Рабочий тетрадь по казахскому языку

№ 26 жалпы орта білім беретін қазақ мектебі

5,6-сыныптар

Орындаған: қазақ тілі мен әдебиет

пәні мұғалімі Ибраева Алия

Атакозыовна

Екібастұз қаласы

№ 26 мектеп-гимназиясы

мемлекеттік тілді жетік меңгерген

басқа ұлт өкілдері

Үйірме жетекшісі: қазақ тілі мен әдебиет

пәні мұғалімі Ибраева Алия Атакозыовна

Екібастұз қаласы

Дыбыс және әріп. Кім айтып

жіберер екен?

Ойлап, тауып, орнына қойыңдар!

1. Балалар ойыны;

2. Ел Ордасы;

3. Ең сүйікті адам;

4. Ұрпақ;

5. Нәрестенің төсегі;

6. Өзен аты;

7. Қазақ батыры әрі ақыны;

8. Құс аты;

9. Қоянның баласы;

10. Ұлттық саз аспабы

Сөзжұмбақ. Әзіл жұмбақ

Ж-дан басталса, жыл мезгілі,

Қ-дан басталса, онда ол құс белгілі.

Ол қай сөздер?

Жауабы: жаз, қаз.

А дыбысымен айтылса, негізгі мүше,

А егер Е-ге алмасса,

Есептік сан есім, сұрауы - неше?

Бұл қай сөз?

Шешуі: бас,бес.

К-дан басталсам,

Маған қарап сабақ айтады,

П-дан басталсам,

Маған балалар жүгін артады.

Шешуі: карта, парта.

Басы ашық, аяғы қысаң,

Екі-ақ дыбыс, есеп қылсаң,

Саған да ол керек болар,

Өзен-көлге жақын тұрсаң.

Шешуі: ау.

«Әзіл жұмбақ» ойыны.

Фонетикалық екі ұғым бірі мен бірі сыбайлас,

Бірі айтылады да естіледі,

Екіншісі - жазылады да көрінеді.

Шешуі: әріп пен дыбыс.

Тауда жоқ, сайда бар,

Атта жоқ, тайда бар,

Биеде жоқ, түйеде бар,

Қозыда жоқ , қойда бар,

Жиында жоқ, тойда бар.

Осындай тағы қайда бар.

Шешуі: й әрпі.

Кім тез тауып жаза алады?

Қалай қарай оқыса да бірдей мағына беретін басқы және соңғы дыбыстары бірдей сөздерді бірдей сөздерді кім тауып жаза алады?

Е-е, н-н, қ-қ, а-а.

Қ

Қ

Қ

Қ

Қ

Қ

Қ

Қ

Қ

Қ

А

А

А

А

А

А

Тұрақты сөз тіркестері. «Бір сөзбен айтқанда» ойыны

Біреудің ала жібін аттамау;

қой аузынан шөп алмас;

көзді ашып-жұмғанша;

аузына құм құйылды;

зәресі кетті;

ит өлген жер;

он саусағынан өнер тамған;

сөзіне құлақ аспау;

санын соғып қалу;

Бір сыңарын сен, бір сыңарын ол...

Біреуі етістік, біреуі зат есімнен болсын: қой , сана, той, күл, бақ.

Көп мағыналы сөздердің ішінен алғашқы мағынасын тап:

А) Сөздің басы, жолдың басы, адамның басы, таудың басы,жұмыстың басы.

Б) Кітаптың беті, адамның беті, судың беті, жер беті.

В) сағат тілі, кітап тілі, орыс тілі, техника тілі, адам тілі.

Жасырынған мақал

Шарты: мақал-мәтелдің жалғасын табу.

1. Жалғыздың үні шықпас, .................. (жаяудың шаңы шықпас).

2. Қоянды қамыс өлтіреді, ................... (жігітті намыс өлтіреді).

3. Жақсы жаныңа жолдас, ............................ (жаман малыңа жолдас).

4. Алтау ала болса ауыздағы кетеді, ... (төртеу түгел болса төдегі келеді).

5. Өнерлінің қолы алтын, .......................... (өлеңшінің сөзі алтын).

6. Ат жаманы жолда қалдырар, ............ (жолдас жаманы қолда қалдырар).

Бұл не? Қай сөз?

Сөзжұмбақты шеш.

1. Внимание сөзінің қазақшасы? (зейін)

2. Көктемнен кейін қандай мезгіл келеді? (қыс)

3. Бес әріптен тұратын кісінің атын қалай атауға

болады? (Бақыт)

4. Қыс мезгілінің алғашқы айы? (желтоқсан)

5. Қазақстан Республикасының астанасы қай қала?

(Астана)

6. Күн атауы? (бүрсігүні)

7. Дастархан басында қонақтың қолына

берілетін зат? (майлық)

Әріптер мен әдебиет

Сөзжұмбақ ойыны

1. Егер Ж -дан басталса, жыл мезгілі,

Қ-дан басталса, онда ол құс белгілі.

Ол қай сөздер?

2. К-ден басталсам,

Маған қарап сабақ айтады.

П-дан басталсам,

Маған балалар жүгін артады.

3. Басы-ашық, аяғы-қысаң,

Екі-ақ дыбыс, есеп қылсаң.

Саған да ол керек болар,

Өзен-көлге жақын тұрсаң.

Бұл қай сөздер?

А

А

А

Ы

Ы

Ы

Ы

А

А

А

А

А

Т

Т

Т

Кім лайықты мысал жаза алады?

Берілген суреттер бойынша мәтін құра.

Тұрақты сөз тіркестерін қайталау үшін жаттығулар

І деңгей

Сөз тіркестерін, тұрақты тіркесті, күрделі сөздерді топтап жаз.

Екі бөлмелі, туған жер, отыз төрт, қой аузынан шөп алмас,ардақты адам, ит тұмсығы өтпейтін, әдеби кітап, ала жаздай, Елек өзені, таза үй, озат оқушы, мақсатқа жету, торы ала, ертеден қара кешке дейін, ауыл жастары.

ІІ деңгей

Көп нүктенің орнына қажетті тіркестерді қойып жаз.

Оның мына сөзі (төбемнен жай түскендей) етті. Шешесіне екеуі қайтып (тіл қатысқан) жоқ.

Ала көлеңке үй іші (құлаққа ұрған танадай). (Дөңгелек үстелді) қойып, сабағымды оқыдым.

Менің уақытымның көбі (әдеби кітап) оқуға кетеді.

Шоқан- қазақтың (аса дарынды ғалымы). Ол (Құсмұрын бекінісінде) дүниеге келген.

Жәукеде (зәре) жоқ. Кешкілік Асан үнсіз ғана кітап (оқып отыр екен)

ІІІ деңгей

Сөз тіркесінің құрамындағы күрделі сөздер мен тұрақты тіркестердің бағыныңқы не басыңқы болып тұрғанын анықта.

Баласы зықысын шығарды

Сөзіне құлақ аспады

Жүз отыз оқушы

Күзге қарай оралады

Ақ боз ат

Сәби құлап қала жаздады

Қос күреңді көрді

Жыл бойы еңбектенді

Өзіңе ұнаған сөз тіркестерін қатыстырып сөйлем құра

IV деңгей

Сөз тіркесін, күрделі сқз, тұрақты тіркесті қатыстырып «Мейірімділік» тақырыбында шағын ойтолғау жаз.

Сан есім. «Жаңылмай көрсет»

үндемес ойыны

Сәйкестендіру стратегиясы

Сұрақтары

Мысалдар

Сан есім түрлері

неше?

Есептік сан есім

нешінші?

Реттік сан есім

нешеу?

Жинақтық сан есім

нешелерде?

Болжалдық сан есім

нешеден?

Топтау сан есімі

нешеуі?

Бөлшектік сан есім

Қандай? Қалай? Қайтіп?

Ұйқасын тап.

Мына тұрған арғымақ,

Мінем оған...

Тістемейді, теппейді,

Бос қойсам да...

Мына тұрған тайлағым,

Келмейді оны...

Сирақ, мойын көрік деп,

Жүр жирафқа...

Мына тұрған торайым,

Танауына...

Шалшыққа кеп аунайды,

Нас баладан...

Мына ұйқасқа өлең құра.

.................................қой,

................................қой.

.......................................

..............................сой.

Мақал-мәтелдер және емле.

Суретке байланысты айтылған мақал-мәтелдерді кім біледі?

Ойлап көріңдер.

Берілген мәтіндегі 3 сан есімді теріп жаз, мағынасына қарай қай топқа жататынын көрсет.

Тайқазан

Тайқазанды сегіз жүз бірінші жылы Әмір Темір жасатып, Қожа Ахмет Иассауидың мазарына сыйлаған. Тайқазанның салмағы - екі тонна, биіктігі жүз алпыс екі сантиметр, диаметрі - екі жүз қырық екі сантиметр. Тайқазан жеті түрлі металдан жасалған. Оның қабырғасына араб әріптерінің өрнектері салынған. Гүл сияқты жасалған екі құлақшасы бар.олардың арасында он екі үлкен шүмектері бар. Ол он екі жыл мүшелді білдіреді.

(«Ол кім, бұл не?» ІІІ том)

Қай жақ тез орындай алады?

Жұмбақтар

1. Бір алаша төселген,

Екі ауылды жалғайды.

Өмірінде еш адам

Оны жинай алмайды.

(Жол)

2. Таңертең төрт аяқты,

Түсте екі аяқты,

Кешке үш аяқты.

(Адамның сәбилік, жастық, кәрілік, шағы)

3. Басы да екеу,

Аяғы да, екеу.

(Қайшы)

4. Он - он бесі жиылды,

Бір белдікпен буылды.

( Сыпыртқы)

5. Кездеспейді екеуі,

Көк аспанда мекені.

(Ай мен күн)

6. Қатар тұрып екеуі

Бірін - бірі көрмейді,

Көр десең де көрмейді.

(Екі көз)

7. Бір үйім бар ақ тас,

Есігін ешкім таппас.

(Жұмыртқа)

8. Үй ішінде

Отыз екі батыр.

Кіргендерді

Отап, турап жатыр.

(Тіс)

9. Үш -төрт қана тісі бар,

Шөп көтерер күші бар.

(Айыр)

Синонимдер мен антонимдер.

Антонимдерін тап.

игілік - ...

кеше - ...

арзан - ...

ілгері жүру - ...

күрделі - ...

өрлеу - ...

Синонимдерін тап.

«Кім айтып жібергіш болады?» ойыны

Сөйлемдердiң дұрыс немесе бұрыс екенiн таңдаңыз.

Алматы қаласы -Қазақстан Республикасының астанасы.

Дұрыс бұрыс

Астана қаласы Есiл өзенiнiң жағасында орналасқан жоқ.

Дұрыс бұрыс

Кең көшелер, зәулiм үйлер, әдемi ғимараттар қаланың сұлулығын арттыра түседi.

Дұрыс бұрыс

Қазақстан -көп ұлтты мемлекет.

Дұрыс бұрыс

Қазақстан тұратын барлық халықтар татулық пен тыныштықты тiлейдi

Дұрыс бұрыс

Берiлген сөздерден сөйлем құрастырып жазыңыз.

Бар, қазақ халқының, бай тарихы.

Жағасында, орналасқан, Астана қаласы, Есiл өзенiнiң.

Жүздем астам, Республикада, бар, әр түрлi, ұлттар мен ұлыстар.

Мақал-мәтелдер, афоризмдер. Кім тауып жаза алады?

1. ... жасар бала келсе,

... шал алдынан шығар.

2. ... ... білмеген жетесіз.

3. ... рет өлшеп, ... рет кес.

4. Ер жігіттің ... сөйлегені өлгені.

5. ... ... тістен шыққан сөз ... рулы елге тарайды.

6. Ел құлағы ...

7. ... бірі қыдыр.

Кім тез табады?

Көп нүктенің орнына керекті сан есімдерді қойып, астын сызыңдар.

Керекті сөздер: отыз, үшінші, жетінші, он екінші, төрт, он екі, жиырма төрт, бірінші.

1. Бір жылда ... ай, ... мезгіл бар.

2. Қаңтар-жылдың ... айы.

3. Жылдың ... айы желтоқсан.

4. Бір тәулікте ... сағат бар.

5. Аптаның ...күні - сәрсенбі, ... күні -жексенбі.

6. Бір айда ...күн бар.

Етістіктің сызба үлгісі

Дөңгелектің ішін өзіне тиісті етістіктермен толтыр.

Дара Күрделі Болымды Болымсыз

Кім бұрын? Тізбектен шығып қалма!

Сызбамен көрсет.

Ит бұзаулайды

Сиыр боталайды

Түйе қоздайды

Қой лақтайды

Ешкі құлындайды

Жылқы күшіктейді

Лексика. Қайсысың тауып айта аласың?

"Менің бағытым" ойыны

1. тәтті жар

2. тік адам

3. тегіс қант

4. суық қоян

5. сұр су

6. ақылды жер

Есеп. Кім жылдам?

Адасқан әріптерді орнына қой. Кім жылдам?

і, м, б, л, і

ш, о, б, а, л, қ, а

к, р, е, м, т, е, е

с, ұ, з, а, т

к, т, е, м, е, т, е

а, л, а, д

Етістік. Қайсысы көп түрленеді екен?

Етістіктерді анықтау

Кім тауып оқи алады?

«Не істейді?» сұрағына жауап беретін сөздерді айту

.