Есту мүшесінің құрылысы мен қызметі

Бакбаева Салима Тулегеновна

Алматы облысы Жамбыл ауданы Қарасай негізгі мектебі мектепке дейінгі шағын орталығымен мемлекеттік мекемесінің биология пәнінің мұғалімі

Тақырыбы:Есту мүшесінің құрылысы мен қызметі

Мақсаты: Оқушылардың «Организмнің ішкі ортасы және оның маңызы» туралы «PISA халықаралық зерттеулер» аясында білімдерін жетілдіру.

Міндеттері:

Білімділік: «Есту мүшесінің құрылысы мен қызметі» туралы түсінік беру,білім-білік дағдыларын қалыптастыру .

Дамытушылық: Оқушыларды ұжымдасып жұмыс істеу,басқаларды тыңдау,өз көзқарастарын дәлелдеп қорғай білу,біліктіліктерін дамыту және өмірмен байланыстыра білуге үйрету.

Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, денсаулықтарын сақтауға тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі: Кластер әдісі, сұрақ- жауап, топтық жұмыс, деңгейлік тапсырмалар

Сабақтың түрі:Жаңа сабақты меңгеру

Сабақтың көрнекілігі:Презентация,сызбанұсқалар,құлақтың нақ пішіні,деңгейлік тапсырмалар,нақыл сөздер,суреттер

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі:

Жеміс жидектерді таңдау арқылы топқа бөлу.

І топ «Құлпынай», ІІ топ «Шабдалы», ІІІ топ «Алма»

«Құлпынай» тобына сипаттама

Құлпынай ұнатсаңыз, сіз көңілді қонақжай адамсыз. Елмен тіл табыса аласыз. Сізге сыпайылық тән талғамыңыз нәзік. Ешкімге тауелді емессіз. Дегенмен қызғаншақтығыныз жоқ емес.

«Шабдалы» тобына сипаттама

Шабдалыны ұнататындар көпшіл, кез келген адам мен тіл табыса алатын ашық жарқын болып келеді. Сізден сыпайылылық пен мәдениетті адамның белгілері айқын аңғарылып тұрады. Тек бір кемшілігіңіз - қиындықтарды ауыр көтересіз, кейде оларды жеңуге дәрменсіздік танытасыз.

«Алма» тобына сипаттама

Егер сізге алма өте ұнайтын болса, жігерлі бірақ аздап ескі көзқарастағы адамсыз. Өз бастығынызға берілгенсіз, оның қандай тапсырмасы болсада, жан сала тиянақты атқаруға тырысасыз. Аздап ақын жанды, өз-өзіңізге риза адамсыз.

2.Үй тапсырмасын тексеру.1-деңгей.

І топ 1.Бір көзбен немесе екі көзбен көрудің айырмашылығы бар ма?

______________________________________________________________________________________________________________

ІІ топ. 2.Адамның жасы ұлғайған сайын көру қабілеті өзгереді неліктен?

_______________________________________________________

ІІІ топ. 3.Кітапқа үңіліп тым жақын отырып көрген әсерінен өзгеріс бола ма?

2-деңгей.Сәйкестігін анықтау тесті.

1.Қарашықтың артқы бөлігінде А.Су

екі жағы дөңес линза тәрізді В.Құтыша

денешік- С.Таяқшалар

2.Көзбұршақ қисықтығының Д.Көзбұршақ

ұлғаюы- Е.Аккомодация

3.Шыны тәрізді денеде болады-

4.Жарық пен түсті қабылдайтын рецептор-

5.Қараңғыда жарықты қабылдайтын рецептор-

3.Жаңа сабақ

Сабақтың жоспары:

• Есту анализаторларының маңызы. (Ү/Ж)

• Есту мүшесінің құрылысы.

• Есту мүшесінің қызметі.

• Есту гигиенасы (кіпаппен жұмыс)

• Зертханалық жұмыс №4 "Есту қабілетін анықтау".Дәрігер кеңесі.

• Бекіту.Сурет бойынша жұмыс.

III деңгей (4 ұпай)

Бағалау

Есту анализаторларының маңызы:

Есту мүшесінің құрылысы:Сызбанұсқа, нақпішін бойынша түсіндіріледі

Құлақтың суреті бойынша көрсетіледі

Есту мүшесінің қызметі:Сурет бойынша түсіндіріледі

Есту гигиенасы.(кітаппен жұмыс)

Оқушылар өз беттерінше тақырып бойынша талдап айту

4.Зертханалық жұмыс №4

«Құлақтың есту қабілетін анықтау»Дәрігер кеңесі

5.Бекіту. IIIдеңгей

Сурет бойынша құлақтың құрылысын дұрыс табу

Логикалық сұрақтар

1.Адам әткеншекте немесе алтыбақанда ұзақ ойнағанда неліктен басы айналып, тепе- тендік сақтай алмайды?

________________________________________________________________________________________________________

2.Біз дыбысты қалай естиміз? Есту механизмі қалай жүреді?

__________________________________________________________________________________________________________Ж: дыбыс толқыны- дабыл жарғағының тербелісі -есту суйекшелерінің тербелісі- ұлуденедегі сұйықтықтың тербелісі- есту рецепторының тітіркенуі- жүйке қозу толқынының пайда болуы.

3.Мылтық атылғанда, жарылыс болғанда, ауызды ашу ұсынылады. Неліктен?

_________________________________________

2. Дұрыс пікірді тап.

Есту мүшесі самай сүйегінде орналасқан

ия/жоқ

Дабыл жарғағы сыртқы құлақ пен ішкі құлақтың арасында орналасқан

ия/жоқ

Ішкі құлақ қуысы ауаға толы болады

ия/жоқ

Ортаңғы құлақтағы есту сүйекшелері бір біріне бірігіп кеткен

ия/жоқ

Ортаңғы құлақ есту түтігі арқылы мұрын жұтқыншақпен байланысады.

ия/жоқ

Бағалау:

Сабақты бағалау парағы арқылы деңгейлік тапсырмалар бағаланып отырылады

Аты-жөні

I-топ

II-топ

III-топ

№1 тапсырма

№2 тапсырма

№3тапсырма

№4 тапсырма

Қорытынды

4

5

3

Үйге тапсырма:§ 21 оқу, I,II,III деңгейлік тапсырмалар құру,жауабын жазу.

§ 22 дайындалу