Өкпенің тіршілік сыйымдылығы, тыныс алудың нейрогуморальдық реттелуі. Тыныс алу мүшелерінің аурулары және олардың алдын алу

Алматы облысы Жамбыл ауданы

«Ақтерек орта мектеп мектепке дейінгі

шағын орталығы және Жаманты бастауыш

мектебімен» мемлекеттік мекемесі

Биология пәнінің мұғалімі

Алмасбекова Нуршакуль Кыдырбековна

Сабақтың тақырыбы: Өкпенің тіршілік сыйымдылығы, тыныс алудың нейрогуморальдық реттелуі. Тыныс алу мүшелерінің аурулары және олардың алдын алу.

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: тыныс алудың маңызы мен қызметі туралы «Қазақстан-2050 Стратегиясы» «Смарт-медицина», электрондық медицина, қашықтан профилактика қызыметтері туралы білім беру

Дамытушылығы: талдау, салыстыру, қорытындылау қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелігі: гигиеналық дағдыға, салауатты өмір сүруге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, ауызша, логикалық дамыта оқыту.

Сабақтың көрнекілігі: адам муляжы, суреттер, үлестірмелі материалдар, спирометр, интерактивті тақта.

Пәнаралық байланыс: математика, медицина.

Сабақтың барысы:

I.Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушының сабаққа қатынасуына көңіл бөлу, түгендеу, сынып оқушыларын 3 топқа бөлдім

1 топ -Тыныс

2 топ - Зерттеу

3 топ - Гигиена

II.Үй тапсырмасын тексеру

1. Өкпенің құрылысы қандай?

2 .Өкпенің құрылысының қызметі

3. Тыныс алғандағы және тыныс шығарғандағы ауа құрамы

Тыныс алғандағы және тыныс шығарғандағы ауа құрамы

Газдар

Тыныс алғандағы уауда (көлемдік %)

Тыныс шығарғандағы ауада (көлемдік %)

Оттек

Көмірқышқыл газы

Азот

III.Қызығушылығын ояту

(Тыныс алу мүшелерінің жиі кездесетін ауруы тұмаудың белгілерін айту)

Түшкіру Жөтелу Иіс сезу жойылады

«Мағынаны ажырату сатысы». Инсерт әдісі.

1. Оқи отырып мынадай шартты белгілерді пайдаланады.

√ - білемін

+ - мен үшін жаңалық

? - сұрақ тудырады

IV.Жаңа сабақ

Өкпенің тіршілік сыйымдылығы.

ӨТС дегеніміз - ең терең тыныс алғаннан кейін шығарылатын ауаның ең көп мөлшері.

Ересек адамда ӨТС - 3500мл .

1.Тыныс алу көлемі - 500мл.

2.Ауаның қосымша көлемі - 1500мл.

3.Қордағы көлемі - 1500мл.

Сопақша мида тыныс орталықтары - тыныс алу және

тыныс шығару орталықтары бар.

ӨТС - спирометрмен анықтайды.

Тыныс қозғалыстарына қабырғааралық бұлшық еттер мен көкет қатысады.

Тыныс алудың нейрогуморальдық реттелуі

Темекі шегу

Тыныс алу мүшелерінің аурулары:

Тұмау, баспа, бронхит, өкпе қабынуы, туберкулез.

Аурудың қоздырғыштары:

вирустар, бактериялар

Өкпе қабынуы Туберкулез

Пульмонолог дәрігері Флюрография

Тыныс алудың гигиенасы

Мектеп бөлмесінде сабақ басталғанға дейін 1м2 - де 2600 микроб болса, сабақ аяқталғанда 13500 микроб болатыны есептелген. Күнделікті үйді желдетіп дымқыл шүберекпен сүртіп алу керек.

Терезені ашып ұйықтаған пайдалы.

Жасанды тыныс алдыру.

Оқушылар тәжірибе жүзінде жасайды.

V.Жаңа сабақты бекіту

Сөйлемдерді толықтыр.

1)Адамның тыныштық күйінде тыныс алғандағы ауа көлемі ..........................................................................................

2) Қосымша ауа көлемі............................................................................

3)Қордағы көлемі.........................................................................................................

4)ӨТС ........................................................................................................

5) Тыныс алу орталығы..........................................................................

орналасқан.

6)Дұрыс тыныс алу - бұл.........................................................................

арқылы тыныс алу

Есеп шығару

Адам 1 рет тыныс алғанда 500мл ауа жұтады. Минутына 16-18рет тыныс

алса, 1 минутта, 1 сағат, 1 тәулікте неше ауа жұтады?

Берілгені: Шешуі

1рет тыныс 1) 18*500мл=9000мл минутына жұтқан ауасы

алғанда 2) 1 сағатта 60мин*9000мл=540 000 мл

500 мл 3)1 тәулікте 540 000*24сағ=12 960 000мл ауа тәулігіне

жұтады.

Т/к 1мин,

1сағ,

1 тәулік?

Тыныс алу мүшелерінің аурулары көрсетілген секторларды көк түспен боя

(флипчартпен жұмыс)

VI.Қорытындылау

«Қазастан 2050 стратегиясы» Жолдауында Елбасы ұлт денсаулығы біздің табысты болашағымыздың негізі-деп тоқталып өтті. Сондықтан дене шынықтыру мен спорт мемлекеттің айрықша назарында болуы тиіс. Саламатты өмір салты ұлт денсаулығының кілті болып саналады. Профилактикалық медицина аурудың алдын алудағы басты құрал болуы тиіс.

VII.Үйге тапсырма

Тыныс алу мүшелері арқылы пайда болатын аурулар және олардың алдын алу жолдары тақырыбына эссе жазу.

VIII.Бағалау

Өкпенің тіршілік сыйымдылығы, тыныс алудың нейрогуморальдық реттелуі

Пән мұғалімі: Алмасбекова Н.

Ақтерек ауылы 2014 жыл