ренд9 ябай халы3ты4 фи2а39р хе2м9те

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Тексты өлөштәргә бүлеү, уларға исем биреү

Йөкмәтке һөйләү

51-се битт9ге бирем

1

9.10

12

«(мир ба6ыуы» әҫәре

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Уҡыусыларҙың үҙ фекерҙәрен булдырырға өйрәтеү

Характеристика биреү

Й5км9тке 85йл.

1

12.10

13

Художестволы 969р2е4 композиция8ы

Яңы теманы өйрәнеү

Терминдар тураһында белешмә биреү, уларҙы ҡулланырға өйрәтеү

Терминдарҙы иҫтә ҡалдыру

1

16.10

14

А.Игебаев. Баш3ортостан- илген9м

Яңы теманы өйрәнеү

Шиғырҙы сәнғәтле уҡырға өйрәнеү, йөкмәткеһе буйынса эшләү

Һорауҙар һәм биремдәр

Шиғырҙы ятларға

Тасуири у3ыр1а

1

19.10

15

Н.Н9жми. %ф5 й7к9л9ре.

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Шиғырҙы сәнғәтле уҡырға өйрәнеү, йөкмәткеһе буйынса эшләү

65-се бит шиғырҙы ятларға

1

23.10

16

Инша «%ф5м - мине4 баш 3алам

Б.т.ү.

1

26.10

17

Ф.К7зб9ков

Яу ораны бит 8ин, Салауат

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Шиғырҙы сәнғәтле уҡырға өйрәнеү, йөкмәткеһе буйынса эшләү

Һорауҙар һәм биремдәр

Ятларға.

1

30.10

18

Я.Хамматов. Тормошо, ижады. «Салауат» 969ре

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Яҙыусының тормошо тур-да белеү.Тексты өлөштәргә бүлеү, уларға исем биреү

Биография белеү

82-се биттәге һорауҙарға яуаптар

1

6.11

19

«Салауат» 969ре. Тарихи осор1а характеристика

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Тексты өлөштәргә бүлеү, уларға исем биреү

Һорауҙар һәм биремдәр

Й5км9тке 85йл.

1

9.11

20

«Салауат» 969ренд9 Салауат образында к5сл5, батыр 76мер2е4 87р9тл9неше

Тексты өлөштәргә бүлеү, уларға исем биреү

Һорауҙар һәм биремдәр

90-сы биттәге һорауҙарға яуаптар

1

13.11

21

Ш.Бабич. #ыш3ы юлда

М.!9йфуллина

#ыш мо4дары

Яңы теманы өйрәнеү

Шиғырҙарҙы тасуири уҡыу,һорауҙарға яуап биреү

Тасуири уҡыу

#ыш3ы юлда Шиғырҙы .ятларға

1

16.1

22

Булат Рафи3ов. «Б7рел9р»

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Яҙыусының тормошон, ижадын белеү, әҫәрҙе тасуири уҡыу, өлөштәргә бүлеү, исем биреү.

Тасуири уҡыу

104-се битт9ге һорауҙар

1

20.11

23

«Б7рел9р» әҫәренең йөкмәткеһен үҙләштереү

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Әҫәрҙе тасуири уҡыу, өлөштәргә бүлеү, исем биреү.

111-се биттәге һорауҙарға яуаптар

1

23.11

24

«Б7рел9р» 969ренд9 образдар система8ы

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Әҫәрҙе тасуири уҡыу, өлөштәргә бүлеү, исем биреү.

Тасуири уҡыу

Й5км9тке 85йл.

1

27.11

25

И.Тел97емб9тов

«Маралым та4ы»

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Әҙәби әҫәрҙәрҙе уҡырға өйрәтеү

Яҙыусының биографияһын һөйләй белеү

2-се бирем 118 бит

1

30.11

26

«Маралым та4ы»

(69р29 т9би19т, кейект9р2е4 87р9тл9неше

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Әҫәрҙе тасуири уҡыу, өлөштәргә бүлеү, исем биреү.

Һорауҙар һәм биремдәр

121-се битт9ге биремд9р

1

4.12

27

Синыфтан тыш у3ыу д9ресе.Әнғәм Атнабаев әҫәрҙәре

Әҙәби әҫәрҙәрҙе уҡырға өйрәтеү

1

7.12

28

М.К9рим. «&лм96бай»

поэма8ы

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Поэманы тасуири уҡый белеү, яҙыусының биографияһын белеү

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

130-сы бит 1-7-се һорауҙар

1

11.12

29

М.К9рим.

«&лм96бай» поэма8ы.

Поэманың тематик йөкмәткеһе

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Поэманы тасуири уҡый белеү

%25к ятл.,

1

14.12

30

М.К9рим

«&лм96бай» поэма8ы.

Башҡорт яугирҙарының батырлыҡтары

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Поэманы тасуири уҡый белеү

134-се битт9ге 8орау2ар 1-4-се һорауҙар

1

18.12

2 31

Нур !9лимов

Яу2ан 3айт3ан 3урай.

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Дәреслек һәм өҫтәлмә материал менән эшләй белеү

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

Й5км9тке 85йл.

1

21.12

32

Р.%м5тбаев.

«Баш3орттар китте 8у1ыш3а»

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Текстың йөкмәткеһе менән танышыу, уны өлөштәргә бүлеү, план төҙөү

Әҫәрҙең йөкмәткеһен һөйләү, һорауҙарға яуап биреү

Й5км9тке 85йл

1

25.12

33

Р.%м5тбаев.

«Баш3орттар китте 8у1ыш3а»

Бөтә үтелгәндәр буйынса тест.

контроль

Текстың йөкмәткеһе менән танышыу

Әҫәрҙең йөкмәткеһен һөйләү, һорауҙарға яуап биреү. Бөтә үтелгәндәр буйынса тест.

138-147-се биттәр йөкмәтке һөйләргә

1

28.12

34

«Баш3орттар китте 8у1ыш3а» 969рендә ваҡиғалар үҫеше

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Текстың йөкмәткеһе менән танышыу, уны өлөштәргә бүлеү, план төҙөү

Әҫәрҙең йөкмәткеһен һөйләү, һорауҙарға яуап биреү

147-153-сө биттәр йөкмәтке

1

15.01

35

«Баш3орттар китте 8у1ыш3а» 969рене4 идея - тематик й5км9тке8ен асыу

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Текстың йөкмәткеһе менән танышыу, уны өлөштәргә бүлеү, план төҙөү

Әҫәрҙең йөкмәткеһен һөйләү, һорауҙарға яуап биреү

153-164-се биттәр йөкмәтке

1

18.01

36

«Баш3орттар китте 8у1ыш3а»969ренд9 Б5й5к Ватан 8у1ышында баш3орт атлыларыны4 3а8арманлы1ы

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Текстың йөкмәткеһе менән танышыу, уны өлөштәргә бүлеү, план төҙөү

Әҫәрҙең йөкмәткеһен һөйләү, һорауҙарға яуап биреү

164 -се битт9ге

1-7-се биремдәр

1

22.01

37

Ш.Би33ол.

«(с9йемде4 к949шт9ре»

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Тасуири уҡыу күнекмәләре

Һорауҙар

һәм биремдәр, тасуири уҡыу

Ятларға.

1

25.01

38

Талха !ини9туллинды4 тормошо, ижады.

«(с9 89м бала» 969ре

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Текстың йөкмәткеһе менән танышыу, уны өлөштәргә бүлеү, план төҙөү.

Яҙыусының тормош юлы, ижады менән танышыу

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

174-184-се биттәр йөкмәтке һөйләргә

1

29.01

39

«(с9 89м бала» 969рендә әсә һәм бала мөнәсәбәттәренең сағылышы

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Текстың йөкмәткеһе менән танышыу, уны өлөштәргә бүлеү, план төҙөү.

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

Сафия,уның улы образдарына характеристика

1

1.02

40

Инша «Әсәләргә дан»

Б.т.ү.

Мөмкин тиклем тулы йөкмәткеле итеп инша яҙыу

инша

1

5.02

41

Х.Назар.

«%с 872»

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Тасуири уҡыу күнекмәләре

Тасуири уҡыу

Тасуири у3ы

1

8.02

42

М.Ямалетдинов «Иман»

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Текстың йөкмәткеһе менән танышыу, уны өлөштәргә бүлеү, план төҙөү.Яҙыусының тормош юлы, ижады менән танышыу

Тасуири уҡыу

203-сө бит 3-сө бирем

1

12.02

43

З.!9лимов.

«Ялан с9ск9л9ре»

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Дәреслек һәм өҫтәлмә материал менән эшләй белеү

Тасуири уҡыу

207-се битт9ге

1-5биремдәр

1

15.02

44

Синыфтан тыш у3ыу.М.Ямалетдинов әҫәрҙәре

1

19.02

45

З.Ураксин.

Алма1ас.

С9ск9 17мере

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Текстың йөкмәткеһе менән танышыу, уны өлөштәргә бүлеү, план төҙөү

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

4-се бирем 21се бит

1

22.02

46

Р.Сафин. «Тол 3атындар 89м ая38ы22ар бейе7е»

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Тасуири уҡыу күнекмәләре

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

Тасуири уҡырға

1

26.02

47

Ҡ.Аралбай «Ер тура8ында ете 872».

яңы тема

Тасуири уҡыу күнекмәләре

Автор тураһында белешмә

1

29.02

48

«Ер» поэма8ы

Яңы әҫәр менән танышыу

Поэманы йөкмәткеһен аңлап тасуири уҡырға, һөйләй белергә

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

225-се биттәр

1-2-се һорауҙар

1

4.03

49

Ж.Кейекбаев

«Урал тура8ында 3обайыр»

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Әҫәрҙе аңлап, дөрөҫ уҡый белергә, йөкмәткеһе буйынса һорауҙар ҡуя белергә

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

232-се битт9ге бирем

1

7.03

50

Н.Мусин

«*у41ы соло3»

Яңы әҫәр менән танышыу

Яҙыусының биографияһын һөйләй белергә, әҫәрҙең йөкмәткеһен үҙләштерергә

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

241-се биттәге һорауҙарға яуап

1

11.03

51

«*у41ы соло3» әҫәренең йөкмәткеһен үҙләштереү

Яңы әҫәр менән танышыу

әҫәрҙең йөкмәткеһен үҙләштерергә

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

234 -241-се биттәр план буйынса йөкмәтке

1

14.03

52

«*у41ы соло3» әҫәренең идеяһын, проблемаһын асыҡлау

Яңы әҫәр менән танышыу

әҫәрҙең йөкмәткеһен үҙләштерергә

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

241-248-се биттәр йөкмәтке

1

18.03

53

«*у41ы соло3» әҫәрендә образдар системаһы

Яңы әҫәр менән танышыу

әҫәрҙең йөкмәткеһен үҙләштерергә

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

Образдарға характеристика

1

21.03

54

М.Уразаев. Е2 3урай

Яңы әҫәр менән танышыу

әҫәрҙең йөкмәткеһен үҙләштерергә

Тасуири уҡыу

249-сы бит 8орау2ар 89м эшт9р

1

4.04

55

Инша."Минең һайлар һөнәрем"

Мөмкин тиклем тулы йөкмәткеле итеп инша яҙыу

инша

1

8.04

56

Ф.Р9хим1олова.

Бал 3орто 89м к7б9л9к

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Әҫәрҙе аңлап, дөрөҫ уҡый белергә, йөкмәткеһе буйынса һорауҙар ҡуя белергә

Тасуири уҡыу

255-се бит бирем

1

11.04

57

Ш.Яныбаев

«Дег9н9к»

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

әҫәрҙең йөкмәткеһен үҙләштерергә

Тасуири уҡыу

Й5км9тке 85йләргә.

1

15.04

58

Ш.Яныбаев

«Дег9н9к» әҫәрендә үҫемлектәрҙең әһәмиәте

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

әҫәрҙең йөкмәткеһен үҙләштерергә

264-се биттәге һорауҙар

18.04

59

Р.Солтанг9р9ев.

«*у41ы 8унар»

Яңы әҫәр менән танышыу

Текстың йөкмәткеһе менән танышыу, уны өлөштәргә бүлеү, план төҙөү

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

1-се бүлек й5км9тке 85йләргә

1

22.04

60

Р.Солтанг9р9ев.

«*у41ы 8унар»

Яңы әҫәр менән танышыу

Текстың йөкмәткеһе менән танышыу, уны өлөштәргә бүлеү, план төҙөү

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

2-се бүлек й5км9тке 85йләргә

1

25.04

61

(.Х9м9тдинова

«Й9шел дарыухана»

Яңы әҫәр менән танышыу

Текстың йөкмәткеһе менән танышыу, уны өлөштәргә бүлеү, план төҙөү

Һорауҙар һәм биремдәр, тасуири уҡыу

275-277-се биттәр й5км9тке 85йләргә

1

29.04

62

*орау2ар 89м эшт9р (277-се бит)

Дәреслек һәм өҫтәлмә материал менән эшләй белеү

1

2.05

63

Ай8ылыу Й919ф9рова

«Кеск9й шишм9»

Белем һәм оҫталыҡты комплекслы ҡулланыу

Әҫәрҙе аңлап, дөрөҫ уҡый белергә, йөкмәткеһе буйынса һорауҙар ҡуя белергә

Й5км9тке 85йл

1

6.05

64

Ай8ылыу Й919ф9рова

«Кеск9й шишм9»

Яңы әҫәр менән танышыу

Әҫәрҙе аңлап, дөрөҫ уҡый белергә, йөкмәткеһе буйынса һорауҙар ҡуя белергә

259-сы биттәге һорауҙар

1

13.05

65

Йыллы3 7телг9нде 3абатлап тест 7тк9ре7

контроль

Белемдәрен тикшереү

тест

1

16.05

66

Синыфтан тыш у3ыу д9ресе

1

20.03

67

&телг9нде 3абатлау

1

23.05

68

Тәбиғәткә экскурсия

1

27.05

69

&телг9нде 3абатлау

1

27.05

70

Йом1а3лау

1

30.05

Аңлатма яҙыу.

Эш программаһы Башҡортостан Республикаһы Мәғариф министрлығы тарафынан раҫланған "Башҡорт теле һәм әҙәбиәтенән программа"Уҡытыу рус телендә алып барылған мәктәптәрҙең I - XI кластары өсөн" буйынса төҙөлдө. Программаның төҙөүселәре:Тикеев Д.С., Толомбаев Х.А. һ.б.- Ижевск: «КнигоГрад», 2008.

Дәреслек: Башҡорт теле һәм әҙәбиәте: Рус мәктәптәренең 8-се класында уҡыусы башҡорт балалары өсөн дәреслек. Тикеев Д. С., Ғафаров Б. Б., Хөснөтдинова Ф. Ә. - Өфө: Китап, 2011.

Әҙәбиәт дәресе аҙнаһына ике дәрес була, бөтәһе 70 дәрес.

Уҡытыусының әҙәбиәт буйынса уҡыу- уҡытыу методик комплекты :

1. Ғафаров Б.Б.Әҙәбиәт уҡытыу методикаһы. - Өфө : Китап, 2008.

2. Ғ.Хөсәйенов.Әҙәбиәт теорияһы.-Өфө:Китап,2010.

3.Баһауетдинова М. И., Йәғәфәрова Г. Н. Башҡорт теле һәм әҙәбиәтен заманса уҡытыу. Өфө,Китап,2009 йыл

Уҡыусылар әҙәбиәт буйынса уҡыу- уҡытыу методик комплекты :

Башҡорт теле һәм әҙәбиәте: Рус мәктәптәренең 8-се класында уҡыусы башҡорт балалары өсөн дәреслек. Тикеев Д. С., Ғафаров Б. Б., Хөснөтдинова Ф. Ә. - Өфө: Китап, 2011

Программа буйынса башҡорт әҙәбиәтенән өйрәтеүҙең маҡсаты һәм бурыстары:

- Дәреслектәге, уҡыу ҡулланмаларындағы текстарҙы, башҡорт телендә сыға торған

«Йәншишмә», «Аҡбуҙат», «Аманат», «Шоңҡар», «Йәшлек» гәзит-журналдарын үҙ аллы һәм аңлы уҡыу күнекмәләрен биреү.

• Аралашыуҙа кәрәк була торған типик һөйләмдәрҙе күсереп, үҙ фекерҙәрен билдәле кимәлдә үҙ аллы яҙыу күнекмәләрен булдырыу.

• Башҡорт телен өйҙә, йәмәғәт тормошонда, хеҙмәт процесында практик файҙаланырға өйрәтеү.

• Башҡорт телен практик өйрәнеүгә бәйләп, балаларҙы башҡорт халҡының тарихы, мәҙәниәте, сәнғәте, әҙәбиәте, милли йолалары, башҡорт халҡының күренекле шәхестәре, уларҙың эшмәкәрлеге, ижады һәм башҡалар менән таныштырыу, башҡорт халҡына, үҙҙәре йәшәгән төйәккә ихтирам һәм һөйөү тәрбиәләү.

Уҡыу-уҡытыу программаһында планлаштырылған һөҙөмтәләрҙе үҙләштерелеүҙе

баһалау :

Класта һәм өйҙә башҡарыла торған яҙма эштәр өйрәтеү һәм тикшереү характерында була.

Уларға түбәндәгеләр инә:

• төрлө типтағы күнегеүҙәр;

• тестар;

• дәреслектәрҙәге әҙәби текстарға пландар төҙөү;

• һорауҙарға яҙма яуаптар, изложениелар һәм иншалар;

• тел һәм әҙәби материалдар буйынса аналитик һәм дөйөмләштереү тибындағы схемалар, проекттар һ.б. төҙөү.

Башҡорт әҙәбиәтенән яҙма эштәрҙең күләме:

инша -3

тест -2

Яҙма эш төрҙәре (изложение,инша) яҙыу уҡыусыларҙың белем кимәленә, мөмкинселектәренә ҡарап уҡытыусы ҡарамағына ҡалдырыла һәм улар урынына шул уҡ күләмдә түбәндәге яҙма эштәр үткәрергә мөмкин:

• тест;

• һүрәт буйынса һөйләмдәр төҙөү;

• текста һөйләмдәрҙә һүҙҙәр тәртибе;

• терәк текстар менән инша яҙырға өйрәнеү:

• һөйләмдәр төҙөү;

• һүҙлек менән эш;

• һүрәтләү иншаһы;

Уҡытыу предметының йөкмәткеһе

Программаның йөкмәткеһе һәм төҙөлөшө:

Туған әҙәбиәт материалы еңелдән ауырға барыу принцибына ярашлы урынлаштырылды. Был класта фольклор әҫәрҙәренән һуң башҡорт яҙыусылары һәм шағирҙарының төрлө жанр һәм тематикалы әҫәрҙәре өйрәнелә.

Мәктәп- белем шишмәһе!

С.Әлибай "Мәктәп юлы" шиғырында мәктәп юлы менән тормош юлыбәйләнешенең һүрәтләнеше.

Н.Мусин "Һабаҡ". Йөкмәткеһен үҙләштереү. Әҫәрҙә балаларҙың йәйге каникулдағы эштәренең һүрәтләнеше.

Р.Тимершин "Уйлап табыусы". Юмор аша Хәйҙәрҙең кәмселеген фашлау.

Халыҡ ижады - халыҡ хазинаһы

"Ике сәсән", "Сура батыр" ҡобайырҙарының идея-тематик йөкмәткеһен үҙләштереү, образдарын асыу.

Көҙ - хеҙмәт һәм байлыҡ миҙгеле

З.Биишева "Көҙгө ямғыр", Х Назар "Көҙгө көн. Болотло.Һалҡын" шиғырында көҙгө ямғыр һәм моңһоу тәбиғәттең һүрәтләнеше.

Р.Ханнанов "Икмәк ҡәҙере". Әҫәрҙә көҙгө ураҡ, игенсе хеҙмәтенең һүрәтләнеше. Хәким ағай һөйләгән ваҡиғаның әһәмиәте.

Р.Өмөтбаев "Әмир баҫыуы". Һуғыш йылдарында ябай халыҡтың фиҙаҡәр хеҙмәте. Тыл менән фронттың берҙәмлеге. Бригадир Әмирҙең кешелеклелеге, НКВД кешеләренең ҡанһыҙлығы.

Башҡортостан - алтын бишек!

А.Игебаев "Башҡортостан ил генәм". И.Кинйәбулатов "Дуҫлыҡ төйәге" шиғырҙарында Башҡортостан, Тыуған ер образдары. Башҡортостандың данлы тарихы.

Н.Нәжми "Өфө йүкәләре" йырының тексын үҙләштереү.

Салауат батыр - ир ине

"Салауат батыр" ҡобайыры.Ф.Күзбәков. "Яу ораны бит һин, Салауат", Ф.Рәхимғолова "Салауат", Т.Дәүләтбирҙина "Салауат рухы" шиғырҙарында башҡорт халҡының милли батыры Салауат рухының сағылышы. Илен, халҡын һөйөүсе, ирек өсөн көрәшеүсе Салауат образы.

Я.Хамматов "Салауат" романы (өҙөк). Әҫәрҙә Салауат образында йыр-моңға, тәбиғәткә ғашиҡ, көслө, батыр үҫмерҙең һүрәтләнеше.Тарихи осорға характеристика.

Ҡыш

Ш.Бабич "Ҡышҡы юлда", Ф.Рәхимғолова "Ҡыш" шиғырҙарында ҡышҡы тәбиғәттең һүрәтләнеше. Шиғырҙарҙы тасуири уҡып, ҡышты тасуирлау алымдарын асыҡлау.

Б.Рафиҡов "Бүреләр" әҫәренең йөкмәткеһен үҙләштереү. Бер ғаиләнең тормошо аша һуғыш йылындағы аслыҡ, ауыр тормоштоң һүрәтләнеше. Образдарға характеристика.

И.Теләүембәтов "Маралым таңы". Әҫәрҙә тәбиғәт, кейектәрҙең һүрәтләнеше. Кешеләрҙең тәбиғәткә мөнәсәбәте.

А.Йәғәфәрова "Кескәй шишмә" хикәйәһе. Йәкмәткеһен үҙләштереү, план төҙөү.

Данлы йылдар, шанлы йылдар

М.Кәрим "Үлмәҫбай" поэмаһы.Поэманың идея-тематик йөкмәткеһе.Үлмәҫбай, Теребай образдарын Твардовскийҙың Василий Теркины менән сағыштырыу.

Н.Ғәлиев "Яуҙан ҡайтҡан ҡурай" әҫәренең идея-тематик йөкмәткеһен үҙләштереү.

Р.Өмөтбаев "Генерал Күсимов" әҫәренең йөкмәткеһен үҙләштереү.Бөйөк Ватан һуғышында башҡорт атлыларының ҡаһарманлығын асыу.

Әсәйем - күңел ҡояшым!

Ш.Бикҡол "Әсәйемдең кәңәштәре" шиғырының төп идеяһын билдәләү.

Т.Ғиниәтуллин "Әсә һәм бала" әҫәрендә әсә һәм бала образдары, уларҙың үҙ-ара мөнәсәбәттәренең сағылышы.

Әҙәп барҙа - иман бар

Х.Назар "Өс һүҙ". Шиғырҙың йөкмәткеһен үҙләштереү, төп идеяһын асыу.

М.Ямалетдинов "Иман" хикәйәһенең идея-тематикаһын асыҡлау.

З.Ғәлимов "Ялан сәскәләре" әҫәрендә атай һәм ул мөнәсәбәте. Атай үрнәге, уның менән ғорурланыу, матур ғаилә мөнәсәбәттәрен күрһәтеү.

Шаулап, гөрләп яҙ килә

Р.Ғарипов "Яҙғы йыр" шиғырында тәбиғәттең йәнләнеүенең һүрәтләнеше.

З.Ураҡсин "Алмағас", "Сәскә ғүмере" хикәйәләрендә кешенең тәбиғәткә мөнәсәбәте. Әҫәр нигеҙендә балаларҙа матурлыҡ тойғоһо тәрбиәләү.

Р.Сафин "Тол ҡатындар һәм аяҡһыҙҙар бейеүе" шиғырында һуғыштан һуңғы ауыр осорҙоң һүрәтләнеүе. Ҡатын-ҡыҙҙар һәм яралы һалдаттар образы.

Ай, Уралым, Уралым!

Ҡ.Аралбай "Ер тураһында ете һүҙ", Б.Бикбай "Ер" шиғырҙарында ерҙе һаҡлау, ер өсөн көрәш проблемалары.

Ж.Кейекбаев "Урал тураһында ҡобайыр". Уралдың сал тарихының һүрәтләнеше, ер, азатлыҡ, көрәш темаларының сағылышы.

Н.Мусин "Һуңғы солоҡ" романы . Әҫәрҙең йөкмәткеһен үҙләштереү. Төп идеяһын, проблемаһын асыҡлау.

К.Шафиҡова "Уйна, ҡурай!" әҫәрендә башҡорттоң күңел сафлығы, рухи байлығын сағылдырыусы ҡурай образы.

Йәй

Ф.Рәхимғолова "Бал ҡорто һәм күбәләк". Шиғырҙы тасуири уҡыу, төп идеяһын асыу. Башҡорт балы тураһында әңгәмә ойоштороу.

Ш.Яныбаев "Тегәнәк". Кеше тормошонда үҫемлектәрҙең әһәмиәте.Ашарға яраҡлы һәм яраҡһыҙ үҫемлектәр тураһында әңгәмә.

Р.Солтангәрәев "Һуңғы һунар".Нәфселек һәм намыҫлылыҡ проблемалары. Эт кешенең тоғро дуҫы. Төп геройҙың эте Дунканға булған мөнәсәбәте.

Ә.Хәмәтдинова "Йәшел аптека" әҫәрендә дарыу үләндәренең әһәмиәтен асыҡлау.

Ҡабатлау. Йомғаҡлау

Ятлау өсөн әҫәрҙәр исемлеге:

Хәсән Назар «Көҙгө көн.Болотло. Һалҡын»

Ф.Күзбәков «Яу ораны бит һин, Салауат»

М.Ғәйфуллина «Ҡыш моңдары»

М.Кәрим «Үлмәҫбай» поэмаһынан өҙөк

Ш.Бикҡол «Әсәйемдең кәңәштәре»

Уҡыусыларҙың белем кимәленә талаптар :

1. Һүрәтләү, хикәйәләү тибындағы текстарҙы тыңлау һәм аңлап ҡабул итеү;

• текстың планын төҙөү;

• текстың йөкмәткеһен план буйынса һөйләү.

• текстағы образлы һүҙҙәрҙе, һүрәтләү - тасуирлау сараларын, мәҡәлдәрҙе табыу, уларҙы телмәрҙә дөрөҫ итеп ҡулланыу;

2. Тексты дөрөҫ, аңлы, тасуири уҡыу;

• тексты мәғәнәле өлөштәргә бүлеү, уларға исем биреү, план төҙөү;

• әҫәрҙән кәрәкле өлөштәрҙе һайлап ала белеү;

• текстан аңлашылмаған һүҙҙәрҙе табыу, һүҙлектәр менән эш итә белеү.

3. Иншалар яҙыу;

4. Иптәшенең яҙғанын һәм үҙ яҙмаларын тикшереү, камиллаштыра белеү күнекмәләре.

5.Өйрәнелгән әҫәрҙәрҙең авторын, исемен белеү; ятлау өсөн тәҡдим ителгән өҫәрҙәрҙе яттан һөйләй белеү;

6.Яҙыусы ижад иткән художестволы картиналарҙы уйлап күҙ алдына баҫтырыу; эпик һәм лирик әҫәрҙәрҙе айыра белеү;

7.Тәҡдим ителгән художестволы әҫәрҙәрҙе аңлы һәм тасуири уҡыу; ҙур булмаған әҫәрҙәрҙе, өҙөктәрҙе һөйләй белеү;