Рабочая программа по татарскому языку для 9 класса

АҢЛАТМА ЯЗУЫ

Эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелде:

1Татарстан Республикасы Мәгариф һәм Фән Министрлыгы.Урта (тулы ) гомуми белем бирү мәктәбе «Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен һәм әдәбиятын укытупрограммасы" Р.З.Хәйдәрова,К.С.Фәтхуллова . Казан ,2013

2.Татарстан Республикасы Мәгариф һәм Фән Министрлыгы .Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә"Рус телле балаларга татар телен коммуникатив технологиянигезендәукыту программасы" (1-11 нче сыйныфлар).Казан,2014 нче ел

3.Дәреслек Хәйдәрова Р.З. Татар теле : Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәкт. 9 нчы с-фы өчен д-лек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева, З.М. Шаһгалиева. - Казан : Мәгариф, 2008.

4.Бу ТР "Яңа Чишмә урта гомуми белем бирү мәктәбе" боерыгы белән № 101 нче беркетмәгә .08.2015 елдан эш планына нигезләнеп төзелде.

Татар әдәбияты укытуның максатлары һәм бурычлары

1) татар әдәбияты әсәрләре аша укучыларны татар халкының тарихы, рухи казанышлары, тормыш-яшәеш үзенчәлекләре белән таныштыру;

2) укучыларның телдән һәм язмача аралашу күнекмәләрен һәм осталыкларын камилләштерү, фикер эшчәнлеген үстерү, татар телен укытуның сыйфатын яхшырту;

3) татар әдәбиятының алтын хәзинәсен тәшкил иткән әдәби әсәрләрдән алынган өзекләр һәм аларның авторлары турында мәгълүмат бирү;

4) гомумкешелек әхлакый сыйфатлар тәрбияли алырдай әсәрләр аша укучыларның дөньяга карашын формалаштыру, аларда уңай сыйфатлар тәрбияләү, әдәбият белән кызыксынуларын арттыру;

5) танылган язучы һәм шагыйрьләрнең иҗаты, тормыш юлы турында кыскача белешмә бирү;

6) вакытлы матбугат язмаларын, мәгълүмати текстларны укырга һәм аларга күзәтү ясарга, анда күтәрелгән мәсьәләләргә карата үз мөнәсәбәтеңне дәлилләп белдерергә күнектерү.

ПРОГРАММАНЫҢ ЭЧТӘЛЕГЕ

№

Темалар

Белем һәм күнекмәләр

1

Без Татарстанда яшибез

11

Актив лексиканы кулланып, Татарстан турындагы хикәяләрнең эчтәлеген эзлекле сөйли белү

Алмашлыкларны дөрес кулланып, текстның эчтәлеге буенча сорауларга җавап бирү, әңгәмә төзи белү

Хикәядән төп фикерне аерып күрсәтү, диалогик-монологик сөйләм оештыру

Иярченле кушма җөмләләрне дөрес кулланып, текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү яки сөйләү

Тексттан төп фикерне ачыклау, лексик-грамматик нормаларны саклап, диалогик-монологик сөйләм оештыру

Хикәядән төп фикерне аерып күрсәтү, әйтә белү, геройларга бәя бирергә өйрәнү.

Сәнгатьле уку, текст белән мөстәкыйль эшләү, эзлекле сөйләм оештыру.

2

Белем һәм китап

14

3

Һөнәр сайлау

7

4

Ата-анага хөрмәт мәңгелек

11

5

Тирәбездә яхшы кешеләр

9

6

Кеше һәм мохит

8

7

Беренче хисләр

8

Барлыгы

68

ТАТАР ӘДӘБИЯТЫННАН ПРАКТИК ЭШЛӘР КҮЛӘМЕ

№

Эш төре

Iчирек

IIчирек

IIIчирек

IVчирек

Барлыгы

1

М.С.Ү.

-

-

-

2

2

2

Д.С.Ү.

2

-

1

2

5

3

Инша

-

1

-

-

2

4

Б.С.Ү.

4

1

1

1

7

9 нчы сыйныфның рус төркемнәрендә татар әдәбияты укытуның календарь-тематик планы. ( 68 сәг.)

№

Дәрес темасы

СӘГ.

Уку эшчәнлеге төрләре

Көтелгән нәтиҗә

Үткәрү

вакыты

САНЫ

план

Факт

1

" Татарстан Республикасы" тексты

1

Текстны укыганда төп мәгънәсенә төшенү

Татарстан күп илләр белән экономик бәйләнешләргә кергәнен, шартнамәләр төзегәнен белү

03.09

2

Б.с.ү. "Татарстан"

1

Сораулар буенча тексттан тыш материаллар белән мөстәкыйль эшләргә өйрәнү

Республикабызның символларын белү".Татарстаным-күпмилләтле республика" сөйләмгә чыгу.

05.09

3

Б.с.ү. "Җәйге каникуллар"

1

Cөйләмдә актив лексиканы куллану

Үзеңнең ялың турында сөйләмгә чыгу

10.09

4

"Казан - тарихи башкала" тексты. Р.Вәлиева "Казаным-туган калам".

1

Сораулар буенча тексттан тыш материаллар өйрәнү.

Татарстанның истәлекле урыннары белән танышу һәм диалоглар төзи белү

12.09

5

" Татар музыка сәнгате" тексты

1

Текстның эчтәлеге буенча план төзи белү

Татар музыка сәнгате тарихы турында сөйли белүАлександр Ключарев, София Гобәйдуллина, Салих Сәйдәшев турында белешмә бирә алу

17.09

6

Б.с.ү. Әңгәмә. "Татар музыка сәнгате"

1

Өйрәнелгән актив
лексик берәмлекләрне
куллану

Александр Ключарев, София Гобәйдуллина, Салих Сәйдәшев турында белешмә бирә белү.

19.09

7

"София Гобәйдуллина" тексты

1

Тәрҗемә итә белү күнекмәләрен үстерү

София Гобәйдуллина - Швеция Короле Сәнгать академиясе әгъзасы икәнен истә калдыру

24.09

8

Д.с.ү. "София Гобәйдуллина"

1

Сүзлекләрбеләнэшлибелү

Сораулар бирә белү һәм җавап ны дөрес бирә белү

26.09

9

Татар театры" тексты

1

Мөһим мәгълүматны аерып алу күнекмәләре

Татар театр сәнгате барлыкка килү турында белешмә бирә белү.1906нчы елның 22 нче декабре - татар театры туган көн булганын истә калдыру

01.10

10

Татар сәнгате.

1

Төп фикерне әйтә алу

Тел дәресендә өйрәнгән яңа сүзләргә нигезләнеп "Концертта»яки «Опера театрында» диалог төзү,ирекле сөйләмгә чыгу.

03.10

11

Татар сәнгате турында сөйләшү

1

Сәнгать темасына кагылышлы лексикадан актив файдалану

"Музейда" төркемнәрдә сөйләм оештыру

08.10

12

Р.Вәлиев "Саумы, китап!"

1

Тәрҗемә итә белү күнекмәләрен үстерү

Китаплар, китапханәләрнең безнең тормыштагы роле турында сөйли бел

10.10

13

Д.с.ү " Саумы, китап!"

1

Диалогик сөйләмне үстерү

Диалогка чыгу

15.10

14

Б.с.ү. Инша. "Минем яраткан китабым"

1

Язма сөйләмдә актив лексиканы куллану

Китаплар дөньясыннан кызыклы фактлар турында сөйләшүдә катнашу

17.10

15

Иншага анализ. К.Насыйри. "Әбүгалисина"

1

Мөһим мәгълүматны аерыргаөйрәнү

Белемне алу һәм тормышта үз урыныңны табу проблемасы буенча сөйләмгә чыгу

22.10

16

Әсәрнең үзенчәлеге һәм әһәмияте

1

Текстның эчтәлеген аңлау,тәрҗемә итү, төп фикерне
аерып чыгара алу

Китап уку кирәкме, әллә интернет җитәме? Мин ... турында укырга яратам кебек җөмләләрне әйтә белү

24.10

17

Беренче татар китабы

1

Тәрҗемә итә белү күнекмәләрен үстерү

Уңышлы бизнес оештыру өчен, беренче чиратта белемле булу кирәклеген әйтә алу

29.10

18

М.Мәһдиев. Тормыш юлы һәмиҗаты."Кеше китә - җыры кала."

1

Фикерләү сәләтләрен, бәйләнешле сөйләм телләрен үстерү. Әсәрдәге төп проблемаларны ачыклау.

31.10

19

М.Мәһдиев. "Колаямбу плантациядә эшли". I нче өлеш

1

Әсәрне тәрҗемә белән уку

Калтыравыклы, кешелек җәмгыяте,ир уртасысүзләрен истә калдыру

12.11

20

М.Мәһдиев. "Колаямбу плантациядә эшли". II нче өлеш

1

Сәнгатьле уку, хикәянең төпэчтәлеген аңлауга ирешү

Уку- энә белән кое казу.Чит тел өйрәнү авырмы?соравына җавап алу

14.11

21

Төп геройларга характеристика

1

Күмәк сөйләшү

Төп геройга характеристика бирә белү

19.11

22

Л.Ихсанова. Тормыш юлы һәмиҗаты

1

Тексттан тыш материаллар белән мөстәкыйль эшләргә өйрәнү

Максатка омтылучан,тәэсир,вакый-га,иҗтимагый тормыш сүзләрен куллана белү

21.11

23

Л.Ихсанова. "Бер маҗара". I нчеөлеш

1

Сүзлекләр белән эшли белү

Түзә,җеп өзәрлек хәл калмау,тир түгеп тапкан сүзләрен аңлау

26.11

24

Л.Ихсанова. "Бер маҗара". II нчеөлеш

1

Әсәрне тәрҗемә беләнуку

Белемле кеше меңне егар, белемсез кеше... Мәкальне дәвам итә алу,аңлатма бирү

28.11

25

Б.с.ү. Әңгәмә. "Бер маҗара"

1

Әсәр буенча әңгәмә оештыру

Тән газабы басыла,җан газабы басылмый.Җөмләнең мәгънәсен аңлау

03.12

26

Г.Әпсәләмов. Тормыш юлы һәмиҗаты

1

Мөстәкыйль тәрҗемә итүне оештыру

Тормыш юлы һәм иҗаты турында күбрәк белү

05.12

27

Г.Әпсәләмов. "Ак чәчәкләр"

1

Әсәрне тәрҗемә белән уку

Белгеч,абруй.Табибларга хас сыйфатлар турында үз фикереңне әйтә белү

10.12

28

Г.Ахунов. Тормыш юлы һәм иҗаты

1

Мөстәкыйль тәрҗемә итүне оештыру

Биографиясен сөйләү

12.12

29

Г.Ахунов.

" Хәзинә"

1

Әсәрне тәрҗемә белән уку

Бораулаучы,ышанычлы адымнар белән.Төрле һөнәр ияләренә хас сыйфатлар турында фикерләшү

17.12

30

И.Юзеев. Тормыш юлы, иҗаты."Сагышлы мирас""Гасыр кичкән чакта."

1

Тормыш юлы һәм иҗатын өйрәнү

19.12

31

И.Юзеев. "Таныш моңнар.

"Сагышлы мирас"

1

Аралашу ситуацияләрен куллану

Резидәнең авылга мөнәсәбәте.Үзеңне тормышта кирәк кеше диеп хис итү.Бу җөмләләргә аңлатма бирә белү..

24.12

32

Р.Вәлиева.

" Гомәр белән һөнәр"

1

Тәрҗемә белән уку һәм фикер алышу

Р.Вәлиеваның тормышы һәм иҗаты. .Кеше үз яраткан һөнәрен сайларга тиеш..Бу фикерләрне әйтә алу

26.12

33

" Алтын алмалар". Татар халыкәкияте

1

Әсәрне тәрҗемә белән уку

Байлык сүзен мин болай аң лыйм...Чын байлык ул.. Үз фикереңне әйтә белү

14.01

34

" Зирәк карт" әкияте.

1

Мөстәкыйль тәрҗемәне оештыру

Без өлкәннәрдән күп нәрсәләгә өйрәнәбез. Дәлилләү

16.01

35

Б.с.ү. " Зирәк карт".

Т.Миңнуллин.

"Әлдермештән Әлмәндәр."

1

Ситуатив күнегүләр аша диалогик сөйләмгә чыгу

Олыласаң олыны_олыларлар үзеңне.Әсәрдән чыгып фикер алышу

21.01

36

С.Хәким. Тормыш юлы һәмиҗаты

1

Хәтерне үстерү

Нәшрият,әдәби хезмәткәр. Сүзләрне лексикага кертү

23.01

37

С.Хәким. " Әнкәй".

1

Төп геройның кичерешләрен дөрес бәяләү

Үз анасын зурлаган- кеше анасын хурламас.Ана- шәфкать диңгезе.Җөмләләргә аңлатма бирү

28.01

38

А.Шамов. "Госпитальдә". I нче өлеш

1

Әсәрне тәрҗемә белән уку

Егетнең эчке халәте(агарынган).Текстан табу

30.01

39

А.Шамов "Госпитальдә". II нче өлеш

1

Хикәянең төп эчтәлеген аңлауга ирешү

Егет анасын борчырга теләмәгән,шуңа күрә .... Ни өчен?соравына җавап алу..Палатагыларга аналары кебек сөекле . җөмләне дәвам итү һәм автор фикерен ачуга ирешү

04.02

40

Әсәрнең үзенчәлеге һәм әһәмияте

1

Күмәк сөйләшү күнекмәләрен ныгыту

6 яшьлек тә бала,60 яшьлек тә бала.Ананың ныклыгы һәм батырлыгы.Бу җөмләләргә аңлатма бирүгә ирешү

06.02

41

Б.с.ү. Әңгәмә

" Ана белән бала".Ә. Еники.

"Әйтелмәгән васыять"

1

Әсәрбуенчаәңгәмәоештыру

Ана! Нинди бөек исем. Үз фикереңне дәлилләү

11.02

42

Н.Әхмәдиев " Ана".

1

Әсәрнетәрҗемәбеләнуку

Ришат хакына.баш тарта,яшьлек мәхәббәте,Хөрмәткә лаек җөмләләрен анализлау.

13.02

43

Д.с.ү. Н.Әхмәдиев "Ана".

1

Фикер эшчәнлеген үстерү

Йөрәк өзелеп төште,баш тарту җөмләләренә анализ бирә алу

18.02

44

Г.Шәрәфи "Күңелләрдә гөл үсә".

1

Әсәрне тәрҗемә белән уку

Гөл тәрбияләгәннәрнең,изге күңелле сүзләренең җөмләдәге ролен әйтү

20.02

45

Б.с.ү. Әңгәмә. "Гөл тәрбияләгәннәрнең күңелендә гөл үсә"

1

Күмәк сөйләшү

Гөлләр яраткан кеше начар була алмый..Сорауга җавап алу

25.02

46

Ш.Галиев. Тормыш юлы һәм иҗаты

1

Мөстәкыйль тәрҗемә итүне оештыру

Тормыш юлы һәмиҗатын өрәнү

27.02

47

Ш.Галиев. " Урам ул нинди?"

1

Хәтерне үстерү

Урам үзебез кебек...Ничек аңлыйсыз? Ни өчен? Сорауларга җавап алу

03.03

48

Р.Миңнуллин. Тормыш юлы һәмиҗаты.

1

Мөһим мәгълүматны аерыпалукүнекмәләре

Р.Миңнуллинның тормыш юлы һәмиҗатын өйрәнү.

05.03

49

Р.Миңнуллин.

" Ә ни өчен?"

1

Хәтерне үстерү

Әсәрнең төп идеясен әйтү (матур күренеш,әләкләшү,әрепләшү-сүзләрне лексикага кертү)

10.03

50

Ш.Еникиев. "Солтангәрәйнең язмышы"

1

Әсәрнетәрҗемә беләнуку

Сөяккә кадәр үтү,хәлдән таю,куркуга калды Сүзләрнең мәгънәсен аңлау.

12.03

51

Төп геройларга характеристика.

1

Күмәк сөйләшү

Геройларга кыскача характ.-ка бирү

17.03

52

Б.с.ү. Әңгәмә: "Тирәбездә яхшы кешеләр"

1

Күмәк сөйләшү күнекмәләрен ныгыту

Тирәбездә яхшы кешеләр аз түгел.Мисаллар белән дәлилләү.

19.03

53

" Минем дустым" тексты өстендәэш.

1

Хикәянең төп эчтәлеген аңлауга ирешү

Җилкәле,буйлы,өлгер,бу сыйфатлары ошый.Сүзләрен кулланып "Минем дустым"хикәясен төзү

31.03

54

Р.Мөхәммәдиев. Тормыш юлы һәмиҗаты.

1

Мөстәкыйльтәрҗемәитүнеоештыру

Утлы табага бастыру,сират күпере.Сүзләргә аңлатма бирү

02.04

55

Р.Мөхәммәдиев. "Беренче умырзая"

1

Хикәянең төп эчтәлеген аңлауга ирешү

Нәсел тамыры,ис китү,дөньяга килү.Сүзләрне текстан табу һәм мәгънәсен аңлату

07 04

56

М.Гафури. Тормыш юлы һәм иҗаты."Сарыкны кем ашаган".

1

Тәрҗемә итә белү күнекмәләрен үстерү

М.Гафури иҗаты һәм тормышын сөйли белү

09.04

57

М.Гафури "Кыр казы".

1

Хикәянең төп эчтәлеген аңлауга ирешү

Талпыну,азаплана,терелә сүзләрен лексикага кертү

14.04

58

Д.с.ү.Х.Туфан"Кыр казы"."Илдә ниләр барИикән","Кайсыгызның кулы җылы?"

1

Кыр казы терелә,ләкин хикәя моңсу...Ни өчен? Сорауга җавап алу

16.04

59

Р.Бәшәр "Авыру урман"

1

Хәтерне үстерү

Үрмәкүчләр.Урман моңаймасын өчен...Нишләргә? соравына җавап алу

21.04

60

Б.с.ү. Әңгәмә "Безнең табигать".М.Әгъләмов

"Каеннар булсаң иде".

1

Күмәк сөйләшү

Урманга баручы кешеләргә минем киңәшләр:... Үз киңәшләреңне әйтә белү

23.04

61

И.Гази. Тормыш юлы һәмиҗаты

1

Сүзлекләр белән эшли белү

Биографияне сөйли белү

28.04

62

И.Гази. "Ак сирень". I нчеөлеш

1

Тәрҗемә итә белү күнекмәләрен үстерү

Аударырга,уфылдап,аның иркендә булса,иләс-миләс сүзләрен лексикага кертү

30.04

63

И.Гази. "Ак сирень". II нчеөлеш

1

Әсәрне тәрҗемә белән уку

Чыркылдап,үксеп еларга,сарыласы килә сүзләрен лексикага кертү Әсәр буенча фикер алышуга чыгу

05.05

64

Ф.Яруллин. "Ике кояшым бар, Илсөя"

1

Сөйләм яңалыгын дөрес җиткерү

Иң әһәмиятле,өмет уяна,изге күңелле. Сүзләрен кулланып җөмләләр төзү.

07.05

65

Әсәр эчтәлеге буенча әңгәмә. Монологик сөйләм

1

Күмәк сөйләшү

Мәхәббәт үтеп керә алмаган киртәләр юк.Әсәр буенча фикер алыша алу .

12.05

66

"Минем героем" тексты.

1

Лексик- грамматик нормаларны саклап аралашу

Кыз хыялындагы.хыялга чуму.Героең турында сөйләмгә чыгу

14.05

67

Д.с.ү "Беренче хисләр".

Ф.Бурнаш.

"Таһир-Зөһрә."

1

Беренче хисләр- саф хисләр сүзләрен ничек аңлаулары турында фикерләшү

19.05

68

Кабатлау"Беренче хисләр".

Монологик сөйләм үстерү.

1

Күмәк сөйләшү

Язмыш очраштыра,гашыйк булу."Минем беренче мәхәббәтем" темасына ачыктан-ачык сөйләшү

21.05

СӨЙЛӘМ ЭШЧӘНЛЕГЕ ТӨРЛӘРЕНӘ ӨЙРӘТҮГӘ ТАЛӘПЛӘР

ТЫҢЛАП АҢЛАУ

ДИАЛОГИК СӨЙЛӘМ

МОНОЛОГИК СӨЙЛӘМ

УКУ

ЯЗУ

укытучының күрсәтмәләрен бер әйтүдән тулысынча аңлап башкару;

Дәрес барышында җанлы сөйләмне тыңлап, төшенеп баруга һәм аралаша алуга ирешү;

Лексик тема буенча сөйләшү үткәрү (һәр укучының репликалар саны 5 тән ким булмаска тиеш);

Тиешле сорау яки җавап репликаларын өстәп, диалог төзү;

Укылган яки тыңланган текстның төп эчтәлеге буенча сораулар куя һәм җавап бирә белү.

Укытучы тәкъдим иткән тема буенча хикәя төзеп сөйләү Хикәянең ахырын уйлап бетерү;

Диалогик сөйләмне монологка әйләндерү.Укылган яки тыңланган текстның төп эчтәлеген сөйләп бирү. . Әдәби әсәрнең эчтәлеген сөйләп аңлату;

әсәрнең төрен һәм жанрын билгеләү;

автор позициясен ачыклау.Аралашу барышында коммуникатив максатка ирешү һәм үз фикерләрен эзлекле итеп белдерү; тормыштагы вакыйгалар, күренешләр турында хәбәр итү һәм фикер йөртү; укылган яки тыңланган текстның эчтәлеген мөмкин кадәр эзлекле һәм аңлаешлы итеп сөйләү.

әдәби бәйләнеш тәләпләрен саклаган хәлдә өйрәнелгән әсәрләрне (яки өзекләрне) сәнгатьле итеп уку;

әдәби әсәргә дәлилле рәвештә үз мөнәсәбәтен белдерү;

рус һәм татар телендәге әсәрләрнең уртак һәм милли үзенчәлекләрен билгеләү, әхлакый кыйммәтләрне чагыштырып бәяләү;

татар һәм рус телендәге әсәрләргә телдән һәм язмача фикерен белдерү, аларга бәя бирү;

татар әдәби теленең нормаларына нигезләнеп, кирәкле темага телдән һәм язмача бәйләнешле текст төзү;

диалогта яисә бәхәстә катнашып, үз фикерен исбатлый белү.

Актив үзләштерелгән сүзләрне яттан яза белү;

лексик тема буенча хикәя язу;укылган яки тыңланган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү.

Бәйләнешле текстларны рус теленнән татарчага язмача тәрҗемә итү; тәкъдим ителгән тема буенча чыгыш ясау өчен тезислар язу; аралашу ситуацияләрендә сөйләм үрнәкләреннән һәм гыйбарәләреннән файдалану.

РУС ТЕЛЕНДӘ СӨЙЛӘШҮЧЕ БАЛАЛАРНЫҢ ТАТАР ТЕЛЕННӘН

БЕЛЕМ ҺӘМ КҮНЕКМӘЛӘРЕН ТИКШЕРҮ ТӨРЛӘРЕ

№

Эш төрләре

Сыйныф

9

1.

Тыңлап аңлау

1,5 минут

2.

Диалогик сөйләм

11-12 реп-лика

3.

Монологик сөйләм

10-12 фраза

4.

Һәр тема буенча ара-лаша белү күнекмә-ләрен ситуатив күне-гүләр аша тикшерү

5

5.

Уку

90-95 сүз

6.

Язу:

сүзлек диктанты

22-25 сүз

сочинение

10-12 җөмлә

НОРМАЛАРЫ БӘЯЛӘҮ

Чит телләр укыту методикасында белемнәрне контрольгә алу өчен "коммуникативно-достаточный уровень - аралашу өчен җитәрлек дәрәҗә; коммуникативно-недостаточный уровень - аралашу өчен җитәрлек булмаган дәрәҗә" төшенчәләре яши (В.П.Беспалько). Әгәр үзләштерү дәрәҗәсе 0,7 коэффициентыннан югары булса, аралашу өчен җитәрлек дәрәҗә дип санала һәм укучыга "4", "5"ле билгеләре куела; әгәр үзләштерү дәрәҗәсе 0,7 коэффициентыннан түбән булса, аралашу өчен җитәрлек булмаган дәрәҗә дип санала һәм укучыга "3", "2"ле билгеләре куела. Ягъни, үзләштерү коэффициенты 0,7 булса - "3"ле, 0,8-0,9 булса - "4"ле, 0,9 - 1 булса - "5"ле билгеләре куела.

Үзләштерү коэффициенты түбәндәге формула белән исәпләнә:

Үк = а : р, кайда Үк - үзләштерү коэффициенты, а - дөрес үтәлгән биремнәр саны, р - барлык биремнәр саны.

Әйтик, сүзлек диктанты 20 сүздән тора. Укучы 5 хата җибәрә. Аның үзләштерү коэффициенты 15:20 =7,5. Ул "4"ле билгесе ала ала.

Әйтик, укучыларның сөйләшә алуын тикшерү өчен 5 ситуатив күнегү бирелде. (Позови друга кататься на лыжах) Укучы 4 күнегүдә сөйләм бурычын дөрес аңлап, аралаша алуын күрсәтте. Аның үзләштерү дәрәҗәсе коэффициенты 4:5 = 0,8 була. Ул "4"ле билгесе ала.

Әйтергә кирәк, чиреклек, еллык билгеләре нинди дә булса грамматик категорияне үзләштерү дәрәҗәсе белән генә билгеләнми, ә программада күрсәтелгән темалар буенча укучыларның диалогик, монологик сөйләмгә чыгу дәрәҗәләре белән билгеләнә

МӘГЪЛҮМАТ ҺӘМ БЕЛЕМ БИРҮ ЧЫГАНАКЛАРЫ

Программа "Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы" (рус телендә сөйләшүче балалар өчен): 1-11 сыйныфлар / Төз.-авт.: К.С. Фәтхуллова, Ч.М.Харисова. - Казан.Татарстан китап нщшрияты, 2011. Дәреслек: Татар теле : Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәкт. 9 нчы с-фы өчен д-лек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева, З.М. Шаһгалиева. - Казан : Мәгариф, 2008.

Диктантлар җыентыгы (төрле авторлар)

- Изложениеләр җыентыгы (төрле авторлар)УМК

- Н.В. Максимов.Татар теленнән тестлар

УКЫТУЧЫ ӨЧЕН МЕТОДИК ӘДӘБИЯТ:

Вәлиева Ф.С., Саттаров Г.Ф.

Урта мәктәп һәм гимназияләрдә татар телен укыту методикасы, К..: Раннур н-ты, 2000 ел.

2. Галлямов Ф.Г. Татар теле дәресләрендә синтаксик һәм пунктуацион анализ. Алабуга, 1996.

3. Гыймадиева Н., Нуруллина Р.Татар теленнән кагыйдәләр җыентыгы. К.: "Мәгариф", 2007.

4. Зәкиев М.З. Татар синтаксисы. К.: "Мәгариф" нәшрияты, 2005

5. Максимов В.Н. Урта мәктәптә татар теле укыту. Фонетика. Морфология.К.: "Мәгариф" н-ты, 2004.

6.Татар теленнән тестлар: Уку-укыту ярдәмлеге/Н.В.Максимов.-Казан: Мәгариф, 2008

7. Татар теленнән диктантлар һәм изложениеләр җыентыгы: Татар урта гомуми белем бирү мәкт. 5-11 с-флары өчен Укытучылар өчен кулланма.Н.В.Максимов, С.М.Трофимова, М.З.Хамидуллина. -Казан: Мәгариф, 2005

8. Татар теленнән күнегүләр һәм тестлар.-Казан: Яңалиф, 2006

9. Бердәм республика имтиханына әзерләнү өчен ярдәмлек.Татар теле.-Казан: РИЦ "Школа", 2008

10. Эш кәгазьләре үрнәкләре/З.В.Валиев.-Казан: Татар китап нәшрияты, 1999

tugantelem.narod.ru

tatar.com.ru/fonetika.php

tatar.moy.su

УКУЧЫЛАР ӨЧЕН ӘДӘБИЯТ:

1. Лингвистик анализ үрнәкләре.

2. Татар телендә тыныш билгеләре.

3.Ф.Г.Сәяпова, Ф.С.Кәримова

«Гади һәм кушма җөмлә синтаксисыннан таблицалар» Яр Чаллы, ӨПББИ,1999

4.Н.В. Максимов.Татар теленнән тестлар

Электрон күрсәтмә:1. mon.tatar.ru. 2.rus.test.ru