Сабақтың тақырыбы: Қазақстанның астаналары (8 – сынып)

Мейрамгуль Жакенова

Ақмола облысының

Ерейментау қаласындағы

«№2 орта мектеп-лицейі» КММ

қазақ тілі мен әдебиеті

пәнінің мұғалімі

Қазақстанның астаналары

(8 - сынып)

Сабақтың мақсаттары:

1. Білімділік: оқушыларды астаналардың тарихымен таныстыру, сөздік қорын молайту, сөздерді сөйлесуде дұрыс байланыстырып сөйлесуге үйрету, морфологиялық талдауды білу.

2. Дамытушылық: оқушылардың сөйлесу қабілеттерін дамыту, ауызекі сөйлеу дағдысын қалыптастыру, мәтіннің мазмұнын айтуға үйрету.

3. Тәрбиелік: Отанына, туған жеріне сүйіспеншіліктерін арттыру.

Сабақтың түрі: интеграциялық сабақ Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, тірек сөздер арқылы мазмұндау, әңгімелеу, тіл дамыту.

Пәнаралық байланыс: орыс тілі, Қазақстан тарихы Сабақтың көрнекілігі: Қазақстан картасы, тірек сөздер, суреттер, постер, маркелер, интербелсенді тақта, презентация.

Сабақтың барысы

1. Ұйымдастыру кезеңі:

Сәлемдесу. Психологиялық дайындық: шаттық шеңбері

• Бәріміз бір-бірімізге сәттілік тілейік. Топтастыру: оқушылар қағазда берілген мақал-мәтелдерді құрастырады, сол арқылы 4 топқа бөлінеді (қағаздарда астаналардың атаулары жазылған).

2. Сабақтың мақсатымен таныстыру.

Ой шақыру. Сұрақ-жауап, презентация (слайд) арқылы:

• Біз қайда тұрамыз?

• Қазақстан Республикасының астанасы қай қала?

Әр мемлекеттің өз астанасы болады. Сонымен, Қазақстан Республикасының астанасы - Астана қаласы. Бүгінгі сабақтың тақырыбы: «Қазақстанның астаналары».

Қазақ даласында астана міндетін атқарған қалаларды сендер тарих сабағынан білесіңдер.

Оқушылар жауап береді. Бүгін біз «Қазақстанның астана тарихын 1920-ы жылдан бастап қараймыз».

Қазақстанның алғашқы астанамыз - Орынбор, кейін Қызылорда, Алматы және бүгінгі астанамыз Астана қаласы.

Мақсаты: ұжымдық түрде астаналардың тарихын білу үшін сөздікпен, мәтінмен жұмыс.

1. Жаңа сабақ: Сөздікпен жұмыс: тақтада жазылып тұр. Сөздермен сөз тіркестер, сөйлемдер құрастыру.

Астана-столица

Шаһар - город

Хандығы - ханство

Дәуір - эпоха

Ресми - официальный

Тұсаукесер - презентация

Халықаралық - международный

2. Тарих пәнінің мұғалімі: Омарова К.А. Қазақстан астаналары туралы мәліметтермен таныстыру (слайд, карта).

Астанасы

Мемлекеті

Суяб

Батыс түрік

Баласағұн

Қарахан

Қойлық

Қарлұқ қағанаты

Сығанақ

Янғикент

Орынбор, Қызылорда,

Алматы

Қазақстан Республикасы

Кеңес дәуірі,

ҚазССР

Оғыз мемлекеті

Қыпшақ хандығы

Ақорда мемлекеті

Әбілқайыр мемлекеті

Қазақ хандығы

Алматы, Астана

3. Әр топқа бір-бір мәтін беру: «Орынбор», «Қызылорда», «Алматы», «Астана».

Мәтінмен жұмыс.

А) Оқушылар мәтіндерді оқиды, жаңа сөздерді пайдаланып, мәтінді түсініп, сұрақтар құрастырады, топта бір-біріне сұрақ-жауап арқылы әңгімелеп береді. Әр топ постерде өзінің астанасы туралы сипаттама береді (сурет, сызба, сөйлем, кластер арқылы).

Б) Әр топтан 2 оқушы шығып сөйлеседі.Қалғандары тыңдап, басқа астана туралы мәлімет алады.

- Ал енді әр топтан бір оқушы шығып Орынбор, Қызылорда, Алматы, Астана туралы түсінгенін айтады.

4. Тапсырмаларды орындау (тапсырмалар интербелсенді тақтада): Дәптерде орындайды, әр топтың 1 оқушысы тақтаға шығып орындайды.

1- тапсырма. Жақшаны ашып, сөйлемді дұрыс құраңдар. Әр топ сөйлемді фишка арқылы таңдап алады.

1. Суяб - Батыс түрік қағанатының (столица).

2. Астана қаласы - (столица Республики Казахстан).

3. Орынбор, Қызылорда, Алматы - (столицы КазССР).

2- тапсырма. Сөздерге морфологиялық талдау жасау. Әр топ бірден үшке дейін сандарды айтып сөздерді белгілеп алады.

Қаласының, көшелерінде, тұсаукесеріне.

1. Сабақты бекіту. INSERT кестесі арқылы.

Кестені толтыру. Оқушылардың сұрақтарына тарих пәнінің мұғалімі Омарова К.А. жауап береді.

«Білемін»

«Үйрендім»

«Білгім келеді»

Сабақты қорыту: 3- тапсырма. Мәтінді түсініп оқып, ат қойыңдар. Сұрақтарға жауап беріңдер.

XX ғасырда Қазақстанның астаналары болған қалалар:Орынбор, Ақмешіт, Алматы.

Орынбор 1920-1922 жылдары Қазақстанның алғашқы астанасы болды.

1922-1929 жылдары астана Қызылорда қаласына көшірілді. Ол Ақмешіт деп аталды. Астана болған жылдары Қызылорда көркейе бастады.

1929- 1997 жылдары Алматы қаласы республикамыздың астанасы болды, Ол - өте әдемі және үлкен қала.

1997 жылы 10 желтоқсанда Ақмола ресми түрде республикамыздың астанасы болды.

1998 жылы 6 мамырда Президент Ақмола қаласын «Астана» деп атауға Жарлық шығарды.

1998 жылы 10 маусымда жаңа астананың халықаралық ресми тұсаукесері болды.

Сұрақтар: Кім бірінші қол көтереді, сол жауап береді.

1. Қандай қалалар XX ғасырда Қазақстанның астаналары болды?

2. Орынбор қаласы қай жылдары Қазақстанның астанасы болды?

3. Қызылорда қаласы астана болған кезде қалай аталды?

4. Алматы қаласы жөнінде не білесіңдер?

5. Ақмола қай жылы «Астана» деген атпен аталды?

6. Астананың ресми тұсаукесері қашан болды?

4- тапсырма. «Қазақстан астаналары» тақырыбын қорыту үшін Венн диаграммасын жасаймыз. Осы қалалардың айырмашылығын, ұқсастығын белгілеу.

Орынбор Астана

астана

Қызылорда Алматы

Орынбор 1920-1922 жылдары

Қызылорда 1922-1929 жылдары

Алматы 1929- 1997 жылдары

Астана 1997 жылдан бастап

Рефлексия: кері байланыс орнату. Смайликтерді тарату. Көңіл-күйді білдіретін смайликтерді көрсету.

Қорытынды: бағалау парақшаларын толтыру.

Оқушының аты-жөні

Жұлдызша саны

Топтың атауы

Бағасы

Үйге тапсырма: Мәтін бойынша диалог құру.