Ми бөліктері және үлкен ми сыңарлары

Сабақтың тақырыбы: Ми бөліктері және үлкен ми сыңарлары

Сабақтың мақсаттары: Ми діңінің құрылысы мен қызметі туралы білім беру. Адам миының үш бөлімнен тұратындығын,олардың бір-бірінен құрылысы мен қызметінің ерекшеліктерін ажырата білу

Сабақтың түрі: қайталау, аралас сабақ

Сабақтың көрнекіліктері: ми құрылысы суреті. Жүйке жүйесі таблицасы

Сабақтың жоспары: 1. Ұйымдастыру кезеңі

2.Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:

Жеке тапсырма. а\ Берілген сөйлемді аяқта

б\ Кесте толтыру.

Оқулықтағы 50 бет.

Қызығушылықты ояту.

1.Эвристикалық сұрақтар

Мағынаны тану.

Топпен жұмыс. Ойлан,талқыла.

Ой толғаныс.

1 жұмыс \.Талдау бөлімі: \Топпен жұмыс\ Ми бөліктерінің құрылысы және қызметі кесте толтыру.

2-жұмыс: (І-ҮІ) сұрақтарға ( 1-6) жауапты таңдап алып,сәйкестендіріңіз.

3-жұмыс: Сәйкестік тесті:

Мұнда бірінші бағанада сұрақтар,екінші бағанада жауаптар беріледі.

Жауаптарын дұрыстығына орай сәйкес тауып жазыңыз.

4 жұмыс "Кім жылдам" /сұраққа жауап/

5-жұмыс

а\Тест сұрақтары.

в\ Сөйлемді жалғастыр \Жұппен жұмыс\ \Көршіңе көмектес\

Кезекті оқу

3. Жаңа сабақ түсіндіру кезеңі

Тақырыпты оқу

1- 4 сұрақтарға талдау жасау

5 - 8 сұрақтарға жауап беру

5 сұрақтан тұратын сауалнама сұрақтарын дайындап келу.

Топтық жұмыс: Қазақстандағы миды зерттеу орталықтары туралы материалдар іздеу.Интернет,мерзімдік баспасөз материалдарын пайдалану

3. Жаңа тақырыпты меңгеру:

Рефлексия: Білетінім, Білгім келеді?

Жоспары:

а\Өткен тақырыппен жаңа тақырыпты байланыстыру.Қызығушылықты ояту.

Жұлынның қызметін қай мүше реттеп отырады? Жұлын қай мүшемен жалғасып жатыр?

1. Атақты адамдардың ми салмақтары

2.Эвристикалық сұрақ: Адамның миының салмақтылығына қарап,адамды ақылды санауға бола ма?

3.Адам миының зерттелу тарихы

4.Бағыттау. Мұғалімнің бастама ұғымдарды беруі

Мидың құрылысы туралы ақпарат беру.

5. Мағынаны тану. Топтық жұмыс Сілтеме материалдарды қосымшаға пайдалану.

Ресурстар: Ойлан,жұптас,талқыла.

Совет фантаст-жазушы Александр Беляевтың өткен ғасырда жазған ғажайып «Профессор Доуэльдәі басы» деп аталатын шығармасы бар. Ол шығармада Ұлы профессор-нейрохирург Доуэль өзінің өлімінен кейін тірі болған .Физикалық тұрғыдан болмасада,оның басы денені күрделі операция жасау арқылы денесінен бөліп алынып,түрлі түтіктер арқылы басты оттегімен және түрлі қоректік негізі бар сұйықтық заттармен қамтамасыз етіп, бастың физикалық тұрғыдан ғана емес, сергектік,ұйқы,көңіл-күйдің де сақталғанын байқаған. Осы әрекет қазір мүмкін бе? Неліктен адам миын «өте тереңде жатқан жұмбақ» деп атайды.

-Мүмкін адам миы әлі толық зерттеліп болмағандықтан болар.

-Ендеше осы сыры ашылмаған миды зерттеуді алдағы уақытта сіздердің араларыңыздан шыққан нейрохирургтар, физиологтар,дәрігерлер зерттеп білетін болар.

- Өмірде кездескен жағдайлардың ішінде мынадай да оқиғалар бар. Жұлыны зақымдалып, мүлде жұмыс жасамай қалған кезде де ол өмір сүруін және ойлау жұмысын жасай береді.Неге?

Тақырыпты оқулықтағы материалдан меңгеру.Жигсо-2 әдісін пайдалану Топ болып берілген материалды игеріп,ішінен көшбасшы сарапшылар тобына барып берілген ми бөлігі туралы тапсырмалар мен сұрақтарын алып топ болып жауап береді.

5.Ой толғаныс. Іздену жұмысы: Оқушылардың үйден дайындап келген миды зерттеу туралы қосымша ақпараттарымен бөліседі

6. Жаңа сабақты бекіту. Жеке жұмыс.

а\Қай жауап дұрыс

1. Ересек адамның миының орташа салмағы:

А. 950 г.аз

Б. 950 - 1100 г.

В. 1300-1400 г.

2. Адам миы қандай бөліктерден тұрады:

А. Жұлын мен үлкен ми сыңарларынан.

Б. Мишық пен үлкен ми сыңарларынан.

В. Ми діңі,мишық және үлкен ми сыңарларынан.

3.Сопақша ми қай мимен жалғасады:

А. Ортаңғы мимен

Б. Жұлынмен.

В. Аралық мимен.

4. Жарық пен дыбысқа жылдам реакция көрсететін ми:

А. Ортаңғы ми.

Б. Мишық.

В. Үлкен ми сыңары.

б\.Талдау бөлімі: \Топпен жұмыс\ Ми бөліктерінің құрылысы және қызметі

в\ Сөйлемді жалғастыр \Жұппен жұмыс\ \Көршіңе көмектес\

Ересек адамның миы ағзаның 2 %-ын құрайды.

Адам миы негізгі үш бөлімнен:

ми діңі,мишық,үлкен ми сыңарынан тұрады.

Сопақша мидың сұр затының ядросы арқылы тіршілік үшін маңызды көптеген рефлекстердің доғасы өтеді

\ Қара да есіңе сақта

2-жұмыс: (І-ҮІ)сұрақтарға ( 1-6) жауапты таңдап алып,сәйкестендіріңіз:

І. Ми қайда орналасқан?

ІІ . Орташа салмағы қанша?

ІІІ .Қанша жасқа дейін өседі?

ІҮ. Ми қандай бөліктерден тұрады?

Ү. Ми қарыншалары дегеніміз не? Олар нешеу?
ҮІ .Ми сұйықтығы жайлы не айтамыз?

3. Ми қарыншаларында болады, түссіз,құрамында қан жасушалары мен ақуыз болады.Бұл бұзылса ,ми қызметі бұзылады.

2. Ми бөліктері өзара қатынасатын қуыс,4.

3. 1300-1400гр.

4.Бассүйек қуысында орналасқан.

5 . 20 жасқа дейін өседі.

6. 5 бөліктен тұрады- үлкен ми сыңарлары, аралық ми,ортаңғы ми,мишық,сопақша ми.

Жауабы: І- 4 ,ІІ- 3 ,ІІІ-5 ,ІҮ-6 ,Ү-2 ,ҮІ-1 .

3-жұмыс: Сәйкестік тесті:

Мұнда бірінші бағанада сұрақтар,екінші бағанада жауаптар беріледі.

Жауаптарын дұрыстығына орай сәйкес тауып жазыңыз.

І. Адам миының ең жақсы дамыған бөлігі: 1.Сопақша ми

ІІ.Тепе-теңдік қызметін реттеуші ми: 2.Аралық ми

ІІІ.Бағдарлау рефлексі қай ми бөлігі арқылы өтеді? 3. Үлкен ми сыңарлары

ІҮ.Қозғалтқыш рефлексі мидың қай бөлігіне байланысты? 4 .Мишық

Ү.Ішкі жүйке жүйелер қызметін реттейтін ми. 5.Ортаңғы ми

Жауабы: І- 3 ,ІІ- 4 ,ІІІ- 5 , ІҮ - 2 , Ү- 1 .

4 жұмыс "Кім жылдам" /сұраққа жауап/

1.Адамның қимыл -әрекетін реттейтін ми бөлімі: \Мишық\

2.Сопақша ми,ми көпірі, ортаңғы ми нені түзеді? \ қозуды өткізу тізбегін\

3.Бұлшық еттің жиырылуын,ішкі секреция бездерінің қызметін реттейтін ми бөлігі?\аралық ми\

4.Мидың қабықшалары:\қатты,торлы,қан тамырлы\

5.Ми бағанасы мен ми сыңарларының астыңғы бөлігі \ми табаны\

6. Мидағы қарынша саны \4\

7.Ми сұйықтығы қалай аталады? \ликвор\

Тест сұрақтары:

1.Адам миының ең жақсы дамыған бөлігі:

А) мишық б)үлкен ми сыңарлары в)сопақша ми

2) Ми қабықшасы қандай ретпен орналасады:

а)торлы,қатты,қан тамырлы б)қатты ,торлы, қан тамырлы

3) Ми бағанасы неден тұрады?

а) сопақша ми,мишық,ортаңғы ми,аралық ми

б) ми көпірі,ортаңғы ми,аралық ми,сопақша ми

4) Ми көпірі мен мишық қай мида болады?

а)аралық ми б)ортаңғы ми в)артқы ми

Ү.Қолдану бөлімі /психологиялық жаттығу орындау\

Есіңе сақта:

Балалар жас кезімізден терең білім алып сергек болу үшін жүйке жүйесін қорғаудың қандай ережесін білу керек? \Кластер құру\ \Қажетті сөзді теріп жаз\

-жақсы көңіл -күй өмірді ұзартады.

-таза ауада жүруді дағдыға айналдыр

-жүйкені қорғайтын ең жақсы нәрсе -ұйқы

-қажетсіз ақпарат жүйкенің жауы

/қатты шу, даңғаза музыка /

-жүйкені қорғайтын ең сенімді жол -

имандылық ,жүйкенің досы -сабыр.

7\Кері байланыс: Рефлексия

3 бөлімін толтырады

Оқушының аты -жөні______________________________________

Бұрын білгенім

Бүгін үйренгенім

Үйренгім келеді?

8\Үй тапсырмасы:

Тақырыпты оқу

1- 4 сұрақтарға талдау жасау

5 - 8 сұрақтарға жауап беру

5 сұрақтан тұратын сауалнама сұрақтарын дайындап келу.

Топтық жұмыс: Қазақстандағы миды зерттеу орталықтары туралы материалдар іздеу.Интернет,мерзімдік баспасөз материалдарын пайдалану

9\Бағалау. Алынған ұпайларын критерийге сәйкес бағаға айналдыру