Консультация на тему Что такое развивающие игры

Дамытушы ойындар деген не?

Дамытушы ойындар аты айтып тұрғандай, баланың ақыл-ойын дамытып, таным түсініктерін ажыратудағы әдістердің бірі. Ойын арқылы оқыту мектеп жасына дейінгі кезеңнің негізгі ерекшелігі. Білімді меңгеру және оны пысықтап бекіту үшін дағды мен әдет қалыптастыруда балаға қайталау және жаттығу қажет.

Егер баланың ойлауы образды болса, ол соғұрлым жақсы нәтиже береді, білім қызғылықты әдетпен байланысты болса, ондай мағлұматты бала тез меңгереді. Дамытушы ойындардың маңызы:

• Қоршаған дүние туралы түсінігін кеңейтіп, нақтылай түседі. Бала ойынға байланысты жаңа білімді меңгеріп, өткен материалдар бойынша өз түсінігін тиянақтайды.

• Әрбір дамытушы ойын ойлай білуге баулып, сөздік қорды тереңдетеді, ақыл-ой қызметін қалыптастырады. Ойынның шартын орындау баланың сақ отыруын, өзін еркін меңгеруін, өзінше талдауын және тұжырым жасауын талап етеді, баланың пікірін сөзбен жеткізуін қажет етеді.

• Ойын адамгершілікке тәрбиелеудің құралы болып табылады. Ақыл-ойды шынықтыратын жаттығулардың ерікті де жаттықтыратындығын да қаперде ұстаған абзал.

Сонымен бұл ойындар баланы жан-жақты жарасымды тәрбиелеудің, ақыл-ой қабілетін дамытудың, адамгершілік қасиеттерін бекітіп, оқыта білуге баулудың басты құралы болып табылады. Ойынға мынадай талаптар қойылады:

• Әрбір дамытушы ойын баланың ақыл-ойының дамуына пайдалы қасиеттер бекітерлік жаттығулар беруге тиіс;

• Ойын қызғылықты және тартымды ұйымдастырылуы керек;

• Оның шешуі ой жеткізіп, іздеп табуға боларлықтай жағдайлармен ұштасып жатқаны жөн.

Дамытушы ойындар өзінің сипатына қарай үшке бөлінеді.

1. Ойыншықпен немесе әртүрлі затпен ойналатын ойындар балалар үшін өте қызықты, тартымды болып табылады. Баланың жақсы көретін ойыншықтары мен заттары арқылы сәби кезеңнен бастап-ақ ұйымдастыруға болады.

2. Үстел басында отырып ойналатын баспаға басылған ойындар көрнекілік принципке негізделген. Ойында балаға заттың өзі емес, оның бейнесі, суреті беріледі. Бұл ойынның мазмұны да әр алуан, кейде лото, кейде сурет түріндегі қатарласып келген екі заттың айырмашылығы, сапасы, қасиеті, көлемі болады.

3. Сөз ойындар бәрінен қиын, әрі күрделі. Ойын ересек балалар топтарынан бастап ұйымдастырылады, балалардан өте сезімталдықпен тез аңғаруды, қойылған сұраққа қолма-қол лезде жауап беруді, өзінің ойын дәл де айқын құрастыру және пікірін орынды да оралымды жеткізуін керек етеді. Бала ойын үстінде өзінің білім қорын пайдаланады.

Сөз түріндегі жұмбақ ойындар өткізудің әдістері көп. Сәбилер тобында қарапайым жұмбақтар берілсе, ересек топтарда жұмбақты шешіп қана қоймай, өздері де жұмбақтай алатындай болуы керек. Ойын мазмұнына қарай тәрбиелік, көрнекілік, сөздік, іс-әрекеттік міндеттер атқарады. Бірақ мұның да өзіне тән тәсілдері бар.

1. Ойын мақсатын сақтай отырып балалардың оқытылуы;

2. Тәрбиешінің баланы ойынға қызықтырарлықтай мүмкіндік жасауы;

3. Ойын ережесінің қатаң сақталуы;

Барлық бала белсенді түрде қатысса ғана ұжымдық ойын алдына қойған мақсатына жете алады. Ойын баланың жасына қарай ұйымдастырылуы керек. Мысалы: табу, көрсету, белгілеу естиярларға лайықты, ал ересек балаларда салыстыру басым. Баланың ойнай білуі, оның даму дәрежесінің көрсеткіші. Ойын құрғақ қиял емес, әлеуметтік құбылыс. Баланың өміріндегі ойын, олардың өзін-өзі тәрбиелеу, өзін-өзі жетілдіре түсудің тамаша құралы.