Конспект урока по крымскотатарскому языку 6 класс

Къырымтатар тили 6 сыныф

Адий ве муреккеп джумле.

Макъсат: адий ве муреккеп джумлелер акъкъында малюмат берюв, талебелернинъ нутукъ инкишафыны зенгинлештирюв, къырымтатар тилине авеслик ве меракъ ашлав.

Донатма: джедвель, «Къыш» ресими.

Кетишаты

1. Тешкилий муит.

- Селям алейкум, балалар. Мен бугунь сизнинъ оджанъыз оладжам. Меним адым - Эльзара оджа. Сиз «джумле» мевзусыны кечесиз. Бугунь биз «Адий ве муреккеп джумлелер» мевзусыны кечеджекмиз.

2. Эв вазифесини тешкерюв.

Суаллер:

Неге биз джумле деймиз?

Джумле неден япыла?

Джумледеки сезлер - бу не?

Джумленинъ насыл азалары бар?

Муптеда насыл суальге джевап бере?

Хабер насыл суальге джевап бере?

Муптеда ве хаберге даа не дейлер? ( джумленинъ грамматик негизи)

Демек, сезлерден япылгъан фикирге джумле дейлер.

3. Янъы мевзу.

- Къана, энди тахтагъа бакъынъыз. ( джедвельге косьтере)

- Джумлелер тизимине коре адий ве муреккеп ола. (дефтерлеринъизни ачынъыз,мевзуны язынъыз)

Адий - бир грамматик негизден ибарет олур.

Меселя: Къыш кельди.

Мында бир фикир акъкъында айтыла.

Муреккеп - эки,учь, ве зияде грамматик негизден ибарет олур.

Меселя: Къыш кельди, ве къарлар ягъды.

Мында эки фикир акъкъында айтыла.

3. Пекитюв. Дерсликтен чалышув.

11 саифе, 24 - иш. Ашагъыда берильген адий джумлелерден муреккеп джумлелер тизинъиз. ( балалар тахтагъа чыкъып, джумлелер язалар).

1. Къыш кельди, ве къарлар ягъды.

2. Айдер алтынджы сыныфта окъуй, Алим исе бешинджы сыныфта.

3. Тюневин ава сыджакъ эди, амма бугунь бугунь ава сувукъ.

4. Селиме ресим сыза, Арзы окъуй, Акиме тике, Фатиме савут юва.

Нутукъ инкишафы дакъкъасы (ресим боюнджа иш)

Тахтада «Къыш» ресими бар.

Ярдымджы сезлер: чана, къар топу, буз, къар адамы.

- Балалар, ресимге бакъып, джумлелер тизинъиз.

Беден тербие дакъкъасы.

- Мен сизге керекли арекетлерни косьтерейим,сиз артымдан текрарланъыз.

1. Ель котерильди. (къолларыны бир-бирине окъалай).

2. Ягъмур ягъып башлады.(пармакъларнен давуш чыкъарув)

3. Ягъмур зияде ягъа.( эль чырпмакъ)

4. Сагъанакъ ягъып башлады.(къолларнен аякъланы урмакъ)

5. Мына бурчакъ - боран котерильди.( тургъан ерде адымламакъ)

6. Боран тына.(къолларнен аякъларны урмакъ)

7. Ягъмур тына.(эль чырпмакъ)

8. Сийрек ягъмур тамчылары ерге тюше.(пармакъларнен давуш чыкъарув)

9. Ель тына. (къолларыны бир-бирине окъалай)

10. Кунеш чыкъа.( къолларыны тёпеге котере)

«Джумле тиз» оюны.

Оджа талебелерге кягъыт сызыкълары устюнде сезлер бере,балалар бу сезлерден джумлелер тизип косьтерелер.

1. Алиме анасына ярдым эте.

2. Зера чорап орьмеге огренди.

3. Мейданчыкъта балалар топ ойнайлар.

«Джумле яз» оюны.

Оджа талебелерге табакъта учь тюрлю къанфет теклиф эте. Балалар алалар. Учь группа ола. Эр бир группагъа бир сез, кягъыт ве маркер бере.Талебелерге бу сезден джумле тизмеге теклиф эте. Балалар тизелер, кягъыткъа язалар, тахтагъа асалар.

Пекитюв.

Суаллер.

Неге джумле дейлер?

Неге адий джумле дейлер?

Неге муреккеп джумле дейлер?

Баалав. Оджа талебелерге баалар къоя.

Эв вазифеси.

16 - саифе, 40 - иш.

Тилек. Балалар, янъы йыл якъынлаша, сиз янъы йылда бир-биринъизге не тилер эдинъиз? Бу алманы къолгъа алып,озь тилегинъизни айтынъыз.(Балалар къолларына алма оюджагъыны алып, бири-бирине узатып тилеклер айталар)

Оданынъ сонъки сезю. Мен де сизни келеяткъан янъы йылнен хайырлайым. Сизге, ана-бабаларынъызгъа къавий сагълыкъ тилейип.