9 А сыйныфында татар әдәбияты дәресе

9 А сыйныфында татар әдәбияты дәресе.

Укытучы : Залялетдинова Альбина Фаат кызы .

Дәрес темасы: "Табигать hәм без" .

Дәрес максаты : " Табигатьне яратырга гына түгел, аны сакларга да кирәк".

1. Текст өстендә эшне камилләштерү, тектның эчтәлеге белән таныштыру, теманы hәм идеяны ачыклау. Укучыларның сүзлек запасын баету.

2. Укучыларның бәйләнешле сөйләм телен үстерү, үз фикерләрен әйтә белергә өйрәтү .

3. Үсемлекләр hәм хайваннар дөньясына сакчыл караш , табигатькә мәхәббәт тәрбияләү.

Җиhазлар : компъютер, мультимедийный проектор, экран, презентация, "Татар теле" дәреслеге,автор Р. З. Хайдарова, карточкалар.

Дәрес барышы.

Дәрес этаплары

Максат

Укытучы hәм укучы эшчәнлеге

l.Оештыру өлеше.

Укучыларның дәрескә әзерлеген тикшерү.Балаларда яхшы кәеф, эшлисе килү халәте тудыру.

-Исәнмесез укучылар!

-Хәерле көн!

_Бүген сыйныфта кем дежур?

Укытучы: укучылар кешеләр hәрвакыт бер-берсенә изге теләкләр теләргә,яхшы сүзләр әйтергә тиеш. Мин дә сезгә хәерле көннәр, уңышлар теләп, дәресне башлыйм.

II.Өй эшен тикшерү.

Үткән теманы аңлау, үзләштерү.

Укытучы: укучылар, үткән дәрестә без сезнең белән "Чишмәләр" текстын укыган идек. Сез өйдә текстның эчтәлеген сөйләргә өйрәнергә тиеш идегез. Әйдәгез, шуны тикшереп алыйк әле.

III.Актуальләштерү.

Үткән дәресләрдә алган белемнәрне искә төшерү, кабатлау.

Укытучы: укучылар, исегездәдер әле,без тагын М. Гафуриның "Кыр казы" hәм "Урман" шиг-ре белән танышкан идек. Әйдәгез, шуларны искә төшерик.

Укучы: "Кыр казы" хикәясендә без кошлар, хайваннар язмышына битараф булмаган малай образы белән таныштык. Үзебез өчен нәтиҗәләр ясадык.

Укытучы: җавабың өчен рәхмәт.

Укытучы: Ә "Урман" шигырен укыганнан соң без нинди фикергә килгән идек ?

Укучы: бүгенгесе көндә урманнарның хәле бик аяныч. Бездән соң килгән буыннарга урманнарыбыздан нәрсә калыр? Шиг-не укыгач, дәрестә без шул сорауларга җавап табарга тырыштык.

Укытучы: бик дөрес, рәхмәт. Матур гына җаваплар бирдегез.

lV.Яңа тема аңлату.

Үткәннәр белән бәйләп, яңа темага керешү.

Укытучы: укучылар,ә хәзер уйлап карыөк әле, укылган әсәрләр, аларда күтәрелгән проблемаларны ничек итеп бер җөмлә белән әйтеп булыр иде?

1 нче укучы: бу әсәрләрдә үсемлекләр, хайваннар турында сүз бара.

2 нче укучы: минемчә, әлеге әсәрләрдә табигатьне кайгырту турында сөйләнелә.

Укытучы: җавапларыгыз туры килә. Ләкин, минем төгәлрәк җавап ишетәсем килгән иде.

3 нче укучы: минемчә, боларның бөтенесен бергә "Табигать hәм без" дип әйтеп булыр иде.

Укытучы: рәхмәт,бик дөрес җавап бирдең. Димәк, дәресебезнең темасы:"Табигать hәм без".

Дәреснең максаты: ...

Чишмәләребез саф килеш,

Каеннарыбыз ак килеш,

Сандугачлы кичләр, тургайлы таңнар булсын имин килеш.

Укытучы: укучылар,Россиядә hәр ел нәрсәгә дә булса багышлана. Ә сез беләсезме икән, 2013 нче ел Россиядә нинди ел дип игълан ителде?

Укучы: 2013 нче ел Россиядә әйләнә-тирә мохитны саклау елы дип игълан ителде.2012 нче елның 11 августында бу указга В.В. Путин кул куйды.

Укытучы: дөес әйттең, рзхмәт.

(группаларда эш; табигать турында сораларга җавап бирергә)

1 сорау. Нәрсә ул табигать?

2 сорау. Таб-не ничек сакларга?

3 сорау. Бүгенгесе көндә урманнар ни хәлдә?

4 сорау. Нинди сәбәпләр аркасында атмосферабыз пычрана?

5. Нинди экологик сәбәпләр хакында кыйммштле балык төрләре юкка чыкты?

6 сорау. Россиядә заповедниклар бармы?

Укытучы: "Кызыл китап" турында ишеткәнегез бармы?

(укучы җавабы) Нәтиҗәләр ясау.

Физминутка.

V. Ныгыту.

Материалны аңлау дәрәҗәләрен тикшерү.

1. Дәреслек белән эш.

А) сүзлек запасын баету

Б) текстны уку

В) яңа сүзләр белән сүзтезмәләр төзү

Г)русча, татарча текстның эчтәлеген сөйләү

Д) текстның эчтәлеге буенча группаларда бер - берсенә сораулар бирү

1) Нәрсә ул табигать?

2) Анны ничек сакларга?

3) Кеше табигать байлыкларыннан дөрес файдаланамы?

4) Үсемлекләр, хайваннар дөньясы ни хәлдә?

Укытучы: мин сезгә мәкальләр өләшәм. Сез бу мәк-нең ахырын дөре табып, тәрҗемә итәрсез.

(Мәкальне уку, тәрҗемә итү)

Vl.Йомкаклау.

Алган белемнәрне кабатлау, ныгыту.

Укытучы: укучылар, ә хәзер мин сезнең игътибарыгызны яңадан тактага юнәлтергә телим. Дәресебезнең башында без үзебезгә максатлар билгеләгән идек. Бүгенге дәрестә сез нәрсмәләр белдегез, нинди нәтиҗәгә килдегез? Куйган максатыбызга ирешә алдыкмы?

Укучы: әйе, мин максатыбызга ирештек дияр идем. Дәрестә без табигатьне ярату, аны саклау турында сөйләштек. Түбәндәге нәтиҗәләрне ясадык: чынлап та,табигатьне яратырга, аңа сокланырга гына түгел, ә сакларга да кирәк.

Vll. Өй эше бирү.

"Табигатьне саклау- мин яшәгән йорттан, урамнан башлана" дигән темага инша язарга.

VIII.Билгеләр кую.