Презентация Түсіністікке үйренеміз тренинг

Тренинг: «Түсіністікке үйренеміз»

Мақсаты: Өзара вербальді әрекеттеуге дағдыландыру, әлеуметтік

бақылағыштықты дамыту.

Тренинг барысы:

1. «Мен кіммін?» ойыны

2. Ақпараттық блок: «Үш мүсін»

3. «Бип» жаттығуы.

4. Тест: «Елмен тіл табысуыңыз қаншалықты епті екендігіңізді анықтау»

5. Көңіл - күй жаттығуы: «Гүлдер алаңы»

6. Ойын: «Ормандағы ағаштар»

Сәлеметсіздер ме, құрметті әріптестер!

Бүгін біз сіздермен «Түсіністікке үйренеміз» атты тренингте жиналып отырмыз. Мен сіздерді көргеніме өте қуаныштымын. Бір - бірімізді көргенімізге, осы күнге қуанайық. Сіздерге ашық, жарық, шуақты күн тілеймін. Бүгінгі күннің жайма шуағы сіздердің барлық өмір жолдарыңызға серік болсын.

1. «Мен кіммін?»

Нұсқау: Қатысқандарға қағаздан жасалған гүлдер беріледі, әр гүлдің жапырақшасына өзінің бойындағы қасиеттерін жазады. Жазып болған соң әр қатысушы өзі жазған қасиеттермен таныстырады.

2. Ақпараттық блок: «Үш мүсін»

Тыңдаушыларға ежелгі аңыз - әңгіме ұсынылады:

- Бұрынғы өткен заманда қытай императоры мен хан дос болыпты. Екеуінің достығына дүйім жұрт қызығушылықпен, қызғанышпен қарайды екен. Ұзақ уакқыт мемлекет басқару ісіне байланысты бір - бірін көрмей қалса, біріне - бірі сыйлық, сәлемдеме жіберіп, сағыныштарын басып отырады екен.

Күндердің күнінде қытай императоры өз империясындағы уәзірлерінің іс - әрекеттеріне ренжіп, соның шешімін табу үшін ханға жұмбақ - сыйлық жібереді. Оның ішінде адамның алтыннан жасалған үш мүсіні болады. Бұл үш мүсіннің бір - бірінен көзге бірден көрінетін айырмашылығы болмайды. Бірақ император өз хатында «..... Қымбатты, досым! Мына үш мүсіннің бір - бірінен айырмашылығы жоқ сияқты көрінгенімен, жақсылап ойланып қараған көреген көзге бірден көрінетін үлкен айырмашылықтарын табуға болады. Досым соның шешімін тауып көрші....» деп хат жазыпты. Хан әбден ойланып шешімін таба алмаған соң әзірлеріне тапсырма береді. Әзірлері олай - бұлай іздеп шешімін таба алмайды. Үшеуінің салмақтары да, ұзындықтары да, алтын құрамы да, тіпті бейнелері де бір - бірінен айнымайды екен. Уәзірлері не қыларын білмей әбден сасады.

Сол кезде ең жас, ақылды уәзірі тұрып: «Хан ием, егер рұқсат берсеңіз бұл жұмбақтың шешімін мен айтайын» деп рұқсат сұрапты. «Бұл мүсіндердің сырт көзге айырмашылықтары байқалмағанымен, жақсылап қарасаңыздар мүсіндердің үшеуінің де құлақтарында көзге ілінер - ілінбес тесіктер бар екен. Бұл не қылған тесік деп, сым темір өткізіп едім, сым темірдің екінші ұшы біреуінің екінші құлағынан, екіншісінің аузынан, үшіншісінің кіндігінен шықты. Содан бұл адамның мінез - құлқына байланысты - ау деген шешімге келдім. Себебі, бір адам естігенін бірден екінші құлағынан шығарып жібереді, екінші біреулер бірден түсінбей жатып, басқаларға айтады, ал үшінші біреулер естігенін жүректен өткізіп, талдау жасайды емес пе?! Яғни, «ақпа құлақ», «ашық ауыз», «есті, жүректі адам» дегенге келеді. Сіздің досыңыз өз уәзірлерінің ішінде осындай адамдардың бар екендігін айтқысы келген болуы керек» деп жауап беріпті.

3. «Бип» жаттығуы.

Қатысушылар бір - біріне өте жақын аралықта шеңбер құрып отырады. Бір қатысушының көзін байлап ортаға жібереді. Ол 2 - 3 рет айналып, шеңбердегі бір қатысушының аяғына отыруы тиіс. Аяқтың иесі «БИП» деген дауыс шығарады. Ал көзі жұмулы қатысушы дауыс кімдікі екенін табуы тиіс. Дұрыс тапқан жағдайда екеуі орындарын ауыстырады, ал дұрыс таппаса, ойын ары қарай жалғасады. Жаттығуды ойынға қатысушылардың қызығушылығы бәсеңдегенше жүргізуге болады.

Талқылау:

• Дауыс иесін табу оңай болды ма? Неліктен?

• Қатысушылардың аяқтарынан кім екенін сезінуге бола ма?

4. Тест: «Елмен тіл табысуыңыз қаншалықты епті

екендігіңізді анықтау»

5. Көңіл - күй жаттығуы: «Гүлдер алаңы»

Тіл арқыы байланысу, қарым - қатынас жасау - адамға ғана арналған басты байлық, ұлы сыйлық. Бірақ осы байлықты жақсылыққа ғана емес, жамандыққа да қолданатынымыз жасырын емес. Кейде «аңдамай сөйлеп, ауырмай өлеміз». «Жақсы сөз бұлттан шыққан күндей боп, көңілді жадыратады. Жаман сөз - жаныңа мұң құйып, қабырғаларыңды бір - бірлеп сөгеді» деген, демек сөзден қорқыңыздар. Оны абайлап, орнымен пайдалану керек. Ғалымдардың зерттеуінші былапыт жаман сөздер хромасомдарды өлтіріп, сол сөз иесіне сәтсіздік, жаманшылық, ауру шақыратынын анықтаған. Өздеріңізге белгілі, ұстаз мамандығы басқа мамандарға қарағанда стрестік жағдайларға жиі душар болатындығы белгілі. Ал ұстаз өзінің профессионалдық ұстанымын жоғалтпай, қандай жағдай болса да, эмоцияға берілмеуі тиіс. Сондықтан қазір біз сіздермен әр кезде көтеріңкі көңіл - күйде болуы үшін, бірнеше жаттығу жасап үйренеміз.

Денеңізді бос ұстап отырыңыздар. Демдеріңізді мұрныңызбен ішке тартып, демді сыртқа шығарар кезде, қатты бар даусыңызбен «А» дыбысын айтыңыздар. Ол бүкіл денеңіздің сауығуына көмегін тигізеді.

«Е» - қалқанша без жұмыстарына әсер етеді.

«И» - миыңызға, көзіңізге, құлағыңызға;

«О» - жүрегіңіз бен өкпеңізге;

«У» - қарныңыздың маңындағы дене мүшелеріңізге;

«Х» - денеңіздің тазаруына;

«Ха» - көңіл - күйіңіздің көтерілуіне. Осы жаттығуды жаттап алып, әр кезде орындап отырыңыздар.

Денсаулығыңыз өз қолыңызда, эмоционалдық стреске шалдықпаудың алдын - алыңыздар.

Ойын: «Кім жылдам?»

Нұсқауы: Қазір 10 - ға дейінгі сандарды қазақша - орысша айтып қадамдап шыуларыңыз керек. Екі топқа бөлінеміз.

1,2

3,4

5,6

7,8

9,10.

6. Ойын: «Ормандағы ағаштар»

Нұсқау: Қатысушылар орындыққа бір қырымен «Паравоз» сияқты отырады.

Психолог: Бір - бірлеріңіздің артынан тұрыңыздар. Орманда күн шығып барлық ағаштар оған жапырақтарын жайып қарап тұрды. Күнге әрбір жапырағы жылыну үшін жоғары - жоғары созылды. Саусақ - жапырақтар күннің астында билеп тұрды. Кенеттен қатты жел тұрып, талдарды жан - жаққа шайқай бастады. Бірақ талдың тамырлары терең кеткен, олар жәй ғана тербеледі. Желдің артынан жаңбыр жауып, талдар алғашқы жауын тамшыларын сезінді.

Алдыңғы тұрған адамның арқасын саусақтарыңызбен жауын тапмшыларындай тырсылдатыңыздар. Кәдімгі майда жаңбыр жауып тұрғандай қимыл жеңіл болу керек.

Жауын одан әрі күшейіп қатты жауа бастадаы. Талдар бір - біріне жанашырлық білдіріп жаңбырдың қатты соққысынан қорғап, сипалай бастады. Көп ұзамай көкжиектен күн көрініп, талдар қуанды, олар өздеріндегі артық жауын тамшылыраын сілкіп тастады. Өздерін сенімді, сергек, тап - таза сезініп қалды.

Қорытынды.

Мінекей ұстаздық еңбектеріңіз, қарым - қатынастарыңыз табысты, жемісті болуы үшін бүгінгі айтылған кеңестерге көңіл бөліп, бұл дүниеде тек қонақ екенімізді ұмытпай, сыйластықпен, жақсы қарым - қатынаста болып кемшіліктерімізді ақылмен түзете біліп, өз қателерімізді мойындай білсек, бір - біріміздің жақсы қасиеттерімізді көре білсек, сонда ғана еңбектеріңіздің жемісін көріп, алға жылжисыздар.

Меніңше, әркім өзін - өзі тани білуі керек. Өзіне нақты баға бере біліп, менен қандай қателік кетті деп, бір мезет өз қатесін таба біліп, кешірімді болуға үйрену керек.

Егер мәселеңіз көбейсе, онда жауабын тек өзіңізден іздеңіз.

Жақсы адам да күн сияқты айналасына жылу береді. Күн табиғатқа, жер бетіне жылуын таратады. Мына кішкене гүлді бір - бірлеріңізге бере отырып, жақсы тілектеріңізді айтып шығыңыздар.

Педагогтар шеңбер бойына тұрып, бір - біріне тілектер айтады.

Осы тренинг несімен ұнағандығы туралы ойларын ортаға салу.