Тіл дамыту. Жеті қазының бірі

Оқу іс-әрекетінің тақырыбы: «Жеті қазынаның бірі»

ертегісі.

Мақсаты:

1. Балаларга «Жеті қазынаның бірі» ертегісінің мазмұнын түсіндіру.

2. Сұрақтарға толық жауап беру арқылы тілдерін дамыту.

3. Жеті санының киелі екенін және жеті қазынаға не жататынын түсіндіру арқылы халқымыздың осындай таным-түсініктері көптігін айтып, олардың тәрбиелік мәнін ұгындыру.

Жаңа сөздер: жеті қазына, қыран бүркіт, берен мылтық.

Көрнекілігі: жеті қазына бейнеленген сурет.

Оқу іс-әрекетінің барысы:

1. Кіріспе бөлім.

Жеті санын неліктен қасиетті екенін мысалдар келтіре отырып түсіндіру. Балалардың пікірлері, жауаптары тыңдалады. Мысалы: жеті ата, жеті шелпек, жеті қазына.

2. Негізгі бөлім.

а) «Жеті қазынаның бірі» атты ертегіні мәнерлеп оқу. Дәптердегі ертегі мазмұны бойынша салынған сурет арқылы мазмұнын түсіндіреді.

ә) Сөздік жұмысын жүргізеді.

Мадақтау - біреудің жақсы қасиетін мақтап, көкке көтеру, дәріптеу.

Аластау - біреуді ығыстыру, қуып тастау. Жағымпаздана - жағыну, жарамсақтану, жалбақтау.

б) Сұрақ-жауап әдісі арқылы ертегінің мазмұнын ашу.

• Аң патшасы - Арыстан ормандағы аңдарға қандай сұрақ қойды?

• Аңдар қалай жауап берді?

• Арыстан неге ашуланды?

• Иттің жауабын кім айтады?

• «Дүниеде қайратты әрі ақылды да тек - адамзат» деп жауап берді Ит.

в) Жеті қазына туралы мағлұмат беру.

Қазақ халқы жеті қазынаны ер жігіттің өмірімен байланыстырып, оның ұғымына мыналарды жатқызады:

1. Жүйрік ат- қанаты.

2. Құмай тазысы - абыройын асырар сенімді серігі.

3. Қыран бүркіт - қуаты.

4. Берен мылтық - қаһарлы оты.

5. Қақпан - серті.

6. Майланғыш ау - әдіс-айласы.

7. Өткір кездік - сұсы.

Қазақ халқы жеті қазынаны жеті ырыс деп тпе атайды. Оларға төмендегі ұгымдарды жатқызады:

1. Адамның ақылы, ой-санасы.

2. Денсаулық.

3. Ақ жаулық (ана)

4. Бала

5. Көңіл

   6. Жер

   7. Ит

3. Оқу іс-әрекетін қорытындылау.

а) Дәптердегі мақал-мәтелдердің мағынасын түсіндіру. Ақылды адам айтқызбай біледі, Қыран қаққызбай іледі.

ә) Сұрақтарға жауап беру:

1. Ертегі қалай аталады?

2. Ертегі қандай сөйлеммен басталады?

3. Арыстан өзі туралы не білгісі келеді?

4. Түлкі Арыстанды қалай мақтады?

5. Арыстан Итке не деді?

6. Ал сонда дүниедегі ең қайратты, ең ақылды, әділ әрі епті қайсысы екен?

   6. Ит Арыстанға қандай жауап қайтарды? (Мен үшін дүниедегі қайратты әрі ақылды, ол тек - адамзат).

Иттің жауабын балаларға бірнеше рет қайталату.

6. Неге итті «жеті қазынаның бірі» деп айтады екен?

7. Осы ертегіде Арыстан, Ит жәнө Түлкінің жауаптарын қайталап айт.

б) Жеті қазынаның аттарын атату.

Педагог сүрақтарға толық жауап алғаннан соң, сабақты қорытындылайды.