Календарные планы по биологии

БИОЛОГИЯ для работы

8-сынып

(барлығы 68 сағ, аптасына 2 сағ)

Сағаты-68

Аптасына-2 рет

Зертханалық жұмыс- 18

Көрсетілім-12

Сарамандық жұмыс-1

Бақылау жұмыстары-3

№

Тақырыптың атауы

Сағ саны

Мер

зімі

оқытуда қолданылатын әдіс-тәсілдер

Негізгі ресурстар

Ұ/ж

Ескерту

І тоқсан-9 апта

Сағаты-18

Зертханалық жұмыс-4 (№1-4)

Сарамандық жұмыс-0

Көрсетілім-2

Кіріспе (1 сағат).

1.

Адам туралы ғылымдар: анатомия, физиология, гигиена. Өз денсаулығы мен айналысындағы адамдардың денсаулығын сақтау үшін адам организмінің құрылысы мен қызметінің білімдері туралы ғылымдардың қалыптасуына ғалымдардың қосқан үлесі. Салауатты өмір салты туралы түсінік. Адамның биоәлеуметтік табиғаты.

1

02.09

Диалогтік оқыту

Оқулық, қосымша материал, АКТ постер, стикер, маркер, қосымша мәліметтер

I бөлім. Адам биологиялық түр ретінде. Адам организміне жалпы шолу (8 сағат).

2.

Ішкі мүшелердің топографиясы.

1

07.09

АКТ-і

Оқулық, муляждар

3.

Жасуша және оның құрылысы: ядро және цитоплазма, хромосомалар және гендер.

1

11.09

Венн диаграммасы, сәйкестендіру кестесі

Микропре

парат, микроскоп

4.

Жасуша органоидтері: жасушалық мембрана, эндоплазмалық тор, рибосомалар, митохондриялар, лизосомалар, жасуша орталығы.

1

14.09

Топта жұмыс жасау әдісін қолдану

Интерактивті тақта

5.

Жасушаның химиялық құрамы: су, минералды тұздар.

Бақылау жұмыс № 0

1

18.09

Кесте толтыру. Таным-қ сұрақтар

Электр оқулық.

Постер, стикерлер

6.

Жасушаның химиялық құрамы. Органикалық заттар: нәруыздар, майлар, көмірсулар, нуклеин қышқылдары.

1

21.09

«Миға шабуыл»,

Интерактивті тақта

7.

Жасушалардың тіршілік әрекеттері. Рибосомалардағы биосинтез процестері, органикалық заттардың энергия бөле отырып биологиялық тотығу процестерінің митохондрияларда аяқталуы.

1

25.09

Кесте толтыру. Мәтінмен жұмыс

Оқулық, стикерлер

8.

Жасушалардың бөлінуі, олардың өсуі мен дамуы, мамандануы. Тітіркенгіштік және қозғыштық қасиеттер.

Тест. Адам организміне жалпы шолу

1

28.09

Биодикт. Таным-қ сұрақтар

Интерактивті тақта

9.

Адамның негізгі ұлпалары: эпителий, дәнекер, бұлшық ет, жүйке.

№1 зертханалық жұмыс.

Эпителий, дәнекер, бұлшық ет және жүйке ұлпаларын микроскоп астында қарау, немесе «Ұлпалардың құрылысы» атты электрондық нұсқаны қарау.

1

02.10

Тірексызбалар, кесте толтыру

Оқулық, микро-т., микроск

II бөлім. Адам организмінде мүшелер жүйесі қызметінің үйлесімдігі. Мүшелер жүйесі қызметінің гуморальдық реттелуі (3 сағат).

10.

Ішкі, сыртқы және аралас секреция бездері. Эндокриндік жүйе. Гормондардың қасиеттері, мүшелер жұмысын реттеудегі маңызы. Бүйрек үсті бездерінің гормондары: адреналин, норадреналин, олардың қызметі. Гипофиз. Өсу гормоны. Гипофиздік ергежейлілер мен алыптар.

Көрсетілім:

Судың және топырақтың құрамында йод жетіспейтін аймақта тұратын, қалқанша бездері ұлғайған бірнеше әйелдің суреттерін көрсету (Рубенс бойынша).

1

«Миға шабуыл», сызба құру

Электронды оқулық

11.

Қалқанша без, оның гормондарының қызметі. Қалқанша бездің қызметі бұзылуының аурулары: кретинизм, шырыштық ісік, базед ауруы т.б..

Қазақстан Республикасында қалқанша без ауруларының алдын алу шаралары.

1

Сәйкестендіру кестесі, АКТ-ны қолдану

Интерактивті тақта

12.

Ұйқы безінің инсулин гормонының қандағы глюкоза мөлшерін реттеудегі рөлі. Қантты диабет. Бүйрек үсті бездері, гипофиз, қалқанша без және жыныс бездері гормондарының жыныстық жетілуді реттеудегі рөлі.

1

«Орнын тап» ойыны. Таным-қ сұрақтар

Слайдтар

Ш бөлім. Жүйке жүйесі (5 сағат).

13.

Жүйке жүйесінің маңызы, оның құрылысы және қызметі. Нейронның құрылысы: нейрон денесі, дендриттер, аксон, рецептор, синапс. Қозу және тежелу. Рефлекс және рефлекстік доға. Жүйке жүйесінің орталық және шеткі бөлімдері.

№2 зертханалық жұмыс.

Тізе рефлексін зерттеу.

1

Сызба бойынша сөйлеу, мысал ойлау

Электронды оқулық

14.

Жұлын. Жұлынның ақ және сұр заттары, орталық өзегі. Жұлыннан шығатын жүйкелер. Жұлынның маңызы, оның рефлекстік және өткізгіштік қызметі.

1

Тест, биодикт

Интерактивті тақта

15.

Ми. Мидың сұр және ақ заттары, мидың қыртысы және ядролары, мидан шығатын 12 жұп жүйкелер. Мидың бөлімдері, олардың құрылысы мен қызметі: сопақша ми, көпір, мишық, ортанғы және аралық ми, үлкен ми сыңарлары.

Көрсетілім:

Сопақша мидың рефлекстері: көзді жыпылықтату, жұтыну. Мишықтың қызметі: қимылды үйлестіру (саусақмұрын байқауы), тепе-теңдікті сақтау.

1

Сызба құру. Муляжбен жұмыс. Таным-қ сұрақтар

Муляж-р

Электронды оқулық

16.

Ми бөліктері және үлкен ми сыңарлары қыртысының аймақтары: қимыл-қозғалыс, тері-бұлшық ет, көру, есту, иіс сезу, дәм сезу. Еркін қозғалысты қамтамасыз етуде маңдай бөлігінің рөлі. Ми қыртысының сөз сөйлеу орталықтары.

№3 зертханалық жұмыс.

Көзді жыпылықтату рефлексінің түзілуі және оның тежелуі.

1

Кесте толтыру, көрсет-м. Таным-қ сұрақтар

Электр-ды оқулық. Муляж-р

17.

Вегетативті жүйке жүйесінің симпатикалық және парасимпатикалық бөлімдері, олардың құрылысы мен қызметі.

№4 зертханалық жұмыс.

Терінің штрихті тітіркенуі. Вегетативті жүйке жүйесінің симпатикалық бөлімінің әсерінен терідегі қан тамырларының тарылуы байқалады (теріде ақ жолақтар көрінеді), ал одан кейін парасимпатикалық бөлімнің әсеріне байланысты қан тамырларының кеңейуі жүреді (теріде қызыл жолақтар пайда болады).

Тест. Жүйке жүйесі

1

Дәріс, хабарламатанымдық сұрақтар

Электронды оқулық, плакаттар

IV бөлім. Сезім мүшелері - анализаторлар (4 сағат).

18.

Сезім мүшелері және анализаторлар туралы түсінік. Анализаторлардың қасиеттері, олардың маңызы және өзара байланысы.

1

Дәріс, диалог, эссе жазу

Электронды оқулық

ІІ тоқсан-7 апта

Сағаты-14

Зертханалық жұмыс-7 (№5-11)

Сарамандық жұмыс-0

Көрсетілім-2

Кесте толтыру, сәйкестендіру

19.

Көру мүшесі. Көздің құрылысы мен қызметі. Көру анализаторлары. Көру орталығы. Сығырлық және қырақтылық, олардың алдын алу. Көру гигиенасы. Көз зақымданғанда көрсетілетін алғашқы көмек.

№5 зертханалық жұмыс.

Көрудің жітілігін анықтау. Көздің нұрлы қабығы мен көзбұршақтың қызметін анықтау. Соқыр дақты табу.

1

Кесте толтыру, көрсетілім, диалог

Муляж.Слайд материалдары

20.

Есту мүшесі және есту анализаторы. Сыртқы, ортаңғы және ішкі құлақтың құрылысы және қызметі. Есту анализаторының бөліктері. Есту орталықтары. Есту гигиенасы. Есту мүшелерінің аурулары, олардың алдын алу.

№6 зертханалық жұмыс.

Құлақтың есту мүмкіндігін анықтау.

1

Дәріс, көрсет-м, жұптық жұмыс

Слайд материалдары

21.

Тепе-теңдік мүшелері: вестибула аппараты. Сипап сезу, иіс сезу, дәм сезу мүшелері және олардың анализаторлары. Бұлшық ет сезімінің рөлі. Анализаторлардың өзара әрекеттесуі.

Көрсетілім:

Белгісіз заттардың иісін анықтау тәсілдері.

№7 зертханалық жұмыс

«Саусақтардың ұшындағы төмпешіктердегі және сыртқы бетіндегі сезімталдықты анықтау.»

1

Дәріс, көрсетілім, жұптық жұмыс

Слайд материалдары

V бөлім. Тірек-қимыл жүйесі (6 сағат).

22.

Сүйектер, бүлшық ет, сіңірлер - тірек қимыл жүйесінің құрамдас бөліктері. Олардың маңызы. Қаңқада сүйектердің байланысуы. Буындардың құрылысы.

Көрсетілім:

Қолын жоғары көтеріп, алақанын жоғары не төмен қаратып қолын айналдырып қозғалыстар жасау арқылы иық белдеуі сүйектерінің атқаратын рөлін өзіндік бақылау. Динамикалық және статикалық жүмыс кезінде бұлшық еттердің қажуы. Дене бітімінің дұрыстығын және жалпақтабандылықты анықтау тәсілдері.

1

Тірек-сызбамен жұмыс. Диалог

Электронды оқулық, қаңқа

23.

Сүйектердің құрамы, құрылысы, олардың пішіндері және қызметі. Түтікті сүйектердің өсуі. Сүйектің ішкі құрылысы. Сүйектің қызыл және сары кемігі. Сүйектің қызыл кемігінің қан түзілудегі рөлі.

№8 зертханалық жұмыс.

Кальцийсіздірілген және күйдірілген сүйектің қасиеттерін зерттеу.

1

Кесте толтыру. Топтық жұмыс

Слайд материалдары

24.

Қаңқаның негізгі бөлімдері: бассүйек, түлға қаңқасы, иық және жамбас белдеулерінің қаңқасы, қол-аяқ қаңқасы. Омыртқа жотасының бөлімдері. Адам қаңқасының ерекшеліктері.

№9 зертханалық жұмыс.

Омыртқа жотасының иілгіштігін, бүлшық еттер мен сүйектерінің орналасуын анықтау.

1

Зертх жұмыс. Таным-қ сұрақтар

Слайд материалдары, қаңқа

25.

Сіңір созылғанда, буын шыққанда және сүйек сынғанда көрсетілетін алғашқы көмек.

Көрсетілім:

Білекке шендеуіш салу және оны қолда бар заттардың көмегімен бекіту. Модельдік тәжірибе көрсету: бірдей екі бет қағаздың біреуін түтік тәрізді орап, олардың беріктігін салыстыру.

1

Кесте толтыру.

Көрсет-м құралдары

26.

Бүлшық ет, оның типтері, құрылысы және маңызы. Адам организміндегі бүлшық еттердің негізгі топтары. Бүлшық еттердің жүмысы. Бүлшық ет қозғалысының реттелуі.

1

Семантикалық карта. Салыс-ру

Электр-ды оқулық

Микро-п, микропре-параттар

27.

Дене сымбатының бұзылуы мен жалпақтабандылық қалыптасудың алдын алу. Гиподинамияның салдары. Қаңқа мен бұлшық еттің дұрыс қалыптасуына жаттықтырудың әсері.

№10 зертханалық жұмыс.

Организмнің өсу және даму деңгейін антропометрлік әдіспен анықтау.

Тест. Тірек-қимыл жүйесі

1

Сұхбат. Тест. Таным-қ сұрақтар

Слайд материалдары.

VI бөлім. Организмнің ішкі ортасы (7 сағат).

28.

Қан, үлпа сүйықтығы және лимфа-организм ішкі ортасының құрам бөліктері. Олардың айналымы және байланысы. Қанның құрамы: плазма және формалы элементтері - эритроциттер, тромбоциттер, лейкоциттер.

№11 зертханалық жұмыс.

Адам қанының микроскоптық құрылысы.

1

Кестемен жұмыс. Тірексызба құру. Жоба қорғау.

Көрсе-м

Электронды оқулық. Микроскоп, микропре-параттар

29.

Қанның ұюында тромбоциттердің рөлі.

1

Кесте толтыру. Биодикт.

30.

Эритроциттердің оттек пен көмірқышқыл газын тасымалдауы. Гемоглобиннің рөлі. Артериялық және веналық қан.

Лейкоциттер, олардың құрылысы мен қызметі. И.И.Мечников, фагоцитоздың ашылуы. Қабыну процестері.

1

Венн диаграмм. Топтасу. Таным-қ тапсырма

Слайд материалдары

31.

Бақылау жұмыс № 1

1

32.

Иммунитет. Иммундық жүйенің мүшелері: қызыл сүйек майы, тимус, лимфа түйіндері. Иммундық реакция. Антигендер және антиденелер.

1

Сызба . Сәйкес-у кестесі..

Слайд материалдары.

ІІІ тоқсан-10 апта

Сағаты-20

Зертханалық жұмыс-5 (№12-16)

Сарамандық жұмыс-1

Көрсетілім-6

Слайд материалдары

Биология және салауаттылық негізі журналы

33.

Ауру қоздырғыш микробтар мен вирустардың жұқпалы аурулар дамуындағы рөлі. Вакциналар мен емдік сарысулар. Енжар және белсенді, табиғи және жасанды иммунитет. ЖИТС-тің (жүре пайда болған иммундық тапшылық синдромы) алдын алу.

1

Хабарлама жазу. Топтастыру. «Миға шабуыл».

Слайд материалдары

34.

Қан топтары және қан құю.

1

Таным-қ тапсырма Кестемен жұмыс

Слайд материалдары

VII бөлім. Жүрек-қан тамырлары жүйесі (5 сағат).

35.

Жүректің құрылысы. Жүрекшелер мен қарыншалардың рөлі. Жүрек қақпақшалары. Жүрек жүмысының кезеңдері. Қан тамырлары: артериялар, капиллярлар, веналар. Веналық қақпақшалар.

№12 зертханалық жұмыс.

Саусақты қатты қысып байлаудың себебінен веналық қақпақшалар жабылып, қолды төмен түсіргенде саусақтың веналық қан тамырларында қан айналым тоқтайды.

1

Гүл күлтесін құрастыру арқылы

топтастыру.

Миға шабуыл

Ашық тест

Топтық жұмыс.

Постермен жұмыс

Сызбалар құрастыру.

Блум таксономиясы

Электр-ды оқулық. Муляж-р

плакаттар

36.

Қанайналымның үлкен және кіші шеңберлері. Лимфаайналымы. Қанның тамырлардың бойымен қозғалуы. Қанның артериялық қысымы. Миокард инфаркті. Тамырдың соғуы (пульс). Организмде қанның қайта таралуы.

Көрсетілім:

Сфигмоманометр және фонендоскоптың көмегімен артериялық қысымды өлшеу; бұрауышты пайдаланудың тәсілдері.

№13 зертханалық жұмыс.

Тамырдың соғуын кәрі жілік артериясынан өлшеу. Жүрек қан-тамырлар жүмысына байқау жүргізуді мөлшерлі жүктемеге дейінгі және кейінгі тамыр соққыларын салыстыру арқылы анықтайды (20 рет отырып тұру).

1

Бірін-бірі оқыту

Ой қозғау

Ой толғаныс

Кері байланыс

плакат

37.

Жүрек және қан тамырлар жүмысының реттелуі. Жүрек жұмысының автоматизмі. Орталық жүйке жүйесінің қатысуымен жүрек жүмысының рефлексті реттелуі.

1

Тірексызба құру.

плакат

38.

Гуморальдық реттелу. Шамадан тыс бүлшық ет әрекетінің жүрек пен қан тамырларына әсері. Жүректі жаттықтырудың маңызы. Жүрек- қан тамырлар жүйесі жұмысының сынамалары-адамның өзін-өзі бақылау амалы екендігі.

1

Тірексызба құру.

39.

Капиллярлық, веналық және артериялық қан кетуде көрсетілетін алғашқы көмек. Аяқ-қол қан тамырлары зақымданған кезде жгутты пайдаланып көмек көрсету. Мүрыннан қан кеткенде көрсетілетін алғашқы көмек.

1

Таным-қ тапсырма Кестемен жұмыс

VIII бөлім. Тыныс алу (3 сағат).

40.

Тыныс алудың маңызы. Тыныс алу мүшелері: ауа тасымалданатын жолдар және өкпе. Мұрын, аңқа, жұтқыншақ, көмекей, кеңірдек және негізгі бронхылар, олардың құрылысы мен қызметі. Өкпенің құрылысы және қызметі. Өкпедегі және ұлпалардағы газ алмасу.

Көрсетілім.

Тыныс алу және тыныс шығару кезіндегі көкірек қуысының (кеуденің) сыртқы шеңберін өлшеп салыстыру.

1

Гүл күлтесін құрастыру арқылы

топтастыру.

Миға шабуыл

Ашық тест

Топтық жұмыс.

Постермен жұмыс

Сызбалар құрастыру.

Блум таксономиясы

Муляж-р

плакаттар

41.

Тыныс алу қозғалыстары, олардың реттелуі. Тыныс алу орталығы. Қорғаныш рефлекстері: жөтелу және түшкіру. Өкпенің тіршілік сиымдылығы. Тыныс алу мүшелері зақымданған жағдайда алғашқы көмек көрсету.

Сарамандық жұмыс №1:

Тыныс алу тоқтап қалған кезде алғашқы көмек көрсету.

1

Дәріс, көрсетілім, жұптық жұмыс

42.

Тыныс алу мүшелерінің аурулары: тұмау, өкпе туберкулезі - ауа арқылы берілетін аурулар. Кох таяқшасы - туберкулездің қоздырушысы. Өкпе рагы. Тыныс алу гигиенасы. Жасанды тыныс алдыру.

Тест. Жүрек-қан тамырлары жүйесі

Тыныс алу.

1

Дәріс, хабарламатанымдық сұрақтар

IX бөлім. Ас қорыту (6 сағат).

43.

Тамақтанудың маңызы. Тағамдық өнімдер және қоректік заттар: нәруыздар, майлар, көмірсулар, витаминдер, су, минералды тұздар. Тағам-денсаулықтың аса маңызды экологиялық факторы. Тағамдық өнімдердің экологиялық тазалығы.

1

Дәріс, хабарламатанымдық сұрақтар

Хабарлама жазу.

44.

Ас қорытудың маңызы. Ас қорыту жүйесі: ас қорыту жолы, ауыз қуысы, жүтқыншақ, өңеш, асқазан, ішек; ас қорыту бездері (сілекей бездері, асқазан бездері, ұйқыбез, бауыр, ішек бездері).

1

Дәрумендердің аттары арқылы

топтастыру.

Миға шабуыл

Топтық жұмыс.

Постермен жұмыс

Блум таксономиясы

«Саябақтағы орындық

45.

Астың ауыз қуысында қорытылуы. Тістің құрылысы мен қызметі, сүт тістердің түрақты тістермен алмасуы. Тістің күтімі. Астың корытылуында сілекейдің маңызы. Жұту. Жұтқыншақ бадамша бездері, олардың қызметі.

Көрсетілім:

Бассүйекке байланысқан жақ сүйектері.

№14 зертханалық жұмыс.

Қайнатылған крахмалға сілекейдің әсері.

1

Дәрумендердің аттары арқылы

топтастыру.

Миға шабуыл

Топтық жұмыс.

Постермен жұмыс

Блум таксономиясы

«Саябақтағы орындық

46.

Астың асқазанда қорытылуы. Асқазан сөлі ферменттерінің нәруыздарға әсері. Ұйқыбез сөлі мен бауырдан бөлінетін өттің әрекетінен астың ұлтабарда қорытылуы.

Көрсетілім:

Асқазан сөлінің нәруыздарға әсерінің тәжірибесі.

1

Дәрумендердің аттары арқылы

топтастыру.

Миға шабуыл

Топтық жұмыс.

Постермен жұмыс

Блум таксономиясы

«Саябақтағы орындық

47.

Ішек сөлінің асқа әсері. Астың қорытылуы және сіңірілуі. Ішек бүрлерінің құрылысы мен қызметі. Ас қорытуда тоқ ішектің рөлі. Ас қорытудың реттелуі. Тамақтану және денсаулық.

1

Дәрумендердің аттары арқылы

топтастыру.

Миға шабуыл

Топтық жұмыс.

Постермен жұмыс

Блум таксономиясы

«Саябақтағы орындық

Хабарлама жазу.

48.

Ас қорыту мүшелерінің жұқпалы аурулары: дизентерия, тырысқақ, іш сұзек т.б., олардың алдын алу шаралары. Паразиттік құрттар туғызатын аурулардың алдын алу. Тағамнан улану, алғашқы көмек көрсету шаралары.

1

Дәрумендердің аттары арқылы

топтастыру.

Миға шабуыл

Топтық жұмыс.

Постермен жұмыс

Блум таксономиясы

«Саябақтағы орындық

X бөлім. Зат алмасу және энергия айналымы (3 сағат).

49.

Организм құрылымын қалпына келтіру, олардың өсуі мен энергия жинақтауы үшін қоректік заттардың маңызы.

№15 зертханалық жұмыс.

Тамыр соғуының санына сәйкес шамамен энергия жұмсау мөлшерін анықтау. Тамақтану мөлшерін анықтау, тамақ рационын құру.

1

Топта жұмыс жасау әдісін қолдану

50.

Тамақтанудың мөлшері және оның организмнің энергия жұмсау шамасымен байланысы. Негізгі және жалпы алмасу. Қоректік заттардың энергия сыйымдылығы.

№16 зертханалық жұмыс

«Тамақтану мөлшерін анықтау, тамақ рационын құру.»

1

Топта жұмыс жасау әдісін қолдану

51.

Витаминдер және олардың маңызы. Майда және суда еритін витаминдер. Авитаминоздар: ақшам соқыр, бери-бери, қырқұлақ және мешел аурулары. Гиповитаминоздар. Гипервитаминоздар Тағам құрамындағы витаминдерді сақтау.

Көрсетілім:

Витаминдік препараттар.

1

Дәрумендердің аттары арқылы

топтастыру.

Миға шабуыл

Топтық жұмыс.

Постермен жұмыс

Блум таксономиясы

«Саябақтағы орындық

ХI бөлім. Зәр шығару (2 сағат).

52.

Зәр шығарудың маңызы. Зәр шығару мүшелері: бүйрек, несеп ағар, қуық, зәр шығару өзегі. Бүйректің құрылысы. Нефрондар. Зәр түзілу. Ішкі ортаның тұрақтылығын сақтауда бүйректің рөлі. Бүйрек жұмысының реттелуі.

Көрсетілім.

Сүтқоректінің бүйрегінің құрылысы (ылғал препарат). Табиғи су көздеріндегі органикалық заттарды анықтау (йодты түссіздендіру арқылы).

1

Дәрумендердің аттары арқылы

топтастыру.

Миға шабуыл

Топтық жұмыс.

Постермен жұмыс

Блум таксономиясы

«Саябақтағы орындық

ІҮ тоқсан-7 апта

Сағаты-14

Зертханалық жұмыс-2 (№17-18)

Сарамандық жұмыс-0

Көрсетілім-2

53.

Бүйрек ауруларының алдын алу. Өрлеме және төмен түсетін инфекциялар. Бүйрек ауруларының себептері. Спиртті ішімдіктің зияны. Су және минералды заттардың организм үшін маңызы. Су ішу режімі.

№17 зертханалық жұмыс.

Еріген қар суының мөлдірлігін анықтау арқылы оның ластану дәрежесін бағалау.

1

Миға шабуыл.

Топпен жұмыс.

Постер дайындау.

Топтастыру стратегиясы.

Блум таксономиясы

Хабарлама жазу.

ХІI бөлім. Тері және жылу реттелу (2 сағат).

54.

Терінің тосқауылдық рөлі. Терінің құрылысы: эпидермис, нағыз тері (дерма), майлы шел қабаты, олардың қызметі. Тері туындылары: шаш және тырнақтар. Терінің типтері. Тері күтімі.

Көрсетілім:

Жылуреттегіш көрсеткіші мен бақылау лампысы бар электр үтігін мысалға алып жылуреттелуді түсіндіру.

№18 зертханалық жұмыс.

Қолдың алақанын және сыртқы бетін ұлғайтқыш әйнекпен (лупа) қарап зерттеу. Терінің терморецепторларын (суық және жылу), жанасу рецепторларын табу. Майлық қағаздың көмегімен беттің түрлі учаскелеріндегі терінің майлылығын анықтау.

1

Топтық жұмыс.

Бірін-бірі оқыту

Ой қозғау

Ой толғаныс

Кері байланыс

55.

Тері аурулары. Паразиттік саңырауқұлақтар тудыратын тері аурулары. Қышыма қотыр ауруы т.б.. Жылу реттелуде терінің рөлі. Теріні шынықтыру. Жылу өту, күн өту және үсу, күю кезінде көрсетілетін алғашқы көмек. Терінің және киімнің гигиенасы.

Тест. Ас қорыту.Зат алмасу. Тері. Зәр шығару.

1

Табыс критерийлері

Кері байланыс

Ой қозғау

Сын тұрғысынан ойлану

Хабарлама жазу.

ХІІI бөлім. Организмнің жеке дамуы (4 сағат).

56.

Көбейудің маңызы, көбейу мүшелерінің құрылысы мен қызметі. Жыныс хромосомалары. Аналық жыныс жүйесі. Жұмыртқа жасушасының дамуы. Аталық жыныс жүйесі. Сперматогенез.

1

57.

Бозбалалар мен бойжеткен қыздардың жыныстық жетілуі. Биологиялық және әлеуметтік жетілу. Отбасын құруды жоспарлау. Ана мен баланы қорғау.

1

58.

Ұрықтану. Жүктілік. Ұрықтың жатыр ішінде дамуы. Босану. Туылғаннан кейінгі жетілу. Өсу және даму динамикасы. Адам өмірінің кезеңдері. Биологиялық және күнтізбелік жасы.

1

59.

Тұқым қуалайтын және туа біткен аурулар. Жыныстық жолмен берілетін аурулар: ЖИТС, мерез, гонорея. Темекі шегудің, алкогольдің, есірткінің зияны.

1

Хабарлама жазу.

ХІV бөлім. Мінез-құлық және психика (7 сағат).

60.

Мінез құлықтың туа біткен (шартсыз рефлекстер, инстинкттер) және жүре пайда болған (шартты рефлекстер, динамикалық стереотип, ақылды іс-әрекет) формалары.

Ми қызметінің заңдылықтары. Шартсыз және шартты тежелу. Ұйқы, оның маңызы.Түс көру.

Көрсетілім:

Адамның шартсыз рефлекстері. Сөзбен бекіту арқылы адамда шартты рефлекс қалыптастыру.

Тест жүргізу арқылы байқағыштық, зейін, есте сақтау, ойлаудың консерватизмін тексеру.

1

61.

Адамның жоғары жүйке әрекетінің ерекшеліктері. Сөз, сана, еңбек әрекеті. Адамның қоршаған ортаға тәуелділігін жеңуі және оның салыстырмалылығы.

1

62.

Адамның іс-әрекеті -аса маңызды экологиялық фактор. Оның табиғи ортаға әсерінің нәтижелері. Қоршаған ортаны қорғау -Жер бетінде тіршілікті сақтап қалудың ең маңызды шарты.

1

63.

Еңбек пен мәдениет -адамзаттың негізгі жетістіктері. Адамның танымдық әрекеттері: түйсіну, қабылдау, есте сақтау, елестету, ойлау.

1

64.

Жігерлік процестер. Еріктің сапасы. Сезім: сезімталдық реакциялар (күлкі, жылау), сезімталдық жай-күйі (көңіл-күй, есеңгіреу, жабығу), сезімталдық қарым-қатынас (сезіну), олардың туындауы, дамуы, сөнуі, ауыстырылуы.

1

65.

Зейін: еріксіз және ерікті. Зейіннің ауытқуы. Ұмытшақтық және жинақылық. Зейіннің алмасуы. Жұмысқа қабілеттілік: жұмысты игеріп алу, жұмысқа қабілеттіліктің оңтайлы кезеңі, әлсіреу кезеңі. Күн тәртібі.

1

Хабарлама жазу.

66.

Тұлға және оның қабылеттілігі: тұлғаның қалыптасуы, қажырлылық, мінез, қызығушылық, икемділік. Мамандықты таңдау. Адам және оның биосферадағы орны. Әлеуметтік табиғи экожүйе, агросфера.

Бақылау жұмыс №2

1

67-68.

2 сағат уақыт қоры.