Тесты по татарскому языку для 9 класса

Эшне башкару өчен күрсәтмә

Татар теленнән имтихан эше 34 биремне уз эченә алган 4 булектән тора.

1. нче бүлек 8 биремнән тора (BI, В2 һәм А1 - А6). Алар укучыларның тыңлап аңлау күнекмәләрен тикшерүгә юнәлтелгән. Башкару вакыты - 30 минут.

2. нче бүлек 9 биремнән тора (А7 - А14, ВЗ). Алар укучыларның уку кунекмәләрен тикшерү максатыннан бирелә. Башкару вакыты - 30 минут.

3. нче бүлек 15 биремнән тора (В4 - В18). Бу биремнәрне үтәгәндә, укучыларның лексик-грамматик күнекмәләре тикшерелә. В4 - В11 биремнәрендә укучылар тәкъдим ителгән сүзләрне кирәкле грамматик формага куярга тиешләр, э В12 - В18 биремнәрендә тамыр суздән ян,а суз ясау һәм аны кирәкле грамматик формага кую сорала. Тамыр сүзгә бер суз ясагыч һәм бер яки берничә төрләндергеч кушымча ялгана ала. Башкару ва
   кыты - 30 минут.

4. нче бүлек 2 биремнән тора (С1, С2). С1 биремендә укучыга хат язарга тәкъдим ителә. Башкару вакыты - 40 минут. С2 биремендә сөйләм ситуацияләренә караган репликалар язарга кирәк. Башкару вакыты - 20 минут.

1 нче вариант 1 нче булек

В1. Вы услышите четыре коротких диалога, обозначенных А, Ә, Б и В. Определите, где происходит каждый из этих диалогов. Используйте каждое место действии из списка 1-5 только один раз. В задании есть одно лишнее место действия. Вы услышите запись дважды. Занесите свои ответы в таблицу.

Место действия:

1.Чәчәк кибетендә; 2. Зоопаркта; 3. Базарда; 4. Трамвайда; 5.Ательеда.

Диалог

А

Э

Б

В

Место действия

В2. Вы услышите пять высказывании. Установите соответствие между высказываниями каждого говорящего А - Г и утверждениями, данными в списке 1-6. Используйте каждое утверждение из списка 1-6 только один раз. В задании есть одно лишнее утверждение. Вы услышите запись дважды. Занесите свои ответы в таблицу. У Вас есть 30 секунд, чтобы ознакомиться с заданиями.

Утверждения:

1. Сөйләүче сәламәтлек турында эйтә.

2. Сөйләүче Сабан туе турында әйтә.

3. Сөйләүче ел фасыллары турында әйтә.

4. Сөйләүче көндәлек режим турында әйтә.

5. Сөйләүче җәйге ял турында әйтә.

6. Сөйләүче бүләк бирү турында әйтә.

Говорящий

А

О

Б

В

Г

Утверждение

Вы услышите разговор двух друзей. В заданиях А1 - А6 обведите цифру 1,2 или 3, соответствующую выбранному Вами варианту ответа. Вы услышите запись дважды. У Вас есть 60 секунд, чтобы ознакомиться с заданиями.

А1Гүзәл...килде.

1. апаларына

2. кибеткә

3. Ләйсәннәргә

А2. Гүзәл Ләйсәннәргә... .

1) килде 2)әйтте

3) бирде

A3. Ләйсән әнисе белән ... пешерде.

1. бәлеш

2. гөбәдия

3. ботка

А4.Әнисе Гүзәлне ... чакырды.

2. базарга

4. кинога

5. чәй янына

А5Ләйсән, Гүзәл һәм аның әнисе ... эчтеләр.

1. компот

2. чәй

3. шифалы су

А6. Гүзәл ... кыз

1)матур

2. яхшы

3. әдәпле

2 нче булек

Прочитайте текст. Определите, какие из приведённых утверждений А7 - А14 соответствуют содержанию текста (1 - текстка туры килә), какие не соответствую! ( 2 - текстка туры килми), и о чём в тексте не сказано (3 - гекстта әйтелми).

Моннан өч ел элек Бану карчык авылында күңелсез бер вакыйга, бөтен тирә-якны шаулаткан бер вакыйга булган иде.

Һәр авылда булмаса да , күп татар авылларында булган кебек , бу авылда яшь егетләрнең мулладан , картлардан качып, гармун уйный торган, җыелып биешә вә җырлаша торган йортлары Бану карчык йорты иде. Бану карчык йортының авылдан читтә булуы, йортта ир-атның булмавы, карчыкның да моңны сөя торган булуы егетләр өчен бик җайлы булу өстенә, Бану карчыкның яңа гына бәләгатькә ирешкән алтын алмасы кебек бердәнбер кызы Маһисылу да бар.

Шуның өчен авыл егетләре бу йортта үзләрен оҗмахтагы кебек хис итәләр,зарланалар,моңнарын түгәләр, шатлык вә куанычларын чыгарып салалар иде. Бик табигый буларак,пәрдәсез татар кызы авыл егетләрен үз тирәсендә әйләндерә,аларның күңелләрендә борыннарына исе дә килмәгән тирән-тирән гөнахсыз тойгыларның кабаруына сәбәп була. Шуңа күрә,яшь Маһисылуны бөтен авыл егете ихтирам итә иде. (Н.Думавидан)

А7.Моннан биш ел элек бер вакыйга булган иде.

1) текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми

А8. Бану карчык йортында яшьләр җыелган.

1) текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми

А9.Бу йорт авыл уртасында булган.

1) текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми

А10. Бану карчыкның ике кызы булган.

1) текстка туры килә 2) текстка туры килми3) текстта әйтелми

А11.Егетләр үзләрен бу йортта яхшы хис иткәннәр.

1) текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми

А12. Маһисылуның әнисе дә булган.

1) текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми

А13. Бану карчык җырларга яраткан.

1) текстка туры килә, 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми

А14. Бу йортта ир-ат булмаган.

1) текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми

ВЗ. Прочитайте тексты и установите соответствие между заголовками 1-8 и текстами А - Е. Запишите свои ответы в таблицу. Используйте каждую букву I только один раз. В задании есть один лишний заголовок.

1. Шигырь дәфтәре .

2. Урамдагы кешеләрне күзәтү.

3. ґҖыр тыңлау.

4. Тәрәзәдән карап тору.

5. Тышкы кыяфәтне төзәтеп

булмый

5. Көзгене яшерү.

6. Мәктәптә көзгегә карау.

7. Туганнарнын гажәпләнүе.

А Сания кулындагы көзгегә бик озак итеп карап торды.Ул бармак очы белән кашларын тиеп-тиеп куя иде.Аннан соң ап-ак тешләренә карап торды.Аның иркендә булса,кара кашларын ул бераз нечкәрәк итәр иде.Керфекләрне озынрак һәм куерак,ә борынын-кечерәк...Ләкин,ни аяныч,төзәтеп булмый шул аларны...

Ә Санния,әнкәй күрмиме дип, җиңелчә уфылдап,күзләрен як-якка уйнатып алды да көзгесен мендәр астына тыкты да барып география китабын алды.Өстәл янына килеп утырды.Саниягә быел ундүрт тула.

Б Туктаусыз өтәли торгач,Сания кичә күлмәген яндырды.Ә бу көзгегә ник шулай карыйсы гына килеп тора икән? Мәктәптә дә малайлар күрмәгән арада көзгесен портфельдән чыгара да ялт карап ала.

В Сары тышлы калын дәфтәренә бит-бит шигырь күчерде.Әнкәсе юкта аларны кычкырып укый.Кайвакыт шундый дулкынланып укый башлый,күзләреннән кайнар яшьләр тәгәрәп чыга.Сания бу татлы яшь тамчыларын сөртеп алырга ашыкмый.

Г.Күзләреннән чыккан яшь бөртекләрен сөртми.Патифонда һаман бер җырны җырлата:"Син генә,син генә..."дип,пластинка моңаеп кабатлаган җирдә Саниянең иреннәре тетерәнеп куя.

Д Көн саен кинога чаба торган кыз бармас булды. Гел өйдә утыра.Яраткан эше-тәрәзә каршына килеп,урамга карап тору...Трамвайлар уза,машиналар чаба...Сания елмая.Нинди кызык күрде соң ул урамда? нигә елмая?Үзенең күңелендәге татлы уйларына елмая ул...

Е Әнкәсе әллә ничә тапкыр әйтте инде:"Маңгаең белән тәрәзәгә кадалып торма ватарсың!"-диде. Бүген дә Сания дәресләрен ашык-пошык бетерде дә ачык тәрәзә каршына килеп басты. Урамда май.Урамда ччәчәк исе.Тротуардан узган кызларның кулларында ак сирень.

( И.Газидан)

Текстлар

А

Э

Б

В

Г

Д

Е

Исемнэр

3 нче булек

Прочитайте текст. Преобразуйте слова, написанные заглавными буквами в конце строк, обозначенных номерами В4 - В11 так, чтобы они грамматически соответствовали содержанию текста. Заполните пропуски полученными словами. Каждый пропуск соответствует отдельному заданию

В4

Артурның______________________________ бар.

дус

В5

Алар инде элла кайчан, кыш__________________________ кар яугач ук

дуслаштылар.

көн

В6

Дуслар бергә уйнарга______________________________

чыгарга

В7

___________________________________ дә бергә баралар

мәктәп

В8

Бер берсенә гел_______________________________________

булышырга

В9

Мәктәптән кайткач,спорт ____________________________________ баралар

түгәрәк

В10

Икесе дә көчле һәм сәламәт булырга ___________________________________.

теләргә

В11

,

_________________________________синең белән кызык булырга тиеш

дус

Прочитайте текст. Преобразуйте слова, написанные заглавными буквами в конце строк, обозначенных номерами В12-В18 так, чтобы они грамматически и лексически соответствовали содержанию текста. Заполните пропуски полученными словами. Каждый пропуск соответствует отдельному заданию

В12

,

бер__________________________________________________ берничә улы булган

патша

В13

Аларның берсе кыска________________________________________кечкенә булган

буй

В14

Икенчесе озын_________________________________ бик матур булган

буй

В15

кайсы малай_____________________________________дип сораганнар

.

яхшы

В16

Ләкин кешенең кыйммәте,_________________________________карап йөрми

.

гәүдә

В17

Мунча ташы бик эр, әмма____________________________________ бер тәңкә

йөк

В18

Энҗе бик вак,__________________________________ ун тәңкә

грамм

4 нче булек

С1. Сез татар дустыгыздан хат алдыгыз. Хаттагы сорауларга жавап биреп, ана хат языгыз. Язма эшегез 70 - 80 суздэн торырга тиеш.

Мин шагыйрь Дәрдемәнд иҗаты белән кызыксынам. Дәрдемәнд-ЗакирРәмиевның псевдонимы. Аның әсәрләрен яратып укыйм .

Ә син кем иҗаты белән кызыкснасың?Аның нинди әсәрләрен укыдың?Ул күбрәк нәрсә турында яза?

C2. Сөйләм ситуациясенә туры килгән репликаларны языгыз.

1. Спросите у друга (подруги), как он (она) провел(а) каникулы.

______________________________________________________________________________________

3. Предложите другу (подруге) пойти в городской парк.

______________________________________________________________________________________

4. Поинтересуйтесь у учителя, во сколько начнётся элективный курс.

5. Позвоните другу (подруге) и сообщите о победе школьной команды.

Тыңлап аңлау биремнәре өчен текстлар

Задание В1.

Диалог А.

А: Исәнмесез!

в: Хэерле көн!

А:Сездә яшел суган бармы?

Э:Әйе.20сум.

А:Рәхмәт.

А: Яхшы,тагын укроп белән кыяр кирәк

в: Рәхим итегез.

в: Сау булыгыз.

Диалог Б

А: Хэерле көн!

в: Исәнмесез!

А: Бу кызыл розалар күпме тора?

Э: 50сум.

А:Ә болары нинди чәчәкләр?

Э: Хризонтема.

А: Миңа 5хризонтема бирегезче!

Э:. Рәхим итегез

Диалог ә.

А:Син нәрсәне карарга барасың?

А:Ак аюны.Ә син?

3: Маймулларны.Аларга банан ашатам..

А: Ярый,ярты сәгатьтән очрашырбыз.

А: Ярар.

Диалог В.

А:Гафу итегез!Спорт сараена кадәр тагын ничә тукталыш барасы бар?

Э: дүрт.

А: Рәхмәт! Ә билет күпме тора?

О 18 сум.

Задание В2.

Сөйләүче A

Дүрт ел фасылы бар:кыш,яз,җәй,көз.кышын көннәр салкын була.Урманнарны кар күмә.Кыштан соң яз килә.Язгы көннәр җылы,коешлы була.Яздан соң җәй килә.

Сейлэуче ә Иртән торгач,мин юынам, ашыйм, киенәм һәм мәктәпкә китәм. Дәресләр беткәч,мин китапханәгә керәм.Өйгә каткач,мин ашыйм һәм аннары ял итәм:телевизор карыйм,музыка тыңлыйм,Ял иткәч, дәресләргә әзерләнәм.

Сейлэуче Б

Уку елы тәмамлангач,укчыларның җәйге ялы башлана.Җәй-елның иң җылы,иң матур вакыты,әуңа күрә каникулларыбыз бик күңелле үтә.Җәй көнне авылда бик күңелле була. Без су коенабыз,кызынабыз,балык тотабыз,урманда җиләк-җимеш,гөмдә җыябыз.

Сейлэуче В

Бу бәйрәм-элек-электән татар халкының яраткан бәйрәме. Ул-язгы эшләрне төгәлләү бәйрәме. Бәйрәм Идел буенда яшәгән барлык милләтләрнең бә уртак бәйрәменә әйләнде.

Сойлэуче Г

Сәламәт булу өчен,һәркем тырышырга тиеш. Иң беренче чиратта,яхшы тукланырга кирәк. Ашый торган ризыкта витаминн бик күп булырга тиеш. Шуңа күрә кешеләр ит ттә,сөт тә,яшелчәләрдә,җиләк-җимеш тә ашарга тиеш.

Задания А1 - А6.

Гүзәл Ләйсәннәргә килде.

-Исәнмесез!

-Килдеңме,Гүзәл,әйдә,уз.Әйдә чәй эчәбез.Менә әни белән гөбәдия пешердек.

-Бик зур рәхмәт,мин ашыгам.Кибеткә барырга кирәк.Әйдә,Ләйсән,бергә барабыз.

-Ярар,әйдә,бер чынаяк чәй эчик әле.

-Рәхмәт,Ләйсән. Мин бик тук

-Юк,юк,утыр. Әнием,син дә Гүзәлне кыста инде.

Әнисе Гүзәлне чәй янына чакырды.

-Гүзәл,кызым,утыр әле,бик тәмле гөбәдия пешердек.Меня ашап кара.

Гүзәл,Ләйсән һәм аның әнисе чәй эчтеләр.

-Рәхмәт,Зәйтүнә апа,гөбәдия дә чәй дә бик тәмле дулды.

-Зур үс,кызым. Әдәпле бала икәнсең.

А бүлеге җавапары.

Биремнәр

Дөрес җавап

А1

3

А2

1

А3

2

А4

3

А5

2

А6

3

А7

2

А8

1

А9

2

А10

2

А11

1

А12

3

А13

3

А14

1

Биремнәр

Дөрес җавап

Биремнәр

Дөрес җавап

В1

3214

B13

Буйлы

В2

345215671324

В14

Буйлы

В3

5671324

В15

Яхшырак

В4

Дусты

В16

Гәүдәсенә

В5

Көне

В17

Йөге

В6

Чыгалар

В18

граммы

В7

Мәктәпкә

В8

Булышалар

В9

Түгәрәгенә

В10

Телиләр

В11

Дустыңа

15