Рабочая программа 11 класс башкирский язык

Раздел Другое
Класс 11 класс
Тип Рабочие программы
Автор
Дата
Формат doc
Изображения Нет
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:













































А$ЛАТМА Я@ЫУ

Уҡытыу рус телендә алып барылған мәктәптәрҙең 11-се класы өсөн туған башҡорт тел һәм әҙәбиәттән эш программаһы.

Эш прогаммаһы 68 сәғәткә бүленгән (аҙнаға 2 сәғәт) , шул иҫәптән контроль эштәр.

Эш программаһы Башҡортостан Республикаһы Мәғариф министрлығы тарафынан раҫланған «Башҡорт теленән программа» (Уҡытыу рус телендә алып барылған мәктәптәрҙең I-IX кластары өсөн) нигеҙендә төҙөлдө. Төҙөүселәре Толомбаев Х. А., Дәүләтшина М.С., Ғәбитова З. М., Усманова М. Г.- Ижевск: «Книгоград», 2008.

Башҡортостан Мәғариф Министрлығы тарафынан тәҡдим ителгән программа «8-се лицей» муниципаль бюджет дөйөм белем биреү учреждениеhының « Уҡыу планы»на ярашлы рәүештә тормошҡа ашырыла.

Был эш программаһында федераль һәм республика закондары талаптары тормошҡа ашырыла:

«Рәсәй Федерацияһы халыҡтары телдәре тураһында» Законы, Рәсәй Федерацияһының «Мәғариф тураһында» Законы, «Башҡортостан Республикаһы халыҡтары телдәре тураһында» Законы, Башҡортостан Республикаһының «Мәғариф тураһында» Законы, Башҡортостан Республикаһында Милли мәғарифты үҫтереү концепцияһы.

Дәреслек: Башҡорт теле: Рус мәктәптәренең 11-се класында уҡыусы башҡорт балалары өсөн дәреслек. Тикеев Д. С., Ғафаров Б. Б., Хөснөтдинова Ф. Ә. - Өфө: Китап, 2011.

Туған әҙәбиәт материалы еңелдән ауырға барыу принцибына ярашлы урынлаштырылды. Был класта фольклор әҫәрҙәренән һуң башҡорт яҙыусылары һәм шағирҙарының төрлө жанр һәм тематикалы әҫәрҙәре өйрәнелә.

М9кт9пт9р29 баш3орт телен у3ытыу2ы4 ма3саттары 89м бурыстары т7б9ндег9л9р29н тора:

1.У3ыусылар2ы4 баш3орт 929би теленд9 д5р56 85йл9шерг9, 5й29, й9м919т урындарында, хе2м9т процесында баш3орт 929би телен практик фай2аланыр1а 5йр9те7.

2.Баш3орт телене4 фонетик, лексик, грамматик нормалары буйынса белем 89м к7некм9л9р бире7.

3.Баш3орт теленд9 н9шер ител9 тор1ан г9зит- журналдар2ы, 929би китаптар2ы 72 аллы у3ыр а4лау к7некм9л9рен бире7.

4.Фекере4де билд9ле ким9лд9 б9йл9нешле итеп 85йл9й 89м я2а алыу к7некм9л9рен формалаштырыу.

5.Телде 5йр9не7 барышында балалар2ы баш3орт хал3ыны4 ф98емле тарихы, бай м929ни9те, с9н19те, 929би9те, баш3орт йолалары, к7ренекле ш9хест9ре, тыу1ан илде4 т9би19те мен9н таныштырыу, улар2ы баш3орт донъя8ына алып ине7, баш3орт хал3ына, уны4 телен9, 72е й9ш9г9н т5й9кк9 ихтирам 89м 85й57 т9рби9л97.

6.Б5т9 8анал1андар1а таянып, рус 89м баш3орт телд9рен, 929би9тен 5йр9не7 ниге2енд9,балалар2а ту1ан телг9 ихтирам т9рби9л97 ,улар1а ил85й9р 89м интернациональ т9рби9 бире7.

Шулай итеп, баш3орт телен 5с й7н9лешт9 5йр9не72е - баш3ортса телм9р эшм9к9рлеген формалаштырау 89м камиллаштырыу, баш3орт телене4 фонетик ,лексик, грамматик 72ес9лект9рен а4лау 89м 72л9штере7, б9йл9нешле текст мен9н эш ит9 белерг9 5йр9те72е к72 у4ында тота.

У3ытыу методтарына т7б9нд9гел9р ин9.

  1. У3ытыусы 872е - белем бире7 ,5йр9те7, т9рби9л97 методы.

  2. (4г9м9. Д9рест9 7тел9 тор1ан материал у3ытыусы 8орауына бул1ан яуаптар2а бойом1а ашырыла.

  3. Телде анализлау. Телде анализлау методын 3улланып , у3ытыусы балалар2ы тел факттарын , 3анундарын 89м баш3а к7ренешт9рен к729терг9, анализлар1а 5йр9т9.

  4. К7неге729р эшл9те7.

  5. Д9реслек мен9н эшл97. У3ытыусы д9рес барышында баш3орт теле буйынса теоретик материалды а4лат3ан са3та, я4ы материалды ны1ытыу 5с5н т5рл5 к7неге729р эшл9те7 процесында, у3ыусылар1а 5йг9 эш бирг9н ва3ытта д9реслек мен9н эш ит9.

  6. К7рг92м9 материал 3улланыу.

  7. Проблемалы у3ытыу 8.б












У#ЫТЫУ ПРЕДМЕТЫНЫ$ Т%П Й%КМ(ТКЕ*Е

(29би9т

Хәҙерге әҙәбиәт- 1сәғәт

Егерменсе быуаттың икенсе яртыһында йәмғиәттәге үҙгәрештәрҙең әҙәбиәткә йоғонтоһо.Яңы быуын шағирҙарының яңы ижади табыштары.

Мостай Кәрим - 4сәғәт.

Мостай Кәримдең биографияһы һәм йәмәғәт эшмәкәрлеге.

Бөйөк Ватан һуғышы йылдарындағы ижады. Мөхәббәт һәм нәфрәт темаһы.Һуғыштан һуңғы ижадында хеҙмәткә,бәхетле, тыныс тормошҡа дан йырлау.

Ҡара һыуҙар поэмаһында төп темаларҙың контраст бирелеүе:һуғыш һәм тыныслыҡ,батырлыҡ һәм ҡурҡаҡлыҡ.

Фәлсәфәүи шиғырҙарында тормош ,яҙмыш тураһында уйланыуҙары.

Оҙон-оҙаҡ бала саҡ повесында әҙәп-әхлаҡ проблемаһының ҡуйылышы.Повеста йәмғиәттең,ғаиләнең роле.Әҫәрҙең жанр үҙенсәлектәре.

Ай тотолған төндә трагедияһында башҡорт ырыуҙары көнкүрешенең һүрәтләнеүе.Трагедияның жанр үҙенсәлектәре.

Трагедияларында азатлыҡ өсөн көрәш идеяһының сағылышы.Трагедияның драматик эшләнеше,поэтик теле һәм стиле.

Рәми Ғарипов-3 сәғәт

Р.Ғариповтың биографияһы һәм ижады.

Тыуған төйәккә ,хеҙмәткә дан йырлау.

Лирик шиғырҙарының тематикаһы.Шиғри хикәйәт һәм ҡобайырҙары. Шиғри хикәйәтендә Башҡортостан , ир-егеттәр образы.

Ҡобайырҙары.Тыуған ил,халыҡ яҙмышы, ил улдары тураһында уйланыуҙары.

Поэмалары . Шәхес культы йылдарында ил, халыҡ,милли интелигенцияның эҙәрлекләнеүе фажиғәһен күрһәтелеүе.

Донъя һәм мөхәббәт темалары. Поэтик эшләнеше.

Әхиәр Хәким - 4 сәғәт.

Ә.Хәкимдең биографияһы һәм йәмәғәт эшмәкәрлеге.

Ә.Хәким-романист. Өйөрмә романында утыҙынсы йылдар фажиғәһе.Репрессияға юлыҡҡан башҡорт интеллегенцияһы,яҙыусылары яҙмышының һүрәтләнеше.

Символик мәғәнәле өйөрмә образы.Тоталитар режимдың сағылышы.

Ғайса Хөсәйенов - 3 сәғәт.

Әҙиптең биографияһы һәм йәмәғәт эшмәкәрлеге.

Парсаларында тормош тураһында уйланыуҙары.

"Рудасы Исмәғил Тасим улы" тарихи-документаль повесын үҙләштереү,төп идеяһын асыҡлау.Унда ҡаһарманлыҡһәм фажиғә,киләсәкте ҡайғыртыу мотивтары.

"Ҡанлы илле биш" тарихи тематикалы роман.Романдың йөкмәткеһен үҙләштереү.

Рауил Бикбаев- 2 сәғәт.

Тормош юлы һәм фәнни эшмәкәрлеге.

"Ғүмер уртаһы" шиғырында халыҡ,тыуған ил,ғүмер тураһындағыуйҙары.

"Һыуһаным-һыуҙар бирегеҙ!" поэмаһында социаль,иҡтисади,экологик һәм мораль- этик проблемаларҙың ҡуйылышы.

" Ете быуыным" ,"Салауат ҡылысы" шиғырҙарында милләттең изге аманаты,рухи байлығы,йолалары сағылышы.

"Бөрйән ҡарағайы", " Бикбай менән Бикбай һөйләшеүе" шиғырҙарында замана,мораль-этик мәсьәләләр.

Ноғман Мусин-5 сәғәт

Яҙыусының биографияһы һәм ижады.Тәүге хикәйәләре.

"Ауылым юлы" повесының тематикаһы.Әҫәрҙә мораль-этик проблема.Кешенең тәбиғәткә,хеҙмәткә мөнәсәбәте.

"Мәңгелек урман" романында сағылдырылған тарихи осор.Уның ҡаршылыҡтары. Геройҙарҙың яҙмышы аша халыҡтың социаль,милли-колониаль иҙелеүен һүрәтләү.Романдың художество эшләнеше,композицияһы.

"Шайтан ҡуласаһы" повесында ғаилә,мөхәббәт бала тәрбиәләү,әҙәп,әхлаҡ проблемалары.

Азат Абдуллин- 3 сәғәт

Яҙыусының биографияһы,ижад юлы.

Ун өсөнсө председатель драмаһының идея-тематик йөкмәткеһе.Драмала әҙәп-әхлаҡ мәсьәләһе.Әҫәрҙең популярлығы.мәскәүҙә Вахтанов исемендәге театрҙа ҙур уңыш менән барыуы.

Рәшит Солтангәрәев- 3 сәғәт

Яҙыусының тормошо һәм ижады.

"Хамбал" хикәйәһендә Бөйөк Ватан һуғышы килтергән аслыҡ һәм ауыр тормоштоң һүрәтләнеүе. Яуыз Хамбал образы,уның фажиғәле үлеме.

"Ҡиәмәтлек кейәү" хикәйәһендә оҙаҡ йылдар улын көткән ҡарт әсә образы.Уның уй- һағыштары.Хикәйәләге психологизм. Әҫәрҙең художество үҙенсәлеге.

Динис Бүләков- 4 сәғәт.

Яҙыусының тормошо һәм ижады.

"Килмешәк" романының идея-тематик йөкмәткеһе.Унда ижтимағи,иҡтисади,мораль-этик мәсьәләләрҙең ҡуйылышыһәм хәл ителеше.Әҫәрҙә ерҙе тәбиғәтте һаҡлау өсөнкөрәш темаһы. Әҫәрҙең теле,художество эшләнеше.

"Ғүмер бер генә" романында заман темаһы һәм экология, ғаилә, мөхәббәт мәсьәләләре. Романдың тел-стиль, художество үҙенсәлектәре.

Хәсән Назар - 2 сәғәт.

Хәсән Назарҙың тормошо һәм ижады.

"Сәңгелдәк", "Әсәйем", "Атай тауышы", "Йәшәйем" шиғырҙарында Әсәйҙең бөйөклөгө тураһында шағирҙың уй-фекерҙәрҙең бөйөклөгө.Ил яҙмышы,йәшәү мәғәнәһенең һүрәтләнеүе.

"Таулыҡай ","Ауылымда"," Тау шишмәһе"," Тауҙар" шиғырҙарында тыуған төйәккә,ергә, халыҡҡа һөйөүҙең фәлсәфәүи бирелеүе.

"Шәмсыраҡ "поэмаһында лирик герой. Поэманың композицион,поэтик үҙенсәлектәре.


Башҡорт теле

Телдең ижтимағи әһәмиәте - 1сәғәт

Милләт һәм тел.Милли тел һәм милли мәҙәниәт,уларҙың бер-береһенә бәйле булыуы.Милли телдең милләттең үҫеш тарихына

бәйле булыуы.

Төрки тел һәм башҡорт теле.

Башҡорт халҡының формалашыу тарихы- 1сәғәт.

Хәҙерге башҡорт теле,уның диалекттары,һөйләштәре,уларҙың таралыу сиктәре.Башҡорт теленең ниндәй телдәр менән мөнәсәбәткә инеүен асыҡлау,уның сәбәптәрен аңлау.

Хәҙерге башҡорт әҙәби теле- 1сәғәт

Хәҙерге башҡорт теленең стилдәре.Башҡорт теленең төрлө маҡсаттан сығып ҡулланылыуы.Халыҡ ижады әҫәрҙәренең жанрҙары.

Синтаксис һәм тыныш билдәләре-6 сәғәт

Синтаксик берәмектәр һүҙбәйләнеш,һөйләм,текст,уларҙың үҙ-ара бәйләнеше.

Ябай һөйләм синтаксисы һәм пунктуация. Башҡорт телендәге һөйләмдәрҙең тәғәйенләшеүенә ,төҙөлөшөнә һәм ҡулланыу үҙенсәлектәренә ҡарап төркөмдәре.

Һөйләм дәрҙең әйтелеү маҡсаты буйынса төрҙәре хәбәр,һорау,өндәү-бойороҡ,тойғо һөйләмдәр,уларҙың үҙенсәлектәре.

Синтаксик бәйләнештең төрҙәре.Теҙмә һәм эйәртеүле бәйләнеш,уларҙы барлыҡҡа килтереүсе сараларЭйәртеүле бәйләнештең төрҙәре.ярашыу,башҡарылыу.йәнәшәлек,һөйкәлеү.

Һөйләмдең баш киҫәктәре- 2сәғәт.

Эйә,уның бирелеше.Эйәнең төп билдәләре һәм грамматик бирелеше,составы.

Хәбәр,уның эйә тураһында нимә булһа ла хәбәр итеүе һәм эйә менән бәйләнеп килеүе.Хәбәрҙең төп билдәләре,уның составы.Эйә менән хәбәрҙең килеү урыны.эйә менән хәбәрҙең ярашыуы.

Һөйләмдең эйәрсән киҫәктәре- 5 сәғәт

Уларҙың баш киҫәкте асыҡлап,уға эйәреп килеүе,һөйләмдә бер эйәрсән киҫәкте икенселәре асыҡлап килеү осраҡтары.

Аныҡлаусылар,уларҙың бирелеше.Уларҙың исем менән белдерелгән һөйләм киҫәгенә ҡарауы.

Тултырыусылар,уларҙың ҡылым менән белдерелгән һөйләм киҫәгенә ҡарауы,исем һәм исемләшкән һүҙҙәрҙән килеүе.Тура һәм ситләтелгән тултырыусылар.

Өҫтәлмәлек.Эйәреүсе киҫәктән һуң килеп,уның мәғәнәһенә өҫтәлмә аныҡлыҡ биреүе.

Хәлдәр.уларҙың төрҙәре,бирелеше.Уларҙың мәғәнәләре һәм үҙҙәре эйәргән Һүҙҙәргә бәйләнеү саралары.Диктант яҙыу.

Ябай һөйләмдәрҙең төҙөлөшө буйынса төрҙәре- 2 сәғәт

Ике һәм бер составлы һөйләмдәр.

Бер составлы һөйләмдәрҙең төрҙәре: билдәле эйәле,билдәһеҙ эйәле,эйәһеҙ,атама һөйләмдәр.

Тулы һәм кәм һөйләмдәр.Мәғәнә асыҡлығы өсөн кәрәк булған киҫәктәрҙең бөтәһенең дә бирелеүе.Алдағы һөйләмдәрҙән йәки фекер ағышынан аңлашыла торған һүҙҙәрҙең еңел генә төшөп ҡалыу мөмкинселеге.

Һөйләм киҫәктәре менән бәйләнеше булмаған һүҙҙәр,һүҙбәйләнештәр- 2 сәғәт

Өндәш һүҙҙәр һәм улар эргәһендә тыныш билдәләре.Өндәш һүҙҙәрҙең телмәр төбәп әйтелгән затты,предметты белдереүе,Һөйләмдә килеү урыны.йыйнаҡ һәм тарҡау була алыуы,предметтарға төбәп өндәшеүҙең мәғәнә биҙәге.

Инеш һүҙҙәр,һүҙбәйләнештәр һәм һөйләмдәр,уларҙың һөйләмдәге уй-фекергә һөйләүсенең мөнәсәбәтен белдереүе,башҡа һөйләм киҫәктәренән өтөр менән айырылыуы.

Һөйләмдең айырымланған эйәрсән киҫәктәре- 2 сәғәт

Телмәрҙә айырым мәғәнә төҫмөрләнешен биреү өсөн ҡайһы бер һөйләм киҫәктәренеңинтонация менән айырым әйтелеүе,уныңһөйләмдә һүҙҙәрҙең килеү тәртибенә мөнәсәбәте.Башҡорт телендә аныҡлаусыларҙың,хәлдәрҙең айырымланыуы.

Һөйләмдә һүҙ тәртибе- 1сәғәт

Логик баҫым.Башҡорт телендә ,рус теле менән сағыштырғанда,һөйләмдә һүҙҙәрҙең килеү тәртибенең үҙенсәлектәре:һүҙҙәрҙең ыңғай һәм кире тәртибе,уның сәбәптәре.

Ябай һөйләм буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау- 1сәғәт

Ирекле иншалар,изложениелар яҙыу

Ҡушма һөйләм- 3 сәғәт

Теҙмә ҡушма һөйләмдәр,уларҙың төркөмсәләре.Тыныш билдәләренең ҡуйылышы.

Эйәртеүле ҡушма һөйләмдәр,уларҙың төрҙәре.Эйәрсән һөйләмде баш һөйләмгә бәйләүсе саралар.

Ҡатмарлы синтаксик төҙөлмәләр.Күп эйәрсәнле ҡушма һөйләмдәр.Ҡатнаш ҡушма һөйләмдәр.Теҙемдәр.Тыныш билдәләренең ҡуйылышы.

Ҡушма һөйләм буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау-1 сәғәт

Ирекле иншалар,изложение яҙыу.

Тыныш билдәләре- 1сәғәт

Тыныш билдәләрен төркөмләү.Һөйләм төҙөлөшө,мәғәнәһе,интонация һәм тыныш билдәләре ҡуйылышы.

Синтаксис һәм тыныш билдәләренең ҡуйылышын ҡабатлау- 1сәғәт

Тура һәм ситләтелгән телмәр-1 сәғәт

Һөйләүсенең үҙ телмәренә кешеләрҙең һүҙҙәрен дә индерәалыуы.Тура телмәрҙе ситләтелгән телмәргә әйләндереү.Тыныш билдәләренең ҡуйылышы.

Текст төҙөлөшө-1 сәғәт

Текст-тамамланған телмәр берәмеге. Уның төп билдәләре.Текст эсендәге һөйләмдәрҙең үҙ-ара бәйләнеү юлдары һәм саралары.

Үткәндәрҙе дөйөмләштереп ҡабатлау-2 сәғәт.

Диктант яҙыу,хаталар өҫтөндә эш.

У#ЫУСЫЛАР@Ы$ БЕЛЕМ КИМ(ЛЕН( ТАЛАПТАР

Өйрәнелгән әҫәрҙәрҙең авторын, исемен белеү; ятлау өсөн тәҡдим ителгән өҫәрҙәрҙе яттан һөйләй белеү;

Яҙыусы ижад иткән художестволы картиналарҙы уйлап күҙ алдына баҫтырыу; эпик һәм лирик әҫәрҙәрҙе айыра белеү;

Тәҡдим ителгән художестволы әҫәрҙәрҙе аңлы һәм тасуири уҡыу; ҙур булмаған әҫәрҙәрҙе, өҙөктәрҙе һөйләй белеү;

Йәмғиәт тормошонда телдең роле; туған телдең әһәмиәте; телдең морфологик категориялары һәм синтаксик төҙөлөшө менән танышыу.


  1. Һүрәтләү, хикәйәләү тибындағы текстарҙы тыңлау һәм аңлап ҡабул итеү;

  • текстың планын төҙөү;

  • текстың йөкмәткеһен план буйынса һөйләү.

2. Бирелгән тема буйынса диалог төҙөү; диалогты дауам итеү;

  • текстағы образлы һүҙҙәрҙе, һүрәтләү - тасуирлау сараларын, мәҡәлдәрҙе табыу, уларҙы телмәрҙә дөрөҫ итеп ҡулланыу;

  • тексты икенсе телгә тәржемә итеп һөйләү;

  • 6-7 шиғырҙы яттан тасуири һөйләй белеү.

3. Тексты дөрөҫ, аңлы, тасуири уҡыу;

  • тексты мәғәнәле өлөштәргә бүлеү, уларға исем биреү, план төҙөү;

  • әҫәрҙән кәрәкле өлөштәрҙе һайлап ала белеү;

  • текстан аңлашылмаған һүҙҙәрҙе табыу, һүҙлектәр менән эш итә белеү.

4. Ижади диктанттар, өйрәтеү изложениелары һәм иншалары яҙыу;

5. Иптәшенең яҙғанын һәм үҙ яҙмаларын тикшереү, камиллаштыра белеү


























ТЕМАТИК -У#ЫУ ПЛАНЫ


Тема

Сәғәт һаны

Планлаштырыл1ан 8525мт9л9р

1.

Хәҙерге әҙәбиәт

1


Егерменсе быуаттың икенсе яртыһында йәмғиәттәге үҙгәрештәрҙең әҙәбиәткә йоғонтоһон 5йр9не7.Яңы быуын шағирҙарының ижади мен9н танышыу.


2.

Мостай Кәрим

4


Мостай Кәримдең биографияһы 5йр9не7.

Бөйөк Ватан һуғышы йылдарындағы ижадын беле7.

Ҡара һыуҙар поэмаһында төп темаларҙың контраст бирелеүе:һуғыш һәм тыныслыҡ,батырлыҡ һәм ҡурҡаҡлыҡ.

Фәлсәфәүи шиғырҙарында тормош ,яҙмыш тураһында уйланыуҙары.

Оҙон-оҙаҡ бала саҡ повесында әҙәп-әхлаҡ проблемаһының ҡуйылышы.Повеста йәмғиәттең,ғаиләнең роле.Әҫәрҙең жанр үҙенсәлектәре.

Ай тотолған төндә трагедияһында башҡорт ырыуҙары көнкүрешенең һүрәтләнеүе.Трагедияның жанр үҙенсәлектәре.

Трагедияларында азатлыҡ өсөн көрәш идеяһының сағылышы.Трагедияның драматик эшләнеше,поэтик теле һәм стиле.

3.

Рәми Ғарипов

3

Р.Ғариповтың биографияһы һәм ижады.

Тыуған төйәккә ,хеҙмәткә дан йырлау.

Лирик шиғырҙарының тематикаһы.Шиғри хикәйәт һәм ҡобайырҙары. Шиғри хикәйәтендә Башҡортостан , ир-егеттәр образы.

Ҡобайырҙары.Тыуған ил,халыҡ яҙмышы, ил улдары тураһында уйланыуҙары.

Поэмалары . Шәхес культы йылдарында ил, халыҡ,милли интелигенцияның эҙәрлекләнеүе фажиғәһен күрһәтелеүе.

Донъя һәм мөхәббәт темалары. Поэтик эшләнеше.

4.

Әхиәр Хәким

4

Ә.Хәкимдең биографияһы һәм йәмәғәт эшмәкәрлеге.

Ә.Хәким-романист. Өйөрмә романында утыҙынсы йылдар фажиғәһе.Репрессияға юлыҡҡан башҡорт интеллегенцияһы,яҙыусылары яҙмышының һүрәтләнеше.

Символик мәғәнәле өйөрмә образы.Тоталитар режимдың сағылышы.

5.

Ғайса Хөсәйенов

3

Әҙиптең биографияһы һәм йәмәғәт эшмәкәрлеге.

Парсаларында тормош тураһында уйланыуҙары.

"Рудасы Исмәғил Тасим улы" тарихи-документаль повесын үҙләштереү,төп идеяһын асыҡлау.Унда ҡаһарманлыҡһәм фажиғә,киләсәкте ҡайғыртыу мотивтары.

"Ҡанлы илле биш" тарихи тематикалы роман.Романдың йөкмәткеһен үҙләштереү.

6.

Рауил Бикбаев

2

Тормош юлы һәм фәнни эшмәкәрлеге.

"Ғүмер уртаһы" шиғырында халыҡ,тыуған ил,ғүмер тураһындағыуйҙары.

"Һыуһаным-һыуҙар бирегеҙ!" поэмаһында социаль,иҡтисади,экологик һәм мораль- этик проблемаларҙың ҡуйылышы.

" Ете быуыным" ,"Салауат ҡылысы" шиғырҙарында милләттең изге аманаты,рухи байлығы,йолалары сағылышы.

"Бөрйән ҡарағайы", " Бикбай менән Бикбай һөйләшеүе" шиғырҙарында замана,мораль-этик мәсьәләләр.

7.

Ноғман Мусин

5

Яҙыусының биографияһы һәм ижады.Тәүге хикәйәләре.

"Ауылым юлы" повесының тематикаһы.Әҫәрҙә мораль-этик проблема.Кешенең тәбиғәткә,хеҙмәткә мөнәсәбәте.

"Мәңгелек урман" романында сағылдырылған тарихи осор.Уның ҡаршылыҡтары. Геройҙарҙың яҙмышы аша халыҡтың социаль,милли-колониаль иҙелеүен һүрәтләү.Романдың художество эшләнеше,композицияһы.

"Шайтан ҡуласаһы" повесында ғаилә,мөхәббәт бала тәрбиәләү,әҙәп,әхлаҡ проблемалары.

8.

Азат Абдуллин

3

Яҙыусының биографияһы,ижад юлы.

Ун өсөнсө председатель драмаһының идея-тематик йөкмәткеһе.Драмала әҙәп-әхлаҡ мәсьәләһе.Әҫәрҙең популярлығы.мәскәүҙә Вахтанов исемендәге театрҙа ҙур уңыш менән барыуы.

9.

Рәшит Солтангәрәев

3

Яҙыусының тормошо һәм ижады.

"Хамбал" хикәйәһендә Бөйөк Ватан һуғышы килтергән аслыҡ һәм ауыр тормоштоң һүрәтләнеүе. Яуыз Хамбал образы,уның фажиғәле үлеме.

"Ҡиәмәтлек кейәү" хикәйәһендә оҙаҡ йылдар улын көткән ҡарт әсә образы.Уның уй- һағыштары.Хикәйәләге психологизм. Әҫәрҙең художество үҙенсәлеге.

10.

Динис Бүләков

4

Яҙыусының тормошо һәм ижады.

"Килмешәк" романының идея-тематик йөкмәткеһе.Унда ижтимағи,иҡтисади,мораль-этик мәсьәләләрҙең ҡуйылышыһәм хәл ителеше.Әҫәрҙә ерҙе тәбиғәтте һаҡлау өсөнкөрәш темаһы. Әҫәрҙең теле,художество эшләнеше.

"Ғүмер бер генә" романында заман темаһы һәм экология, ғаилә, мөхәббәт мәсьәләләре. Романдың тел-стиль, художество үҙенсәлектәре.

11.

Хәсән Назар

2

Хәсән Назарҙың тормошо һәм ижады.

"Сәңгелдәк", "Әсәйем", "Атай тауышы", "Йәшәйем" шиғырҙарында Әсәйҙең бөйөклөгө тураһында шағирҙың уй-фекерҙәрҙең бөйөклөгө.Ил яҙмышы,йәшәү мәғәнәһенең һүрәтләнеүе.

"Таулыҡай ","Ауылымда"," Тау шишмәһе"," Тауҙар" шиғырҙарында тыуған төйәккә,ергә, халыҡҡа һөйөүҙең фәлсәфәүи бирелеүе.

"Шәмсыраҡ "поэмаһында лирик герой. Поэманың композицион,поэтик үҙенсәлектәре.

12.

Телдең ижтимағи әһәмиәте

1

Милләт һәм тел.Милли тел һәм милли мәҙәниәт,уларҙың бер-береһенә бәйле булыуы.Милли телдең милләттең үҫеш тарихына

бәйле булыуы.

Төрки тел һәм башҡорт теле.

13.

Башҡорт халҡының формалашыу тарихы

1

Хәҙерге башҡорт теле,уның диалекттары,һөйләштәре,уларҙың таралыу сиктәре.Башҡорт теленең ниндәй телдәр менән мөнәсәбәткә инеүен асыҡлау,уның сәбәптәрен аңлау.

14.

Хәҙерге башҡорт әҙәби теле

1

Хәҙерге башҡорт теленең стилдәре.Башҡорт теленең төрлө маҡсаттан сығып ҡулланылыуы.Халыҡ ижады әҫәрҙәренең жанрҙары.

15.

Синтаксис һәм тыныш билдәләре

6

Синтаксик берәмектәр һүҙбәйләнеш,һөйләм,текст,уларҙың үҙ-ара бәйләнеше.

Ябай һөйләм синтаксисы һәм пунктуация. Башҡорт телендәге һөйләмдәрҙең тәғәйенләшеүенә ,төҙөлөшөнә һәм ҡулланыу үҙенсәлектәренә ҡарап төркөмдәре.

Һөйләм дәрҙең әйтелеү маҡсаты буйынса төрҙәре хәбәр,һорау,өндәү-бойороҡ,тойғо һөйләмдәр,уларҙың үҙенсәлектәре.

Синтаксик бәйләнештең төрҙәре.Теҙмә һәм эйәртеүле бәйләнеш,уларҙы барлыҡҡа килтереүсе сараларЭйәртеүле бәйләнештең төрҙәре.ярашыу,башҡарылыу.йәнәшәлек,һөйкәлеү.

16.

Һөйләмдең баш киҫәктәре

2

Эйә,уның бирелеше.Эйәнең төп билдәләре һәм грамматик бирелеше,составы.

Хәбәр,уның эйә тураһында нимә булһа ла хәбәр итеүе һәм эйә менән бәйләнеп килеүе.Хәбәрҙең төп билдәләре,уның составы.Эйә менән хәбәрҙең килеү урыны.эйә менән хәбәрҙең ярашыуы.

17.

Һөйләмдең эйәрсән киҫәктәре

5

Уларҙың баш киҫәкте асыҡлап,уға эйәреп килеүе,һөйләмдә бер эйәрсән киҫәкте икенселәре асыҡлап килеү осраҡтары.

Аныҡлаусылар,уларҙың бирелеше.Уларҙың исем менән белдерелгән һөйләм киҫәгенә ҡарауы.

Тултырыусылар,уларҙың ҡылым менән белдерелгән һөйләм киҫәгенә ҡарауы,исем һәм исемләшкән һүҙҙәрҙән килеүе.Тура һәм ситләтелгән тултырыусылар.

Өҫтәлмәлек.Эйәреүсе киҫәктән һуң килеп,уның мәғәнәһенә өҫтәлмә аныҡлыҡ биреүе.

Хәлдәр.уларҙың төрҙәре,бирелеше.Уларҙың мәғәнәләре һәм үҙҙәре эйәргән Һүҙҙәргә бәйләнеү саралары.Диктант яҙыу.

18.

Ябай һөйләмдәрҙең төҙөлөшө буйынса төрҙәре

2

Ике һәм бер составлы һөйләмдәр.

Бер составлы һөйләмдәрҙең төрҙәре: билдәле эйәле,билдәһеҙ эйәле,эйәһеҙ,атама һөйләмдәр.

Тулы һәм кәм һөйләмдәр.Мәғәнә асыҡлығы өсөн кәрәк булған киҫәктәрҙең бөтәһенең дә бирелеүе.Алдағы һөйләмдәрҙән йәки фекер ағышынан аңлашыла торған һүҙҙәрҙең еңел генә төшөп ҡалыу мөмкинселеге.

19.

Һөйләм киҫәктәре менән бәйләнеше булмаған һүҙҙәр,һүҙбәйләнештәр

2

Өндәш һүҙҙәр һәм улар эргәһендә тыныш билдәләре.Өндәш һүҙҙәрҙең телмәр төбәп әйтелгән затты,предметты белдереүе,Һөйләмдә килеү урыны.йыйнаҡ һәм тарҡау була алыуы,предметтарға төбәп өндәшеүҙең мәғәнә биҙәге.

Инеш һүҙҙәр,һүҙбәйләнештәр һәм һөйләмдәр,уларҙың һөйләмдәге уй-фекергә һөйләүсенең мөнәсәбәтен белдереүе,башҡа һөйләм киҫәктәренән өтөр менән айырылыуы.

20.

Һөйләмдең айырымланған эйәрсән киҫәктәре

2

Телмәрҙә айырым мәғәнә төҫмөрләнешен биреү өсөн ҡайһы бер һөйләм киҫәктәренеңинтонация менән айырым әйтелеүе,уныңһөйләмдә һүҙҙәрҙең килеү тәртибенә мөнәсәбәте.Башҡорт телендә аныҡлаусыларҙың,хәлдәрҙең айырымланыуы.

21.

Һөйләмдә һүҙ тәртибе

1

Логик баҫым.Башҡорт телендә ,рус теле менән сағыштырғанда,һөйләмдә һүҙҙәрҙең килеү тәртибенең үҙенсәлектәре:һүҙҙәрҙең ыңғай һәм кире тәртибе,уның сәбәптәре.

22.

Ябай һөйләм буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау

1

Ирекле иншалар,изложениелар яҙыу

23.

Ҡушма һөйләм

3

Теҙмә ҡушма һөйләмдәр,уларҙың төркөмсәләре.Тыныш билдәләренең ҡуйылышы.

Эйәртеүле ҡушма һөйләмдәр,уларҙың төрҙәре.Эйәрсән һөйләмде баш һөйләмгә бәйләүсе саралар.

Ҡатмарлы синтаксик төҙөлмәләр.Күп эйәрсәнле ҡушма һөйләмдәр.Ҡатнаш ҡушма һөйләмдәр.Теҙемдәр.Тыныш билдәләренең ҡуйылышы.

24.

Ҡушма һөйләм буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау

1

Ирекле иншалар,изложение яҙыу.

25.

Тыныш билдәләре

1

Тыныш билдәләрен төркөмләү.Һөйләм төҙөлөшө,мәғәнәһе,интонация һәм тыныш билдәләре ҡуйылышы.

26.

Синтаксис һәм тыныш билдәләренең ҡуйылышын ҡабатлау

1


27.

Тура һәм ситләтелгән телмәр

1

Һөйләүсенең үҙ телмәренә кешеләрҙең һүҙҙәрен дә индерәалыуы.Тура телмәрҙе ситләтелгән телмәргә әйләндереү.Тыныш билдәләренең ҡуйылышы.

28.

Текст төҙөлөшө

1

Текст-тамамланған телмәр берәмеге. Уның төп билдәләре.Текст эсендәге һөйләмдәрҙең үҙ-ара бәйләнеү юлдары һәм саралары.

29.

Үткәндәрҙе дөйөмләштереп ҡабатлау

2

Диктант яҙыу,хаталар өҫтөндә эш.

ТЕМАТИК ПЛАН


п/п

Дата

Д9рес тема8ы

С

И6к9рм9

11А

11А

11Л

11Л

План

дата

Факт

дата

План

дата

Факт

дата

1.09

02.09

Башҡорт теле тураһында дөйөм төшөнсә. Башҡорт теленең диалекттары.

1


    05.09

    07.07

    М. Кәримдең тормош һәм ижад юлы.

    1


      07.09

      09.09

      "Сер" поэмаһы.

      1


        14.09

        14.09

        Һүҙбәйләнеш. Ябай һөйләм.

        1


          19.09

          16.09

          "Ҡара һыуҙар" поэмаһы.

          1


            21.09

            21.09

            "Оҙон-оҙаҡ бала саҡ" повесы (өҙөк).

            1


              26.09

              23.09

              "Оҙон-оҙаҡ бала саҡ" повесында образдар системаһы.

              1


                28.09

                28.09

                "Ай тотолған төндө" трагедияһы (өҙөк).

                1


                  03.10

                  30.09

                  "Ай тотолған төндө" трагедияһында образдар системаһы.

                  1


                    05.10

                    05.10

                    Р. Ғарипов тормошо һәм ижады.

                    1


                      12.10

                      07.10

                      "Аманат", "Уйҙарым" ҡобайырҙары.

                      1


                        17.10

                        12.10

                        Һөйләмдәрҙең әйтелеү маҡсаты буйынса төрҙәре.

                        1


                          19.10

                          14.10

                          "Табыныу" поэмаһынан өҙөк.

                          1


                            24.10

                            19.10

                            (69р29 ил, халы3 я2мышыны4 тасиуырлауы

                            1


                              26.10

                              21.10

                              Диктант. К52г5 урман

                              1


                                31.10

                                26.10

                                Хаталар 56т5нд9 эш Рами !арипов Батырша

                                1


                                  02.11

                                  28.10

                                  Диктант.Герой ша1ир.

                                  1


                                    07.11

                                    02.11

                                    Хаталар 56т5нд9 эш.Р !арипов. Батыр.

                                    1


                                      09.11

                                      04.11

                                      (хи9р Х9кимовты4 тормошо 89м ижады

                                      1


                                        14.11

                                        09.11

                                        %й5рм9 романы.

                                        1


                                          23.11

                                          11.11

                                          Әҫәрҙең идея-тематик йөкмәткеһе.

                                          1


                                            28.11

                                            23.11

                                            "Бәйге" повесы.

                                            1


                                              30.11

                                              25.11

                                              "Бәйге" повесында образдар системаһы.

                                              1


                                                05.12

                                                30.11

                                                Тамырлы ижад.!. Х5с9йеновты4 тормошо.

                                                1


                                                  07.12

                                                  02.12

                                                  .!. Х5с9йеновты4 Тормош китабы.

                                                  1


                                                    12.12

                                                    07.12

                                                    "Рудасы Исмәғил Тасим улы" , 525к.

                                                    1


                                                      14.12

                                                      09.12

                                                      Тулы 89м к9м 85йл9мд9р. Рудасы Исмәғил Тасим улы"

                                                      1


                                                        19.12

                                                        14.12

                                                        Тулы 89м к9м 85йл9мд9р.

                                                        1


                                                          21.12

                                                          16.12

                                                          Инеш 87229р, 872б9йл9нешт9р.

                                                          1


                                                            26.12

                                                            21.12

                                                            .!. Х5с9йенов. Ҡанлы илле бит

                                                            1


                                                              28.12

                                                              23.12

                                                              Диктант. Декабрь

                                                              1


                                                                11.01

                                                                28.12

                                                                Хаталар 56т5нд9 эш. Тулы 89м к9м 85йл9мд9р

                                                                1


                                                                  16.01

                                                                  30.12

                                                                  Р. Бикбаев. Һыуһаным - һыуҙар бирегеҙ!

                                                                  1


                                                                    18.01

                                                                    11.01

                                                                    Р. Бикбаев. Бикбай менән Бикбай һөйләшеүе.

                                                                    1


                                                                      23.01

                                                                      13.01

                                                                      Ҡушма һөйләм. Теҙмә ҡушма һөйләмдәр.


                                                                        25.01

                                                                        18.01

                                                                        Эйәртеүле ҡушма һөйләмдәр.

                                                                        1


                                                                          30.01

                                                                          20.01

                                                                          Н. Мусин тормошо һәм ижады.

                                                                          1


                                                                            01.02

                                                                            25.01

                                                                            Н. Мусин. Ауылым юлы

                                                                            1


                                                                              06.02

                                                                              27.01

                                                                              Н. Мусин. Мәңгелек урман.

                                                                              1


                                                                                08.02

                                                                                01.02

                                                                                "Мәңгелек урман" романында образдар системаһы.

                                                                                1


                                                                                  13.02

                                                                                  03.02

                                                                                  Изложение

                                                                                  1


                                                                                    15.02

                                                                                    08.02

                                                                                    Хаталар өҫтөндә эш. "Шайтан ҡуласаһы"

                                                                                    1


                                                                                      20.02

                                                                                      10.02

                                                                                      "Шайтан ҡуласаһы" повесында ғаилә, мөхәббәт проблемалары.

                                                                                      1


                                                                                        22.02

                                                                                        15.02

                                                                                        Эйәрсән һөйләмдәрҙең төрҙәре.

                                                                                        1


                                                                                          27.02

                                                                                          17.02

                                                                                          Ҡатмарлы синтаксик төҙөлмәләр.

                                                                                          1


                                                                                            29.02

                                                                                            22.02

                                                                                            А. Абдуллиндың тормошо һәм ижады.

                                                                                            1


                                                                                              07.03

                                                                                              24.02

                                                                                              А. Абдуллин. "Ун өсөнсө председатель" драмаһы.

                                                                                              1


                                                                                                12.03

                                                                                                07.03

                                                                                                Драманың идея-тематик йөкмәткеһе.

                                                                                                1


                                                                                                  14.03

                                                                                                  09.03

                                                                                                  Күп эйәрсәнле ҡушма һөйләмдәр.

                                                                                                  1


                                                                                                    19.03

                                                                                                    14.03

                                                                                                    Ҡатнаш ҡушма һөйләмдәр.

                                                                                                    1


                                                                                                      21.03

                                                                                                      16.03

                                                                                                      Р. Солтангәрәевтың тормошо һәм ижады.

                                                                                                      1


                                                                                                        26.03

                                                                                                        21.03

                                                                                                        Р. Солтангәрәев. Хамбал.

                                                                                                        1


                                                                                                          28.03

                                                                                                          23.03

                                                                                                          "Хамбал" әҫәрендә ауыр тормоштоң һүрәтләнеше.

                                                                                                          1


                                                                                                            02.04

                                                                                                            28.03

                                                                                                            Теҙемдәр.

                                                                                                            1


                                                                                                              04.04

                                                                                                              30.03

                                                                                                              Тыныш билдәләре.

                                                                                                              1


                                                                                                                09.04

                                                                                                                04.04

                                                                                                                Д. Бүләковтың тормошо һәм ижады.

                                                                                                                1


                                                                                                                  11.04

                                                                                                                  06.04

                                                                                                                  Д. Бүләков. Килмешәк.

                                                                                                                  1


                                                                                                                    16.04

                                                                                                                    18.04

                                                                                                                    «Килмешәк» романында заман темаһы.

                                                                                                                    1


                                                                                                                      18.04

                                                                                                                      20.04

                                                                                                                      Инша.

                                                                                                                      1


                                                                                                                        23.04

                                                                                                                        25.04

                                                                                                                        Хаталар өҫтөндә эш. Тура һәм ситләтелгән телмәр.

                                                                                                                        1


                                                                                                                          25.04

                                                                                                                          27.04

                                                                                                                          Х. Назар тормошо һәм ижады.

                                                                                                                          1


                                                                                                                            30.04

                                                                                                                            02.05

                                                                                                                            Х. Назар. Сәңгелдәк.

                                                                                                                            1


                                                                                                                              02.05

                                                                                                                              04.05

                                                                                                                              Х. Назар. Ауылымда.Тау шишмәһе.

                                                                                                                              1


                                                                                                                                07.05

                                                                                                                                09.05

                                                                                                                                Контроль диктант.

                                                                                                                                1


                                                                                                                                  09.05

                                                                                                                                  11.05

                                                                                                                                  Хаталар өҫтөндә эш. Тауҙар. Әсәйем.Х. Назар.

                                                                                                                                  1


                                                                                                                                    14.05

                                                                                                                                    16.05

                                                                                                                                    Х. Назар." Шәмсыраҡ "поэмаһы

                                                                                                                                    1


                                                                                                                                      16.05

                                                                                                                                      18.05

                                                                                                                                      Х.Назар. Йәшәйем

                                                                                                                                      1


                                                                                                                                        21.05

                                                                                                                                        23.05

                                                                                                                                        11-се класта үтелгәндәрҙе ҡабатлау

                                                                                                                                        1











                                                                                                                                        КОНТРОЛЬ ДИКТАНТ.

                                                                                                                                        Ме4 баш3орттары.

                                                                                                                                        Ме4 39бил98е баш3орттарыны4 бил9м9л9ре т5нья3тан, А1и2елде4 урта а1ымынан, к5нья33а,

                                                                                                                                        Дим, %рш9к йыл1аларыны4 7рен9 са3лы, 8у2ыл1ан бул1ан.К5нбайышта и89 Кармасан, С9рм9с9н,

                                                                                                                                        %с9н, С5н 89м Ы3 йыл1аларына барып етк9н.Ул бил9м9л9р х92ерге Туймазы, Й9рм9к9й, Шаран,

                                                                                                                                        Б7зд9к, Илеш, Ба3алы, Б9л9б9й, Бишб7л9к, Ми9к9, Татарстанды4 М5слим, А3таныш, Б5г5лм9

                                                                                                                                        райондарына 3арай.

                                                                                                                                        Ме4д9р еренд9, Баш3ортостанды4 5с 2ур йыл1а8ы - А1и2ел, Кари2ел, Дим йыл1алары 3ушыл1ан

                                                                                                                                        урында, %ф5 3ала8ына ниге2 8алына.

                                                                                                                                        Ме4 баш3орттарыны4 ер29ре малсылы3 мен9н ш515лл9нер 5с5н бик у4айлы бул1ан.Унда 8утлы

                                                                                                                                        7л9нле ки4 далалар й9йелеп ята. Ме3д9р2е4 ере й9йл97 5с5н д9, 3ышлау1а ла у4ай була.

                                                                                                                                        Ул ер29рг9 хужа булыу 5с5н 89р са3 ки6кен к5р9ш бар1ан. Шу1а ла ме4 баш3орттары

                                                                                                                                        беренсел9р29н булып Рус д97л9тен9 3ушылыу тура8ында илсел9р еб9рг9н.






                                                                                                                                        У#ЫУ-У#ЫТЫУ МЕТОДИК *(М МАТЕРИАЛ-ТЕХНИК#УЛЛАНМАЛАР

                                                                                                                                        У3ытыусылар 5с5н:

                                                                                                                                        1. Абуталипова Р. А., Камалетдинова А. В. Русско-башкирский словарь терминов по методике преподавания языков. . - Уфа: Китап, 2009.

                                                                                                                                        2. Баһауетдинова М. И., Йәғәфәрова Г. Н. Уҡыусыларҙың фәнни-тикшеренеү эшен ойоштороу. Методик ҡулланма. Өфө: БМҮИ нәшриәте, 2007.

                                                                                                                                        3. Толомбаев Х. А., Дәүләтшина М.С., Ғәбитова З. М., Усманова М. Г., Башҡорт теленән программа (Уҡытыу рус телендә алып барылған мәктәптәрҙең I-IX кластары өсөн) нигеҙендә төҙөлдө. - Ижевск: «Книгоград», 2008.

                                                                                                                                        4. Усманова М.Ғ., Ғәбитова З.М., Башҡорт теленән диктанттар һәм изложениелар йыйынтығы. - Өфө: Китап, 2009.

                                                                                                                                        У3ыусылар 5с5н:


                                                                                                                                        1. Башҡорт теле грамматикаһы таблицаларҙа. Фонетика. Морфология. - Башҡортостандың бәләкәй даһийы. Өфө : «Эдвис» уҡытыу - методика үҙәге, 2008.

                                                                                                                                        2. «Башҡортостан уҡытыусыһы», «Йәншишмә», «Аҡбуҙат», «Аманат», «Йәшлек» гәзит-журналдары.

                                                                                                                                        3. Ғәбитова З.М. Телмәр үҫтереү дәрестәре. Башҡорт телен дәүләт теле итеп өйрәнеүселәр өсөн. - Өфө: Китап, 2009.

                                                                                                                                        4. Иҫәнғолова Ә.Ф., Дәүләтҡолова Г.Ш. .,Ял минуттары өсөн күнегеүҙәр. Методик ҡулланма. - Өфө: Эшлекле династия, 2008

                                                                                                                                        5. Иҫәнғолова Ә.Ф.,Баш3орт телен9н дидактик материалдар. -%ф5, Китап, 2010.

                                                                                                                                        6. Раҡаева Ә.С., Дәүләтшина М.С. Башҡорт теленән контроль һорауҙар, тестар ҡулланмаһы. - Өфө: Педкнига, 2008.

                                                                                                                                        7. Тикеев Д. С., Ғафаров Б. Б., Хөснөтдинова Ф. Ә.,

                                                                                                                                        Башҡорт теле: Рус мәктәптәренең 11-се класында уҡыусы башҡорт балалары өсөн дәреслек. - Өфө: Китап, 2011.-

                                                                                                                                        1. Толомбаев Х. А., Ғәбитова З. М., Фәтихова Ш. Х. Башҡорт теленән тестар. 5-9 кластарҙа рус телендә уҡытыусы мәктәптәр өсөн. Башҡорт теле уҡытыусыларына һәм уҡыусыларға ҡулланма. Өфө: БМҮИ нәшриәте, 2008.

                                                                                                                                        2. Сөләймәнов А.М. ,Балалар уйын фольклоры. - Өфө, Китап, 2007.

                                                                                                                                        3. Ураҡсин З.Г. ,Башҡорт теленең аңлатмалы һүҙлеге. . - Өфө, 2006.

                                                                                                                                        4. Ураҡсин З.Г. ,Башҡорт теленең фразеологик һүҙлеге. - Өфө, Китап, 2006.

                                                                                                                                        5. Усманова М. Г. Башҡорт теле грамматикаһы таблицаларҙа һәм схемалар.

                                                                                                                                        6. Ураҡсин З.Г., Саяхова К.Г., Русса-башҡортса һүҙлек. - Өфө, 2009.

                                                                                                                                        7. Электрон дәреслек. Башҡорт (дәүләт) теле. 5-11 - Өфө: Мәғариф министрлығы, 2003.

                                                                                                                                        8. Электрон дәреслек. Башҡорт әҙәбиәте. 5-9 класс - Өфө: Мәғариф министрлығы, 2003.

                                                                                                                                        Материаль-техник ҡулланмалар

                                                                                                                                        • компьютер;

                                                                                                                                        • принтер;

                                                                                                                                        • проектор;

                                                                                                                                        17



                                                                                                                                        © 2010-2022