Сценарий мероприятия на татарском языке, посвященный Международному дню родного языка

Чистай муниципаль районы «5 нче урта гомуми белем мәктәбе» муниципаль бюджет учреждениесе

темасына рус укучылары өчен музыкаль-әдәби кичә

Сценарийны төзеделәр: татар теле

укытучылары Абдрахманова А. Г.,

Нуретдинова Р. Р.

2013-2014 уку елы

1алып баручы: Хәерле көн димен барчагызга,

Кояшлы көн телим гөлләргә,

Сөйкемлелек телим яшь кызларга

Ә батырлык сезгә - егетләргә!

2 алып баручы: Добрый день, дорогие друзья! Сегодня мы вновь собрались в этом зале. По решению ЮНЕСКО 21 февраля - Международный день родного языка. Это большой праздник. И в этом зале собрались представители разных национальностей, чтобы воспеть свой родной язык великий, необъятный, живой, как жизнь.

1 алып баручы: 21 февраль - Халыкара туган тел көне. Дөньяда җиде меңгә якын тел бар. Шуларның сиксән өче киң таралган. Ә өч йөз сиксән өч тел бөтенләй юкка чыгарга мөмкин. Татар теле -ЮНЕСКО тарафыннан бөтендөнья халыкара аралашу теле дип саналган 14 телнең берсе. Бу - туган телебез белән горурланырлык мөһим фактор.

2 алып баручы: Один из постулатов древности гласит: «Врата мудрости никогда не бывают закрытыми». Изучая родной язык, (у нас в республике, это государственные языки - русский, татарский, а для других национальностей - это чувашский, марийский, мордовский и другие языки), вам, возможно, удастся чуть пошире распахнуть эту таинственную дверь мудрости.

Тел турында җыр

1алып баручы: Татар халкы элек-электән җырга, моңга гына түгел, биюләргә дә бик оста халык була.

Биюченең итәкләре

Бии, бии кыскара.

Биючегә сүз әйтмәгез -

Бии-бии остара.

Татар халык биюе

1 алып баручы:

Туган тел... Һәркем өчен дә газиз сүз бу. Чөнки иң кадерле, бернәрсә белән дә алыштырылмый торган "әни", "әти","әби", "бабай" сүзләрен башлап туган телдә әйтәбез. Шагыйрьләребезнең матур-матур шигырьләрен ятлап, әле дә куанабыз, рухланабыз.

Сүз турында сүз! З.Мәҗитов

Тел ачылгач,үз телеңдә әйтә алсаң"Әни" дип,

Тел ачылгач,үз телеңдә әйтә алсаң"Әти"дип-

Күзләреңә яшьләр тыгылмас,

Туган телең әле бу булмас.

Соң минутта үз телеңдә әйтә алсаң "Әни"дип,

Соң минутта үз телеңдә әйтә алсаң"Әти"дип-

Күзләреңә яшьләр тыгылыр,

Туган телең әнә шул булыр!

2 алып баручы: Великий татарский поэт Габдулла Тукай понимал, как необходимо для татарского народа приобщение к русской мировой культуре, сближение его с другими народами и их языками.

Нам издавна другом был русский народ.

И разве конец этой дружбе придет?

Да, мы родились и растем в вышину.

Нанизаны словно на нитку одну.

Инсценировка стихотворения Б. Рәхмәт «Әби белән бабушка"

Ике карчык гөрләшәләр тышта,

Берсе - әби, берсе - бабушка,

Берсе - оек, берсе чулок тоткан,

Икеседә оста бик эшкә.

Дуслар да бик: пирог пешкән көнне

Әбине дә дәшә бабушка,

Бәлеш пешкән көнне бабушканы

Дәшми калмый әби бәлешкә.

Белгән сүзен русча, белмәгәнен

Үз телендә әби сукалый,

Ә бабушка, аңлаган күк аны,

Башын селки, күзен кыскалый.

Әби көлсә, ул да көлгән була,

Белмәсә дә нигә көлгәнен,

Күгәрчен күк гөрли-гөрли шулай

Уздыралар бергә көннәрен.

2 алып баручы: Родные языки множества наций, проживающих у нас в Татарстане «Нанизаны словно на нитку одну». Их цель одна - передать мудрость, накопленную веками - своим потомкам.

Песня на чувашском языке

2 алып баручы: Наш родной язык как хлебосольный хозяин радушно распахивает двери перед языками других национальностей, обогащаясь в свою очередь словами и выражениями. Ничто на свете не связано с человеком так прочно как язык. Нет на свете лучше средства общения. Чем лучше ты владеешь родным языком, а также другими языками, тем больше у тебя права называться человеком.

Ш. Маннур "Яхшы бел"

Татарча да яхшы бел,

Урысча да яхшы бел.

Икесе дә безнең өчен

Иң кирәкле, затлы тел.

Татарчасы-туган тел,

Безгә газиз булган тел.

Атаң-анаң,әби-бабаң

Сине сөя торган тел.

Тел кешене дус итә,

Бер-берсенә беркетә,

Бел, балам,син рус телен

Һәм онытма үз телең!

1алып баручы: Туган җирем - Идел буе,

Һәркемнең бар туган иле.

Туган җирем кебек назлы,

Җырдай моңлы татар теле.

Татар телендә җыр "Туган як"

2 алып баручы: Замечательный писатель А. Н. Толстой, восторгаясь богатством языка, писал: «Русский народ создал русский язык, яркий, как радуга после весеннего ливня, меткий, как стрелы, певучий и богатый, задушевный как песня над колыбелью… Настанет время (и оно не за горами), когда русский язык начнут изучать по всем меридианам земного шара». В наши дни сбылось предвидение писателя: русский язык стал одним из широко известных мировых языков.

С.Абдулла «Выучи русский язык»

Если ты хочешь судьбу переспорить,

Если ты ищешь отрады цветник,

Если нуждаешься в твёрдой опоре,

Выучи русский язык!

Он твой наставник, великий, могучий,

Он переводчик, он проводник.

Если штурмуешь познания кручи,

Выучи русский язык!

Горького зоркость, бескрайность Толстого,

Пушкинской лирики чистый родник

Блещут зеркальностью -

Выучи русский язык!

Мир разобщённых безрадостно тесен,

Спаянных мир бесконечно велик.

Сын мой, работай, будь людям полезен -

Выучи русский язык!

2 алып баручы: Потрогать, увидеть язык нельзя. Но, однако, он все-таки есть! Исчезнет он - и мы попросту перестанем понимать друг друга. Язык- это слово, а слова, положенные на музыку становятся песней.

Песня на русском языке «С чего начинается Родина?»

2 алып баручы: У каждого из народов нашего края есть свои замечательные танцы, они связаны с его культурой и бытом. Танцы- воплощение души народа, его национальных традиций.

Русский танец

1 алып баручы: Һәр халыкның туган теле - аның мәдәнияте, тарихи көзгесе. Шуңа да телебез сафлыгы, матурлыгы, аһәңлелеге өчен барыбызга да армый-талмый көрәшергә, эшләргә кирәк.

В. Казыйханов «И родной тел»

И родной тел, и красивый тел,

Мамам-папамның теле.

Мог я узнать күп нәрсәне

Син родной тел аркылы.

Бу языкта коляскада

Мамам сказку көйләгән.

А затем төннәр буенча

Бабуля рассказ сөйләгән.

А потом ни сәбәптәндер

Өйрәткәннәр рус язык.

Якобы тик шушы телдә

Алам духовный азык.

Почему же нас детсадта

Сиңа өйрәтмәделәр?

В школе когда обучали,

Синдә өйрәтмәделәр?

И родной тел, и красивый тел,

Мамам-папамның теле,

Только я их обвиняю

Өйрәтмәгәнгә сине.

И родной тел,аңлаталар,

Можно жить и без синсез,

Мама,папа и бабуля

Оставили меня телсез.

1 алып баручы: Бик кызганыч! Әмма тормышта шундый хәлләр дә булгалый.

2 алып баручы: Ребята! Мы для вас подготовили небольшую викторину.

Викторина

2 алып баручы: Родной язык. Он впитан с молоком.

Звучит как музыка, нам сердце услаждая

В международный день родного языка

На языке родном тебе мы пожелаем:

Люби язык, храни на день и на века!

Не забывай мелодию родного языка.

"Бәхеттә-шатлыкта" җыры

2 алып баручы: Отмечая Международный день родного языка... мы отдаем дань уважения существующим в мире всем языкам, культурам, которые они отражают. В Международный день родного языка все языки признаются равными, поскольку каждый представляет живое наследие, которое нам следует оберегать.

1 алып баручы: Туган оясыннан аерылган кош

Канатына мәңге ял тапмый.

Туган телен яратмаган кеше

Башкаларның телен яратмый.

Бергәләп Г. Тукай сүзләренә язылган "Туган тел"җыры башкарыла