Открытый урок на тему: Тіршілік үшін күрес түрлері, түраралық күрес (11 сынып)

Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:

Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Оқушылармен амандасу,түгендеу,назарын сабаққа аудару

Сабақтың мақсатын, кезеңдерін айқындау

Оқушыларды топқа бөлу

Оқу құралдарын дайындау 1 ,2 , 3

сандарына байланысты топқа

бөлінеді,сабақтың мақсаты мен

кезеңдерімен

танысу,

Қызығушылықты ояту

Әр топқа тапсырма беру

1-топ: Ламарк

2-топ:Линней

3-топ: Дарвин

Мұғалім эволюциялық жүйе туралы білімдерін анықтау мақсатында тапсырмалар береді, орындалу реті мен критерийлерін анықтайды.

Үй тапсырмасын қорытындылап,

бағалайды.

Оқушылар тақырып бойынша білетін мәлімет

терін ортаға салады,бірінің жауабын бірі

толықтырады,

қорғауға дайындалады.

Мағынаны тану

1. Видеоролик көрсету. Сабақтың тақырыбын айқындау.

2.Қысқаша түсінік: Ч. Дарвин тіршілік үшін күрес өзара бірін-бірі ығыстыратын екі себеп деп есептеді, ол себептер:Тірі ағзалардың көбеюге шексіз бейімділігі.Екінші тараптан табиғи ресурстардың шектеулілігі.

Тіршілік үшін күрес - қоршаған орта мен ағза арасындағы күрделі өзара қарым-қатынастың жиынтығы.

1. Видеоролик көреді. Сабақтың тақыры

бын айқындайды және дәптерге жазады.

2. Мәтінді оқып оны түсіндіреді.

Ой толғаныс

Топтық тапсырмалар таратып береді: 1. Жабық тест ; 2.Сәйкестік тест; 3.Биологиялық диктант.

Топтық тапсырмалар орындау

Үйге тапсырма беру

1.§18 оқып , деңгейлік сұрақтарға жауап беру.

2.«Тіршілік үшін күрес» тақырыбына өз ортаңмен,өмірмен тығыз байланыстыра эссе жазып келіңдер.

Үй тапсырмасын білу, түртіп алу

Бағалау

Формативті бағалау

Топтардың бірін-бірі бағалауы

Рефлексия

Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша жаздыру

«Табыс баспалдағы» таныспын ,білемін,

түсінемін.

№1 тапсырма: Жабық тест сұрақтары

№

Тест сұрақтары

Жауаптары

1

Ұдайы тіршілік үшін күрес жүреді

2

Белгілі ортаға организмдердің тіршілігін сақтап бейімделуі

3

Су қорын жапырағына жинайтын өсімдік

4

100 грамм май ыдырағанда

5

4000 гүлшоғыры, 2700 тұқымы бар

6

Әр түрге жататын ағзалардың өзара жағдай туғыза отырып, тіршілік етуі

7

Жер бетіндегі алғашқы организм

8

Биологияға 1000- ға жуық термин енгізген ғалым

9

Көп ұрпақ беретін түрлердің арасындағы күрес

10

Ашық соқтығыс болмайтын түрішілік күрес

11

Паразитті тіршілік ететін өсімдіктерде

12

«Зоология философиясы» еңбегінің авторы

№2 тапсырма Сәйкестік тесті: Берілген мысалдардың қайсы күреске сәйкес екендігін анықта:

№

Мысалдар

Күрес түрі

1.

Бұл күресте бәсекелестік басым

болады.

Түраралық

Түрішілік

Абиотикалық

факторлармен күрес

2.

Арамсояу мен қызанақ арасындағы

бәсекелестік

3.

Өсімдіктерде шырмалғыш бұтақтардың дамуы

4.

Арнольдо раффлезия гүлінің тіршілігі

5.

Таулы жердегі өсімдіктер аласа болып өседі.

6.

Өсімдік жапырақтары мен сабақтарының өте шырынды болуы

7.

Тура және жанама түрге бөлінеді.

8.

Ч. Дарвин ол күресті тіршілік үшін күрестің ең бастысы деп атады.

9.

Қарағай мен қайыңның арасындағы күрес.

10.

Табиғи сұрыпталуға жеткізеді

№3 тапсырма Биологиялық диктант

1.Бір түрмен екінші түрдің арасындағы күрес түраралық күрес деп аталады.

2. Табиғи сұрыпталу дегеніміз өзінен кейін ұрпақ қалдыра алатын,белгілі бір орта жағдайына жақсы бейімделген даралардың тірі қалуы.

3. Емізік тамырлар топырақта болмайды, мәдени өсімдіктің тамырына инеше қадалып тұрады.

4. Қалпақшалы саңырауқұлақтардың ағаш тамырымен селбесіп өсуін - микориза деп атайды.

5. 1918 жылы Еуропа табиғат зерттеушісі Жозеф Арнольди әлемдегі ең үлкен гүл раффлезия гүлін тапты.

6. Раффлезия гүлінің тамыры, жапырағы жіпшеге айналып, паразитті тіршілік етеді.