8 сынып биология ас қорыту жүйесі

Сабақтың типі:

Сабақтың тақырыбы:

Сабақтың мақсаты:

Сабақтың міндеттері:

Білімділік

Тәрбиелік

Дамытушылық

Сабақтың әдіс- тәсілдері:

Сабаққа қажетті құрал - жабдықтар:

Қолданылған әдебиеттер:

Аралас сабақ

Ас қорытудың маңызы. Ас қорыту жүйесі

Асқорыту мүшелерінің құрылысы және қызметімен танысу, адам ағзасы үшін маңызына және зат алмасуда алатын орнына тоқталу.

Ас қорыту мүшелерінің маңызы, құрылысы мен қызметі туралы түсінік беру;

Дұрыс және ағзаға пайдалы тағамдармен қоректену арқылы салауатты өмір салтын сақтауға тәрбиелеу.

Оқушылардың сабаққа белсенділігін арттыру, қосымша материалдарды пайдалануға дағдыландыру, ойлау қабілетін дамыту.

Ізденіс, сұрақ-жауап..

Интерактивті тақта, логикалық сұрақтар, муляж, кестелер.

1. З.Ж.Асқарова «Биология» 8- сынып, Алматы. «Мектеп» баспасы, 2014 жыл.

2. Е.Очкур, Л.Аманжолова, Р. Жұмабаева «Биология» 8 - сынып, Алматы, «Мектеп» баспасы, 2008 жыл.

Сабақ жоспары

І. Ұйымдастырушылық кезеңі (2-3 минут)

ІІ. Сергіту сәті (2 минут)

ІІІ. Үй жұмысын тексеру - ауызша бақылау (6-7 минут)

ІV. Жаңа тақырыпты түсіндіру - топпен жұмыс (7 - 10 минут)

V. Қорытынды - карточкалармен жұмыс (7 - 10 минут)

V І. Үй жұмысы (2минут)

V ІІ.Бағалау кезеңі.

Сұрақтар :

Жауаптары:

Сабақтың барысы

1. - Сәлеметсіңдерме оқушылар! Отырыңдар. (оқушылар санын түгендеу). Оқушыларды топтастыру.

2. - Қазір сендермен сергіту сәтін жүргізіп алайық.

3. 1. Күнделікті пайдаланатын тағамының құрамында қандай күрделі органикалық заттар бар.?

Суретте берілген органикалық қосылыстарды ажыратыңдар.

2. Тағамдық заттардың құрылыстық қызметі дегеніміз не?

3. Тағамдық заттардың энергетикалық қызметін түсіндіріңіз?

4. Тағамдық заттардың құрамында қандай қосылыстар болады?

5. Бұл заттар ұлпалар мен жасушаларға қалай өтеді?

1. Нәруыздар, майлар, көмірсулар

2. тағамдық заттар адам ағзасындағы тіршілігін жойған жасуша құрылымдарының орнын басады.

3. Тағам құрамындағы күрделі органикалық заттар ыдырағанда энергия бөлінеді де, энергияның басқа түріне (жылу, механикалық және т. б.) айналады.

4. Құрамында дәрумендер, майлар, нәруыздар, көмірсулар, су, минералды тұздар жатады.

5. Жасуша жарғақшасы арқылы өту үшін қарапайым заттарға ыдырау керек.

Тағамдық заттар алдымен ерітінді күйге айналып, содан кейін қанға сіңіріледі. Қан арқылы ұлпалар мен жасушаларға жеткізіледі.

4. Ас қорыту мүшелері мен ас қорыту бездері қосылып ас қорыту жүйесін құрайды. Ас қорыту - өте күрделі процесс. Ол ас қорыту жолынан және ас қорыту бездерден тұрады.

Ас қорыту мүшелері:

1.Ауыз қуысы 2.Жұтқыншақ 3.Өңеш 5.Тоқ ішек 4.Асқазан 6.Тоқ ішек

Ас қорыту жолының қабырғасы:

1. Ішкі қабат - Сілемейлі, бездер көп 2.Ортаңғы қабат - Бірыңғай салалы қабат 3.Сыртқы сірнелі қабат - Қан тамырлар мен лимфа.

Ауыз қуысы:

1.Алдыңғы: 2.Артқы: 3.Жоғары: 4.Төменгі:

Ерін мен ұрт Жұтқыншақ. Қатты жұмсақ таңдай Тіл мен ауыз түбі

Ас қорыту жолы:

1.Жұтқыншақ

Ұзындығы:11-13 м болатын бұлшық етті мүше тыныс алу және ас қорыту жолдары қиылысады.

2.Өңеш:

Ұзындығы:25м болатын ас қорыту мүшесі, 11 кеуде омыртқасында асқазанға ашылады.

Ас қорыту мүшелеріне ауыз қуысы, жұтқыншақ, өңеш, асқазан (қарын), аш ішек, тоқ ішек жатады. Ауыз қуысы жіңішкеріп, жұтқыншаққа ауысады. Жұтқыншақтан соң өңеш, асқазан, ішек жалғасады. Ішектің аш, тоқ, тік бөлімдері бар. Аш ішек 12 елі ішек (ұлтабар), жіңішке ішек, сербек ішек бар. Тоқ ішек соқыр ішекке, жиек ішек, тік ішекке бөлінеді. Бауыр мен қарынасты без - асқорыту бездері, олар 12 елі (ұлтабар) ішекке ашылады. Асқорыту жүйесінде тағам әртүрлі механикалық және химиялық өзгерістерге ұшырайды.

Топтық жұмыс

.

5. Қорытынды. Карточкалармен жұмыс.

Инсерт кестесі

Білемін Білдім Білгім келеді

Тыныс алу жүйесімен Ас қорыту жүйесін салыстыру

6. Үй жұмысы :

7. Үйге тапсырмасы мен бекіту сұрақтарына жауап берген оқушылар бағаланады.