Мероприятие ко дню матери Наьна йовхал екаяр

Раздел Другое
Класс 9 класс
Тип Другие методич. материалы
Автор
Дата
Формат docx
Изображения Есть
For-Teacher.ru - все для учителя
Поделитесь с коллегами:

Государственное казённое общеобразовательное учреждение «СОШ № 2 с.п. Орджоникидзевское»

Мероприятие ко дню матери Наьна йовхал екаяр

Мероприятие на ингушском языке, посвящённое ко Дню матери

«Наьна й1овхал екаяр»

Мероприятие подготовила учитель ингушского языка и ингушской литературы

Хамхоева Ш. В.

Ноябрь 2015г.

Мероприяте никъ:

  1. Моаршал да шуга, хьамсара новкъостий!

  2. Марша доаг1алда, хьамсара хьаьший!



  1. Вай тахан в1ашаг1акхийттад халкъа поэта, иллиалархочун , композитора , Хамхоев Элмарзий Ахьмада б1аь пхи шу дизара, цун эггара лоарх1аме йолча тематиках мероприяти д1аяхьа. Мероприяте ц1и я «Наьна й1овхал екаяр».

  2. Вай в1ашаг1акхетар бахьан, духхьал йоазонхочун мероприяти хинна 1ац - ноаной ц1ай да тахан. «Наьна ди» Россе дезде доладенна сел дукха ха яц. Паччахьалкхен ц1ай санна из д1ач1оаг1даьд президента указаца эзари ийс б1аь дезткъа барайттлаг1ча шера. Цу хана денз, ноябрь бетта т1ехьарча к1ирандийнахьа дезду из.

Презентация + «Ингушская мелодия».



  1. Фу хила йиш я укх дунен т1а наьнал хьамсараг1а?!

Вайна, моллаг1чун, з1амигача бера, кхийнача сага е воккхача сага - нана эггара езаг1еи кхоачараг1еи я: цо деннад эггара хьамсараг1дар - вахар!

  1. Наьна безама низ! Хьан бустаргба из?! Халкъа кица да «Нанас бер ийс бетта дега к1ал леладу, д1ахо йолча хана дег чу леладу» яхаш.

Стих «Малх даькъалбувца» Мошхоева Карина

Мелодия (пианино) Евлоева Хава

Илли д1аоал ворх1лаг1а классера дешархоша

«Лорае нана»

Хамхоев Ахьмада язъя стихаш ювц дешархоша:

  • «Наьна безам» Цечоева Раяна

  • «Нана, сагот ма де» Нальгиев Магомед

  • «Наьна кулгаш» Оздоева Марем

  • «Нана хьежаш я» Хашиева Танзила

  • «Наьнага» Опиева Зухра

  • «Наьнага» Шадыжев Ибрагим

Видеоролик «Для мамы»



  1. Х1ара халкъа литературе хулаш хул ма могга ший халкъа иллей культура дег1айоалаера лаьрх1а къахьегаш вола поэт. Цу тайпара йолаш гу вайна г1алг1ай литературе Хамхоев Элмарзий Ахьмада ц1и. Вай заман г1алг1ай илли хьакхоллара лаьрх1а цо хьабена никъ дика лоарх1аме а, ший тайпара а ба. Цун дика аьттув баьннаб дукха иллеш хьакхолла, уж дукхача наха юкъе д1адоаржаде.

  2. Цун поэзен юкъе лоарх1аме моттиг д1алоац кхалнаха, нанна хетаяьча стихаша. Хоза, дег т1ара доаг1а дешаш корадоаг1а Ахьмада ший нана ювцача хана, г1алг1ай кхалнах бувцаш. Ший нана ювцача куцаг1а поэта язду моллаг1йолча наьнах - цунна атта дац саг кхеве, х1аьта а уж халонаш лов цо. Ший стихотворенешта массавар т1ахьех цо: ноаной хам бе, цар йоаккхо е, цар сий кхы а лакхаг1а лоаттаде.

  1. Хамхоев Элмарзий Ахьмад ваьв гурахьа, 1910 шера, Г1алме йисте, ахархочун дезала юкъе. Бера хана денз къел яйзар цун, бакъда, й1аьхийча ганзах а кхийра из: вайнаьха фольклор яйзар цун.

  2. Цун пхийтта шу даьннача хана, ла хала дола х1ама нийслу цун вахаре, в1алла дага а доацаш, б1аргий са а дайна висар из. Къонахчо санна лайра з1амигача саго из хала чов. Б1аргий са дайнадале а, цун дега чу ц1аккха дицлургдоацаш чудийшар ше ваьча мехкара кхоллама сурташ.

Стих. «Гу сона дегаца!» Героев 8 «В» кл.

Хамхоев Ахьмада вахара никъи кхоллами бувц Мархиева Хьавас + презентаци.

«Жизненный путь Ахмеда Хамхоева»

Не достигнуть цели, коль не быть в пути,

Лишь идущий может далеко уйти…

Этими словами Якуба Патиева хочется начать рассказ о человеке, поэте, композиторе, певце.

Творческий и жизненный путь Ахмеда Эльмурзиевича - это путь настоящего героя. Рано, в пятнадцатилетнем возрасте, будущий поэт лишился зрения. Пареньку из ингушской глубинки, бедняку, да и к тому же незрячему не на что было рассчитывать в этой жизни. Но Всевышний даровал ему большой успех, в основе которого лежал незаурядный поэтический талант.

Ахмед Хамхоев был очень жизнерадостным человеком, несмотря на то, что почти 70 лет он творил незрячим. В своих стихах он не уставал воспевать красоту окружающего мира. Очень часто в них поётся о солнце, о его лучах, о бездонном синем небе. Он не мог их видеть. Он славил солнце, встающее и закатывающееся в его собственной душе. Он воспевал синь собственного неба, которое никогда не затягивали хмурые тучи тоски и уныния.

Учащиеся рассказывают стихи Ахмеда Хамхоева:

  • «Прости меня, Родина» Исиева Сафият

  • «Судьба» Цечоева Индира

  • «Свет» Костоева Амина

Творческая деятельность Ахмеда Хамхоева началась в 1936году. Он пишет стихи, сочиняет к ним музыку. В народе он стал известен и как поэт, и как композитор, и как исполнитель своих песен.

Мать Ахмеда звали Баклу. Она была известной гармонисткой в своём селе. Баклу часто играла дома и маленький Ахмед, унаследовавший от неё музыкальный слух, слушал её игру и напевал в вполголоса слова, которые у него непроизвольно складывались в голове. В такие минуты рождался в мальчике будущий поэт и певец Ахмед Хамхоев, имя которого будет бессмертно в ингушском народе.

Все свои стихи Ахмед Хамхоев писал на ингушском. В этом он выражал уважение к одному из древнейших на Кавказе языков. Всё, что мы читаем сейчас из наследия автора на русском - это переводы. За авторством поэта-песенника вышло в свет более одиннадцати сборников стихов и песен.

Учащиеся рассказывают стихи (на русском)

  • «Люди» Гатиева Хава

  • «Руки матери» Костоева Айшат

  • «Любовь матери» Нальгиева Зарема

  • «Матери» Пажигова Мадина

  • «Око матери» Оздоева Мадина

  • «Сон ребёнка» Костоева Хади

Слайды + песня «Нана еза» (Хулагов А.)

  1. Дукха да вай наьнах дола иллеш, стихаш, дувцараш, кицаш. Наьна лерх1ам бувцаш лоаладаь Пайхмара (1алейх1и салату вассалам) хьадисаш дувца безам ба тха.

Дешархоша хьадисаш деш. (1, 2 вед.)



  1. Нана» яха дош вай хьакхоллаш вайца кхолл. Вай вахаре эггара к1аьдаг1а дола дош да - нана. Эггара хьалха беро оала дош да из. Х1ара къаман метта к1аьда, хоза оалалу из.

Масала, Г1алг1ай меттала - нана.

Гуржий меттала - нана

Аварски меттала - баба

Азербайджански меттала - ана

Немций меттала - мутер

Английски меттала - маде

Французски меттала - маман

Гречески меттала - митера



  1. Цхьаннена а къайле яц, кертера наьна рузкъа - дезал хилар. Ший дезалхочунцара безам боарам боацаш ба наьна. К1аьда, къахетаме кулгаш да наьна, царна ца могаш х1ама дац. Эггара тешамег1а, к1аьдаг1а дог да - в1алла безам бовц цу чу. Къамаша легендаш кхеллад наьна дегах.

Сценка «Наьна дог» + презентация



  1. Наьна зиркал! Наьна денал! Нана кийча я шоай дезала ираз бахьан миччахьа к1алотта. Ший бер мичча беса дале а:

низ болаш е низах деха, тийна дале е аьрдаг1а дале, г1оза дале е маьлхара дале, деза нанна, из кхет цунах.

Наьнацара безам бахаш ба массаза. Къаьста моттиг д1алоац нанас вай вахаре. В1алла вай текха даргдоацаш декхар латт вайна хьалхашка.

Мероприяти чакхйоалаш, Хамхоев Ахьмада дешашца ала безам ба тха:

  1. Лорабелаш шоай ноаной, Шоашта юхе болча хана, Лорабелаш шоай ноаной, Хам белаш цар массе хана!



  1. Г1айг1аша готваь, саготденнар,

Доацаш виса моцал енар,

Цар новкъостал дехаш хул вай,

Биц ма белаш вай ноаной!



  1. Мехкаг1а къаьста гаьна ваьннар,

Хатар иккха, цатоам хиннар,

Наьна лаьтта эшаш хул вай,

Биц ма белаш вай ноаной!



  1. Даар, малар, хозле гойташ,

Шуна керте хувшадарах,

Цар лу кхача хьаьнаг1 беций?

Биц ма белаш вай ноаной!



  1. К1аьда дувцаш, дега тоам беш,

Дошув г1алаш увттаярах,

Наьна безам гаргаг1а беций,

Биц ма белаш вай ноаной!



9


© 2010-2022