Озерный орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімінің ашық сабақ жоспары: «Қос сөз» ( 5 - сынып)

Солтүстік Қазақстан облысы

Уәлиханов ауданы

Озерный орта мектебінің

қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі

Г.К.Омарованың қазақ тілінен

өткізген ашық сабағы

Тақырыбы: «Қос сөз»

Мақсаты:

1. Қос сөз туралы түсініктерін толықтыру, қос сөздердің айтылуы, жазылуы,

олардың әрқайсысының айтылуындағы айырмашылықты аңғарту;

2. Тұлғалық ерекшелігін, жасалу жолындағы айырмашылықты таныту, сөздік қорын, тіл байлығын дамыту, каллиграфиясына көңіл бөлу;

3. Қос сөздерді орнымен қолданып, сөздерді әсерлі, суретті, көңіл күйін сезімін айтып жеткізуге, еңбекке, жан-жануарды қамқорлыққа алуға, ұлттық сананы дарытып, елінің намысы мен атақ-абыройын ту қылып ұстайтын ұрпақ тәрбиелеу.

Сабақ барысы:

І.Ұйымдастыру.

ІІ.Үй тапсырмасын тексеру, сұрау.

- Қос сөз дегеніміз не?

- Екі сөздің қосарлануы арқылы жасалады. Арасына дефис қойылады.

Көркем жазу минуты: Мм, Лл.

ІІІ. Жаңа сабақ.

Бізге «Балдырған» қонаққа келді. Қоржынында не бар екен? Сұрақтар бар карточкалар.

- Алдымызда келе жатқан қай мереке? Қатыстырып сөйлем құра, құрамында қос сөз болсын.

Желтоқсан көтерілісіне топ-топ жастар шықты.

- Жылдың қай мезгілі?

Күшейткіш буыны бар қос сөзбен сөйлем құра.

Қыста шана ойнаған балалардың екі беті қып-қызыл.

Жылы-жылы қос сөзі бар сөйлем құра.

Жылы-жылы сөйлесең,жылан інінен шығады.

Балдырғанның келесі тапсырмасы:

244-жаттығуды орындау. (Тақтаға, дәптерге).

Сөйлемдерді қос сөздердің арасына дефис қойып көшіріп жаз.

1.Терлей-терлей арық қазсаң, күле-күле су ішерсің.

2. Асқар-асқар тауларда жалғыз арқар өмір сүріпті.

3. Жас қозылардың жып-жылы тұмсықтары Айгүлдің қолын иіскелейді.

245-жаттығу. (Өздік жұмыс). Өлеңді жатқа жаз.

Шудалары жібектейін

Желкілдеген желменен.

Әне топ-топ түйелер де

Келе жатыр белменен. (Ж.Саин)

246-жаттығу. (Талдай отырып жаздырту). Қос сөздердің астын сыз.

Қарамен жазылған сөздерді қос сөзге айналдырып, сөйлемдерді көшіріп жаз.

1. Оқушы қыздар құмыраға бөлме гүлдерін отырғызып жатыр. Қолдары топырақ.

ә) Оқушы қыздар құмыра-құмыра бөлме гүлдерін отырғызып жатыр. Қолдары топырақ-топырақ.

2. Қаладағыдай көп қабатты биік үйлер ауылда қайдан болсын.

ә) Қаладағы көп қабатты биік-биік үйлер ауылда қайдан болсын.

3.Түнгі бұрқасыннан кейін жылғаны қар көміп тастады.

ә) Түнгі бұрқасыннан кейін жылға-жылғаны қар көміп тастады.

4. Шаңғы жарысында озып келген Мақан ентігіп демалады.

ә) Шаңғы жарысында озып келген Мақан ентіге-ентіге демалады.

ІV. Сабақты қорыту.

1. Қос сөз дегеніміз не?

2. Олардың жасалу жолдары.

3. Сөз таптарын ата?

- Етістік дегеніміз не? Мысал келтір.

- Заттың ісін, қимылын білдіретін сөздерді етістік дейміз.

Сұрақтары: Не істеді? Не қылды? Қайтті?

сссссс Етіс

Қыста күн ап-ашық болса да,жылытып жарытпайды.

(Күрделі етістік)

4. Қатысушылар сөзін сөз құрамына талдау.

5. Сөйлем мүшелерін ата.

Бастауыш дегеніміз не?

Баяндауыш дегеніміз не?

V. Білімдерін бағалау.

VІ. Сабақты әнұранды орындаумен аяқтау.