Витаминдер және олардың маңызы

Иманкалиева Алияш Бакытжановна- Маңғыстау облысы Түпқараған ауданы М. Әбдіхалықов атындағы мектеп -гимназиясының биология пәні мұғалімі.

8-сынып

Сабақтың тақырыбы:Витаминдер және олардың маңызы.

Мақсаты:Білімділік: Сабақ барысында витаминдер және олардың маңызы туралы түсінік қалыптасады.

Дамытушылық: Оқушылар жеке, жұптық, топтық жұмыстар арқылы тапсырмаларды өздігінен меңгерту.

Тәрбиелік: Өз бетінше тұжырым, қорытынды жасайды, бір-бірін сыйлай және тыңдай білуге қалыптастырушы бағалау арқылы өзі-өзі реттейді.

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Сабақтың әдісі: Ой толғау, зерттеу, сұрақ-жауап.

Құралдар: Интербелсенді тақта, фломастер, таблица.

Сабақтың кезеңдері

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

1.Ұйымдастыру

Психологиялық ахуал.

Оқушыларды топқа бөлу.

Амандасады. Оқушылар топтасады.

Топ ережесін сақтауды ескереді, міндеттерін бөліп алады.

Білу

Кері байланыс.

- Қандай негізгі ұғымдармен таныстыңдар?

- Өткен сабақпен байланыстыру «Өткен күннен түйген ой»

- Қалай ойлайсыздар жақсы жұмыс істеу үшін не қажет? Витаминдер (латынша «vіta» - тіршілік, өмір) тағамдық заттардың құрамында болатын ерекше органикалық қосылыстар. Олар ағзада ферменттердің түзілуіне қатысады. Витаминдер тағамның құрамында аз мөлшерде болғанымен ағза үшін өте қажетті заттар. Витаминсіз ағзаның өсуі, дамуы және тіршілігін жалғастыруы мүмкін емес. Сондықтан да витамин сөзінің латынша тіршілік (өмір) үшін қажетті зат деп аталуының мәні зор.

- Откен сабақтан түйгенім?

- Ойларын айту

Витаминдерді 1880 жылы орыс дәрігері Николай Иванович Лунин (1853-1937) тапты.

Витаминдер ағзадағы зат алмасу процесіне қарқынды әсер етеді. Қазіргі кезде витаминдердің 30-ға жуық түрі белгілі. Витаминдер, әсіресе балалар мен жасөспірімдердің дұрыс өсуі, дамуы үшін өте қажет. Ағзаның түрлі ауруларға қарсы тұру қабілетін арттырады.

Витаминдер өсімдіктекті және жануартекті тағамдардың құрамында кездеседі. Адамға тәулігіне қажетті барлық витаминдердің мөлшері 180-200 мг.

Түсіну

Витаминдердің адам ағзасында жетіспеуінен болатын ауруды - авитаминоз дейді. Авитаминоз кезінде ағзада зат алмасу бұзылады. Витаминдерді шектен тыс көп мөлшерде пайдалану да зиянды. Бұл кезде ағзаның улануы (гипервитаминоз) байқалады.

Витаминдердің түрлерін латынның бас әрпімен белгілейді. Мысалы, A, B, C, D және т.б. Кейде осы әріптердің жанына сандар жазылады. Бұл сандар сол топқа жататын витаминдердің табылу ретін көрсетеді. Мысалы, B₁, B₂, B₆, B₁₂ .

Витаминдердің топтары мен түрлері. Барлық витаминдер майда және суда еритіндер деп екі топқа бөлінеді. Майда еритіндерге A, D, E, K витаминдері жатады.

Суда еритін витаминдерге C, PP және B тобындағы барлық витаминдер жатады.

Оқушылар сурет бойынша ойларын айтады.

Қолдану

Оқулықпен жұмыс. Постерге салу

Топтарға тапсырма беру.

Пирамидада көрсетілген тағамдар:

1. Тағам түрлеріндегі витаминдерді атаңдар.

2. Минералды суда қандай заттар бар? Оның маңызы неде?

Талдау

Тағам өнімдеріндегі витаминдерді сақтау жолдары туралы айтады.

Оқушылар өз ойларын айтады.

Жинақтау

Кесте толтыруға беру

Кестені толтырыңдар

Витаминнің түрлері

Олардың маңызы

Бағалау

Бақылау, бағалау парағының қорытындысын талдау

Оқушылардың өз-өздерін бағалау

Бағалау парағын толтыру.