Совхоз орта мектебінің биология пәні мұғалімі

Байдрахманов Сарыбала Сұлтанбекұлы

Жануартану. 7-сынып.

Сабақтың тақырыбы: Балықтарға жалпы сипаттама. Шеміршекті балықтар класы. Сүйекті балықтар класы. Сүйекті балықтардың сыртқы құрылысындағы ерекшеліктер. Дене жамылғысы. Балықтың қозғалуында жүзбеқанаттардың маңызы. Сезім мүшелерінің орналасуы мен маңызы. Сүйекті балықтың ішкі құрылысы: тірек-қимыл, жүйке, асқорыту, тыныс алу, қанайналым мен зәр шығару жүйелері. Торсылдағы және оның маңызы.

Сабақтың мақсаты: а) Біліктілік: Балықтың суда тіршілік етуге бейімділік белгілерін айқындау. Балықтар туралы білімдерін тереңдету және кеңейту.

ә) Дамытушылық: Балықтар туралы түсінігін сызбалар бойынша, шеміршекті балықтармен сүйекті балықтарды бір - бірінен ажырата білуді үйрету.

б) Тәрбиелік: Оқушылардыадамгершілікке, табиғатты аялап таза ұстауға, қамқорлық қарым қатынасқа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақ

Сабақтың типі: Жаңа оқу материалдарын игеру.

Сабақтың әдісі: Жеке - өзіндік, оқушы мұғалім

Сабақтың көрнекілігі: кестелер, сызба нұсқалар суреттер

Сабақтың барысы:

Үй тапсырмасын тексеру.

Биологиялық диктант

Қандауыршада бас сүйек дамымаған, .. болмайды, сондқтан бассүйексіздер деп атаймыз. Ми

Қандауырша жұтқыншақ қабырғасындағы арқылы ...тыныс алады. желбезек саңылаулары

Қандауырша ... коректенеді. Судағы ұсақ жәндіктермен

Қандауыршаның ірі қан тамырларының жиырылуы арқылыбір шеңбер жасап, ... жүйемен денеге таралады. Тұйық

Қандауыршаның жүзбе қанаттары болады.Олар ... ... арқа және құйрық

Неге қандауыр деп аталады.? ұшы екі жағы үшкірленген кішкене пышақ

Қандауыршаның көбею мен дамуын зерттеген кім? Ковалевский.А

Жаңа сабақ.

Балықтар -омыртқалы жануарлар. Шеміршекті балықтар(акулалар, тұтасқанаттылар).

Сүйекті балықтар(сазан, табан, тұқы, мөңке, камбала, шортан т.б. )

Тіршілігі мен сыртқы құрлысы

• Коректенуі-

• Тыныс алу желбезек және желбезек жапырақшалары

• Жүзбе қанаттары -дара және жұп жүзбе қанаттары

• сезім мүшелері- көзі, естиді, дәм сезеді, бүйір сызығы(су ағынның бағытын күшін өзіне жақындаған нәрсені сезеді)

• Қанайналымы-жүрек Жұқа қабырғалы жүрекше және қалың бұлшықетті қарынша

Көктамыр және салатамыр.

Зәр шығару мүшесі-бүйрек

Торсылдақ-егер торсылдақтағы ауа көлемін кемітсе, балықтың салмағы артып, балық су түбіне қарай батады.

Тест. Иә және жоқ деп жауап беру арқылы

Акулала отряды мен тұтасқанаттылар сүйекті балықтарға жатады. Жоқ

Акулалардың мөлшері 20 см-ден 20 метрге дейін салмағы 14 тоннаға дейін жетеді. Иә

Тұтасқанаттылардың еті жеуге жарамсыз. Жоқ

Қандауыршада жүрек болмайды. Иә

Акулалардың дене мөлшері 20 см-ден 20 метрге дейін салмағы 14 тоннаға дейін жетеді. Иә

Дене тұрқы 5 метрлік көк акула адамға шабуыл жасамайды қауіпсіз. Жоқ

Сүйекті балықтардың қанайналым жүйесі екі бөлікті жүректен және қан тамырлардан құралады. Иә

Торсылдақтың көмегімен ол жағадағы дауысты естиді. Жоқ

Бүйір сызығы арқылысу ағынының бағытын және күшін, өзіне таяп келе жатқан нәрселерді сезіне алады. Иә

Өздік жұмыс. Мүшелерін көрсетін жазу

І

А

Н

А

Ш

Щ

Ә

С

Т

А

У

Ы

О

Ж

М

О

Т

Б

Н

Ү

Е

Е

Р

С

Ы

Л

Д

М

Д

У

М

А

С

А

Е

М

Е

Р

К

У

Қ

С

Х

А

Б

А

Р

Л

А

Адасқан әріптерді табу

Сабақты бекіту

Тынысалу

Қанайналым

Зәр шығару

Сезім жүйесі

Кестені толтыру

Бағалау.

Үуге тапсырма. Балықтарға жалпы сипаттама. Шеміршекті балықтар класы. Сүйекті

балықтар класы.