Дидактикалық материалдар 6 сыныпқа арналған

6 -сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Күні:--- ----.2015 ж. Оқушының аты-жөні:

№1.Сөйлемді толықтыр:

1.Төменгі сатыдағы өсімдіктерден жоғары сатыдағы өсімдіктердің басты айырмашылығы, олардың ------------ мен ---------------жақсы жетілген.2.Барлық жоғары сатыдағы өсімдіктердің ------ және --------жыныс мүшелері көпжасушалы. 3.Жоғары сатыдағы өсімдіктердің дамуы- ----------және ---------кейінгі кезеңдерден тұрады.

4.Жоғары сатыдағы өсімдіктер үлкен -- топқа бөлінеді:

1.--------- --------- --------- өсімдіктер 2.--------------- өсімдіктер.

№2.Кестені толтыр:

№3.Кесте толтыр:

6 -сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Тапсырманың жауаптары:

№1.Сөйлемді толықтыр:

Төменгі сатыдағы өсімдіктерден жоғары сатыдағы өсімдіктердің басты айырмашылығы, олардың ұлпалары мен мүшелері жақсы жетілген.2.Барлық жоғары сатыдағы өсімдіктердің аталық және аналық жыныс мүшелері көпжасушалы. Жоғары сатыдағы өсімдіктердің дамуы- ұрықтық және ұрықтан кейінгі кезеңдерден тұрады.

Жоғары сатыдағы өсімдіктер үлкен 2 топқа бөлінеді:

1.жоғары сатыдағы споралы өсімдіктер 2.тұқымды өсімдіктер.

№2.Кестені толтыр:

№3.Кесте толтыр:

6 -сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Күні:--- ----.2015 ж. Оқушының аты-жөні:

№1.Сөйлемді толықтыр:

1.Мүктерді зерттейтін ғылым ------------------------------------------- .

2.Мүктердің денесі ------------------------ және ------------------------ тұрады.

3.Тамырдың қызметін -------------------------- ------------------------------ атқарады.

4.Мүктердің жыныс ұрпағы ----------------------------------------- деп аталады.

5.Мүктердің жыныссыз ұрпағы -------------------------------------- деп аталады.

6.Жасыл мүк ---------------------------------------------------------------- деген атпен белгілі.

7. Ұрықтану тек --------------------------------------------------- ғана жүзеге асады.

№2.Мүктәрізділер туралы дұрыс пікірлерді анықта. Дұрыс болса « ия» , дұрыс емес болса «жоқ» деген белгі сал.

Мүктерге тән белгілер

ия

жоқ

1.Мүктәрізділер -бір үйлі өсімдіктер.

2.көкек зығырыныңтамыры болады.

3.ризоидтар-мүк тамырының қызметін атқарады.

4.мүктәрізділер-жапырақ сабақты өсімдікте

5.ризоидтар- сабақтың жіп тәрізді өсінділері

6.мүктердің жыныссыз көбеюі-споралардың түзілуі

7.мүктер екі жолмен-жыныссыз және жынысты жолмен көбейеді.

8.мүктер-жоғары сатыдағы споралы өсімдіктер

9.мүктер -жоғары сатыдағы тұқымды өсімдіктер

10. мүктер -төменгі сатыдағы тұқымды өсімдіктер

6-сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Күні:----------ж. Оқушының аты-жөні:

№1.

№

Сұрақтар

Жауабы

Қатемен жұмыс

1

Фотосинтез кезінде не бөлінеді?

2

Жасыл өсімдік оттегін қай кезде бөледі?

3

Күн энергиясының қатысуымен болатын құбылыс

4

Фотосинтездің ашылу тарихы қай жылдан басталады?

5

Өсімдіктер органикалық заттарды топырақтан алмай өздері түзетінін дәлелдеген ғалым

6

Фотосинтез өсімдіктің қай мүшесінде түзіледі

7

Фотосинтез қандай өсімдіктерде жүреді

8

Жапырақ тақтасы түгелдей тікенге айналған өсімдіктер

9

Тек бөбешіктері тікенге айналған өсімдіктер

10

Мұртшаға айналған жапырақтар

11

Шырынды жапырақтар

12

Бунақденелілерді аулау құралына айналған жапырақтар

13

Жапырақтары ұстағыш құралына айналған өсімдіктердің қанша түрі бар

14

Жетілмеген жапырақтар

15

Көбею мүшелеріне жатады

16

Бүршіктің өсу нүктесінен не дамиды

17

Гүл бөліктері

18

Күлте түстері

19

Гүл серігі

20

Гүлдің негізгі бөлігі

21

Қос гүлсерікті өсімдіктер

22

Жай гүлсерікті тек күлте жапырақшалары бар өсімдіктер

23

Жай гүлсерікті тек тостағанша жапырақшалары бар өсімдіктер

24

Аналық нешеге бөлінеді,ата

25

Аталық нешеге бөлінеді ,ата

6-сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Тапсырма жауаптары:

№

Сұрақтар

Жауабы

1

Фотосинтез кезінде не бөлінеді?

Оттегі

2

Жасыл өсімдік оттегін қай кезде бөледі?

Жарықта

3

Күн энергиясының қатысуымен болатын құбылыс

Фотосинтез

4

Фотосинтездің ашылу тарихы қай жылдан басталады?

1630

5

Өсімдіктер органикалық заттарды топырақтан алмай өздері түзетінін дәлелдеген ғалым

Ван Гельмонт

6

Фотосинтез өсімдіктің қай мүшесінде түзіледі

жапырақта

7

Фотосинтез қандай өсімдіктерде жүреді

Жасыл(хлоропластары бар)

8

Жапырақ тақтасы түгелдей тікенге айналған өсімдіктер

Сарыағаш,кактус,

кәріқыз,қарлыған

9

Тек бөбешіктері тікенге айналған өсімдіктер

Аққараған,бозқараған

Сарысояу,кеуел

10

Мұртшаға айналған жапырақтар

Асбұршақ,үрмебұршақ

11

Шырынды жапырақтар

Пияз,орамжапырақ

12

Бунақденелілерді аулау құралына айналған жапырақтар

Шыбынжұт,шықшылдақ,

13

Жапырақтары ұстағыш құралына айналған өсімдіктердің қанша түрі бар

450-ден астам

14

Жетілмеген жапырақтар

Сексеуіл,жүзгін,қылша,

Арамсояу,сұңғыла

15

Көбею мүшелеріне жатады

Гүл,жеміс,тұқым

16

Бүршіктің өсу нүктесінен не дамиды

Гүл

17

Гүл бөліктері

Гүл сағағы,табаны, тостағанша жапырақшасы,күлте жапырақшасы,аталықтар,аналық

18

Күлте түстері

Қызыл,сары,ақ,

19

Гүл серігі

Тостағанша жапырақша мен күлте жапырақша

20

Гүлдің негізгі бөлігі

Аталық пен аналық

21

Қос гүлсерікті өсімдіктер

Алма,шие, өрік,

22

Жай гүлсерікті тек күлте жапырақшалары бар өсімдіктер

Қызғалдақ,лалагүл,інжугүл

23

Жай гүлсерікті тек тостағанша жапырақшалары бар өсімдіктер

Қалақай,қызылша,қымыздық,еменнің аталық гүлдері,қарағаш гүлдері

24

Аналық нешеге бөлінеді,ата

3-ке,ауыз,мойын,жатын(түйін)

25

Аталық нешеге бөлінеді ,ата

2-ге,аталық жіпшесінен,тозаңқап

6 -сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Күні:--.---.2015 ж. Оқушының аты-жөні:

Сабақтың тақырыбы:Даражарнақтылар класы.Лалагүлділер тұқымдасы

№1.Лалагүл тұқымдасына жататын қызғалдақ өсімдігіне тән белгілерді тауып көрсет.

Қызғалдақ

1.шөптекті өсімдіктер

2.тіршілік формасы-ағаштар мен бұталар

3.жапырақтары қандауыр,таспа тәрізді жүйкеленеді

4.тамыры-тамырсабақ,пиязшық, түйнекті пязшық

5.тамыры-тамырсабақ,кіндік тамыр,шашақ

6.бір жылдық өсімдіктер

7.даражарнақты,шөптекті,көпжылдық өсімдіктер

8.жемісі-қауашақ немесе жидек

9.жемісі-тұқымша,жидек

10.гүлдері ұсақ.

11.гүлдері ірі,жалғыз орналасады.

12.гүлі қосжынысты,шашақ гүлшоғырына жиналады

13.жел арқылы тозаңданады

14.бунақденелілер арқылы тозаңданады

15.гүлсерігі екі шеңберлі

16.гүлсерігі қарапайым

17.тостағанша жапырақшасы алтау

18. тостағанша жапырақшасы жоқ

19. жапырақтары торлана жүйкеленеді

20.гүлінің формуласы Гс3+3 А3+3 Ж(3)

21.гүлінің формуласы Гс3 А3 Ж(3)

22.сәндік өсімдік

23.көкөністік өсімдік

24.гүлі қосжынысты,ірі гүлдері жеке орналасады

№2.Берілген тізімнен лалагүл тұқымдасына жататын өсімдіктердің астын түзу сызықпен сыз.

шие, мия, сүмбілшаш (гиацинт), соя, асбұршақ, алма ,қияр, қызғалдақ, лапыз, тамырдәрі, қызанақ, шырыш(эромурус), секпілгүл, лалагүл, картоп, таңқурай, қызғалдақ, шабдалы, итмұрын, өрік, жасымық, жантақ, кассия, беже, тентекмия

6 -сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Сабақтың тақырыбы:Даражарнақтылар класы.Лалагүлділер тұқымдасы

Тапсырма жауаптары.

№1.Лалагүл тұқымдасына жататын қызғалдақ өсімдігіне тән белгілерді тауып көрсет

Қызғалдақ

1,3.4,7,8,11,14,15,18,20,22,24

1.шөптекті өсімдіктер

2.тіршілік формасы-ағаштар мен бұталар

3.жапырақтары қандауыр,таспа тәрізді жүйкеленеді

4.тамыры-тамырсабақ,пиязшық, түйнекті пязшық

5.тамыры-тамырсабақ,кіндік тамыр,шашақ

6.бір жылдық өсімдіктер

7.даражарнақты,шөптекті,көпжылдық өсімдіктер

8.жемісі-қауашақ немесе жидек

9.жемісі-тұқымша,жидек

10.гүлдері ұсақ.

11.гүлдері ірі,жалғыз орналасады.

12.гүлі қосжынысты,шашақ гүлшоғырына жиналады

13.жел арқылы тозаңданады

14.бунақденелілер арқылы тозаңданады

15.гүлсерігі екі шеңберлі

16.гүлсерігі қарапайым

17.тостағанша жапырақшасы алтау

18. тостағанша жапырақшасы жоқ

19. жапырақтары торлана жүйкеленеді

20.гүлінің формуласы Гс3+3 А3+3 Ж(3)

21.гүлінің формуласы Гс3 А3 Ж(3)

22.сәндік өсімдік

23.көкөністік өсімдік

24.гүлі қосжынысты,ірі гүлдері жеке орналасады

№2.Берілген тізімнен лалагүл тұқымдасына жататын өсімдіктердің астын түзу сызықпен сыз.

шие, мия, сүмбілшаш (гиацинт), соя, сбұршақ, алма ,қияр, қызғалдақ, лапыз, тамырдәрі, қызанақ, шырыш(эромурус), секпілгүл, лалагүл, картоп, таңқурай, қызғалдақ, шабдалы, итмұрын, өрік, жасымық, жантақ, кассия, беже, тентекмия

6 -сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Күні:--.---.2015 ж. Оқушының аты-жөні:

∞Сабақтың тақырыбы:Қосжарнақтылар класын қорытындылау

№1. №2.№3.№4.№5 кестелерін пайдалана отырып, №1 кестені толтыр.

Тұқымдасы

Тіршілік формасы

Гүлінің формуласы

Өкілдері

Жемісі

Раушангүлділер

Бұршақ тұқымдастар

Алқа тұқымдастар

Күрделігүлділер

Көкнәр тұқымдастар

№2. кесте. Тіршілік формасы

А1 шөп тектес

А2 бұта тектес

А3 ағаш тектес

№3 кесте. Гүлінің формуласы

С1 Т ₂К₂₊₂ А∞ Ж∞

С2 Т₀К ₍₃₎А ₀Ж₀

С3 Т₍₅₎ К₅ А∞ Ж∞

С4 Т₍₅₎ К_1+3+(2) А₍₉₎₊₁ Ж₁

С5 Т₍₅₎ К ₍₅₎А₅ Ж₍₂₎

№4.кесте. Өкілдері.

В1 картоп

В2 күнбағыс

В3 соя

В4 итмұрын

В5 сүйелшөп

№5.кесте . Жемісі

Г1 қауашақ

Г2 бұршаққап

Г3 жаңғақшалы

Г4 жидек

Г5 тұқымша

6 -сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Сабақтың тақырыбы:Қосжарнақтылар класын қорытындылау

№1. №2.№3.№4.№5 кестелерін пайдалана отырып, №1 кестені толтыр.

Тапсырма жауаптары:

Тұқымдасы

Тіршілік формасы

Гүлінің формуласы

Өкілдері

Жемісі

Раушангүлділер

А1,А2,А3

С3

В4

Г3

Бұршақ тұқымдастар

А1

С4

В3

Г2

Алқа тұқымдастар

А1

С5

В1

Г4

Күрделігүлділер

А1,А2,А3

С2

В2

Г5

Көкнәр тұқымдастар

А1,А2,А3

С1

В5

Г1

№2. кесте. Тіршілік формасы

А1 шөп тектес

А2 бұта тектес

А3 ағаш тектес

№3 кесте. Гүлінің формуласы

С1 Т ₂К₂₊₂ А∞ Ж∞

С2 Т₀К ₍₃₎А ₀Ж₀

С3 Т₍₅₎ К₅ А∞ Ж∞

С4 Т₍₅₎ К_1+3+(2) А₍₉₎₊₁ Ж₁

С5 Т₍₅₎ К ₍₅₎А₅ Ж₍₂₎

№4.кесте. Өкілдері.

В1 картоп

В2 күнбағыс

В3 соя

В4 итмұрын

В5 сүйелшөп

№5.кесте . Жемісі

Г1 қауашақ

Г2 бұршаққап

Г3 жаңғақшалы

Г4 жидек

Г5 тұқымша

6 -сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Күні:--.---.2015 ж. Оқушының аты-жөні:

Сабақтың тақырыбы: Бұршақ тұқымдастар

№1. Бұршақ тұқымдас өсімдіктердің құрылысындағы ерекшеліктері

Дүниесі

Класс

Тұқым

дас

Өсімдіктердің ортақ белгілері

Тағам

дық түрлері

Дәрі

лік түрлері

Мал азығы түрлері

№2 .Жаңа терминдер

1. Желкен- -------------------------------------------------------------------- .

2. Ескек------------------------------------------------------------------------.

3.Қайықша - --------------------------------------------------------------.

4.Бұршаққап- ------------------------------------------------------ .

№3.Сандар сөйлейді

1. 12 000- --------------------------------------------------------------------------------- ..

2.650- --------------------------------------------------------------------------------------.

3.5- -----------------------------------------------------------------------------------------

4.1- ---------------------------------------------------------------------------------------

5.10-------------------------------------------------------------------------------------.

6.-----------_-- бұршақ тұқымдастың гүлінің формуласы

№4.Берілген тізімнен раушангүлділерге жататын өсімдіктерді түзу сызықпен, ал бұршақ тұқымдастарға жататын өсімдіктердің астын ирек сызықпен сызыңдар.

шие, мия, соя,асбұршақ,алма ,қияр,қызанақ, картоп, таңқурай,қызғалдақ, шабдалы,,итмұрын,өрік,жасымық,жантақ,кассия,беже,тентекмия.

6 -сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Күні:--.---.2015 ж. Оқушының аты-жөні:

Сабақтың тақырыбы: Бұршақ тұқымдастар

№1. Бұршақ тұқымдас өсімдіктердің құрылысындағы ерекшеліктері

Дүниесі

Класс

Тұқым

дас

Өсімдіктердің ортақ белгілері

Тағам

дық түрлері

Дәрі

лік түрлері

Мал азығы түрлері

Өсімдіктер

Қосжар

нақты

лар

Бұршақ тұқым

дас

1.Тамыр түтіктері арқылы бос азотты сіңіреді.2.Тамырда түйнекшелер пайда болады.

3.Түйнекшелер өсімдікке де,топыраққа да пайдалы.

4.Селбесіп тіршілік етеді.5.Бунақденелілер арқылы тозаңданады.

1.асбұршақ.

2.үрмебұршақ

3.соя

4.жасымық

1.Жал

аң қызыл мия

2.кас

сия

1.беде

2.ақбас түйежоңышқа

3.сиыр

Жоңыш

қа

4.жантақ

5.мия

6.нұт

№2 .Жаңа терминдер

1. Желкен- ең ірі күлтежапырақша

2. Ескек- күлтенің екі бүйіріндегі 2 күлтежапырақша .

3.Қайықша -төменгі тұтасып өскен екеуі.

4.Бұршаққап- жемісі құрғақ.

№3.Сандар сөйлейді

1. 12 000-бұршақ тұқымдастардың түрі.

2.650- Қазақстанда өсетін түрлері.

3.5- біріккен тостағанша жапырақшалар

4.1- қайықша ішіндегі аналық

5.10-аталық қоршап тұрады.9 аталық жіпшелерімен бірігіп,1-і бос қалады.

6.Т_(5)К3+(2)А₍₉₎₊₁ Ж_1-- бұршақ тұқымдастың гүлінің формуласы

№4.Берілген тізімнен раушангүлділерге жататын өсімдіктерді түзу сызықпен, ал бұршақ тұқымдастарға жататын өсімдіктердің астын ирек сызықпен сызыңдар.

шие, мия, соя,асбұршақ,алма ,қияр,қызанақ, картоп, таңқурай,қызғалдақ, шабдалы,,итмұрын,өрік,жасымық,жантақ,кассия,беже,тентекмия.

6 -сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Күні:--.---.2015 ж. Оқушының аты-жөні:

Сабақтың тақырыбы: Алқа тұқымдастар.Гүлі мен құрылысындағы ерекшеліктер,тіршілік формалары.

№1. Ашық тұқымды өсімдіктердің құрылысындағы ерекшеліктері .

Дүниесі

Класс

Тұқымдас

Өсімдіктердің ортақ белгілері

Тағамдық түрлері

Дәрілік түрлері

Арамшөп түрлері (улы)

№2 .Жаңа терминдер

1Кіріккенкүлтелілер - ---------------------------------------------------------- .

2.Жидек - ---------------------------------------------------------------------------------- .

3.Қауашақ - ------------------------------------------------------------- .

4.Никотин - ----------------------------------------------------------------------------.

5.Физалис- --------------------------------------------------------------------------- .

6.Холестерин ------------------------------------------------------------------------- .

7.Жылыжай ------------------------------------------------------------------------------ .

№3.Сандар сөйлейді

1.2 900-

2.23-

3.(5)-

4.5-

5.(2)-

6.30-70 см.-

7.(2-7)-

8. 80 %-

9. 20-30⁰С-

10.0,4-1,0-

6 -сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Күні:--.---.2015 ж. Оқушының аты-жөні:

№1.Суретпен жұмыс.

1 2 3 4 5

1.----------------- 2. -------------------------------- 3.------------------------------------

4.---------------------------------------------------------------------------------------------

5. --------------------------------------------------------------------------------------------

№2. Споралы өсімдіктердің құрылысындағы ерекшеліктері .

Құрылысы

Көкек мүгі

Шымтезек мүгі

Плаун

1.сабағы

2.Жапырағы

3.тамыры

4.Суды сіңіруі

5.Қандай өсімдік

6.Көбеюі

1.

2.

3.

4.

5.

6.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

№3 .Жаңа терминдер

1.Микориза - ------------------------------------------------------------------------- .

2.Дің - ---------------------------------------------------------------------------------- .

3.Шайырлы өзекше - ------------------------------------------------------------- .

4.Бірүйлі - ----------------------------------------------------------------------------.

5.Екі үйлі - --------------------------------------------------------------------------- .

6.Эндосперм ------------------------------------------------------------------------- .

7.Эрозия ------------------------------------------------------------------------------ .

6 -сынып биология . Пән мұғалімі: Мұрынова Ақмарал Исақызы

Тапсырма жауаптары;

№1.Суретпен жұмыс.

1 2 3 4 5

1.Шымтезек мүгі 2. Шымтезек мүгінің қауашағы 3.Көкек мүгінің көбеюі

4.Шымтезек мүгінің хлорофилі бар жасыл түсті ұзынша тірі жасушалар

5. Шымтезек мүгінің іші суға толы өлі жасушалары

№2. Споралы өсімдіктердің құрылысындағы ерекшеліктері .

Құрылысы

Көкек мүгі

Шымтезек мүгі

Плаун

1.сабағы

2.Жапырағы

3.тамыры

4.Суды сіңіруі

5.Қандай өсімдік

6.Көбеюі

1. бұтақталмаған

жіңішке

3.ризоиды бар

4.суды көп сіңіреді

5.екі үйлі, аталығы көпжылдық, аналығы біржылдық

6.жынысты-жыныссыз

1.Сабағы бұтақталған

2.жапырағы бар

3.тамыры, ризоиды жоқ

4.Өлі жасуша суды көп сіңіреді

5.бір үйлі, қосжынысты

6.Қауашақта спора /жыныссыз,спора-өскінше,бүршік,мүк; жынысты,спорадан-өскінше/

1.Сабағы төсемік

2.жапырағы ұсақ

3.тамыры бар

4.топырақ түзу үдерісі

5.қосжынысты

6.Өсімді үзінділер /жынысты, жыныссыз/.

№3 .Жаңа терминдер

1.Микориза - (микос - саңырауқұлақ, риза - тамыр) селбестамыр.

2.Дің - ағаш сабағы

3.Шайырлы өзекше - шайыр, эфир майы толған жасушааралық кеңістік.

4.Бірүйлі - аталық және аналық жыныс жасушаларының бір өсімдікте болуы.

5.Екі үйлі - аталық және аналық жыныс жасушаларың екі өсімдікте болуы.

6.Эндосперм - қоректендіруші ұлпа.

7.Эрозия - топырақтың бүлінуі, құнарлы қабатынан айырылуы.

Топқа бөлуге арналған суреттер