Балалардың ойындарын ұйымдастыру баяндама

Балалардың ойындарын ұйымдастыру

Ойын-балалардың қоршаған өмірді, адамдардың қимылын, іс-әрекеттерін,олардың бала қимылынан туған жағдайдағы қарым қатынасын бейнелеу.Ойын кезінде бала айналадағы құбылысты өзінше түсініп бейнелейді.

Ойын үрдісінде балаларды.Ойын үрдісінде балалардың білімі мен ұғымы айқындалып, тереңдей түседі.Қазақ халқында «Баланы ойын өсіреді»деген сөз бар.Бала ойланып жүріп ойланады, жүйкесі тынығады,көңілі өсіп , ойы сергиді, тұрмыс-салт, әдет-ғұрып, дәстүр жайлы танымы қалыптасады.

Ойындардың түрлері өте көп,ойындардың барлығында балаларға қамқоршы болу, ұйымшылдыққа, мейірімді, инабаттыболуға қалыптастырады.Ұсынылған ойынның тақырыбын,мазмұнын байыта отырып,ойын түрін таңдауда олардың дербестігін өздігінен жүзеге асыруға,жолдастарына достық пейілімен қарау сезімін, өз іс-әрекетін басқалардың талап -тілектерімен үйлестіре білуге үйренеді.

Сюжетті-рөлді, қимылды, драмаланатын ойындар, баланы табандылыққа, мақсатқа тырысушылыққа тәрбиелеу құралы бола алады.

Балалар сюжетті-рөлді ойындарда күрделі сюжеттерді өзін қоршаған өмірден,әдеби шығармалардан, таспалардан көргендерін, бақылағандарын пайдаланып құрайды. Балабақшада ересектер мен мектепке даярлық топта мазмұны жағынан кең, қызықты «Отбасы», «Емханада», «Асхана», «Дүкен» «Театр» т.б. сияқты қызықты ойындар ойнатылады. Бұл кезде еліктеу, шындықты көрсету жүзеге асады. ,,Дүкен,, ойынын ойнағанда балалар сатушымен сатып алушының әрекеттеріне, ал ,,Емхана,,ойынында дәрігер мен науқас тың әрекеттерін көрсетеді.Ойындардың бұл түріне басщылық үлкен шеберлікпен ұстаздық әдептілікті талап етеді.Ойынды бұзбай, бағыттап отыруға, балалардың ойын әрекетінің өнерпаздық және шығармашылық сипатын, қыналудың шынайылылығын, ойын шындығына деген сенімді сақтауға жетелейді.Басшылық етудің ең тиімді тәсіліь ойынға педагогтіңөзінің қатысуы болып табылады. Ойынның соңында тәрбиеші балалардың ынтымақ ты тату қимылдарын, ойынға қатысушылардың жағымды қарым-қатынастарын атап көрсетеді.Осының бәрі балалардың келесі ойынға деген ынтасын арттырады..

Қимылды ойындардың балабақшада алатын орны зор. Балалардың денелері ертеңгілік жаттығуда, қимылды ойында төзімділік, икемділік сияқты қабілеттерді дамытады.Жеке бас тазалығының дағдылары меңгертіліп,ағзаны шынықтыру, тамақтану тазалығы, ұйқы,оқу әрекеттерінен тыс,дененің, денсаулығының дұрыс дамуына, жұмыс қабілеттерінің артуына әсері мол.

Қимылды ойындар балалардың дене тәрбиесін жақсарта түсу мақсатында ғана емес, олардың адамгершілік қасиеттерін,сөздік қорларын,логикалық ойлау қабілеттерін дамытады,тілдерін жаттықтырыды,ақыл ойды кеңейтеді,өмірді танытып,сезімді кеңейтуге үйренеді.Мысалы:, «Аққу-қаздар» ойынында әр сөз жолдарын қайталап әр дыбысты дұрыс, сөздерді байланыстыра айтуға үйренеді.Драматизация ойындарында мазмұнды рөлдер,ойын әрекеттері қандайда бір әдеби шығарманың, ертегінің және т.б. сюжеті мен мазмұнына шарттас болады. Олар сюжетті-рөлді ойынға ұқсас. Екеуі де құбылыстарды, оқиғаларды, адамдардың іс-әрекеттері мен қарым-қатынастарын шартты түрде елестетуге негізделген шығармашылық элементтері бар.Ойынның ерекшелігі сол,ертегінің немесе әнгіменің сюжеті бойынша балалар белгілі бір рөлдерді атқарады,оқиғаларды да жүйелікпен жасайды.Драматизация ойындарын өрістету үшін ойынға деген ынтасын туғызу және дамыту,сонымен қатар киімдері,ойыншықтары болуы қажет.

Құрылыс ойыны қайсыбір жағынан сюжетті-рөлді ойынға ұқсас келеді және соның бір түрі деп қаралады.Сюжетті-рөлді және құрылыс ойындарының ұқсастығы сол,екеуіде балаларды ортақ мүдде бірлескен қызмет негізінде біріктіреді және ұжымдық ойын болып табылады.

Ойын балалар үшін-нағыз өмір.Егер тәрбиеші ойынды дұрыс мазмұнды,ақылмен ұйымдастырса,ол балаларға ықпал жасауғамүмкіндік алады.

Ойынның осы құрылымдылық элементтерінің бәрі азды-көпті типтік болып табылады,бірақ олардың түрлері,маңызы бар және әртүрлі ойындарда түрліше арақатынаста болады.