Урок по биологии Жорғалаушылар отряды: тасбақалартТұмсықбастылар, тұбылмақтар, кесірткелер, қолтырауындар

Шымкент қаласы № 120 Б. Момышұлы атындағы жалпы орта мектебінің биология пәнінің мұғалімі Айдарбекова Зуфлима Серғалиқызының қысқа мерзімді сабақ жоспары

Сабақтың тақырыбы:

Жорғалаушылар отряды: тасбақалар,тұмсықбастылар,құбылмақтар,кесірткелер,қолтырауындар.

Сілтеме

Білім стандарты, биология пәнінің бағдарламасы, орта мерзімді жоспар

Жалпы мақсаттар

Оқушылардың өзара қарым-қатынас жасау іскерліктерін қалыптастыру. Тапсырмалар арқылы оқушылардың сөздік қорын молайту,оқушылардың өз идеяларын еркін жеткізуге және сөйлеу дағдыларын дамытуға ықпал жасау.

Міндеттері

Білімділік: Оқушылардың ой өрісін кеңейту, қызығушылығын арттыру.

Дамытушылық: Оқушылардың қызығушылығын арттыра отырып жорғалаушылар туралы түсіндіру, қосымша ақпараттар жинауға дағдыландыру, топпен, өздік жұмыстарды орындауға баулу.

Тәрбиелік: Оқушыларды табиғатты қорғауға, сақтауға, өз ойын қорытындылауға тәрбиелеу.

Оқыту нәтижесі

Дүниетанымы кеңейеді,өз идеяларын еркін жеткізуге тырысады,бір-біріне өзара түсіністікке жетулеріне көмектеседі,бірін-бірі қолдай білуге үйренеді.Жорғалаушылар класының қандай отрядқа бөлінетіндігін және тіршілік етуі жайлы білетін болады.

Ресурстар

Оқу құралы 7-сынып Биология авторы Қ Қайым, Р Сәтімбеков, Ә Әметов, Ж Қожантаева Алматы: Атамұра-2012

7-8 -сынып Жануартану авторы Қ Қайым, Б Мұқанов, Р Сәтімбеков, М Шаймарданданқызы Алматы: Рауан-1998.

Негізгі идеялар

Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдерді қолдана отырып оқушылардың бір-біріне деген сыныптастарынан қолдау таба алатынына сенімділігін арттыру.Өз бетінше оқып үйренуге,өз пайымдауларын жасай алуға дағдыландыру. Жаңа материалды талдау арқылы жорғалаушылардың тіршілік ету жағдайларының ерекшеліктерін ұғындыру.

Сабақтың әдіс-дәсілдері

Ой қозғау,жұптық,топтық жұмыс,семантикалық карта,тест сұрақтары.

Дереккөздер

Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер; Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету;

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау; АКТ;

Талантты және дарынды балаларды оқыту;

Оқытуды басқару және көшбасшылық.

Пәнаралық байланыс:

Жануартану,география,жануарлар әлемі атласы,география және табиғат журналы.

Сабақтың жүру барысы

Уақыты

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

1.Топқа бөлу.

2 мин

Сәлемдесу

Сабақтың мақсат- міндеттерімен танысу Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастырып. Оқушыларға тілек шоғының қиындысы арқылы топқа бөлу.

І.Ұйымдастыру кезеңі.

Сыныпта ынтымақтастық ахуалын қалыптастыру.

Оқушыларды омыртқалылар суреттерін құрастыру арқылы 3 топқа бөлу.

Топтық жұмыстағы рөлдерді бақылау

Рөлдер

Бақылау нәтижелері

Ұсыныс-пікірлер

1.Төраға

2.Хатшы

3.Баяндамашы

4.Таймкипер

5.Жалпы

Сәлемдеседі,кезекші оқушы жауап береді.

Оқушылар сурет қиындыларын құрай отырып балықтар,қосмекенділер,жорғалаушылар деп үш топқа бөлінеді.

Топ мүшелерін сайлайды. Төраға,бақылаушы,уақыт сақшысы,хатшы,

баяндамашы әркім өз қызметін атқарады.

2. Үй тапсырмасын сұрау.

АКТ пайдалана отырып

Диологты оқыту

5 мин

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау.

Тест сұрақтары арқылы үй тапсырмасын сұрау.

Тест сұрақтары

1Жорғалаушылар неше отрядқа жіктеледі?

а) 3 ә)7 б)5

2.Жорғалаушыларды зерттейтін ғылым саласы?

а)герпетология ә) ихтиология б) зоология

3.Терісі қандай?

а)ылғалды ә)майлы б)құрғақ

4.Жорғалаушылар немен тыныс алады?

а)желбезек ә)тері б) өкпе

5.Жүрегі неше қуысты?

а)2 құлақша,1қарынша

ә)1құлақша,2қарынша б)2құлақша,1қарынша

2құлақша,2қарынша

6.Жорғалаушылардың көбеюі

а)қос жынысты ә)көп жынысты б)дара жынысты

7.Ұрығы қалай көбейеді?

а)жұмыртқа,тірілей ә)жұмыртқа б)тірілей

8.Ұрықтану қалай жүреді?

А)сырттай ә)іштей б)сырттай және іштей

9.Жорғалаушылар қай аймақта көп тіршілік етеді?

а)субтропиктік ә)полярлық б)қоңыржай

10.Жүректің қарыншасын не бөліп тұрады?

а)без ә)перде б)бұлшықет

11.Жорғалаушылардың дене температурасы

а)жылықанды ә)салқынқанды б)тұрақты

12.Жылан уын қайдан бөліп шығарады?

а)үстіңгі жақсүйек ә)тіл б)тіс

13.Жыланның дене бұлшықеті қалай дамыған?

а)жақсы ә)нашар б)дамымаған

14.Жыландардың айыр тілі қандай қызмет атқарады?

а)жемін ұстау ә)сипап сезу б)сілекей бөлу

ІІІ.Үй тапсырмасын қорытындылау.

«Семантикалық карта»

Сәйкестендір:

4

18

6

8000

50

Жорғалаушылардың жер шарында қанша түрі бар?

8000

Елімізде жорғалаушылардың қанша түрмекендейді?

Дүниежүзінің Қызыл кітабына қанша түрі енген?

Елімізде жыланның қанша түрі мекендейді?

Қазақстанның Қызыл кітабына жыланның қанша түрі тіркелді?

Жылан нешінші мүшелдік жыл санау?

Оқушылар үй тапсырмасы бойынша тест сұрақтарына жауап береді. Интерактивті тақта арқылы тест жауаптарын тексереді.

Белгі соғады (өзін-өзі бағалау).

Семантикалық картадағы сұрақтарға дұрыс, әрі жылдам жауап беру.

3.Жаңа тақырып.

Миға шабул жасау

10 мин

(оқушыларды жаңа сабаққа дайындау).

«Сұрақ-жауап» әдісі арқылы жаңа сабақты бастайды.

V.Жаңа сабақ.

Мағынаны тану.

(Бейнекөріністі көру арқылы жаңа сабақтың тақырыбын ашу).

Жеке оқушымен және жұптық, топтық.

Әр топқа постерге түсіру арқылы тапсырма беру және қорғау.

Картамен жұмыс.

Жеке оқушымен жұмыс. Кестені толтыр.

Балықтар

Қосмекенділер

Жорғалаушылар

Сырттай ұрықтана-ды.

Өкпесімен де,терісімен де тыныс алады.

Алғаш рет кеуде

қуысы пайда

болған.

1.Қарыншасының арасында жартылай пердесі бар.

2.Жүрегі 2 құлақшадан 1 қарыншадан тұрады.

3.Терісі құрғақ,мүйізді қабыршақтармен қапталған.

4.Өкпесі арқылы ғана тыныс алады.

5.Өкпесімен де,терісімен де тыныс алады.

6.Таспа тәрізді созылыңқы жұп бүйрегі бар.

7.Жамбасқа жақын орналасқан 2 бүйрегі бар.

8.Аналь тесігі бар.

9.Клоакасы бар.

10.Іштей ұрықтанады.

11.Омыртқа жотасы:мойын,тұлға,сегізкөз,құйрық бөлімдеріне бөлінген.

12.Алғаш рет кеуде қуысы пайда болған.

13.Саусақтарының ұшында мүйізді тырнақтары болмайды.

14.Саусақтарының ұшында мүйізді тырнақтары болады.

15.Сырттай ұрықтанады.

«Сұрақ-жауап »әдісі арқылы жаңа сабақтың тақырыбын оқушылар өздері ашады.

Оқушылар бейнекөріністі көру арқылы жаңа сабақтың тақырыбын өздері ашады.

Оқушылар постермен жұмыс жасайды және баяндамашы 1немесе 2 оқушы тақтаға шығып қорғайды.

Жануарлар картасынан жорғалаушылардың қай аймақта тіршілік ететінін анықтайды.

Солт және Оңт Америка

Африка және Аустралия

5.сергіту сәті 1мин

Сергіту сәті: интербелсенді тақтадан көрсетілген тренинг арқылы бой жазу

(Кірпі-қара жорға).

Интерактивті тақтадан көрсетілген тренинг арқылы бой жазады.

6.Қорытынды.

10 мин

Жорғалаушылардың адам өміріндегі

пайда-зияны

-Ұсақ жыландар мен кесірткелер зиянды бунақденелілер менкемірушілерді жеп,ауыл шаруашылығына едәуір пайда келтіреді.

-Бұлар тірі мақұлықтардыңқоректік тізбегінде кәсіптік аңшылыққа ауланатын жануарлардың қорегі болуы арқылы табиғатта үлкен орын алады.

-Ірі денелі кесірткелердің,жыландардың,әсіресе тасбақалардың еті көптеген аймақтарда тағам ретінде пайдаланылады.

-Сондай-ақ ірі кесіртке,жылан және крокодилдің терісі ежелден-ақ әр алуан бұйымдар жасау үшін таптырмайтын шикізат болып табылады.

-Тіпті улы жыландар да адам үшін пайдалы, оның уы медицинада құнды дәрі-дәрмектер жасауға пайдаланылатындықтан, улы жыландар арнайы тәлімбақтарда өсіріледі.

Мәтіннен қажетті ережелерді дәптерге түсіреді.

Интербелсенді тақтаны пайдалана отырып білімдерін жинақтау арқылы қорытындылайды.

7. Білімді жинақтау және жүйелеу.

Даптермен жұмыс

23 мамыр Дүниежүзілік тасбақа күні.

Тасбақаның арқа сауытын карапакс, ал бауыр сауытын пластрон деп атайды. Сауытының ұзындығы 12 см-ден 2 м-ге дейін жетеді.

Кесірткенің қорғаныш әрекеті-өздігінен құйрығын үзу(автотомия), қалпына келу(регенерация).

Қазақстанда-тасбақа-2

кесіртке-30

Жылан-18

ҚР қызыл кітап-кесіртке-6, жылан-4

КСРО қызыл кітап-тасбақа-2

Түрі; 1«аллигатор-қолтырауын», 2«крокодил-тәмсақ», 3«гавиал-азғы» кесіртке-келес,батбат,сарлан,агама,ұршықсап т.б

Жылан- әбжылан,оқжылан,сұржылан,питон,кобра,анаконда

Мәтіннен қажетті ережелерді дәптерге түсіреді.

8.Үйге тапсырма беру және қорытынды бағалау

1 мин

Мәтінді оқу,ақпарат құралдарынан жорғалаушылардың қай жерде көп таралғандығы жайында мәліметтер іздену, таралу аймақтарын картадан көрсету және жеке түрі бойынша реферат жазу,кестені толтыру.

Жорғалаушылар туралы бейнекөрініс көрсету.

1. «Әлемдегі ең үлкен қолтырауын»

2. «100жасаған тасбақа өлді»

Үйге берілген тапсырманы күнделікке жазып алады.

Бағалау критерийлерімен жұмыстану

«Формативті бағалау»

«Бағдаршам»

Критерилері;

1.Жауап айқын,нақты болуы

2.Постердің көркемдігі

3.Уақыттан ұтылмау

«Бағдаршам» арқылы топтар бірін-бірі бағалайды.

Рефлексия

Алған әсерің қандай?

INSERT немесе түртіп алу әдісі

«v»-

«+»-

білмеймін

«-»-мен үшін

жаңа білім (ақпарат)

«?»-мені

таң қалдырды

Бүгінгі сабақтан қандай әсер алғандығы жайлы кері байланыс жасайды.