Урок по теме Абай Құнанбаевтың өмірі мен шығармашылығы 6 класс

Күні:

Сынып: 6

Сабақтың тақырыбы: Абай Құнанбаев өмірі мен шығармашылығы.

Сабақтың мақсаты:

- оқушыларға Абайдың өмірі мен шығармаларының қыр - сырын меңгертіп, тереңдей бойлату, теориялық негіздерін игерту.
- есте сақтау қабілетін, оқу дағдысын қалыптастыра отырып, оқушының ой - өрісін дамыту және жүйелі, шешен сөйлеуге дағдыландыру.
- туған жерін қадірлеу, халқына қызмет ету, ел тірлігі, ел бірлігі, ұрпақ келешегі, адам жанының рухани тазалығы жайлы ойларын жүйелеу келе адамгершілік пен адамдық қасиетке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа білім беру сабағы

Сабақтың типі: білімді жүйелеу

Сабақтың негізгі ұғымдары: ойлау, іскерлік, тапқырлық, эстетикалық мәдениет, азаматтық тәрбие.

Сабақта қолданылатын әдіс-тәсілдер: түсіндіру, топтастыру, сұрақ-жауап, проблемалық сұрақтар қою арқылы оқыту, ұғындыру, шешімін іздеу

Пәнаралық байланыс: тарих, орыс тілі география, музыка.

Сабақта қолданылатын көрнекілік: Абайдың портреті, сөзжұмбақ, тірек сызбасы, хронологиялық кесте, инсерт стратегиясы, бағалау парағы.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі.
   - Амандасу, назарларын бүгінгі сабаққа аудару. Оқушылардың тиімді жұмыс жасауына жағдай жасау.

2. Флеш - тренинг:
   «Сәлемдесу» Флеш - тренингтің өтуіне ықпал жасайды.
   Мақсаты: класта жылы, мейірімді атмосфераны орнату.
   Оқушылар ортаға дөңгеленіп тұрып, өздеріне ұнайтын оқушымен жұптасып, мұғалімнің жүргізуімен түрлі елдердің амандасуын өткізеді.
   Үнді елі - қос қолын маңдайына жақындатып, иіліп сәлемдеседі.
   Тайвань - бір - бірінің мұрынын уқалап амандасады.
   Қазақтар - төс қағысып амандасады.

3. Психологиялық даярлық

Қайырлы күн, досым
Қайырлы күн болсын
Бүгінгі бейсенбі күні
Сәттілікке толсын
Біздің алар бағамыз
Кіл бестіктер болсын

4. Үй тапсырмасын тексеру

1 -тапсырма

Жаңа сабағымызды бастамастан бұрын, біз үйге берілген тапсырманы қайталап өтеміз:

1. Өткен тақырып қалай аталды? Кім туралы оқып, білдік?

Ыбырай Алтынсарин

2. Олай болса, үй тапсырмасын қайталаймыз. Осы мақсатта оқушылар өткен тақырып бойынша сұрақтарға жауап беріп, сөзжұмбақты толтырады. Сұрақтарға жауап беріп, жаңа тақырып ашылады. «Абай Құнанбаев». Оқушылар өз білімдерін жауап парағы арқылы тексеріп отырады.

1. Ыбырай Алтынсарин қандай ауданда дүниеге келген?

2. Атасының аты кім?

3. Қандай облыста мектептер ашады?

4. Ыбырай Алтынсарин Қарағанды қаласында туды ма?

5. Ыбырай Алтынсарин орыс жазушыларының әңгімелерін неміс тіліне аударды ма?

6. Мұғалім сөзінің синонимы.

7. Торғайда қандай училищесін ұйымдастырады?

8. Ыбырайды кім тәрбиеледі?

9. Талантливый сөзінің аудармасы қандай?

10. Тұңғыш мұғалімдер мектебі қайда ашылды?

11. Ыбырай Алтынсаринді қазақ халқы жоғары ........ .

12. Балалар үшін не ашты?

13. Кімнің кітапханасында оқып білім алған?

Жауап парағы.

Г

Қ

Б

М

Р

О

А

Е

И

С

Ғ

К

Г

Т

Т

Қ

Д

А

Т

О

О

А

О

А

Л

Е

Р

Р

Н

Л

А

Р

О

А

П

Ь

З

Ғ

А

Ө

Т

Ы

М

Ғ

Т

Е

А

Б

А

Й

Қ

Ұ

Н

А

Н

Б

А

Е

В

Т

А

й

А

С

Е

С

Д

Ы

Н

Р

Ы

О

Л

З

Т

Р

Ы

Ы

Д

Ң

Б

Қ

А

А

А

О

О

Қ

З

Л

Ж

А

3. Жаңа сабаққа көшу кезеңі. Жаңа сабақты Н.Назарбаевтың сөзімен бастаймын.

Абайды таныту арқылы біз Қазақстанды әлемге танытамыз, қазақ халқын танытамыз. Абай әрқашан біздің ұлтттық ұранымыз болуы тиіс.

Нұрсұлтан Назарбаев

5. «Асыл сөзді іздесең,
Абайды оқы, ерінбе.
Адалдықты көздесең,
Жаттап оқы көңілге!»
Сұлтанмахмұт Торайғыров

Абай өміріне шолу жасайық.
Интерактивті тақтадан Абайға арналған слайдтарды тамашалайды.

1. Абайдың өмірі.
2. Аталарындай атақты болсын
3. Әкенің саясы, ананың аясында
4. Алғашқы алыс жолға шығуы
5. Әке нұсқаған жолменен
6. Оқу мен өлең соңында

Оқушылар әр тарауды өз бетінше оқып, тақырыптың мағынасымен танысады.

Оқушылармен бірге «Абайтану » еліне саяхат жасаймыз.

1. Абайдың өмірі, туған жері. Абай және оның туыстары.

2. Абайдың шығармашылығы. Абай әндері

3. Абай аудармалары. Абай және шығыс ақындары. Абай және орыс ақындары

2 -Тапсырма. Сонымен, балалар, Абай туралы не білгенімізді қорытындылайық. Жұппен жұмыс.

1.Когда и где родился Абай?

1. 1845 жылы, Семей облысы, Абай ауданы;

2. Каким человеком был отец Абая?

2. Өте қатал адам;

3. Каким человеком была его мать?

3. Қайырымды, мінезі жұмсақ, тілге бай;

4. Кто воспитывал Абая?

4. Әжесі Зере, шешесі Ұлжан;

5. Где учился Абай?

5. Діни мектепте;

6. Что старался изучать Абай?

6. Орыс тілін;

7. Чьи произведения он читал и переводил на казахский язык?

7. Пушкиннің, Лермонтовтың, Крыловтың шығармаларын;

8. Когда были изданы его произведения?

8. Абай қайтыс болғаннан кейін - 1909 жылы Петербургте;

9. Кому посвятил М. Ауэезов свой роман - эпопею « Путь Абая»?

9. Абайдың өміріне;

10. Чьим именем названы школы, улицы, город и район?

10. Абайдың есімімен;

11. Кем является Абай?

11. Қазақ халқының ұлы ақыны, композиторы және жазба әдебиетінің негізін қалаушы.

3 - тапсырма

Сөйлемдерге жақша ішіндегі сөздердің тиістісін қойып оқыңыз.

1. Абай - қазақ халқының ұлы (суретшісі, инженері, ақыны).

2. Абай (Семей, Қарағанды, Алматы) облысында туған.

3. Абайдың (шешесі, әкесі, апасы) өте қатал адам болатын, ал шешесі (қатал, қайырымды) адам болатын.

4. Әжесі Зере мен анасы Ұлжан Абайды (жазалады, тәрбиеледі, ұнатты).

5. Абай (бастауыш, орта, діни) мектепте оқыған.

6. Орыс мектебінде Абай (орысша, қазақша, немісше) оқуға, жазуға үйренді.

7. Абай 1904 жылы (туды, қайтыс болды).

8. Абай (Пушкинді, Грибоедовті, Лермонтовті, Достоевскийді, Крыловты) көп оқып, олардың шығармаларын (қазақ, неміс, шетел) тілдеріне аударды.

9. Қазақтың ұлы жазушысы (Ғабит Мүсірепов, Сәбит Мұқанов, Мұхтар Әуезов) «Абай жолы» эпопеясын осы ақын өмірі туралы жазған.

4 -тапсырма

«Ә» пунктінен антонимдерін тауып, тұсына сызықша арқылы жазыңыз.

А) әлденеше рет, туу, білімді, қатал мінез, үлкен, басылмау, ауыз әдебиеті.

Ә) қайтыс болу, жұмсақ мінез, бір рет, білімсіз, кішкентай, жазба әдебиеті, жарық көру.

5- тапсырма. Әріптерді дұрыс орналастыру.

аресгз

"Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы, ерінбе".
С. Торайғыров

іүшкй

шытрауға

ашыужз

грматурда

нқыа

шлйоы

қзаақ дәебеитніің гезіінн сулшыа

6 -тапсырма.

Дұрыс - бұрыс

1.Абай Құнанбаев - қазақ халқының ұлы суретшісі.

-

2.Абай Семей облысында туған.

+

3.Әкесі Абайға ертегілерді , аңыз әңгімелерді айтып, жақсы тәрбиеледі.

-

4.Абай бастауыш мектепте оқыған.

-

5.Абайдың анасы қайырымды, мінезі жұмсақ адам болған.

+

6.Абай табиғат туралы өлеңдерді жазған.

+

7.Абайдың өлеңдері халықта айтылған жоқ.

-

8.Абайдың 55 қара сөзі бар.

-

9.Абай жастарды оқуға, білімге шақырмайды.

-

10.Абайдың шығармалары шетелде өте танымал.

+

Сабақтың қорытындысы: Оқушылар кластерді сұрақтар арқылы толтырады.

Абайдың шын аты кім? Абайдың әкесі неше жыл

өмір сүрді?

Абай қандай медреседе

білім алады? Абайдың жаны неге

құмар болған?

Абай қандай тілдерді үйренеді?

Неше жасынан бастап

өлең шығарған? Абайдың неше қара сөзі бар?

«Абай жолы » романын кім жазды? Өзінің шығармаларын, өлеңдерін

қандай тақырыпқа жазған?

Өзінің шығармаларын, өлеңдерін

қандай тақырыпқа жазған?

Сұрақтарға жауап бергеннен кейін Абайдың әндерін тындатқызамын.

Үйге тапсырма: Тест сұрақтарына жауап беру. 203-206 бет