Сабақ жоспары Қыс мезгіліндегі төтенше жағдайлар

Сабақтың тақырыбы: Мұз үстіндегі төтенше жағдайлардан қорғану әдістері

Білімділік мақсаты: Қыс мезгіліндегі мұз үстінде төтенше жағдайлардан, мұзға ойылу, сауатқа түсу әрекеттерінен сақтану әдістері және өзара көмек көрсету ережелері туралы түсінік беру.

Дамытушылық мақсаты: Қыс мезгіліндегі төтенше оқиғалардан сақтану, қорғану әдістерін сеие сақтауға, қауыпсіздігін қамтамасыз етуге үйрету.

Тәрбиелік мақсаты:Сабырлыққа , шыдамдылыққа,шапшаңдылыққа, тез шешім қабылдай алуға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Жаңа материалды меңгеру.

Сабақтың әдісі: сұрақ- жауап, баяндау.

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, кітап, интернет материалдары.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі:

А) Сәлемдесу.

Ә) Оқушыларды түгелдеу, назарын сабаққа аудару.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру

Тест тапсырмалары:

1.Дауыл дегеніміз не?

(жоғары шапшаңдықтағы елеулі ұзақтығы және қиратып бүлдіретін күші бар жел.)

2.Қазақстанда тіркелген желдердің ең күштісі?

(Оңт. Қазақстан обылысы Қызылорда қаласында.)

3. Дауыл туралы хабарлар берілгенде, қандай алдын-алу шараларын орындау қажет?

(тығылатын орындарды дайындау, газды,электр энергиясын сөндіру, суды жабу, өндірісте барлық сыртқы жұмысты тоқтату, малға азық қорын дайындап алу.)

4. Боран мен қар басып қалушылық адам үшін қандай қауіп төндіреді?

(Үсуіне, төтенше жағдайға тап болуына.)

5. Біздің жерімізде қандай стихиялық бақытсыздықтар болуы мүмкін?

(су тасқыны)

ІІІ Жаңа сабақ

Ой қозғау әдісі.

Балалар, біз төтенше жағдайларды сипатына қрай нешеге бөлеміз?

Төтенше жағдай сипатына қарай 2-ге бөлінеді.

Техногенді сипаттағы төтенше жағдай Табиғи сипаттағы төтенше жағдай

Техногенді сипаттағы төтенше жағдайларға мыналар жатады

Өндірістік апаттар

Өрт

Жарылыстар,

қираулар

Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар

З Зілзала

Қар көшкіні, боран, дауыл

Қыс мезгіліндегі экстремальдық жағдай:

1) Мұз ойылу;

2) боранда, дауылда дала да қалып үсу;

3) Мұздақта құлап жарақат алу.

Біз енді өзіміздің жергілікті жерде көп кездесетін төтенше оқиғаларда су тасқынын, және мұзда ойылу оқиғаларын жиі кездестіреміз. Қыс мезгілінде біздің жерге мұзға ойылу оқиғаларын жиі болып тұрады.Мыңдаған балалар қыстың басталуын және өзендер, көлдер мен басқа да су айдындарында мұздың қатуын тағатсыз күтеді. Олар ең төзісіздері өзінің өмірі мен денсаулығына айтарлықтай қауіп төндіре отырып қатпаған мұзға барады және біз бүгін мұзда болған кезде қауіпті қалай азайту туралы айтамыз.

Мұз үстіне шыққанда біз:

• Өзіңді сенімді ұстау;

• Мұздағы жүріс-тұрыс қағидасын сақтау;

• Апатқа ұшырағанда одан шығу жолдарын есте сақтау қажет.

Сонымен қатар, біз мұздың беріктігін айқындайтын мыналарды білуге тиіспіз:

1.Көгілдір түсті мұз берік;

2.Ақ түсті мұз беріктігі 2 есе кем;

3.Сұр, күңгірт, сарғылт түсті мұз- сенімсіз.

Енді мұздан өту үшін қауіпсізмұздың қалыңдығы:

• Жалғыз, жаяу жүргінші үшін 10-12 см

• Бір топ адам үшін-15-20см

• Мұз айдынын жасау үшін, және шанада сырғанауды ұйымдастыру үшін-25см болуы керек.

• Мұз бетін қалың қар жапқанда ерекше сақ болу керек.

Мұз үстінде жүру ерекшеліктері:

• Қатпаған мұз үстіне шықпаңдар;

• Мұз үстіне топ болып тұрмау керек;

• Суат жанында шанамен сырғанау;

• Мұз үстінде тәуліктің қараңғы уақытында, нашар көрінетін кезде шықпаңыз.

• Мұз қалың болмаса көлікпен жүруге болмайды.

Мұз үстінде жүру ереесі:

1.мұздың толық қатпағанын білсеңіз сырғилап жүріп, аяғыңызды жұмсақ жерге басқанда,мұз қатпағанын білсеңіз тез қимыл жасаңыз.

2. топ басшысының құтқару жейдесі, ұзын таяғы болуы тиіс.Жай жүрісте, яғни секірмесең жүргірмесең мұз тез сына қоймайды.

3. Мұздың сынуына ондағы жарықшақ түсі бұзылуы үстінде су пайда болуы әсер етеді. Мұздай жағдайлар байқалған кезде өзің келген ізбен тез артқа қайту керек.

Мұз жарылған жерге ішіңізбен еңбектеп, екі қолыңызды аяғыңызды етбеттеп жатып жетіңіз,болмаса тақта не қадаға сүйеніңіз.

Зардап шегушіге жақындап оған арқан, белбеу, шарф, т.б. заттарды лақтыруға болады.

Тсатаған заттарың зардап шегушінің қолына жетісімен жайлап еңбектеп өзіңе тарт.Суға батушыға бір немесе екі адам көмектесе алады.

Слайд.Қолда бар құралдар.

Сонымен қатар, мұз үстіне шығарады:

• Қозғалуға кедергі болмайтын жылы және жеңіл киім;

• Тез шешілетін аяқ киім;

• Құтқару пышағы болуы тиіс;Оларды қабына салып, кеудеде алып жүрген жөн..

Мұз үстінде қалып қойғанда не істеу керек?

1. Шу көтермей тыныштық сақтау керек.

2. Сабырлы болып, қасындағыларға қиындық туғызбауың керек.

3. Аспанға оқ атып, от жағып белгі беріңе болады.

Мұздан сақтық шараларын қатаң сақтау мұзды ойнау және сырғанау кезінде оқиғаларды болдырмаудың басты шарты.

Халық болжамында мұз үстіне қаратамақ, шағала қызғаш құс ұшса бір аптадан соң мұз жарылады деген белгі айтылады. Сондықтан «қаратамақтың құйрығы мұз жарады» деген нақыл сөз қалған. Егер осы құстарды мұз үстінде көрсеңдер мұз аса қауіпті деп біліңдер.Бұл ата-баба тәжірибесі.

ІV. Сабақты бекіту

1. Табиғи сипаттағы төтенше жағдайларды ата?

2. Мұзда қандай қауіпсіздік шаралары сақталуы тиіс?

3. Егер сен мұзда біреу ойылып зардап шегіп жатса не істер едің?

V.Сабақты қорытындылау.

Үй тапсырмасы.

Мұз үстінде төтенше жағдайлардан қорғану әдістері.

VІ. Оқушыларды бағалау.