Микроағзалар селекциясы. Биотехнология

Сабақ жоспары Сапиев.Б.К

Пәні:

Биология

Тобы:

1аКШО

Уақыты:

18.04.2014

Сабақтың тақырыбы:

Микроағзалар селекциясы.Биотехнология

Құзыреттілікке жеткізетін сабақтың мақсат-міндеттері:

А) ақпараттық

А) Микроағзалардың алуан түрлілігін,ішкі,сыртқы құрылысы қызметі, өсіп - өну жолдары, әлемдегі орны,табиғатта
таралу ерекшеліктері мен олардың қатысуымен өтетін пайдалы және зиянды процестерін меңгеру.

Ә) коммуникативтік

Ә). Әр түрлі ақпарат құралдарын пайдалана білуге,өздігінен ізденушілік қабілеттерін арттыру және қорытынды
жасай білу қатар өз пікірін әріптестері алдында дәлелдей білуге үйрету. Мамандыққа бағдарлау.

Б) проблеманы шешу

Б)Оқушыларды өз бетінше тақырып мазмұнымен танысуға мүмкіндік беру; алған білімдерін күнделікті өмірмен байланыстыра отырып, қоршаған ортаға деген қызығушылық,қорғаушылық сезімдерін ояту.

Сабақтың типі:

Жаңа материалды меңгерту

Сабақта қолданылатын педагогикалық технологиялар:

АКТ, ынтымақтастық, оза оқыту;

Сабақтың әдісі:

Түсіндірмелі−иллюстративті, топтық,практикалық

Пәнаралық байланыс:

Цитология,генетика, ,экология, өзін-өзі тану, зоология, ботаника.саз

Оқыту құралдары:

Интерактивті тақта, слайд,оқулық, оқушы дәптері

Сабақтың барысы:

Оқытушының әрекеті

Оқушының әрекеті

Күтілетін нәтиже

І. Ұйымдастыру бөлімі

Амандасады, топқа бөледі

Аудиторияның сабаққа дайындығын тексереді.

Қажетті көрнекіліктер мен құралдарды дайындайды.

оқушыларды жұмылдырады.

мұғалім инновациялық әдіс - тәсілдерді үйреніп,сабақтың ғылымилығына көп көңіл бөле отырып,оқушыларға білімді тереңдетіп өткізу арқылы шығармашылық жұмысқа баулиды

Топтар: «Вирустар», «Микробиологтар», «Ферменттер», «Витаминдер», «Антибиотиктер».

Мұғаліммен амандасады.

Сабақтағы жұмыстарға топ болып дайындалу, оқулықтар мен жұмыс дәптерлерін және қажетті құрал-жабдықтарды әзірлейді.

Сабақтың тақырыбымен, мақсатымен танысады.

Сабаққа зейінін аударады, сабаққа қызығушылығын арттырады.

-нақты мәселелерді шешуге үлес қосады.

ІІІ. Өткен материалды қайталау арқылы жаңа материалды қабылдауға дайындық

Микробиология (грек. mіcros - ұсақ, bіos - тіршілік, logos - білім) - биологияның микроорганизмдердің ішкі және сыртқы құрылысы мен түр құрамын, көбеюі мен дамуын тектік қасиеттерін, биохимиясын, жүйеленімін, экологиясын, биосферадағы және адам өміріндегі рөлін зерттейтін қарқынды дамып келе жатқан маңызды салаларының бірі екендігін селекция негіздерімен байланыстырады.

- Алғаш рет микроорганизмдерді (бактерияларды) тауып сипаттаған кім? (А.Левенгук болды (1683).

Ал М-ның ғылым ретінде қалыптасуы 19 ғ-дың 2-жартысынан басталады.

Оған Л.Пастердің ашқан ғыл. жаңалықтары негіз болды. Ол әр түрлі ашу процестері (шарап, сыра ашытуда) кезінде жүретін белгілі хим. процестер арнайы микроорганизмдер арқылы жүретінін дәлелдеді. Жұқпалы ауруларға қарсы тірі вакциналар алынды.

«Ізденіс»:

Оқушылар өткен тақырыптар төңірегінде мұғалімнің қойған сұрақтарына толық әрі нақты жауап береді.

- Қазіргі кезде селекцияда сұрыптаумен қатар, будандастыру, полиплодия, мутагенез, биотехнология сияқты басқада әдістер кеңінен қолданылатындығын және. селекционерлердің жоғары мамандануын қажет ететін генді инженерия, гаплоидты селекция сияқты әдістерді пайдалану қазіргі күні басты бағытқа айналатындығына сипаттама береді.

Талдау-талқылау арқылы оқушылар сабақтың тақырыбын анықтайды.

Оза оқыту технологиясына сай оқушылар сұрақтарға жауап беріп, әрбір оқушы өз пікірін айта айтып, тақырыпқа өзінің көзқарасын білдіреді

Тақырыпқа орайлас микроағзалар,селекция турасында қойылған сұрақтарды талдау арқылы әрбір студент аталған өзекті мәселелерге өзіндік ойларын қосады. Микроағзалар селекциясы мен қазіргі биотехнологияның адам баласы үшін үлкен маңызға ие екендігін тереңірек ұғынады және сұрақтарға жауап беру барысында ойлау қабілеттері шыңдала түседі.

Сұрақ-жауап арқылы студенттердің жалпы микроағзалар туралы ұғымдарын айқындай келе, тұжырым жасалынады.

III. Іс әрекет түрлері мен

Жаңа түсініктерді

қалыптастыру

1.Микроорганизмдер селекциясының негізгі өдістері - тәжірибелік мутагенез және сұрыптау.

2.Қазіргі кезде селекцияда сұрыптаумен қатар, будандастыру, полиплодия, мутагенез, биотехнология сияқты басқада әдістер кеңінен қолданылуда.

3.. Вирустық инфекциялардың формалары;

Топтық тапсырмалар:.

Жай сазды әуен

1. ГМО-ны кең дәрежеде қолдануды қолдайсыз ба?. Туберкулез немесе басқада жұқпалы аурулар, олардың алдын алу;

2. Сүттің қоректік сапасы мен сүттегі микроорганизмдер пайдасы қандай?

3. Биогаз алу және оның қолданылу технологиясы тұрғысында не айтар едіңдер?

4. Әлемдік мұнай өнімдерімен ластанған жер және мұхит суларының экологиялық сапалық деңгейін көтерудегі биотехнология жетістіктері туралы не білеміз?

5. Астана-ЭКСПО-2017 не береді,және сіздердің оған қосар үлесіңіз қандай болмақ?

«Сынауға дайынбыз ба?»

Топ бойынша қойылған мәселелерге талдау жасап,зерттеп,топ лидерлері берілген сұрақтарға тиянақты жауап береді.

−Микроағзалардың ХХІ ғасырдағы адамзаттың материалдық қажеттілігін толық өтеуі мен жаңа ғылыми ашылулар төңірігінде ойларын ұштайды.

Оқушылар зерттеу нысанын талдап оқытушы сұрақтарына жауап береді.

ГМО-гендік кодқа басқа геннің жабыстырылуы;

Еліміз президенті жолдауынан туындайтын халықты азық-түлік өнімдерімен қамтамасыз етудегі биотехнология роліне сипаттама;

Ақпаратпен жұмыстану арқылы өз ой пікірлерімен бөліседі.

Студенттердің бір-бірімен өзара ой бөлісуі,мәселе төңірегінде зерттеу,шешім қабылдау және өзге топ назарына нақты тұжырымдарды жеткізе білу,коммуникациялық қаблеттері дамиды. және ести білуді,сезіне алу және сезіммен қабылдауды, ой елегінен өткізу мен пайымдай алуды үйренеді. Мәселедегі биотехнологияның мән - мағынасын тереңірек ұғына түседі.

Адамға оның маңызын ұғады.

Өз беттерімен пайымдап, жаңа ақпараттан алған білімдерін қалай күнделікті өмірде қолданатынын үйренеді. Сабақта қаралып отырған мәселе түйінделеді.

Қоршаған ортаны қалыпқа келтірудегі биотехнологияның ерекшелігіне мән беріп ұғынады.Экологиялық талғамдары күшейеді.

IY. Білік пен дағдыны

бекіту

1.Микробиология -ғылымы нені зерттеумен шұғылданады?

2.Алғаш рет микроорганизмдерді (бактерияларды) тауып сипаттаған ғалым?

3.Адам және микроағзалар турасында сенің ойың?

3.«Мыңнан тұлпар»:

Оқушылар берілген тапсырма бойынша кестемен жұмыстанады, және ой ойларын тақтаға жазу арқылы жұмыстанады.

А.Левенгук болғанын Ал Микробиологияның ғылым ретінде қалыптасуы 19 ғ-дың 2-жартысынан басталғанын,оған Л.Пастердің ашқан ғыл. жаңалықтары негіз болғанын сипаттайды.

Оқушылардың назары нақты проблемаға аударылып, ондағы айтылатын астарлы ойды кеңінен талдап, мәселенің мағынасын ашады.

Студенттер өздерінің зерттеуші,ізденгіш дағдыларын одан әрі қарай дамытып, биологияға қызығушылықтары артады.

Тапсырманы орындау барысында студенттердің ойлау қабілеттері тағы бір мәрте шыныға түседі. Әр адам баласы үшін қоғамның мән- мағынасын ұғына түседі.

Оқушылар сабақ барысында айтылған түйіндемеден селекция арқылы жетістікке жету жолдары айқындап, өз бойларына сіңіруге дағдыланады.

Y.Қорытындылау

1.Табиғи таза өнімнің ұлт болашағы үшін маңызы неде?

2.Биотехнология ғылымынан қандай үміт күтуге болады?

3.Өз өлкеміз табиғи ортасының экожағдайы саған қандай ой салады?

4.Микроағзалар пайдасы мен зияны туралы қандай қорытынды жасар едің?

5. Жұқпалы аурулардан сақтанудың қандай жолдарын білеміз?

Әр топ студенттері өз зертеу нәтижелеріне сүйену арқылы ғылымға деген сенімін білдіреді.

1917 жылы венгр ғалымы Карл Эреки биотехнология терминін енгізді

ЭКСПО мақсаты мен болашақ энергиясына өзі мен елі қосар үлес туралы ақпарат көздерінен алған білімдеріне сілтеме жасайды.

ХХІ ғасыр дерттерімен олардың алдын алу шаралары туралы өз ара ой бөліседі.

Студенттер сабақ бойынша өз ой-пікірлерін айтып, қорытындылайды.

Студенттерге ұйымдастырылған бұл жұмыстар олардың елге деген сүйіспеншіліктерін,өз ағзасын таза экологиялық орта есебінде қорғау дағдылары арта түседі.

Студенттер машықтық жұмыс орындау арқылы өзіне,өзі атқарған іске деген сенімі күшейеді.

ҮІ. Үйге тапсырма.

Студенттер жұмысына басшылық етеді. «Менің елім болашағы-биотехнологияда» атты реферат даярлап,қорғау.

Студенттер рефераттың қандай өзекті мәселелерді қамтуы керектігі туралы оқытушымен ақылдасады

Ақпараттармен жұмыс істей білуге дағдыланады.