Вирустар - тіршіліктің жасушасыз түрі (ҚМЖ)

Пән: биология

10 -сынып

Тақырыбы:

Вирустар - тіршіліктің жасушасыз түрі

Мақсаты

Вирустардың құрылысы, пішіні мен көбеюі жайлы,вирустар туғызатын аурулардың түрлері , вирустар туралы алған білімін өмірде пайдалануға үйрету.

Күтілетін нәтиже

А) Вирустардың құрылысы мен пішіні мен көбеюі туралы біледі.

В)Өз бетімен жұмыстана отырып, вирустар туғызатын ауруларды ажыратады.

С)Вирустар туралы алған ақпараттарын сыни тұрғыдан бағалауға,оны өз практикасында қолдана білуге үйрету

Керекті жабдықтар

оқулық, нұсқаулық, ресурс парақтары, жұмыс дәптері, АКТ интернет желісі,қалпақтар,ақ қағаздар,маркер,скоч,стикер

Сабақ кезеңдері

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріспе

Жеке жұмыс, «көршіңнің жауабын тексер» әдісі

Оқушылармен амандасу. Психологиялық дайындық.

Оқушыларды топқа бөлу. Топтардың атауы:

Түрлі түсті қағаздар арқылы топқа бөлу

І топ:«жасуша құрылысы »

ІІ топ: «жасуша органоидтары»

ІІІ топ: «органикалық заттар»

Топ: көк 2 минут

Үй тапсырмасына тест тапсырмасы беріледі, 7 минут

Мұғаліммен амандасады. Сергіту жаттығуын жасайды

Үш топқа бөлінеді.

Тест тапсырмаларын жұмыс дәптерлеріне орындайды

Сағат тілі бағыты арқылы дәптерлерін тексереді.

Тұсаукесер

«жадыны дамыту» әдісі

Интербелсенді тақтаға торкөздері бар парақ ілінеді

Торкөздегі әріптерді анықтау: минут

В «у» сөзінің латынша атауы

И ағзаның қорғаныштық қасиеті

Р Нәруыз биосинтезін жүзеге асыратын органоид

У РНҚ ның азотты негізі

С Жасушаның 75% тұрады

Сұрақтарға жауап беру арқылы торкөздегі сөзді шешу.

Вирус

Иммунитет

Рибосома

Урацил

Судан

Қол соғу,мадақтау

Негізгі бөлім

«Ойлан,жұптас,бөліс» әдісі

«Ақылдың алты қалпағы» әдісі

Бекіту:

Оқулықпен, ресурс парақтарымен жұмыс.

«бейнекөрніс» интербелсенді тақтадан қарау

Жаңа тақырыпты 10 минут.

Топ «Сары,ақ қалпақ»

Топ « қара қалпақ»

Топ «Жасыл қалпақ»

Интербелсенді тақтадан слайдтан лездік сұрақтарға жауап беру.

Жаңа тақырыпты дәптерге жазу

Топта мәтінді жеке оқиды.ресурс қағаздарынан қосымша мәліметпен танысады.

Үш қалпақ жасайды

Ақ қалпақ вирустардың құрылысы ашылу тарихы жайлы фактілерді айтау

Қара қалпақ вирустардың зиянды жағымсыз жақтарын баяндау

Жасыл қалпақ креативті жағы вирустардың алдын алу жолдары,жалпышолу.

Қорытынды

«құндылықтар спектрі»

Бағалау:

Түрлі түсті стикерлер тарат

Сабақ соңында бармақпен баға бергізу

«бармақпен» бағалау

Үйге тапсырма

&21 Вирустық аурулар туралы қосымша мәліметтер.

Үй тапсырмасын күнделікке жазады.

Тест

1.Дене пішіні кебіске ұқсайтын біржасушалы қарапайым жәндік:

А) Эвглена. В) Амеба. С) Кірпікшелі кебісше. D) Арцелла. Е) Лямблия.

2. Ағзаның тіршілік процестеріне жұмсалатын қуатты " өндіретін" жасушаның "энергия станциясы":

А) Ядро. В) Цитоплазма. С) Митахондрия. D) Пластид. Е) Қабықша.

3. Хромосома: A) Нәруыздарды синтездейді B) Тұқым қуалау қасиетін сақтайды

C) Зат алмасуды реттейді D) Жасушаның реттеуші орталығы E) Қажетсіз өнімді шығарады

4.Жасушаға түскен бөгде заттарды ерітеді

A) Митохондрия B) Лизосома C) Рибосома D) Гольджи жиынтығы E) Жасуша орталығы

5. Жасушадағы көпіршік, түтікше тәрізді органоид

A) Жасуша орталығы B) Рибосома C) Гольджи жиынтығы D) Лизосома E)Митохондрия

6.Адамның дене жасушаларындағы хромосомалар саны

A) 24 B) 48 C) 47 D) 23 E) 46

7. Плаастидтер болады

A) Жануар жасушасында B) Қарапайымда C) Саңырауқұлақта D) Өсімдіктерде E) Вирустарда

8.Цитоплазма

A) Реттеуші орталық B)Тығыз денешік C) Іркілдек сұйықтық

D) Жасуша орталығы E) Бір қабат жарғақша

9. Өсімдіктер жасушасының қабығының негізін құрайды

А) целлюлоза В)крахмал С) хитин Д) лактоза Е) гликоген

10. Тауық балапанының ұлпасынан табылған органоид

А) рибосома В)эндоплазммалық тор С)митохондрия Д) гольджи жиынтығы Е) ядро

11.Цитоплазманың түпнегізі

А) кариоплазма В) микротүтікше С)тығыз денешік құрайды Д)гиалоплазма Е)плазмалық мембрана

12. Эндоцитозға қарсы процесс

А) фагоцитоз В) экзоцитоз С)пиноцитоз Д) эндоцитоз Е) хемосинтез

13. Плазмоллеманың сыртын көмірсулы молекула .......... қаптайды

А) крахмал В) дерма С) гликокаликс Д) хитин Е) циста

14. Гликокаликстың қалыңдығы

А) 2-3нм В) 3-4нм С) 5-6нм Д) 5нм Е) 6 нм

15. «Ішкі тор тәрізді аппарат» деп аталатын органоид

А) эндоплазмалық тор В)митохондрия С)голджи жиынтығы Д) лизосома Е)рибосома

Тест

1.Дене пішіні кебіске ұқсайтын біржасушалы қарапайым жәндік:

А) Эвглена. В) Амеба. С) Кірпікшелі кебісше. D) Арцелла. Е) Лямблия.

2. Ағзаның тіршілік процестеріне жұмсалатын қуатты " өндіретін" жасушаның "энергия станциясы":

А) Ядро. В) Цитоплазма. С) Митахондрия. D) Пластид. Е) Қабықша.

3. Хромосома: A) Нәруыздарды синтездейді B) Тұқым қуалау қасиетін сақтайды

C) Зат алмасуды реттейді D) Жасушаның реттеуші орталығы E) Қажетсіз өнімді шығарады

4.Жасушаға түскен бөгде заттарды ерітеді

A) Митохондрия B) Лизосома C) Рибосома D) Гольджи жиынтығы E) Жасуша орталығы

5. Жасушадағы көпіршік, түтікше тәрізді органоид

A) Жасуша орталығы B) Рибосома C) Гольджи жиынтығы D) Лизосома E)Митохондрия

6.Адамның дене жасушаларындағы хромосомалар саны

A) 24 B) 48 C) 47 D) 23 E) 46

7. Плаастидтер болады

A) Жануар жасушасында B) Қарапайымда C) Саңырауқұлақта D) Өсімдіктерде E) Вирустарда

8.Цитоплазма

A) Реттеуші орталық B)Тығыз денешік C) Іркілдек сұйықтық

D) Жасуша орталығы E) Бір қабат жарғақша

9. Өсімдіктер жасушасының қабығының негізін құрайды

А) целлюлоза В)крахмал С) хитин Д) лактоза Е) гликоген

10. Тауық балапанының ұлпасынан табылған органоид

А) рибосома В)эндоплазммалық тор С)митохондрия Д) гольджи жиынтығы Е) ядро

11.Цитоплазманың түпнегізі

А)кариоплазма В) микротүтікше С)тығыз денешік құрайды Д)гиалоплазма Е)плазмалық мембрана

12. Эндоцитозға қарсы процесс

А) фагоцитоз В) экзоцитоз С)пиноцитоз Д) эндоцитоз Е) хемосинтез

13. Плазмоллеманың сыртын көмірсулы молекула .......... қаптайды

А) крахмал В) дерма С) гликокаликс Д) хитин Е) циста

14. Гликокаликстың қалыңдығы

А) 2-3нм В) 3-4нм С) 5-6нм Д) 5нм Е) 6 нм

15. «Ішкі тор тәрізді аппарат» деп аталатын органоид

А) эндоплазмалық тор В)митохондрия С)голджи жиынтығы Д) лизосома Е)рибосома

Жауабы

1. С 2. С 3. В 4. В 5. С 6. С 7. Д 8. С 9. А 10. В 11. Д 12. В 13. С 14. В 15. С