Сүйектің құрамы, құрылысы, олардың пішіні мен қызметі. Түтікті сүйектердің өсуі. Сүйектің ішкі құрылысы. (8 сынып)

Сабақтың тақырыбы: Сүйектің құрамы , құрылысы , олардың пішіні мен қызметі. Түтікті сүйектердің өсуі. Сүйектің ішкі құрылысы.

Сабақтың мақсаты:

білімділігі: Сүйектің құрылысы, химиялық құрамы туралы мағлұмат беру. №5 зертханалық жұмысты орындау арқылы сүйектің құрамындағы органикалық және минералды заттардың қасиеттеріне көз жеткізу.

дамытушылығы: Шығармашылық тапсырмалар орындату арқылы ой-өрісін дамыту, өз бетімен жұмыс істеуге дағдыландыру.

тәрбиелілігі: Өз ойларын тиянақты айта білуге, денсаулықты сақтауға тәрбиелеу.
Сабақтың типі. Ақпараттық оқыту.

Сабақтың типі: жаңа білімді меңгерту

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: Зерттеу, «Көпір тапсырмалары», «Дискуссиялық өрнек», «Ойлан, жұптас, бөліс» , «Қарлы кесек».

Сабақтың көрнекілігі: Адамның қаңқасы, слайдтар, тақырыпты плакаттар, электрондық оқулық.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру .

1. Шаттық шеңбері. Денім сау болсын десең................ 1 минут

2. Топқа бөлу. Сүйек аттарына байланысты. 2 минут

• Жалпақ- жауырын, бас сүйектің ми сүйектері, бет сүйектері, жамбас, қабырғалар

• Қысқа - омыртқа , білезік, алақан, башпай,

• Ұзын- тоқпан жілік, ортан жілік, кәрі жілік, асықты жілік, шынтақ сүйек.

3. Бағалау өлшемдерімен тарату 0,5 минут

Білу

-4 ұпай

Түсіну -5 ұпай

Қолдану -4 ұпай

Талдау -5 ұпай

Жинақтау -3 ұпай

Жалпы ұпай

21-18 ұпай- «5» 17-15 ұпай-«4» 14-10 ұпай-«3»

І. Білу.

II. Үй тапсырмасын сұрау . Сүйектер, бұлшық ет, сіңірлер - тірек қимыл жүйесінің құрамдас бөліктері.

«Көпір» тапсырмалары. 5 минут

1. Тірек-қимыл жүйесіне не жатады?

2. Тірек-қимыл жүйесінің маңызы қандай?

3. Сүйектердің байланысу түрлерін ата.

4. Сүйектердің жіктелуін ата.

5.Қысқа сүйектер қандай сүйектер жатады?

6. Жалпақ сүйектеріне қандай сүйектер жатады?

7. Ұзын сүйектерге қандай сүйектер жатады?

В) Дискуссиялық өрнек 2 минут

мазмұны

жоқ

иа

Жалпақ сүйектерге бет сүйектері жатады.

+

Жік арқылы қозғалмайтын болып байланысу бас сүйектеріне тән.

+

Қаңқаның сүйектену процесі 15-18 жаста аяқталады.

+

Ересектерде сүйек заты баяу жаңарады.

+

Омыртқа - жалпақ сүйек.

+

ІІ. Түсіну. 10 минут

III. Жаңа сабақ. Сүйектің құрамы , құрылысы , олардың пішіні мен қызметі. Түтікті сүйектердің өсуі. Сүйектің ішкі құрылысы.

І топ: Сүйектің құрамы.

ІІ топ: Сүйектің құрылысы.

ІІІ топ: Сүйектің қызметі.

Электрондық оқулық арқылы оқушылар білімін толықтыру. 3,5 минут

Ересек адамның сүйегінің үштен екі бөлігін бейорганикалық, ал қалғанын органикалық заттар құрайды. Органикалық заттар иілгіштік, серпінділік, ал бейорганикалық заттар мықтылық қасиет береді.

Сүйектің құрамы. Сүйектің құрамында 50% су, 12,5% нәурыз тектес органикалық зат оссеин (жұмсақ, серпінд органикалық зат), 21,8% минералды заттар (кальций фосфаты), ал 15,7% май болады. Оссеин заты сүйекке серпінді, иілгіштік қасиет береді.

ІІІ. Қолдану. 6 минут

«Ойлан, жұптас, бөліс» стратегиясы.

І топ: Сүйектің құрылысын түсіндіріңдер.

ІІ топ. Сүйектің жуандап және ұзарып өсуін түсіндіріңдер.

ІІІ. Сүйектің құрамында қандай заттар болады? Әрқайсысын жеке-жеке сипаттаңдар.

Сергіту сәті. «Қара жорға» биі. 2 минут

ІҮ. Талдау. №7 зертханалық жұмысты орындау.

Сүйектің химиялық құрамын анықтау. 8 минут

Мақсаты: Сүйектің құрамында органикалық және бейорганикалық заттардың болатындығына көз жеткізу.
Құрал-жабдықтар:Сүйектер, қойдың қабырғалары, 10% тұз қышқылы (HCL), су, сіріңке, пинцет.
Жұмыстың барысы:
• Кәдімгі қалыпты сүйекті зерттеу
• Бір-екі күн бұрын 10% (HCL) тұз қышқылына қой қабырғаларын, жіліктерін салып қою.
• Сүйекті пинцетпен алып, суық сумен жуу.
Бақылау: Сүйектерді иіп көріп, құрамын анықтау.
Кепкен сүйектерді күйдіру.
Күйдірілген сүйектердің құрамын анықтау.

Зертханалық жұмыстың нәтижесі:

Зертханалық жұмыстың қорытынды:

Органикалық заттар (нәруыздар сүйекке беріктік қасиет береді, ал бейорганикалық заттар кальций және магнийдің ерімейтін тұздары сүйекке қаттылық қасиет береді.)
Сүйекте бейорганикалық заттар көп болса ол қатты, бірақ үгітілгіш болады. Ал органикалық заттар көп болса сүйектер иілгіш майысқақ болады.

Ү. Жинақтау. «Қарлы кесек» әдісі. 2 минут

І топ ІІ топ.

ІІІ топ

ҮІ. Қорытынды. Кері байланыс:

«Себеттер» 1 минут

ҮІІ.Оқушылардың білімін бағалау. Бағалау бетшесін ескере отырып. 1 минут

ҮІІІ. Үйге тапсырма: Сүйектің құрамы , құрылысы , олардың пішіні мен қызметі. Түтікті сүйектердің өсуі. Сүйектің ішкі құрылысы. 1 минут