10 сыйныф Татар әдәбияты ( Ф. Сафиуллина дәреслеге буенча)

10 сыйныф Татар әдәбияты ( Ф.Сафиуллина дәреслеге буенча)

Укытучы: Нуритдинова Л.Ш.

Тема: Гаяз Исхакыйның тормышы һәм иҗаты.

Максатлар:

1. Г. Исхакыйның тормышы һәм иҗаты турында башлангыч мәгълмат бирү

2. Танышу максаты белән уку күнекмәләрен үстерү

3. Г. Исхакый иҗатына кызыксыну уяту.

Җиһазлар: Дәреслек, интерактив такта, слайдлар,татар мәгърифәтчеләренең портретлары.

Дәрес барышы

1. Исәнләшү. Уңай психологик халәт тудыру.

Дежур укучыны тыңлау.

2. Күмәк сөйләшү үткәру.

Татар мәгърифәтчеләре турында әңгәмә

Укучыларга түбәндәге сораулар бирелә:

Бүген нинди теманы тәмамлыйбыз? (Халыкка багышланган гомер.)

Татар халкының күренекле мәгърифәтчеләреннән кемнәрне атый аласыз?( Ш.Мәрҗәни, К.Насыйри, Хәлфиннәр нәселе, Х. Фәезханов)

Ш. Мәрҗани турында нәрсәләр белдегез? (Россиядәге мөселман халыкларының бөек

мәгърифәтчесе. Шәкертләрен дөньяви фәннәр белән таныштыра, яңа типтагы мәктәп төзетеп расписание буенча дәресләр бирә)

К.Насыйри кем булган? (Татар халкының күренекле мәгърифәтчесе- безнең якташыбыз. Ул- киң колачлы галим, педагог , энөиклопедист.К.Насыри китаплар, дәреслекләр,язган өстәл календарьлары чыгарган).

Казанда бу шәхесләр белән бәйле урыннар бармы? (Ш.Мәрҗәни урамы, Ш.Мәрҗәни исемендәге гимназия; К.Насыйри музее)

Хәлфиннәр турында ни ләр әйтә аласыз? (Алар өчәү:Сәгыйть, улы Исхак, аның улы-Ибраһим мәгърифәтне үстерүгә күп көч куйганнар)

3. Өй эшен тикшерү.

КДУ турындагы диалогны парлап укыйлар.

-Казан университетында атаклы галимнәрдән кемнәр эшләгән ?

- Карл Фукс, Александр Казембек, Хөсәен Фәезханов

- Алар нинди фәнни хезмәтләр язганнар?

- К.Фукс "Казанские татары"китабын,А,Казембек "Төрек- татар теленең грамматикасын", Х. Фәезханов 20 дән артык фәнни хезмәт.Ш Мәрҗанани 30 дан артык фәнни хезмәт язган.

4. Яңа тема өстендә эшләү.

А) Хәзер татар теле дәресеме?(Юк, татар әдәбияты дәресе)

Б) Рус әдәбияты дәресләрендә сез нишлисез?

В) Яраткан язучыларыгыз кемнәр?

Г) Татар шагыйрьләреннән кемнәрне беләсез?

Д)Татар язучыларыннан кемнәрне атый аласыз?

Г.Исхакыйның иҗаты белән таныштыру.

Сүзлек эше үткәрелә. 1 нче слайд

Угыл(ул)-сын; гашыйк-влюблённый; зиндан-тюрьма; тартышу- борьба, противостояние; мөгаллим(укытучы) - учитель; олуг(бөек)-великий; эшчәнлек- деятельность; бозып-исказив; тулысынча-полностью;акларга- оправдать.

Укучылар дәреслектәге мәгълүматны эчтән укып чыгалар.

З укучы тестны өлешләргә бүлеп укый.

Сорауларга җаваплар бирү. 2 нче слайд

Г. Исхакыйның белем алуы һәм беренче әсәрләре турында нәрсә белдегез?

Аның 20 нче йөз башында язылган әсәрләренең исеме ничек тәрҗемә ителә?

Әдипнең чит илләрдәге тормышы турында нинди мәгүълүматлар бирелгән?

7 нче абзацны тәрҗемә итү .3 нче слайд

Произведения Г.Исхаки долгие годы хранились в специальных фондах.Его деятельность объяснялся исказив. Сейчас Г. Исхаки полностью оправдан, его богатое литературное наследие вернулось народу.

5. Рефлексия

Билгеләр кую.

Өй эше:

Сайлап алу өчен биремнәр.

1) Г. Исхакыйның биографиясен сөйләргә өйрәнү; 2) сүзлек ярдәмендә "Тормышмы бу?" әсәреннән алынган өзекне уку.