Балықтарға жалпы сипаттама. Шеміршекті және сүйекті балықтар

Пән: Биология Сынып: 7 Ә Мерзімі: Тексерген:

Сабақтың тақырыбы: Балықтарға жалпы сипаттама.Шеміршекті балықтар класы.Сүйекті балықтар класы.Сүйекті балықтардың сырты құрылысындағы ерекшеліктері.

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі:Балықтар туралы мәлемет беру,шеміршекті және сүйекті балықтардың түрлерін ,ұқсатығы мен айырмашылығын ажырата білуге үйрету.

Дамытушылығы: Өздігінен жұмыс жасап,талдауды,өз ойын еркін жеткізуге дағдыландыру.

Тәрбиелілігі:Балықтың табиғаттағы маңызын біліп,балықтар түрлерін қорғауға тәрбиелеу.

Күтілетін нәтиже:

1.Балықтар туралы біледі.

2.Олардың түрлерін ажырата алады.

3.Сүйекті және шеміршекті балықтарды салыстыра алады.

Сабақтың көрнекілігі:Слайдтар,интерактивті тақта,балықтар туралы видео,ойындар.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақ

Сабақтың барысы:

1Ұйымдастыру кезеңі:Сәлемдесу,отырғызу,оқушыларды түгендеу,сынып бөлмесінің және оқушылардың санитарлық-гигиеналық жағдайларына назар аудару. (1 минут)

2.Психологиялық ынтымақтастықты жақсарту.(2 минут)

Оқушылар сыныпқа кіргеннен кейін :

Мұғалім:Балалар бүгінгі сабағымызды бастамастан бұрын көңіл күйімізді жақсартып алайық .

Ол үшін шеңбер құрып түрып бір-бірімізге жылы лебізімізді,тілегімізді айтып кетейік.

(мұғалім бір тілегін айтып қасында тұрған оқушыға жүрек береді.)

3.Топқа бөлу. (1 минут)

Алдарын алдын ала дайындалған балықтардың ішінен өздеріне бір балық таңдап алады да ,сондай балық бейнеленген партаға отырады:5 оқушыдан 3 топқа

4.Үй тапсырмасын сұрау:(8 минут)

Үй тапсырмасын биологиялық диктант арқылы сұраймын .Тапсырмасы тақтадан шығып тұрады.

1.Желілер типі -жануарлар дүниесінің тарихи дамуындағы ең жоғары топ.

2.Арқа жағында ішкі қаңқаның қызметін атқаратын желісі болғандықтан, олар желілер деп аталады.

3.Олардың 40-45 мыңдай түрі бар.

4.Желінің үстіңгі жағында ұзынынан орналасқан жүйке түтігі бар.

5.Жұтқыншақтың екі бүйірінде көптеген желбезек саңылаулары орналасқан

6.Қандауырша омыртқасы жоқ желілі жануар.

7.Қандауыршаның терісі жұқа .Оңын сыртқы қабаты-эпидермис(грекше «эпи»-сыртқы, «дерма»-тері,яғни сыртқы тері қабаты деген ұғымды білдіреді).

8.Терінің ішкі қабаты нағыз тері деп аталады.

9.Қандауыршаның өзіне тән ерекшелік -терісінің сыртында жұқа сірқабықтың (кутикуланың) болуы.

Керекті сөздер: желісі, ең жоғары, желілер, қандауырша омыртқасы ,40-45 мыңдай, жүйке түтігі, желілер типі, эпидермис, нағыз тері, сірқабықтың, желбезек саңылаулары,

3.Жаңа сабақ . (18 минут)

Балықтар туралы видео фильм көрсетіледі.Осыдан оқушылардан

• Балалар мына видео фильмге қарап бүгінгі сабағымыздың тақырыбы қандай деп ойлайсындар?

• Жарайсындар ия бүгінгі сабағымыздың тақырыбы : Балықтарға жалпы сипаттама.Шеміршекті және сүйекті балықтар класы.

Мақсатты: Балықтар туралы мәлемет беру,шеміршекті және сүйекті балықтардың түрлерін ,ұқсатығы мен айырмашылығын ажырата білуге үйрету.

Дескриптор парағын таратып,түсіндіріп беремін.

Оқулықпен жұмыс:

I- топ:Балықтарға жалпы сипаттама.(51,246 бет)Жалпы балықтар туралы мәлемет береді.

II-Сүйекті балықтар.(250-252беттер)Сүйекті балықтар туралы айтасындар.

III-Шеміршекті балықтар:(246-249беттер) Шеміршекті балықтар туралы түсіндіреді.

Түсінгендері бойынша постерге соны түсіреді ,қорғайды.

Сергіту сәті:Музыка ойнайды,оқушылар билейді. (1 минут)

Ой қозғау: Енді балалар ой қозғайтын ,ойланатын тапсырмалардың сәті келді. (4 минут)

№ 1 тапсырма:Адасқан әріптер ойыны .Топ бойынша ойналады.Тақтадағы тапсырмада оң жағында адасқан әріптер тұр.Сол жағына дұрыс шыққан балықтардың аты жазылады .Дұрыс жауап берген оқушыларға смайликтер беріліп отырады.

Әріптері адасқан сөздерден балықтардың аттарын құра.
Хабхат.............................
Батан.............................
Кеңөм...............................
Азанс.............................
Іебрек..............................
Нартош............................

Каула................................

Амтарұсық.......................
№ 2 тапсырма (4минут)

Мыны тапсырмаларда шеміршекті және сүйекті балықтарға байланысты мәлеметтер берілген . Сүйекті балықтарға байланысты мәлеметтін саның астына жазасыздар.

Сүйекті балықтар Шеміршекті балықтар

1,2,4,8,11,12.14 3.5.6.7.9.10.13.15.16

1.Қортпа,шоқыр,пілмай,латимерия,бахтах

2.Сырттай ұрықтанады.

3.Торсылдақ болмайды

4.Торсылдақ болады.

5.Тұмсығы алға созылыңқы.

6.Іштей ұрықтанады.

7.Тоқішегі жуан,ішкі жағы қатпарлы.

8.Терісі ірі қабыршақтармен қапталған.

9.Терісі плакоидты қабыршақтармен қапталған.

10.Клоакасы бар.

11.Желбезегінің сыртында сүйекті қақпағы бар?

12.Аналь тесігі бар.

13.Желбезегінің саңылаулары тікелей сыртқа ашылады.

14.Уылдырығының саны көп.

15.Уылдырығының саны аз.

16.Жұпбалық, тұтасбас,акула.

Балалар келешекте мына сұрақтар ҰБТ-де келуі мүмкін: (1 минут)

1.Балықтарды зерттейтін ғылым?(Ихтиология)

2.Акула қандай балықтардың түріне жатады?(Шеміршекті)

3.Балықтардың жүрегі қанша қуысты?(2 қуысты:бір құлақша және бір қарынша)

12.Бекіту: Сабақты Венн диаграммасы арқылы бекітіп кетеміз.(Үш топта қатысады) (2 минут)

Шеміршекті балықтар

Ұқсастығы

Сүйекті балықтар

Бағалау . Өзін-өзі бағалау (2 минут) (Формативті бағалау)

Оқушыларға таратылып берген парақша арқылы:

Кері байланыс:Рефлексия. (2 минут). Бүгінгі сабақта не ұнады ?Не ұнамады?Оқушылар балық стикерлеріне өздерінің сабақ қалай откені туралы жазып,Тақтада шығып тұрған су асты суретіне алып барып жабыстырады. Өте жақсы балалар !Сендердің балықтар туралы білімдерін осы су астындағы өмірде мәңгі қалқып жүреді дегім келеді.

14.Үйге тапсырма: 51 .Балықтарға жалпы сипаттама оқып келу. (2 минут)

Сабақ аяқталды:Рахмет!Сау болыңдар!

1.Психологиялық ынтымақтастықты жақсарту.(2 минут)

2.Топқа бөлу. (1 минут)

3.Үй тапсырмасын сұрау:(8 минут)

Үй тапсырмасын биологиялық диктант арқылы сұраймын .Тапсырмасы тақтадан шығып тұрады.

3.Жаңа сабақ . (18 минут)

Балықтар туралы видео фильм көрсетіледі.Осыдан оқушылардан

• Балалар мына видео фильмге қарап бүгінгі сабағымыздың тақырыбы қандай деп ойлайсындар?

• Жарайсындар ия бүгінгі сабағымыздың тақырыбы : Балықтарға жалпы сипаттама.Шеміршекті және сүйекті балықтар класы.

Мақсатты: Балықтар туралы мәлемет беру,шеміршекті және сүйекті балықтардың түрлерін ,ұқсатығы мен айырмашылығын ажырата білуге үйрету.

Дескриптор парағын таратып,түсіндіріп беремін.

4.Оқулықпен жұмыс:

5.Сергіту сәті:Музыка ойнайды,оқушылар билейді. (1 минут)

6.Ой қозғау: Енді балалар ой қозғайтын ,ойланатын тапсырмалардың сәті келді. (3 минут)

№ 1 тапсырма:Адасқан әріптер ойыны .

№ 2 тапсырма (4минут)

Мыны тапсырмаларда шеміршекті және сүйекті балықтарға байланысты мәлеметтер берілген . Сүйекті балықтарға байланысты мәлеметтін саның астына жазасыздар.

7.Балалар келешекте мына сұрақтар ҰБТ-де келуі мүмкін: (1 минут)

8.Бекіту: Сабақты Венн диаграммасы арқылы бекітіп кетеміз.(Үш топта қатысады) (2 минут)

9Бағалау . Өзін-өзі бағалау (2 минут) (Формативті бағалау)

Оқушыларға таратылып берген парақша арқылы:

10.Кері байланыс:Рефлексия. (2 минут). Бүгінгі сабақта не ұнады ?Не ұнамады?Оқушылар балық стикерлеріне өздерінің сабақ қалай откені туралы жазып,Тақтада шығып тұрған су асты суретіне алып барып жабыстырады. Өте жақсы балалар !Сендердің балықтар туралы білімдерін осы су астындағы өмірде мәңгі қалқып жүреді дегім келеді.11.Үйге тапсырма: 51-52 .Балықтарға жалпы сипаттама оқып келу. (2 минут)

Сабақ аяқталды:Рахмет!Сау болыңдар!

Дескриптор парақшасы

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Дескриптор парақшасы

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі:

Бағалау парақшасы:

Оқушының аты-жөні: Сыныбы:

Пән: Күні:

№

Бағалау

1

Мазмұның түсіндім

2

Балықтардың түрлерін ажырата аламын

3

Ерекшелігін білемін

4

Топта жұмыс жасай аламын

Барлығы/бағасы

Пән мұғалімі: